GENEL ESASLAR VE CEZA KANUNUNUN
 
I. Ceza Hukukunda Görev 
 
25
II. Ceza Hukukunda Amaç 
 
27
IV. Ceza Hukukunun Alt Disiplinleri 
 
28
V. Ceza Hukukunun Diğer Bilim Dallarıyla İlişkisi 
 
29
E. Kriminoloji ve Diğer Yakın Disiplinler 
 
32
§2. CEZA HUKUKUNUN KAYNAKLARI VE YORUM 
 
33
I. Ceza Hukukunun Kaynakları 
 
33
2. Uluslararası Sözleşmeler 
 
33
c. Genel Kanun–Özel Kanun İlişkisi 
 
36
B. Dolayısıyla Kaynaklar 
 
37
1. Yapan Organa Göre Yorum çeşitleri 
 
39
2. Niteliğine Göre Yorum Çeşitleri 
 
39
§3. SUÇ–KABAHAT AYRIMI 
 
40
II. Suç İle Kabahat Arasındaki Farklar 
 
41
II. Kanunilik İlkesinin Anlamı ve Kapsamı 
 
43
III. Kanunilik İlkesinin Sonuçları 
 
45
A. Örf ve Âdet Hukukuyla Ceza Uygulama Yasağı 
 
45
D. Geriye Yürüme Yasağı 
 
48
§5. TÜRK CEZA KANUNUNUN UYGULAMA ALANI 
 
49
I. Zaman Bakımından Uygulama Alanı 
 
49
B. Geriye Yürüme Yasağı 
 
50
C. Lehe Kanunun Geriye Yürümesi 
 
51
D. Lehe Kanunun Belirlenmesi 
 
53
E. Süreli veya Geçici Kanunlarda Zaman Bakımından Uygulama 
 
55
F. Suçun İşlendiği Zaman 
 
56
II. Yer Bakımından Uygulama Alanı 
 
58
2. Suçun İşlendiği Yerin Belirlenmesi 
 
61
b. Suçun İşlendiği Yer 
 
61
c. İnternet Suçlarında Suçun İşlendiği Yer 
 
65
3. Türkiye’de Yeniden Yargılama Yapılması 
 
66
2. Faile Göre Şahsilik İlkesi 
 
68
b. Vatandaş Tarafından İşlenen Suçlar 
 
68
3. Mağdura Göre Şahsilik İlkesi 
 
70
D. Koruma (Gerçeklik) İlkesi 
 
72
1. TCK m. 12/1 Kapsamında Devleti Koruma İlkesi 
 
72
2. 13/1–b Kapsamında Devleti Koruma İlkesi 
 
73
H. Yabancı Ülkede Verilmiş Mahkûmiyete Bağlı Hak Yoksunlukları 
 
78
I. Yabancı Ülke Kanununun Göz Önünde Bulundurulması 
 
79
III. Kişi Bakımından Uygulama Alanı 
 
80
C. Cumhurbaşkanı Yardımcıları ve Bakanlar 
 
82
2. Yasama Sorumsuzluğu 
 
84
3. Yasama Dokunulmazlığı 
 
85
E. Diplomasi Temsilcileri 
 
86
A. Fiile İlişkin Şartlar 
 
91
B. Faile İlişkin Şartlar 
 
94
IV. Geri Vermede Özellik Kuralı 
 
97
SUÇTA SORUMLULUĞUN ESASLARI
 
II. Haksızlık Oluşturan Bir Fiil Olarak Suçun Hukuka Aykırılık ve Kusurla İlişkisi 
 
100
III. Fiilin Sosyal Uygunluğu 
 
101
V. Cezalandırılabilirliğin Diğer Şartları 
 
104
A. Objektif Cezalandırılabilme Şartları 
 
105
B. Şahsi Cezasızlık Sebepleri veya Cezayı Kaldıran Şahsi Sebepler 
 
106
§8. TİPİKLİĞİN MADDİ UNSURLARI 
 
107
I. Maddi Unsurun Fonksiyonları ve Öğeleri 
 
107
B. Hareket Olmayan Hususlar 
 
112
C. Hareketin Tipiklikte Düzenlenişine Göre Suçlar 
 
116
2. Tek Hareketli Suçlar 
 
116
3. Çok Hareketli Suçlar 
 
116
4. Serbest Hareketli Suçlar 
 
117
5. Bağlı Hareketli Suçlar 
 
117
6. Seçimlik Hareketli Suçlar 
 
118
7. Kesintisiz (Mütemadi) Suçlar 
 
118
