Birinci Kısım Stratejik Yönetim ve Genel Çerçevesi
25
1. Stratejik Yönetimin Genel Çerçevesi ve Gelişimi
27
1.1. Stratejik Yönetimin Genel Çerçevesi
27
1.2. Stratejik Yönetim Anlayışının Ortaya Çıkması ve Gelişimi
28
1.3. Askeri Bir Kavram Olarak Strateji ve İşletmeler İçin Karşılığı
29
1.4. Stratejik Yönetimin Kısa Tarihçesi
31
1.5. Stratejik Yönetim Düşüncesinin Öncüleri
32
1.6. Yeni Nesil Stratejik Yönetim Yaklaşımları: Yapay Zeka, Büyük Veri ve Çeviklik
33
2. Stratejik Yönetimin Temel İşlev ve Özellikleri
37
2.1. Stratejik Yönetimin Temel İşlevleri
37
2.2. Şirketler İçin Stratejik Yol Haritası: Dört Aşamada Yönetim Dönüşümü
38
2.3. Stratejik Yönetime İlişkin Özellikler
41
2.4. Stratejik Yönetimde Yöneticiler
41
2.5. Stratejide Zaman Ölçekleri ve Kararların Üstünlüğü
42
2.6. İşletmenin Analizi
44
2.7. Strateji Düzeyleri
44
2.7.1.Kurumsal Düzey Stratejileri
44
2.7.2.İşletme Düzeyi Stratejileri (İş Stratejisi)
