İLK İNSANDAN DİJİTAL İNSANA HUKUK İHTİYACI 
 
15
I. METAVERSE’ÜN TANIMI 
 
22
II. METAVERSE’ÜN GELİŞİMİ 
 
25
A. Metaverse Literatürü 
 
25
METAVERSE’ÜN TEMEL KAVRAMLARI
 
I. AVATAR (DİJİTAL İNSAN) 
 
33
A. İlk Blok Zincir ve Bitcoin 
 
37
B. Blokzincir Yapısı ve Çalışma Şekli 
 
39
C. Blokzincirin Unsurları 
 
41
1. Zaman Damgası (Timestamp) 
 
41
2. Dağıtık Defter Teknolojisi 
 
41
3. Kriptografi (Şifreleme) 
 
42
1. Açık (Public) Blokzircirler 
 
43
2. Özel / İzinli (Private) Blokzincirler 
 
43
3. Konsorsiyum (Consortium) Blokzincirler 
 
43
4. Yarı Özel (Semi–Private) Blokzincirler 
 
44
5. Karma (Hybrid) Blokzincirler 
 
44
E. Bitcoin ve Ethereum Blokzincirleri 
 
44
A. Sanal Gerçeklik (VR) 
 
51
B. Artırılmış Gerçeklik (AR) 
 
52
C. Karma Gerçeklik (MR) 
 
52
D. Genişletilmiş Gerçeklik (XR) 
 
53
1. Coin ve Kripto Para Kavramları 
 
53
b) StableCoin – Unstable Coin (Durağan – Durağan olmayan) 
 
55
a) Menkul Kıymet Tokenı 
 
56
c) Fayda (Hizmet) Tokenı 
 
59
d) NFT (Non Fungible Token – Nitelikli Fikrî Tapu) 
 
59
1. Kişisel Verinin Tanımı 
 
63
2. Kişisel Verilerin İşlenmesi 
 
65
4. Kişisel Verilerin İmhası ve Aktarılması 
 
68
C. Büyük Veri (Big Data) 
 
74
XIII. YAPAY ZEKA VE İLGİLİ KAVRAMLAR 
 
79
A. Yapay Zekâ Kavramı ve Tarihçesi 
 
79
C. Makine Öğrenmesi ve Derin Öğrenme 
 
85
D. Yapay Zekâya Kişilik Tanınması Sorunu 
 
87
I. METAVERSE’ÜN İKTİSADİ HAYATTAKİ ETKİLERİ 
 
91
A. Metaverse Ekonomisi 
 
91
C. Çalışma Şekillerinin Değişmesi 
 
97
D. Yeni İş Alanlarının Ortaya Çıkması 
 
98
II. METAVERSE’ÜN SOSYAL VE ETİK ETKİLERİ 
 
100
III. METAVERSE’ÜN EĞİTİME ETKİLERİ 
 
103
IV. METAVERSE’ÜN HUKUKTAKİ ETKİLERİ 
 
107
A. Dijital İnsan – Meta İnsan Ayrımı 
 
109
B. Meta İnsanın Yasallığı Sorunu 
 
110
C. Dijital ve Meta İnsana Dair Politika Oluşturma Çalışmaları 
 
113
A. Metaverse’te Nişanlanma 
 
116
B. Metaverse’te Evlenme 
 
119
C. Metaverse ve Boşanma 
 
122
III. METAVERSE’TE ARSA ALIM–SATIM 
 
123
IV. META VARLIKLARIN MİRAS OLARAK GEÇMESİ 
 
127
V. METAVERSE’TE SÖZLEŞMELER 
 
135
A. Elektronik Ticaretten Meta Ticarete 
 
140
B. Meta Ticaret Modelleri 
 
145
1. B2B – Firmadan Firmaya Meta Ticaret 
 
145
2. B2C – Firmadan Tüketiciye Meta Ticaret 
 
146
3. C2B – Tüketiciden Firmaya Meta Ticaret 
 
146
4. C2C – Tüketiciden Tüketiciye E – Ticaret Modeli 
 
147
5. Diğer Meta Ticaret Modelleri 
 
147
C. Doğrudan Meta Ticaret – Dolaylı Meta Ticaret 
 
147
D. Meta Ticaret Hizmet Sağlayıcı ve Meta Ticaret Aracı Hizmet Sağlayıcı 
 
148
A. Metaverse’te Tüketici Kavramı 
 
152
B. Metaverse’te Mesafeli Sözleşmeler 
 
154
VIII. METAVERSE’TE ESER 
 
157
IX. METAVERSE VE YARGILAMA (USUL) HUKUKU 
 
162
A. Metaverse’te Yargılama Yapılması 
 
162
B. Metaverse’te Yaşanan Hukukî Uyuşmazlıklarda Yetkili Mahkeme 
 
165
METAVERSE’ÜN ÖNÜNDEKİ ENGELLER
 
I. METAVERSE’ÜN YASALLIĞI SORUNU 
 
169
II. METAVERSE’ÜN GÜVENLİĞİ SORUNU 
 
172
A. Metaverse’te Güvenlik İhtiyacı 
 
172
B. Metaverse’te En Çok Karşılaşılan Siber Güvenlik Tehditleri 
 
177
1. Oltalama – Kimlik Hırsızlığı 
 
177
2. Fidye Yazılım Saldırıları 
 
178
3. Meta Veri Güvenliği 
 
179
5. Nitelikli Fikrî Tapu (NFT) Sahtekârlığı 
 
180
III. METAVERSE’ÜN ÖNÜNDEKİ TEKNİK ENGELLER 
 
181
A. Birlikte Çalışabilirlik Sorunu 
 
181
B. Donanımın Minyatürleştirilmesi Sorunu 
 
183
IV. METAVERSE’ÜN ÖNÜNDEKİ PSİKOLOJİK ENGELLER 
 
184