III. İcrai–İhmali Suçlar 
 
120
B. İhmali Suçların Çeşitleri 
 
121
1. Gerçek İhmali Suçlar 
 
121
2. Gerçek Olmayan İhmali Suçlar 
 
122
b. Belli Bir İcrai Davranışta Bulunma Hususunda Hukuki Yükümlülük 
 
123
bb. Garantörlük Durumları 
 
123
aaa. Maddi Unsur Kapsamında Garantörlük Durumları 
 
123
bbb. Garantörlük Durumunun Hukuki Nedenleri 
 
124
aaaa. Koruma Garantörlüğü 
 
124
bbbb. Gözetim Garantörlüğü 
 
126
B. Tipiklikte Neticenin Aranıp Aranmamasına Göre Suçlar 
 
130
1. Sırf Hareket Suçları 
 
130
C. Tipiklikte Neticenin Sayısına Göre Suçlar 
 
131
V. Nedensellik Bağı ve Objektif İsnadiyet 
 
132
1. İcrai Şekilde Gerçekleştirilen Neticeli Suçlarda 
 
132
aa. Şartların Eşitliği Formülü (condicio sine qua non) 
 
133
bb. Kanuna Uygun Şart Formül 
 
134
cc. Formüllere Göre Nedensellik Bağının Kesilmesi 
 
134
2. İhmali Suçlarda Nedensellik Bağı 
 
136
3. Netice Sebebiyle Ağırlaşan Suçlarda Nedensellik Bağı 
 
137
4. Somut Tehlike Suçlarında Nedensellik Bağı 
 
137
B. Objektif İsnadiyet 
 
138
2. Fiilin Objektif İsnat Edilebilirliğini Ortadan Kaldıran Nedenler 
 
138
b. Yükümlülüğe Aykırılık İlişkisinin Bulunmaması 
 
139
c. Riskin Artırılması Teorisi 
 
140
d. Neticenin Normun Koruma Amacı Dışında Kalması Nedeniyle Fiilin Objektif İsnad Edilebilirliğinin Ortadan Kalkması 
 
141
e. Riskin Azaltılması Nedeniyle Fiilin Objektif İsnad Edilebilirliğinin Ortadan Kalkması 
 
141
f. Hukuken Önemli Herhangi Bir Tehlikenin Yaratılmaması Nedeniyle Fiilin Objektif İsnad Edilebilirliğinin Kalkması 
 
142
g. İzin Verilmeyen Riskin Gerçekleştirilmesine Rağmen, Neticenin Failin Fiilinin Etkisiyle Gerçekleşmemesi 
 
142
h. Bir Kimsenin İsteyerek Kendini Zarara veya Tehlikeye Sokmasının Etkisi 
 
144
ı. Yabancı Tehlikenin Bilinçli Olarak Üstlenilmesi 
 
145
i. Başka Birinin Sorumluluk Alanına Geçen Neticelerin İsnadiyeti (Yabancı Birinin Sorumluluk Alanına Dâhil Etme) 
 
146
j. Güven İlkesi Nedeniyle Fiilin Objektif İsnad Edilebilirliğinin Kalkması 
 
148
k. Temel Suç Tipinin İçerdiği Tipik Tehlikeliliğin Ağır veya Başka Neticede Gerçekleşmesi 
 
150
A. Genel Suçlar ve Özgü Suçlar 
 
151
B. Bizzat İşlenebilen Suçlar 
 
152
C. Tüzel Kişilerin Fail Olabilmesi Sorunu 
 
153
1. Tüzel Kişilerin Sorumluluğu 
 
153
2. Tüzel Kişilerin Cezalandırılması 
 
153
IX. Nitelikli Unsurlar 
 
158
§9. TİPİKLİĞİN MANEVİ (SÜBJEKTİF) UNSURLARI 
 
160
II. Manevi Unsur Şekilleri 
 
161
B. Kanuni Tanımda Yer Alan Diğer Sübjektif Unsurlar 
 
161
A. Kastın Tanımı ve Unsurları 
 
163
C. Kastın Bulunması Gereken Zaman 
 
165
2. Olası (Muhtemel) Kast 
 
166
E. Kastı Ortadan Kaldıran Hata 
 
170
2. Maddi Unsurlarda Hata (Unsur Yanılgısı) 
 
