II. İNCELEME PLANI VE YÖNTEMİ
24
BİR KENTSEL DÖNÜŞÜM UYGULAMASI OLARAK
I. KENTSEL DÖNÜŞÜM KAVRAMI
27
II. KENTSEL DÖNÜŞÜMÜN AMACI
29
III. KENTSEL DÖNÜŞÜM UYGULAMASINA İLİŞKİN TEMEL KAVRAMLAR
33
A. Rezerv Yapı Alanı Kavramı
34
B. Riskli Alan Kavramı
36
C. Riskli Yapı Kavramı
37
IV. TÜRKİYE’DE KENTSEL DÖNÜŞÜM UYGULAMALARI
40
A. Türkiye’de Kentleşmenin Tarihsel Süreci
40
B. Türk Hukuku’nda Kentsel Dönüşüm Mevzuatı
40
3. Kentsel Dönüşüm Uygulamalarının Yasal Gelişimi
44
4. 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun’a Genel Bakış
51
D. Türkiye’de Gerçekleştirilen Kentsel Dönüşüm Örneklerine Genel Bakış
59
V. 6306 SAYILI AFET RİSKİ ALTINDAKİ ALANLARIN DÖNÜŞTÜRÜLMESİ HAKKINDA KANUN KAPSAMINDA RİSKLİ YAPI TESPİTİ
60
A. Riskli Yapı Tespiti
60
2. Riskli Yapı Tespiti Talebinde Bulunabilecekler
65
a. Yapı Maliki veya Kanunî Temsilcisi
65
aa. Tek Kişinin Malik Olması
67
ac. Elbirliği Mülkiyeti
70
ae. Üst Hakkı Sahibinin Durumu
74
b. Lehine Şerh Olan Taraf
75
c. Bakanlık/Başkanlık ve İdare
76
3. Riskli Yapıların Tespitinde Görev Alacak Kurum ve Kuruluşlar
77
4. Riskli Yapı Tespitine Karşı İtiraz Usulü
77
5. Riskli Yapı Tespit Kararına Karşı Dâva Açılması
79
B. Riskli Yapının Tapu Kütüğünün Beyanlar Hanesine İşlenmesi
80
C. Riskli Yapının Yıkım İşlemini Durdurabilecek Durumlar
81
D. Riskli Yapı Üzerinde Aynî Hak Sahibi Olanların ve Riskli Yapıda Bulunan Kiracıların Korunması
84
E. Riskli Yapı Hakkında Karar Alma Usulü
86
2. Karara Dayanak Teşkil Eden Hukukî Düzenlemenin Tespiti
86
a. Toplantı Yapılmasının Gerekli Olup Olmadığı Hususu
87
4. Riskli Yapı Tespiti Üzerine Alınacak Kararlar
89
a. Riskli Yapının Güçlendirilmesi Kararı
89
b. Riskli Yapının Tahliyesi ve Yıkılarak Yeniden Bina Yaptırılması Kararı
90
c. Parsel Üzerinde Münferit veya Birleştirilerek Uygulama Yapılması Kararı
93
F. Yüklenicinin Belirlenmesi
93
VI. KENTSEL DÖNÜŞÜM UYGULAMALARINDA YAŞANAN BAZI HUKUKÎ SORUNLAR
93
RİSKLİ YAPININ YIKIMINI VE YERİNE YENİ BİR YAPININ İNŞASINI
KONU ALAN ARSA PAYI KARŞILIĞI İNŞAAT SÖZLEŞMELERİ
I. İNŞAAT SÖZLEŞMESİNİN TANIMI, UNSURLARI, TÜRLERİ VE HUKUKÎ NİTELİĞİ
95
B. İnşaat Sözleşmesinin Tanımı
97
C. İnşaat Sözleşmesinin Unsurları
100
D. İnşaat Sözleşmesinin Türleri
103
2. Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi (APKİS)
104
3. Gelir (Hâsılat) Paylaşımlı İnşaat Sözleşmesi (GPİS)
115
4. Diğer İnşaat Sözleşmeleri
118
E. İnşaat Sözleşmesinin Hukukî Niteliği
118
1. İnşaat Sözleşmesinin Sonuca Katılmalı Sözleşme Niteliği
118
2. İnşaat Sözleşmesinin İsimsiz Sözleşme Niteliği
