Eski Vakıf Hukuku Eraslan Özkaya  - Kitap

Eski Vakıf Hukuku

1. Baskı, 
Ocak 2012
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
463
Barkod:
9789750216954
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Kitabın Fiyatı:
570,00
İndirimli (%30):
399,00
Stoktan hemen gönderilir.
Kitabın Açıklaması
Vakıflar ve Vakıf hukuku eski medeniyetlerden itibaren, özellikle İslam devletleri ve Osmanlı İmparatorluğunda tarihi perspektif içerisinde sıhhatli kaynaklara ilmi görüşlere ve içtihatlara dayanılarak geniş boyutları ile incelenmiş, hukukevler arasındaki görüş ayrılıkları ve nedenleri açıklanmış, günümüz tatbikatında dahi geniş yer tutan ve önemini koruyan vakıf davaları hakkında detaylı bilgiler verilmiş vakıf davaları ile ilgili seçilmiş içtihatlar kitap bünyesinde yer almıştır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Vakfın Tarifi Tanımı, Hukuki Mahiyeti Önemi
.
Vakfın Kurulması ve Geçerlilik Koşulları
.
Vakfın Eski Medeniyetlerde, islam Devletlerinde ve Osmanlı İmparatorluğundaki Tarihi Gelişimi
.
Vakfın Unsurları ve Koşulları
.
Vakfın Çeşitleri
.
Vakıfların İdaresi Ehliyet ve Tevliyet
.
Gedik ve Çeşitleri
.
Vakıflarla ilgili Seçilmiş içtihatlar
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
7
Kısaltmalar 
17
BİRİNCİ BÖLÜM GENEL BİLGİLER Birinci Kısım VAKIF
I. GİRİŞ 
19
II. VAKIF TERMİNOLOJİSİ 
22
III. VAKFIN TARİFİ 
22
IV. VAKFIN HUKUKİ MAHİYETİ 
28
V. VAKFIN KURULMASI 
29
VI. KURULAN VAKFIN GEÇERLİLİK ŞARTLARI 
31
A. Vakıf Kurabilecekler (Vakıfın Ehliyeti) Yönünden 
31
1. Vâkıf Tam Ehliyetli Olmalıdır 
31
2. Vakıf Hür Olmalıdır 
33
3. Vakıfın Rızası Olmalıdır 
33
4. Vakıf Hacir Altına Alınmamış Olmalıdır 
33
B. Vakfın Konusu (Mevkuf) Yönünden 
34
1. Maliki Hukukçulara Göre 
35
2. Hanbeli Hukukçulara Göre 
35
3. Şafii Hukukçulara Göre 
36
4. Caferi Hukukçulara Göre 
36
5. Zeydi Hukukçulara Göre 
36
6. Hanefi Hukukçulara Göre 
36
7. Osmanlı Hukukçularına Göre 
37
VII. VAKFIN HÜKÜM VE SONUÇLARI 
37
A. “Lazım” Duruma Gelir 
37
B. Hükmi Şahsiyet Kazanır 
38
C. Vakfedilenin (Mevkufun) Mülkiyeti Vakfedenin “Vâkıfın” Mülkiyetinden Çıkar Vakfın Mülkiyetine İntikal Eder 
38
D. Vakfedilen Mal “Menkuf” Dokunulmaz Hale Gelir 
38
VIII. TÜRKİYE CUMHURİYETİ HUKUKUNDA VAKIF 
39
İkinci Kısım VAKIF HUKUKUNUN TARİHİ GELİŞİMİ
I. VAKIF HUKUKUNUN TARİHİ GELİŞİMİ 
41
A. İslam Öncesi Türkler ve Vakıf Kurumu 
41
1. Orta Asya Türklerinde Vakıf 
41
2. Uygurlarda Vakıf 
42
B. Eski Medeniyetlerde Vakıf Kurumu 
43
1. Budist ve Brahmanlarda Vakıf 
43
2. Mezopotamya Kavimlerinde Vakıf 
43
3. Hititlerde Vakıf 