45
2.7.3. Fonksiyonel Düzey Stratejileri (Fonksiyonel Strateji)
46
2.8. Strateji Kavramı İçin Mintzberg’in 5P Stratejisi Modeli
46
3. Stratejik Yönetimde Temel Yaklaşımlar ve Sınırlar
49
3.1. Stratejik Yönetim Sürecinde Etkileşimin Temel Öğeleri
49
3.2. Strateji Geliştirme Yaklaşımları
49
3.3. İşletmelerde Stratejilerden Beklenenler
50
3.4. İşletme Stratejilerin Sınırları
53
3.4.1.Töresel ve Yasal Sınırlamalar
54
3.4.2.Karşı Stratejiler
54
3.4.3.İç Sınırlayıcı Unsurlar
54
3.4.4.Dış Sınırlayıcı Unsurlar
55
3.5. Kaçınılan Strateji Yokluğu Hali ve Belirtileri
55
İkinci Kısım Stratejik Planlama
57
4. Stratejik Amaç – Plan ve Hedef Oluşturma
59
4.1. Stratejik Amaçlar–Hedefler
59
4.1.1.Amaçların Oluşturulması
60
4.1.2.Amaçların Hiyerarşisi ve Koordinasyonu
60
4.1.3.İşletmenin Temel Amaçları ve Sorumlulukları
61
4.1.4.Kısa Vadeli Hedefler
62
4.2. Stratejik Planlama
63
4.2.1. Strateji ve Plan
64
4.2.2.Planlama Ekibinin İşlevleri
65
4.2.3.Plan Geliştirmede Temel Sorular
65
4.2.4. Stratejik Planlamada Tuzaklar
66
4.2.5. Stratejik Hedeflerin Belirlenmesi
67
5. Stratejik Yönetimde Vizyon ve Misyon Belirleme
69
5.1. Misyon ve Vizyon Oluşturmanın Önemi
69
5.2. Strateji ve Vizyon
70
5.3. Strateji ve Misyon
75
6. Strateji ve Benzer Araçlar Arası İlişkiler
81
6.1. Stratejiye Dayalı Aksiyon
81
6.2. Strateji ve Politika
82
6.3. Strateji ve Taktik
84
6.4. Strateji ve Program
85
6.5. Strateji ve Bütçe
87
6.6. Strateji ve Yöntem
89
Üçüncü Kısım Stratejik Analiz ve Araçları
91
7. Stratejik Analizler İçin Araçlar
93
7.5. Nominal Grup Tekniği
104
7.6. Arama Konferansı
106
7.7. Kalite Çemberleri
107
7.12. Fayda–Maliyet Analizi
116
8. İç Çevre–İşletme Analizi
119
8.1. Maliyet Yapısı ve Finansal Durum Analizi
119
8.1.1. Finansal Yönetim Araçları Olarak Finansal Tablolar
120
8.1.2.Kurumlarda Finansal Analiz
125
8.1.3.Kapsamına Göre Finansal Analiz
126
8.1.3.1. Statik Analiz
126
8.1.3.2. Dinamik Analiz
126
8.1.4.Analizi Yapan Kişiye Göre Finansal Analiz
126
8.1.5.Yapılma Amacı Açısından Finansal Analiz
127
8.1.5.1. Yönetim Analizleri
127
8.1.5.2. Kredi Analizleri
127
8.1.5.3. Yatırımcı ve Yatırım Analizleri
128
8.1.6.Maliyet Yapısı ve Finansal Durum Analizlerinin Stratejik Yönetime Katkısı
128
8.2. Rakiplerin Durumu–Rekabetçi Konum
129
8.3. Müşteri Profilleri
131
8.4. Beşerî Kaynaklar
132
9.1. Genel–Uzak Çevre ve Alt Tanımları
136
9.2. Rakipler ve Karşılaştırmalarda Kullanılabilecek Temel Faktörler
139
9.3. İşletmenin Yakın Dış Çevresi: Sektörel Çevre
140
9.3.1. Endüstri Çevresi ve Porter’in Beş Güç Modeli
141
9.5. İşletmenin Dış Çevresi ile Etkileşim Stratejileri
144
Dördüncü Kısım Temel Stratejiler
147
10. Beş Rekabetçi Güç ve Karşı Koyma Stratejileri
149
10.1. Sektörde Stratejik Gruplar
149
10.2. Sektör Rekabetinde Beş Güç Modeli
150
10.2.1. Yeni Girenlerin Rekabeti
151
10.2.2. Tedarikçilerin Rekabetçi Gücü
152
10.2.3. Müşterilerin Rekabetçi Gücü
152
10.2.4. İkame Ürünlerin Rekabetçi Gücü