119
3. İnşaat Sözleşmesinin Tam İki Tarafa Borç Yükleyen Sözleşme Niteliği
125
4. İnşaat Sözleşmesinin İvazlı Sözleşme Niteliği
127
5. İnşaat Sözleşmesinin Anî Edimli Sözleşme–Sürekli Edimli Sözleşme Ayrımındaki Yeri
127
6. İnşaat Sözleşmesinin Rızaî Sözleşme Niteliği
131
7. İnşaat Sözleşmesinin, “Tüketici İşlemi” Kavramı Açısından Değerlendirilmesi
131
II. İNŞAAT SÖZLEŞMESİNİN ŞEKLİ VE İÇERİĞİ
134
A. İnşaat Sözleşmesinde Şekil
134
B. İnşaat Sözleşmesinin İçeriği
145
1. İnşaat Sözleşmesinin “Sözleşme Özgürlüğü” Açısından Değerlendirilmesi
145
2. İnşaat Sözleşmesinin Yapılacağına Dair Önsözleşme Düzenlenmesi
151
3. İnşaat Sözleşmesi Hükümlerinin “Genel İşlem Koşulları” Açısından Değerlendirilmesi
155
III. RİSKLİ YAPININ YIKIMINI VE YERİNE YENİ BİR YAPININ İNŞASINI KONU ALAN APKİS’İN HAZIRLANMA ESASLARI, YORUMU, TAMAMLANMASI VE UYARLANMASI
157
A. Sözleşmenin Hazırlanma Esasları
157
B. Sözleşmenin Yorumlanması
161
C. Sözleşmenin Tamamlanması
164
D. Sözleşmenin Uyarlanması
165
IV. RİSKLİ YAPININ YIKIMINI VE YERİNE YENİ BİR YAPININ İNŞASINI KONU ALAN APKİS’E UYGULANACAK HÜKÜMLER
167
V. RİSKLİ YAPININ YIKIMINI VE YERİNE YENİ BİR YAPININ İNŞASINI KONU ALAN APKİS’TE TARAFLAR VE TARAF DEĞİŞİKLİKLERİ
170
A. Sözleşmenin Tarafları
170
1. Yüklenici (Müteahhit)
170
B. Sözleşmede Taraf Değişiklikleri
177
3. Borcun Üstlenilmesi
183
6. Sözleşmeye Katılma
187
VI. TAPUYA ŞERH EDİLEBİLİRLİK
188
VII. RİSKLİ YAPININ YIKIMINI VE YERİNE YENİ BİR YAPININ İNŞASINI KONU ALAN APKİS’TE TARAFLARIN BORÇLARI
190
A. Arsa Sahibinin Borçları
191
2. Arsa Sahibinin Arsayı İnşaata Elverişli ve Ayıpsız Olarak Teslim Borcu
193
3. Arsa Sahibinin İnşaatın Yapımı Konusunda Vekâlet Verme Borcu
195
4. Arsa Sahibinin Sözleşmede Belirtilen Arsa Paylarını Devir (Bedel Ödeme) Borcu
199
B. Yüklenicinin Borçları
203
2. İnşaatı Mevzuata ve Sözleşmeye Uygun Olarak Yapma Borcu
204
3. Sadakat ve Özen Borcu
211
4. İnşaatı Teslim Borcu
217
5. Ayıba Karşı Tekeffül Borcu
222
6. Sözleşme ile Kararlaştırılan Diğer Yükümlülükleri İfa Borcu
223
7. TMK m. 2 Uyarınca Yükleniciye Bağlanan Yükümlülükleri İfa Borcu
225
RİSKLİ YAPININ YIKIMINI VE YERİNE YENİ BİR YAPININ İNŞASINI
KONU ALAN ARSA PAYI KARŞILIĞI İNŞAAT SÖZLEŞMELERİNDE SÖZLEŞMEYE AYKIRILIK VE SÖZLEŞMEYE AYKIRILIĞIN
II. İNŞAAT SÖZLEŞMESİNE AYKIRI İŞLER
229
a. Teslim Ânına Göre Ayıp Çeşitleri
230
aa. Teslimden Önceki Ayıp
230
ab. Teslimden Sonraki Ayıp
231
b. Açık Ayıp – Gizli Ayıp
232
c. Önemli (Tam Önemli) Ayıp – Daha Az Önemli Ayıp
235