44
4. Etilerde Vakıf 
44
5. Eski Mısırda Vakıf 
45
6. Eski Yunanda Vakıf 
45
7. Roma Hukukunda Vakıf 
45
8. Cermen Hukukunda Vakıf 
46
9. Bizans Hukukunda Vakıf 
47
10. İslamiyet Öncesi (Cahiliye Dönemi) Arap Kavimlerinde Vakıf 
47
Üçüncü Kısım İSLAM HUKUKUNDA VAKIF
I. İSLAM HUKUKUNDA VAKIF 
49
A. Giriş 
49
B. İslamiyette Vakfın Dayandığı Ana Kaynaklar 
50
1. Kur’an-ı Kerim 
50
2. Hadis ve Rivayetler 
52
C. İslam hukukunda Vakfın Dayanağı Hakkındaki Nazariyeler 
54
1. İslami (İdealist) Nazariye 
54
2. Tepki, Reaksiyon (Aksül’amel) veya Materyalist Nazariye 
54
3. Devlet Menfaati Nazariyesi 
55
4. Vakfın Kaynağını Roma Hukukunda Bulan Nazariye 
56
5. Vakfın Kaynağını Bizans Hukukunda Bulan Nazariye 
56
II. VAKFIN KURULMASINA VE GELİŞMESİNE ETKEN OLAN BAŞLICA NEDENLER 
58
III. İSLAM ÜLKELERİNDE VAKIF KURUMUNUN TATBİKATI VE GELİŞİMİ 
59
İKİNCİ BÖLÜM VAKFIN UNSURLARI VE KOŞULLARI (ŞARTLARI)
I. VAKFIN UNSURLARI VE KOŞULLARI (ŞARTLARI) 
63
A. Genel Olarak 
63
B. Vakfeden (Vakıf) 
64
1. Vakıfın Hakiki Şahıs Olması 
64
a. Temyiz Kudretinin “Sezgin-Ayırtım Gücü”nün Olması 
64
b. Buluğ “Ergenlik” ve “Rüşt” “Reşit Olma” Çağına Ulaşması 
66
c. Mahcur Olmaması 
67
aa. Musrif (Sefih) Olmaması 
67
bb. Borçlu Olmaması 
68
d. Hür Olması 
68
2. Vakıfın Hükmi Şahıs Olması 
69
3. Vakıf Kurmaya Etkili Olmayan Haller 
69
4. Vakfetme Yetkisine Etkili Olan Haller 
70
a. Ölüm Hastalığı “Marazul-Mevt” 
70
aa. Alacaklılar Yönünden 
71
bb. Mirasçılar Yönünden 
71
C. İrade Beyanı (Sıyga) 
72
1. Sarih “Açık” İrade Beyanı 
73
2. Zımni “Örtülü” İrade Beyanı 
74
3. İrade Beyanında Aranan Koşullar 
75
a. Vakfın Şarta bağlanamaması “Tenciz” 
75
b. Tenciz Şartının Aranmadığı Haller 
76
bb. Ölüme Talik Edilen İrade Beyanları 
77
c. Vakfın Va’deye “Ecele” Bağlanmaması 
77
d. Vakıf İradesinde “Sıygasında” Devamlılık “Te’bid” Koşulunun Bulunması 
77
aa. Vakıf İradesinde “Sıygasında” Devamlılığı “Te’bid” Şart Koşanlar 
78
bb. Vakıf İradesinde “Sıygasında” Devamlılığı “Te’biti” Şart Koşmayanlar 
79
e. Vakıf İradesinin “Sıygasının” Sağlam Olması 
79
aa. İkrah “Korkutma” 
80
bb. Hata (Yanılma-Aldanma) 
82
cc. Hile (Yanıltma-Aldatma) 
82
dd. Rızayı Bozan Öteki Nedenler 
83
f. Vakıf İrade Beyanının “Sıygasının” Kesin ve Bağlayıcı Olması 
83
g. Vakıfın İrade Beyanında Vakfın Mahiyetine, Gayesine, Ahlaka, Adaba, Amme Nizamına Mevkufunaleyhlerin Menfaatine Aykırı Bir Şartın Bulunmaması 
84
D. Vakfın Konusu (Mevkuf) 
85
1. Vakıf Konusunun “Mevkufun” Mülk Olması 
85
2. Vakıf Konusunun “Mevkufun” Mütekavvim Mal Olması 
87