171
3. Nitelikli Unsurlarda Hata 
 
172
B. Ceza Hukukunda Taksirin Önemi 
 
174
D. Taksirin Unsurları 
 
178
E. Taksirli Suçlarda Kusur 
 
180
F. Taksirli Suçlarda Şahsi Cezasızlık Sebebi veya Cezada İndirim Yapılmasının Gerektiren Şahsi Sebep 
 
181
V. Netice Sebebiyle Ağırlaşan Suçlar 
 
182
A. Tanım ve Sorumluluk Şartları 
 
182
B. Netice Sebebiyle Ağırlaşan Suçlarda Hata 
 
185
VI. İhmali Suçlarda Manevi Unsur 
 
186
§10. HUKUKA AYKIRILIK 
 
188
I. Haksızlığın Unsuru Olarak Hukuka Aykırılık 
 
188
II. Hukuka Uygunluğun Genel Esasları 
 
189
A. Hukuka Uygunluk Nedenlerinin Kaynakları 
 
189
B. Hukuka Uygunluk Nedenlerinin Yapısı 
 
190
III. Hukuka Uygunluk Nedenleri 
 
190
B. Kanun Hükmünün Yerine Getirilmesi 
 
191
a. Saldırıya İlişkin Şartlar 
 
194
b. Savunmaya İlişkin Şartlar 
 
196
E. Hakkın Kullanılması 
 
201
2. Bazı Hakkın Kullanılması Hukuka Uygunluk Nedenleri 
 
202
F. Yükümlülüklerin Çatışması 
 
205
IV. Netice Sebebiyle Ağırlaşan Suçlarda Hukuka Aykırılık 
 
205
V. Hukuka Uygunluk Nedenlerinde Sınırın Aşılması 
 
206
VI. Hukuka Uygunluk Nedenlerinin Maddi Şartlarında Hata 
 
208
II. Kusurluluğun Şartları 
 
211
1. Kusur Yeteneği Kavramı 
 
213
2. Kusur Yeteneğinin Bulunması Gereken Zaman 
 
215
C. Kusurluluğu Etkileyen Nedenler 
 
217
b. 12 Yaşını Tamamlamamış Çocuklar 
 
218
c. 12–15 Yaş Grubu Çocuklar 
 
219
d. 15–18 Yaş Grubu Çocuklar 
 
222
3. Sağır ve Dilsizlik 
 
226
4. Geçici Nedenler, Alkol veya Uyuşturucu Madde Etkisinde Bulunma 
 
227
6. Hukuka Aykırı ve Fakat Bağlayıcı Emrin Yerine Getirilmesi 
 
234
7. Meşru Savunmada Sınırın Heyecan, Korku veya Telaş Nedeniyle Aşılması 
 
236
8. Cebir ve Şiddet, Korkutma ve Tehdit Etkisiyle İrade Yeteneğinin Etkilenmesi 
 