d. Maddî (Fiilî) Ayıp – Hukukî Ayıp
236
e. Aslî Ayıp–Talî (İkincil) Ayıp
240
3. Yüklenicinin Ayıp Nedeniyle Sorumluluğu
240
2. Eksik İş–Ayıplı İş Ayrımı
244
3. Eksik İfa Hâlinde Uygulanacak Hükümler
249
C. Fazla veya Daha İyi Vasıfta İş
251
2. Yüklenicinin Fazladan Bağımsız Bölüm Yapması
251
3. Yüklenicinin Bağımsız Bölümlerin Alanlarında Büyütme veya Niteliğinde Değişiklik Yapması
253
4. Yüklenicinin Ortak Yerlerde Fazladan ya da Daha İyi Vasıfta İş Yapması
254
5. Yüklenicinin Arsa Sahibine Ait Bağımsız Bölümler İçinde Fazladan veya Sözleşmede Kararlaştırılan Vasıftan Daha İyi Vasıfta İmalât Yapması
255
III. İNŞAAT SÖZLEŞMESİNE AYKIRILIĞIN HUKUKÎ SONUÇLARI
259
A. İnşaat Sözleşmesinden Doğan Borç İlişkisinin İfa Edilmemesi
259
B. İnşaat Sözleşmesinden Doğan Borç İlişkisinin İfa Edilmemesinin Hukukî Sonuçları
260
3. Sözleşmeden Dönme – Sözleşmeyi Fesih
262
C. İnşaat Sözleşmesı̇nden Doğan Borç İlı̇şkı̇sı̇nı̇n İhlâlı̇
263
1. Borcun Hiç İfa Edilmemiş Olması
263
2. Borcun Gereği Gibi İfa Edilmemiş Olması
263
IV. İNŞAAT SÖZLEŞMESİNDEN DOĞAN SORUMLULUĞUN ŞARTLARI
269
A. Sözleşmenin İhlâli
269
B. Sözleşmenin İhlâli Nedeniyle Zararın Doğmuş Olması
269
a. İfa Edilmeyen Edimin Değeri
271
d. Müspet Zarar–Menfî Zarar
271
da. Müspet (Olumlu) Zarar
273
daa. Fazla Ödenen İş Bedeli ve Avanslar
273
dab. Eksik ve Ayıplı İş Bedeli
274
dac. Gerçekleştirilen İş Bedeli
274
dad. Gecikme Tazminatı
274
db. Menfî (Olumsuz) Zarar
288
C. Sözleşmenin İhlâli ile Zarar Arasında Uygun İlliyet Bağının Bulunması
289
V. TAZMİNATIN HESAPLANMASI
290
VI. SORUMSUZLUK ANLAŞMASI
291
VII. ARSA SAHİBİNİN TEMERRÜDÜNÜN ŞARTLARI VE HUKUKÎ SONUÇLARI
292
A. Genel Olarak Arsa Sahibinin Temerrüdünün Şartları
292
B. Arsa Sahibinin Temerrüdünün Hukukî Sonuçları
294
VIII. YÜKLENİCİNİN TEMERRÜDÜNÜN ŞARTLARI VE HUKUKÎ SONUÇLARI
297
A. Yüklenicinin Temerrüdünün Şartları
297
B. Yüklenicinin Temerrüdünün Hukukî Sonuçları
306
1. Yüklenicinin Temerrüdünün Genel Sonuçları
306
b. Beklenmedik Halden Sorumluluk
307
2. Karşılıklı Borç Yükleyen Bir Sözleşme Olarak APKİS’te Yüklenicinin Temerrüdünün Hukukî Sonuçları
308
a. Arsa Sahibinin Seçimlik Haklarını Kullanabilmesi İçin Gereken Şartlar
309
aa. Yükleniciye Ek Süre Verilmiş Olması
309
ab. Verilen Ek Süre İçerisinde Yüklenicinin İfayı Gerçekleştirmemiş Olması
310
ac. Arsa Sahibinin Seçimlik Haklarını Derhâl Kullanmış Olması
310
b. Arsa Sahibinin Seçimlik Hakları
310
ba. Arsa Sahibinin Aynen İfa ile Birlikte Gecikme Tazminatı Talep Hakkı
310