153
10.2.5. Rakipler Arasında Rekabet
154
10.3. Beş Rekabetçi Güce Karşı Koyma Stratejileri
154
10.3.1. Porter'ın Jenerik Rekabet Stratejileri
155
10.3.2. Beş Tehdide Karşı Koymak İçin Genel Stratejiler
156
10.4. Beş Rekabetçi Güç Modelinin Stratejik Sonuçları
159
11. Ürün ve Pazar Odaklı Rekabetçi Üstünlük Stratejileri
161
11.1. Ürün Farklılaştırma Yoluyla Rekabetçi Üstünlük
162
11.2. Düşük Maliyet Liderliği Yoluyla Rekabetçi Üstünlük
163
11.2.1. Hedef Maliyet Yöntemi
163
11.2.2. Ürün Yaşam Boyu Maliyetleme
165
11.2.3. Faaliyet Tabanlı Maliyetleme
167
11.2.4. Kaizen Maliyetleme
168
11.3. Odaklanma ve Uzmanlaşma Yoluyla Rekabetçi Üstünlük
170
11.4. Hızlı Tepki ve Yenilikçilik Yoluyla Rekabetçi Üstünlük
171
11.5. Saldırgan Stratejiler
172
11.6. Savunmacı Stratejiler
174
11.7. Çeşitlendirme Stratejileri
174
11.8. Diğer Rekabet Stratejileri
175
12. Şirketlerin Grup Stratejileri–Şirket Stratejileri
177
12.1. Yatay Bütünleşme Stratejileri
178
12.2. Dikey Bütünleşme Stratejileri
178
12.3. Yeni Bir İşin Başlatılması
179
12.4. Büyüme Stratejileri
180
12.5. Farklılaştırılmış Sektörlerde Şirket Stratejisi
181
12.6. Stratejik Uyumluluk
182
12.7. Çok Uluslu Şirket Stratejileri
183
13. Uluslararası İş Stratejileri
185
13.1. Küreselleşme ve Küresel Rekabet İçin Temel Kavramlar
185
13.2. Çokuluslu Şirketler ve Bunların Rekabeti
186
13.3. Küresel Stratejinin Ortaya Çıkması
187
13.4. Küreselleşme Sürecini Besleyen Unsurlar
189
13.5. Küresel Çevrenin Karmaşıklığı
191
13.6. Küresel Yatırımları Etkileyen Faktörler ve Kültürel Etkileşim
192
13.7. Çoklu Yerel Endüstriler ve Küresel Endüstriler
193
13.8. Dışa Açılmada Kullanılabilecek Stratejiler ve Örnek Strateji
193
13.9. Dört Farklı Dış Pazar Tipi İçin Örnek Stratejiler
195
14. Fonksiyonel Stratejiler
199
14.1. Pazarlama Stratejileri
199
14.2. Ürün Stratejisi
203
14.3. Tedarik Zinciri Yönetimi Stratejisi
206
14.4. Stratejik İnsan Kaynakları Yönetimi
208
14.5. Bilgi Yönetimi Stratejileri
210
14.6. ARGE (Araştırma–Geliştirme) Stratejileri
211
Beşinci Kısım Değişim ve Yenilik Odaklı Stratejiler
219
15. Teknoloji Yönetimi Stratejisi
221
15.1. Teknolojik Değişim Stratejisinin Getirileri
223
15.2. Stratejik Teknoloji Yönetimi İçin Kavramlar
224
15.3. Örgütsel Yapıda Dijital İnovasyona Bağlı Değişim Stratejisi
226
15.3.1. Merkezi Dijitalleşme Modeli
227
15.3.2. Bağımsız Dijitalleşme Modeli
228
15.3.3. Hibrit Dijitalleşme Modeli
228
16. Değişim Yönetimi Stratejisi
231
16.1. Değişim Stratejisini Tetikleyen Faktörler
232
16.1.1. İçsel Faktörler: Organizasyon İçi Dinamikler
232
16.1.2. Dışsal Faktörler: Organizasyon Dışı Etkiler
233
16.2. Değişim Yeteneğini Belirleyen Faktörler
234
16.3. Değişim Süreçleri ve Modelleri
234
16.3.1. Kurt Lewin'in Değişim Modeli: Üç Adımlı Bir Yaklaşım
235
16.3.2. John Kotter'ın 8 Adımlı Değişim Modeli: Kapsamlı Bir Yol Haritası
235
16.3.3. ADKAR Modeli: Bireysel Değişime Odaklı Bir Yaklaşım