236
3. Taksirli Suçlarda Yasak Hatası 
 
247
III. Kusurluluğu Kaldıran veya Azaltan Nedenlerin Maddi Şartlarında Hata 
 
248
II. Teşebbüsün Şartları 
 
250
B. Suç İşleme Kastının Varlığı 
 
251
C. İcra Hareketlerinin Başlaması 
 
252
D. Hareketin Elverişli Olması 
 
253
E. Elinde Olmayan Nedenlerle Suçun Tamamlanamaması 
 
254
IV. Özel Durumlar ve Teşebbüs 
 
256
A. İştirak Halinde İşlenen Suçlar ve Teşebbüs 
 
256
B. İhmali Suçlar ve Teşebbüs 
 
256
C. Netice Sebebiyle Ağırlaşan Suçlar ve Teşebbüs 
 
257
1. TCK m. 36’nın Şartları 
 
260
2. TCK m. 41’in Şartları 
 
265
II. Dolaylı Faillik ve Yan Faillik 
 
270
2. Özgü Suçlarda ve Bizzat İşlenebilen Suçlarda Dolaylı Faillik 
 
271
3. Dolaylı Faillik Durumları 
 
272
4. Dolaylı Failin Hata İçinde Olması 
 
274
5. İhmali Suçlarda Dolaylı Faillik 
 
274
6. Dolaylı Faillikle İlgili Diğer Konular 
 
274
III. Ceza Kanunumuzda Düzenlenen İştirak Şekilleri 
 
276
1. Fiilin İcrası Üzerinde Müşterek Hâkimiyet 
 
277
2. Birlikte Suç işleme Kararı 
 
279
3. Özgü Suçlarda Müşterek Faillik 
 
281
4. Müşterek Faillik İle İlgili Diğer Konular 
 
282
1. Şeriklerin Cezalandırılmasının Esası ve Sınırlı Bağlılık Kuralı 
 
283
D. Nitelikli Unsurların Ortaklara Uygulanması 
 
295
C. Fiil Tekliği–Fiil Çokluğu 
 
299
a. Doğal Anlamda Hareket Tekliği 
 
299
b. Doğal Hareket Tekliği 
 
299
c. Tipik Hareket Tekliği 
 
301
d. İhmali Suçlarda Fiil Tekliği 
 
303
a. Birden Çok Fiilin Bulunması 
 
306
b. Fiillerin Aynı Suçları Oluşturması 
 
307
c. Suçların Aynı Kişiye Karşı İşlenmesi 
 
309
d. Bir (Aynı) Suç İşleme Kararı 
 
309
3. Zincirleme Suçun Uygulanmayacağı Suçlar 
 
311
4. Zincirleme Suçun Sonuçları 
 
311
b. Birden Fazla Suçun Gerçekleşmesi 
 
313
bb. Aynı Suçların İşlenmesi 
 
314
cc. Farklı Suçların İşlenmesi 
 
315
4. Fikri İçtimada Özel Durumlar 
 
318
§15. CEZA HUKUKU YAPTIRIMLARI 
 
319
1. Cezanın nitelikleri 
 
320
aa. Ağırlaştırılmış Müebbet Hapis Cezası 
 
322
bb. Müebbet Hapis Cezası 
 
323
cc. Süreli Hapis Cezası 
 
323
aaa. Kısa Süreli Hapis Cezalarının Seçenek Yaptırımlara Çevrilmesi 
 
324
bbbb. Seçenek Yaptırımlar 
 
326
cccc. Seçenek Yaptırımların Gereklerinin Yerine Getirilmemesi 
 
330
bbb. Hapis Cezasının Özel İnfaz Usulleri 
 
331
dd. Hapis Cezasının Ertelenmesi 
 
334
aaaa. İki Yıl veya Daha Az Hapis Cezasına Mahkûm Olmak 
 
334
bbbb. Daha Önce Kasıtlı Bir Suçtan Dolayı Üç Aydan Fazla Hapis Cezasına Mahkûm Edilmemiş Olmak 
 
335
cccc. Yargılama Sürecinde Gösterdiği Pişmanlık Dolayısıyla Tekrar Suç İşlemeyeceği Konusunda Mahkemede Bir Kanaatin Oluşması 
 
335
ccc. Ertelemenin Sonuçları 
 
336
ee Koşullu Salıverilme 
 
338
bbb. Koşullu Salıvermenin Şartları 
 
338
aaaa. Cezanın Belli Bir Bölümünün Çekilmiş Olması 
 
338
bbbb. İyi Halli Olması 
 
343
ccc. Koşullu Salıverme Kararı 
 
344
ddd. Koşullu Salıvermenin Sonuçları 
 
344
ff. Denetimli Serbestlik Tedbiri Uygulanarak Cezanın İnfazı 
 
347
bb. Adlî Para Cezasının Tespiti 
 
350
cc. Adlî Para Cezasının İnfazı 
 
352
2. Belli Hakları Kullanmaktan Yoksun Bırakılma 
 
355
a. Ceza Mahkûmiyetinin Kanuni Sonucu Olan Belli Hakları Kullanmaktan Yoksun Bırakılma 
 