bb. Arsa Sahibinin İfadan Vazgeçerek Müspet Zararın Tazminini Talep Hakkı
313
bc. Arsa Sahibinin Sözleşmeden Dönerek Menfî Zararın Tazminini Talep Hakkı
314
IX. SÖZLEŞME ÖNCESİ GÖRÜŞMELERDEN DOĞAN SORUMLULUK (CULPA IN CONTRAHENDO)
317
RİSKLİ YAPININ YIKIMINI VE YERİNE YENİ BİR YAPININ İNŞASINI
KONU ALAN ARSA PAYI KARŞILIĞI İNŞAAT SÖZLEŞMELERİNİN
I. SÖZLEŞMENİN ANLAŞMA İLE SONA ERMESİ
319
II. SÖZLEŞMENİN İFA SEBEBİYLE SONA ERMESİ
320
III. SÖZLEŞMENİN GECİKTİRİCİ VEYA BOZUCU KOŞUL SEBEBİYLE SONA ERMESİ
321
IV. SÖZLEŞMENİN İFANIN İMKÂNSIZ HÂLE GELMESİ SEBEBİYLE SONA ERMESİ
323
B. İnşaatın Teslimden Önce Yok Olması
326
C. Taraflardan Kaynaklanan Sebeplerle İfanın İmkânsız Hâle Gelmesi
327
D. Taraflardan Kaynaklanmayan Sebeplerle İfanın İmkânsız Hâle Gelmesi
331
V. SÖZLEŞMENİN İRADE İLE BEYAN ARASINDAKİ UYGUNSUZLUK HALLERİ SEBEBİYLE SONA ERMESİ
332
VI. SÖZLEŞMENİN FESİH SEBEBİYLE SONA ERMESİ
336
B. Dürüstlük Kuralının Gerektirdiği Hâller
339
C. Bedelin Aşılması Hâli
340
D. Tazminat Karşılığı Fesih
340
E. 6306 Sayılı Kanun Kapsamında Feshedilmiş Sayılma
343
VII. SÖZLEŞMENİN DÖNME SEBEBİYLE SONA ERMESİ
344
B. Yüklenicinin İşi Kararlaştırılan Zamanda Bitiremeyeceğinin Açıkça Anlaşılması Hâli
347
C. Ayıp Nedeniyle Yüklenicinin Sorumlu Olması Hâli
349
D. Öngörülemeyen ve Önlenemeyen Hâller
350
E. Başlangıçta Belirlenen Bedelin Aşırı Ölçüde Aşılacağının Anlaşılması Hâli
351
F. Dönme Cezasını Ödemek Suretiyle Sözleşmeden Dönme Hâli
352
G. Sözleşmeden Dönmeyi Talep Etmiş Sayılma
353
VIII. RİSKLİ YAPININ YIKIMINI VE YERİNE YENİ BİR YAPININ İNŞASINI KONU ALAN APKİS’TEN DOĞAN UYUŞMAZLIKLARDA GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEMELER İLE ALTERNATİF ÇÖZÜM YÖNTEMLERİ
354
A. Riskli Yapının Yıkımını ve Yerine Yeni Bir Yapının İnşasını Konu Alan APKİS’ten Doğan Uyuşmazlıklarda Görevli Mahkemeler
354
1. Genel Görevli Mahkeme
354
2. Ticaret Mahkemeleri
354
3. Tüketici Mahkemeleri
356
B. Riskli Yapının Yıkımını ve Yerine Yeni Bir Yapının İnşasını Konu Alan APKİS’ten Doğan Uyuşmazlıklarda Yetkili Mahkemeler
362
C. Riskli Yapının Yıkımını ve Yerine Yeni Bir Yapının İnşasını Konu Alan APKİS’ten Doğan Uyuşmazlıklarda Tahkim
364
D. Riskli Yapının Yıkımını ve Yerine Yeni Bir Yapının İnşasını Konu Alan APKİS’ten Doğan Uyuşmazlıklarda Arabuluculuk ve Uzlaştırma
366
1. Riskli Yapının Yıkımını ve Yerine Yeni Bir Yapının İnşasını Konu Alan APKİS’ten Doğan Uyuşmazlıklarda Arabuluculuk
366
2. Riskli Yapının Yıkımını ve Yerine Yeni Bir Yapının İnşasını Konu Alan APKİS’ten Doğan Uyuşmazlıklarda Uzlaştırma
367