236
16.3.4. Değişim Stratejisinin Kim Tarafından Uygulanacağına İlişkin Modeller
238
16.4.1. Psikolojik Nedenlerle Direnç
239
16.4.2. Rasyonel Nedenlerle Direnç
240
16.4.3. Sosyal İlişkilerin Kaybı Endişesinden Kaynaklı Direnç
240
16.4.4. Teknoloji Odaklı Değişimlere Direnç
240
16.4.5. Diğer Direnç Nedenleri
241
16.5. Değişime Direnci Azaltma Stratejileri
242
16.6. Değişim Stratejisinde Aktörler
244
16.7. Örgütlerde Öğrenme ve Adaptasyon Kavramı
246
16.8. Liderlerin Yaygın Beklentileri ve Zorlukları
247
16.9. Dış Kaynaklardan Destek Alma Stratejisi
249
16.10. Dönüştürücü Liderlik Süreci
250
17. İnovasyon Stratejisi
253
17.1. Rekabet Unsuru Olarak İnovasyon Stratejisi
253
17.2. İnovatif Kültür Oluşturma Stratejisi
254
17.3. Kurum İçi Girişimciliğin Desteklenmesi Stratejisi
255
17.3.1. Kurum İçi Girişimciliği Destekleyen Bir Kurum Ne Yapar?
255
17.3.2. Kurum İçi Girişimcilik Neden Önerilir?
257
17.3.3. Hangi Şirket ve Yönetim Sorunlarına Çözüm Sunar?
258
17.3.4. Faydaları, Dezavantajları ve Sınırlılıkları
258
17.4. Artımsal ve Atılımsal İnovasyon Stratejileri
260
17.5. İnovasyon Türleri
261
17.5.1. Ürün İnovasyonu
262
17.5.2. Süreç İnovasyonu
262
17.5.3. Pazarlama İnovasyonu
263
17.5.4. Organizasyonel İnovasyon
263
17.5.5. Dijital İnovasyon
265
17.6. İnovatif Liderinden Beklenen Bazı Faaliyetler
266
17.7. İnovatif Stratejide Dikkat Edilmesi Gerekenler
267
17.8. İnovasyonla Bağlantılı Risklerin Yönetimi
268
18. Sürdürülebilirlik Stratejisi
269
18.1. Sürdürülebilirlik Odağı ve Sürdürülebilirlik Stratejisi Farkı
270
18.2. Çevresel Sürdürülebilirlik Stratejisi
273
18.3. Sosyal Sürdürülebilirlik Stratejisi
274
18.4. Kurumsal Sürdürülebilirlik Stratejisi
275
18.5. Ürün Sürdürülebilirliği Stratejisi
276
18.6. Personel Sürdürülebilirliği Stratejisi
277
18.7. Finansal Sürdürülebilirlik Stratejisi
277
Altıncı Kısım Stratejilerin Uygulanması–İzleme ve Kontrolü
279
19. Uygulama–İzleme–Kontrol ve Değerlendirme Süreçleri
281
19.1. Strateji Uygulama Aşaması
281
19.2. İzleme ve Kontrol
284
19.3. Stratejik Performansın Değerlendirilmesi
287
19.4. Kaliteli Performans Yönetimi ve Ölçümü Stratejisi
288
19.5. Stratejik Yönetimin Başarısını Ölçen Yaklaşımlar
292
20. Kurumsal Yönetim–Yönetişim
295
20.1. OECD–Kurumsal Yönetim İlkeleri
296
20.2. Kurumsal Yönetim Modelleri
299
20.2.1. Kıta Avrupası Sistemi
299
20.2.2. Anglosakson Sistemi
299
20.3. Vekalet Teorisi ve Sorunlarıyla Başa Çıkma Stratejisi
301
20.3.1. Vekalet Sorunları Nasıl Ortaya Çıkar?
302
20.3.2. Vekalet Sorunlarına Yönelik Çözüm Stratejileri
303
21. Liderlik–Stratejik Liderlik – Bilgi Üretimi – Karar Verme
307
21.1. Liderlik ve Stratejik Liderlik
307
21.1.1. Liderlik ve Liderlik Tarzları
307
21.1.2. Liderlik ile Yöneticiliğin Kıyaslanması
309
21.1.3. Stratejik Liderlik ve Gelişim Süreci
310
21.1.4. Stratejik Liderlerin Karakteristik Özellikleri
311
21.1.5. Yetenekli Lider Yetiştirmek ve Yetenek Yönetimi Stratejisi