355
b. Hak ve Yetkilerden Birinin Kötüye Kullanılması Suretiyle İşlenen Suçlar Dolayısıyla Karar Verilmesi Zorunlu Olan Yasaklılık 
 
358
c. Taksirli Suçlardan Mahkûmiyet Halinde Karar Verilebilen Hak Yoksunluğu 
 
360
4. Çocuklara Özgü Güvenlik Tedbirleri 
 
367
5. Akıl Hastalarına Özgü Güvenlik Tedbirleri 
 
367
6. Suçta Tekerrür ve Özel Tehlikeli Suçlular 
 
370
a. Tekerrürün Hukuki Niteliği 
 
370
b. Tekerrürün Şartları 
 
370
aa. Önceden İşlenen Suçtan Dolayı Verilen Hüküm Kesinleştikten Sonra Yeni Bir Suçun İşlenmesi 
 
370
bb. Yeni Bir Suçun İşlenmiş Olması 
 
371
cc. Yeni Suçun Belirli Sürede İşlenmesi 
 
372
c. Tekerrürün Sonuçları 
 
372
d. Özel Tehlikeli Suçlular 
 
376
7. Tüzel Kişiler Hakkında Güvenlik Tedbiri 
 
376
§16. CEZANIN BELİRLENMESİ VE BİREYSELLEŞTİRİLMESİ 
 
378
I. Hapis Cezasının Belirlenmesi ve Bireyselleştirilmesi 
 
378
II. Adli Para Cezasının Belirlenmesi ve Bireyselleştirilmesi 
 
383
III. Ceza Sürelerinin Hesaplanması 
 
383
IV. Takdiri İndirim Nedenleri 
 
384
§17. DAVA VE CEZA İLİŞKİSİNİ DÜŞÜREN SEBEPLER 
 
387
II. Sanığın veya Hükümlünün Ölümü 
 
387
B. Ceza Kanunumuzda Düzenlenen Af Çeşitleri 
 
389
IV. Dava ve Ceza Zamanaşımı 
 
391
1. Dava Zamanaşımı Sürelerinin Uygulanmayacağı Suçlar 
 
392
2. Dava Zamanaşımı Süreleri ve Belirlenmesi 
 
393
3. Dava Zamanaşımı Sürelerinin İşlemeye Başlaması 
 
394
b. Aynı Fiilden Dolayı Yeniden Yargılama Halinde Dava Zamanaşımı Süresinin İşlemeye Başlaması 
 
394
c. Dava Zamanaşımı Sürelerinin İşlemeye Başlaması 
 
395
aa. Tamamlanmış Suçlarda 
 
395
bb. Teşebbüs Halinde Kalmış Suçlarda 
 
395
cc. İştirak Halinde İşlenen Suçlarda 
 
395
dd. Zincirleme Suçlarda 
 
396
ee. Objektif Cezalandırılabilme Şartları İçeren Suçlarda 
 
396
ff. Çocuklara Karşı Belirli Kişiler Tarafından İşlenen Suçlarda 
 
396
gg. Kovuşturma Şartlarına Bağlı Suçlarda 
 
396
hh. Dava Zamanaşımına İlişkin Özel Belirleme İçeren Suçlarda 
 
397
4. Dava Zamanaşımı Süresinin Durması ve Kesilmesi 
 
397
b. Dava Zamanaşımı Süresinin Durması 
 
398
c. Dava Zamanaşımı Süresinin Kesilmesi 
 
398
2. Ceza Zamanaşımı Süreleri 
 
400
3. Ceza Zamanaşımı Sürelerinin Başlaması 
 
401
4. Ceza Zamanaşımının Uygulanmayacağı Suçlar 
 
401
5. Ceza Zamanaşımı Süresinin Durması ve Kesilmesi 
 
402
a. Ceza Zamanaşımı Süresinin Durması 
 
402
b. Ceza Zamanaşımı Süresinin Kesilmesi 
 
403
6. Zamanaşımının Hesabı ve Uygulanması 
 
404
V. Şikâyetten Vazgeçme 
 
404
B. Şikâyetten Feragat 
 
405
C. Şikâyetten Vazgeçme 
 
406