3. Vakıf Konusunun (Mevkufun) Vakfedilecek Nitelikte Olması 
88
a. Haklarında Nass “Hadis” Bulunan Menkuller 
89
b. Vakfedilmesi Örfen Caiz Görülen Menkuller 
89
c. Akara Tabi Olan Menkuller 
90
d. Hakk-ı Kararlı Menkuller 
90
4. Vakfedilen Malın Malum ve Muayyen Olması 
91
E. Vakıftan Yararlananlar (Mevkufun Aleyh – Meşrutunleh) 
91
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM VAKIF ÇEŞİTLERİ
I. GİRİŞ 
97
II. VAKFEDİLEN MALIN “MEVKUFUN” CİNSİ YÖNÜNDEN VAKIFLAR 
97
A. Menkul “Taşınır” Mal Vakıfları 
97
1. Kitap Vakfı 
97
2. Nakit Para Vakfı 
98
3. Öteki Menkullerin Vakfı 
100
B. Gayrimenkul (Taşınmaz) Mal Vakıfları 
102
III. İNDİFA (YARARLANMA) ŞEKİLLERİ YÖNÜNDEN VAKIFLAR 
103
A. Aynıyla İndifa Olunan (Yararlanılan) Vakıflar “Müçessesat-ı Hayriye” 
103
1. Herkesin Yararlanabileceği Vakıflar “Müessesat-ı Hayriye” 
103
2. Sadece Yoksulların Yararlanabileceği Vakıflar “Müessesat-ı Hayriye” 
104
B. Gelirleri ile İndifa Olunan “Kazanç Sağlayan” Vakıflar 
104
1. Üstü Kapalı Yerlerin Vakfedilmesi “Musakkafat-ı Vakıf” 
104
2. Üstü Kapalı Olmayan Yerlerin Vakfedilmesi “Mustegillat-ı Vakıf” 
105
IV. KİRAYA VERİLMELERİ YÖNÜNDEN VAKIFLAR 
105
A. İcare-i Vahideli Vakıflar 
105
B. İcare-i Vahide-i Kadimeli Vakıflar 
106
C. İcareteynli “Çift İcarlı” Vakıflar 
107
1. Tanım 
107
2. İcareteyn Usulüne Başvurulma Nedeni ve İcareteynli Vakıfların Tarihi Gelişimi 
108
3. İcareteyn Mukavelesinin Hukuki Mahiyeti 
110
4. İcareteyn Mukavelesinin Koşulları 
111
a. Vakıf Akardan Yararlanmanın Kesin Olarak İmkansız Hale Gelmesi 
111
b. Vakıf Malı Eski Hale Getirebilmek İçin Başkaca Meşru Çarelerin Bulunmaması 
111
c. Yazılı Sözleşme Yapılması 
112
d. Hakimden Karar Alınması 
112
e. Devlet Reisinden İzin Alınması “İzn-i Sultani” 
112
f. Cihat Kalemine Kayıt Yapılarak Senet Verilmesi 
112
5. İcareteynli Vakıflarda Tarafların Hakları ve Borçları 
113
a. Giriş 
113
b. Mutasarrıfın Borçları 
113
aa. İcare-i Muacceleyi Ödemek 
113
bb. İcare-i Muecceleyi Ödemek 
114
cc. Vakıf Malı Olduğu Gibi Muhafaza Etmek 
114
c. Mutasarrıfın Hakları 
115
aa. Tasarruf Hakkı 
115
bb. Ferağ Hakkı 
115
cc. İntikal Hakkı 
118
aaa. Tasarruf Hakkının İntikal Şekilleri 
120
aaa1. Birinci Devre 
120
aaa2. İkinci Devre 
120
aaa3. Üçüncü Devre 
122
aaa4. Dördüncü Devre 
122
bbb. Zümre Usulü 
122
bbb1. Birinci Zümre 
122
bbb2. İkinci Zümre 
123
bbb3. Üçüncü Zümre 
123
6. Mutasarrıfın Mirasçı Bırakmadan Ölmesi 
124
7. İcareteynli Vakıflarda Müşterek Tasarruf 
125
8. İcareteynli Müşterek Vakıf Malların Taksimi 
125
9. Mutasarrıfın Borçları Karşısında İcareteynli Vakıf Gayrimenkullerin Durumu 