312
21.2. Kaliteli Bilgi Üretme Stratejisi
313
21.3. Karar Verme ve Stratejik Karar Verme
315
21.3.1. Stratejik Karar Verme
316
21.3.2. Karar Stratejileri
317
21.3.2.1. Rasyonel Karar Verme Stratejisi
317
21.3.2.2. Sezgisel Karar Verme Stratejisi
317
21.3.2.3. Davranışsal ve Karma Stratejiler
318
21.3.3. Karar Verme Modelleri
318
22. Kriz ve Risk Yönetimi
321
22.1. Kriz Yönetimi Stratejileri
322
22.2. Krizler ve Kriz İletişimi Stratejisi
324
22.3. Risk Analizi Yöntemleri ve Seçimi
326
23. İş Etiği ve Kurumsal Sosyal Sorumluluk
327
23.1. Etik İlkeler ve İş Etiği
327
23.1.2. Batı Kaynaklı İşletme Literatüründe İş Etiği Tarihsel Süreci
329
23.1.3. İş Etiğinin Doğası ve Örgütsel Etik
331
23.2. Kurumsal Sosyal Sorumluluk (KSS)
332
23.2.1. KSS Yaklaşımları
333
23.2.2. KSS’un Dinamikleri
335
23.2.3. KSS Eylemlerinin Türleri
336
23.2.4. KSS’un Geçersiz Olduğu Düşünülen Sektörler
336
23.2.5. Sosyal Muhasebe, Denetim ve Raporlama
337
23.2.6. KSS Hakkında Eleştiriler ve Endişeler
338
Yedinci Kısım Yapay Zekâyı Tanıma Stratejileri
341
24. Yöneticiler İçin Temel Yapay Zekâ Bilgisi
343
24.1. Yöneticilerin Yapay Zekayı Tanıma Stratejisi Kapsamında Atması Gereken
24.2. Yapay Zekâ Tanımları
345
24.3. Sistemlerin ve Kodların Ayırdedici Özellikleri
346
24.4. Yapay Zekâ Yazılımlarının Teknik Gelişimi
348
24.5. Dar/Zayıf – Geniş/Güçlü – Süper Yapay Zekâ Kavramları ve Programları
349
24.5.1. Dar(Zayıf) Yapay Zekâ
349
24.5.2. Güçlü ya da Genel Yapay Zekâ
350
24.5.3. Süper Yapay Zekâ Hedefi
351
24.6. Stratejik Açıdan Alan Bilgisi Gereksinimi
353
25. Makine Öğrenimi–Derin Öğrenme ve Yapay Sinir Ağları
355
25.1. Makine Öğrenimi (ML–Machine Learning)
355
25.2. Derin Öğrenme (DL–Deep Learning) ve Derin Sinir Ağları
356
25.3. Makine Öğrenmesi ve Derin Öğrenme Farkları
358
25.4. Yapay Sinir Ağları
359
25.4.1. Perakende Sektöründe Talep Tahmini ve Stok Optimizasyonu İçin Örnek
26. Yapay Zekâya Geçiş Hazırlığında Sayım–İş Modeli
365
26.1. Yapay Zekâ Tasarım Parametreleri
365
26.1.1. Modül Oluşturma Amaçları
365
26.1.2. Modül Kapsamı ve İşlem Sınırlarının Belirlenmesi
366
26.1.3. Risklerin Belirlenmesi – Sistem Kapama Şartları
366
26.2. Uygun Ve Gerekli Yapay Zekâ Teknolojilerinin Tespit Edilmesi
367
26.3. Veri İstasyonlarının Oluşturulması–Bilgi Toplama Modülleri
370
26.3.1. Gerek Şartlar:
371
26.3.2. Yeter Şartlar:
371
26.4. Kural İstasyonları Kurulur
371
26.5. Operasyon–Bildirim Adımlarının Yapılandırılması
372
26.6. Kararların Sağlıklılığı ve Yeterliliğinin Kontrolü Modülü
372
26.7. İşleme Alma Kuralları İçin Örnekler
373
Sekizinci Kısım Departmanlarda Yapay Zekanın Yaygınlaşma Alanları
375
27. Yapay Zekanın Sektörlerde ve İşletme Departmanlarında Kullanımı
377
27.1. Yönetimde Yapay Zekâ Kullanım Alanları
378
27.2. İKY İçin Yapay Zekâ Algoritmaları ve Uygulamaları
380
27.2.1. İnsan Kaynakları Yönetimi İçin Bazı Yapay Zekâ Kodlarının İşlevleri
381