126
10. İcareteynli Vakıfların Tasviyesi 
128
11. Taviz Bedelinin ve Taviz Bedeline Sağlanan Teminatın Hukuki Mahiyeti 
132
12. Sahih Vakıflarda Taviz Bedeli 
135
13. Tahsisat Kabilinden “Gayr-i Sahih, İrsadi” Vakıflarda Taviz Bedeli 
136
D. Mukataalı Vakıflar 
142
1. Giriş 
142
2. Mukataa Kurulmasının Koşulları 
145
3. Mukataalı Vakıfların Tasviyesi 
146
V. VAKFEDİLEN MALIN “MEVKUFUN” MÜLKİYETİ YÖNÜNDEN VAKIFLAR 
147
A. Giriş 
147
B. Sahih Vakıflar 
150
C. Gayr-ı Sahih “Tahsisat Kabilinden, İrsadi” Vakıflar 
151
1. Giriş 
151
2. Gayri Sahih “Tahsisat Kabilinden İrsadi” Vakıf Türleri 
153
a. Miri Arazinin Sadece A’şar ve Rüsumatı Vergi ve Gelirleri Vakfedilirdi 
153
b. Miri Arazinin Sadece Tasarruf Hakkı Gayr-ı Sahih Vakfa Tahsis Edilirdi 
153
c. Miri Arazinin Hem A’şar ve Rüsumu Hem de Tasarruf Hakkı Gayr-ı Sahih Vakfa Tahsis Edilirdi 
153
3. Gayri Sahih “Tahsisat Kabilinden – İrsadi” Vakıflarda Taviz Bedeli 
155
VI. YARARLANANLAR “MEVKUFUNALEYH – MEŞRUTÜNLEH” YÖNÜNDEN VAKIFLAR 
160
A. Giriş 
160
B. Hayri Vakıflar 
161
1. Aynından Doğrudan Yararlanılan “Aynıyla indifa Olunan” Vakıflar 
161
2. Gelirlerinden Yararlanılan “Geliri ile İndifa Olunan” Vakıflar 
162
a. Giriş 
162
b. Üstü Kapalı Olan Gayrimenkuler “Musakkafat” 
162
c. Üstü Açık Gayrimenkuller “Müstegillat” 
162
C. Evlada Vakıflar “Zürri Vakıf”lar 
163
D. Zata Akrebe Akribaya, Cırana Vakıf 
167
1. Zata Vakıf 
167
2. Akrebe Vakıf 
167
3. Akrıbaya Vakıf 
168
4. Ciran’a Vakıf 
168
E. Avarız Vakıfları 
168
VII. YÖNETİMLERİ BAKIMINDA VAKIFLAR 
170
A. Giriş 
170
B. Mazbut Vakıflar 
170
1. Selatin Vakıfları 
173
2. Mütevellisi Kalmayan Vakıflar 
173
3. İdaresi Zaptedilen Vakıflar 
173
C. Mazbut Olmayan Vakıflar 
174
1. Mülhak Vakıflar 
174
2. Müstesna Vakıflar 
174
a. Eizze Vakıfları 
175
b. Guzat Vakıfları 
175
3. Meşrutiyet Üzere Tasarruf Olan Vakıflar 
175
D. Azınlık “Cemaat” Vakıfları 
175
1. Giriş 
175
2. Azınlık “Cemaat” Vakıfları 
177
3. Sonuç 
184
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM VAKIFLARIN İDARESİ
I. VAKIFLARIN İDARESİ “VELAYET – TEVLİYET” 
187
A. Giriş 
187
B. Mütevelli 
187
1. Mütevellinin Atanması “Tayin Edilmesi” 
189
a. Vakıf Tarafından Atanması “Meşrutiyet Üzere – Meşruta Mütevelli” 
189
b. Hakim Tarafından Atanması “Mansup Mütevelli” 
190
2. Mütevellide Bulunması Gereken Vasıflar 
192
a. Akil ve Baliğ Olması 
192
b. Muktedir “Kifayetli” Olması 
193
c. Adil ve Güvenilir Olması 
193
3. Mütevellinin Hakları ve Sorumlulukları 
193
a. Mütevellinin Hakları 
193
aa. Ücretin Vakıf Tarafından Takdiri 
194
bb. Ücretin Hakim Tarafından Takdiri 
194
b. Mütevellinin Sorumlulukları 
194
4. Mütevellilik Görevinin Sona Ermesi 
200
a. Azil 
200
aa. Vakıfın Azli 
200
bb. Hakimin Azli 
201
cc. Azil Sebepleri 
201
aaa. Hıyanet 
201
bbb. Sefahet 
201
ccc. Akıl Hastalığı 
201
b. İstifa 
202
c. Ferağ “Tevliyet Görevini Devretme” 
202
d. Ölüm 
202
e. Diğer Sebepler 
203
C. Mütevelli Kaim Makamı 
203
D. Vakıfların Teftiş ve Murakabesi 
205
E. Vakıf Görevlileri 
206
BEŞİNCİ BÖLÜM VAKIF DAVALARI
I. VAKIF DAVALARI 
213
A. Vakıf Davalarına Bakmakla Görevli ve Yetkili Mahkemeler 
213
B. Vakıf Davalarında Müddei “Davacı” 
215
C. Vakıf Davalarında Müddaaleyh “Davalı” 
215
D. Vakıf Davalarının Şartları 
216
E. Vakıf Davalarında Deliller 
216
1. Vakıf Davalarında Yazılı Deliller 
217
a. Tapu Kayıtları 
217
b. Vakıfnameler 
218
c. Resmi Kayıt ve Defterler “Kuyud-u Resmiye” 
219
d. Beratlar 
221
e. Fermanlar 
222
f. Hüccetler 
222
g. Şer’i İlamlar 
223
2. Vakıf Davalarında Yazılı Olmayan Deliller 
225
a. Şehadet “Tanıklık” 
225
b. İkrar 
226
c. Yemin 
227
d. Yeminden Nukul “İmtina” 
229
e. Sulh 
229
3. Üstün Tutulan Kanıtlar 
230
4. Vakıf Davalarında Uygulama 
231
II. ZAMANAŞIMI SÜRESİ VE VAKIF MALLARIN ZAMANAŞIMI İLE KAZANILMASI 
234
A. Giriş 
234
B. Eski Hukukumuzda Zamanaşımı ve Vakıf Malların Zamanaşımı ile Kazanılması 
234
1. Zamanaşımının Başlangıç ve Hesaplanması 
237
2. Zamanaşımının Durması ve Kesilmesi 
239
a. Zamanaşımının Durması 
239
b. Zamanaşımının Kesilmesi 
239
III. YENİ HUKUKUMUZDA ZAMANAŞIMI VE VAKIF GAYRİMENKULLERİN ZİLYETLİKLE KAZANILMASI 
240
IV. VAKIF GAYRİMENKULLERİN HAZİNEYE GEÇMESİ 
244
V. VAKIF GAYRİMENKULLERİN METRUKEN VEYA MALULEN VAKFINA DÖNMESİ 
246
A. Metrukiyet Durumu 
246
B. Mahluliyet Durumu 
248
VI. GEDİK HAKKI 
250
A. Giriş 
250
B. Gedik Çeşitleri 
252
1. Müstakar Gedikler 
252
2. Havai Gedikler 
252
3. Mülkiyet Üzere Tasarruf Olunan Gedikler 
252
4. Vakıf Gedikler 
252
5. Nizamlı Gedikler 
253
6. Adi Gedikler 
253
7. Vakfiyet Veçhile Tasarruf Olunan Gedikler 
253
8. Müstahlas Gedikler 
253
9. Mahlul Gedikler 
253
10. Muhdes Gedikler 
253
C. Gediklerin İlgası 
253
D. Örfübelde ve Pafdos “Bahsur” Gedikleri 
256
1. Örfübelde Gedikleri 
256
2. Paftos “Bahşur” Gedikleri 
257
VII. VAKIFLARIN ALEYHİNDEKİ GÖRÜŞLER VE CEVAPLARI 
257
VIII. VAKIF KURMANIN FAYDALARI 
263
ALTINCI BÖLÜM İÇTİHATLAR
I. YARGITAY İÇTİHADI BİRLEŞTİRME BÜYÜK GENEL KURULU KARARLARI 
265
II. YARGITAY HUKUK GENEL KURULU KARARLARI 
272
III. YARGITAY DAİRE KARARLARI 
311
Kaynakça 
439
Kavramlar Dizini 
449
Yazarın Diğer Eserleri 
465