27.2.2. İnsan Kaynaklarında Spesifik İşlevler
382
27.2.3. İnsan Kaynaklarında Yapay Zekânın Özellikleri
382
27.2.4. Temel Algoritma Geliştirme Süreçleri ve İKY İçin Örnek Senaryolar
382
27.2.5. İKY’de Örnek Yapay Zekâ Algoritması Geliştirme Süreci
383
27.2.6. İKY Alanında Kullanılan Örnek Yapay Zekâ Programları
385
28. Denetim, Finans ve Muhasebede Yapay Zekâ Kullanımı
387
28.1. Denetim Faaliyetlerinde Yapay Zekanın Üstlenebileceği Roller
387
28.1.1. Genel Denetim Uygulamaları
387
28.1.3. Teftiş Faaliyetleri
388
28.1.4. Risk Analizleri
389
28.1.5. İşletme ve Kurumlarda Siber Güvenlik Açısından Yapay Zekanın
Üstlenebileceği Fonksiyonlar
390
28.2. Finans Alanında (Departmanlarında) Yapay Zekanın Üstlenebileceği İşlevler ve
28.2.1. Finansal Yönetim Genel Faaliyet Alanı
391
28.2.2. Sermaye ve Diğer Pasif Kalemlerin Yönetimi Tarafı
392
28.2.3. Finansman Yöneticisi Temel Rolleri
393
28.2.3.1. Danışmanlık
393
28.2.3.2. Kaynak Temini ve Alımların Finansmanı
394
28.2.3.3. Yatırım Fizibilitesi ve Bütçeleme
395
28.2.3.4. Finansal İşlemlere İlişkin İyi İşleyen Kayıt ve Takip Düzeni
396
28.2.4. Portföy Oluşturma ve Yönetimine İlişkin Yapay Zekâ Algoritması İçin Hedefler
397
28.3. Muhasebenin İşlevleri Açısından Yapay Zeka Kullanım İmkanları
399
28.3.1. Envanter Sayımları(Saptama ve Ölçme Faaliyeti)
399
28.3.2. Kayıt İşlemleri
400
28.3.3. Gruplama (Sınıflandırma) İşlevi:
401
28.3.4. Özetleme–Raporlama İşlevi:
402
28.3.5. Yorumlama İşlevi
403
28.3.6. Muhasebede Hata Minimizasyonunda Yapay Zekadan Beklentiler
404
28.3.7. Bütçeleme Faaliyetleri
404
28.3.8. Strateji Geliştirme Faaliyetleri
405
Dokuzuncu Kısım Yönetimde Yapay Zeka İçin Roller ve Yöneticilere Tavsiyeler
407
29. Yönetim Kurulunda Yapay Zekâ Rolleri İçin On Yıllık Öngörü ve Gerçekleşme
29.1. Bazı Yönetici Görüşleri
411
29.2. Bir Makinenin Yönetim Kurulunda Alabileceği Görevler
412
29.3. Karar Mekanizmalarında Yapay Zekâlı Makinelerden Faydalanma Yolları
415
29.3.1. Kısa Vadeli Kararların Uzun Vadeli Sonuçları İncelenebilir
415
29.3.2. Yeni Değer Kaynaklarını Ortaya Çıkarmak İçin Simülasyonlar Mümkün
29.3.3. İnsan Davranışlarında Başarı Odakları Sağlanabilir
416
29.4. Yönetim Kademelerinin Yapay Zekâya Bakış Açıları
417
29.4.1. Yapay Zekâdan En Fazla Etkilenmesi Beklenen Sorumluluklar
417
29.4.2. Yapay Zekâ Sistemlerine Hazırlık ve Direnç
418
29.4.5. İşletmenin Bulunduğu Coğrafyadaki Farklılığın YZ’ya Bakışa Etkisi
420
29.4.6. Yapay Zekâyı Anlama Dürtüsü
421
29.5. Bir Organizasyonun Yönetim Kademelerinde Dijital Dönüşüm İçin Altyapının
29.6. Yönetimde Yapay Zeka Öngörüleri Toplu Gerçekleşme Tablosu
423
30. Yöneticiler İçin Yapay Zekâ İle İlgili Tavsiyeler
427
30.1. Yapay Zekâ ve Yönetim İle İlgili Bazı Araştırmalar
428
30.1.2. MC Kinsey Raporu
430
30.1.3. Boston Consulting Group (BCG) Raporu
433
30.1.4. Accenture Raporu
435
30.2. Yöneticiler için Yapay Zekâ Liderlik Strateji Matrisi
437
30.3. Yöneticiler İçin YZ ile İlgili Son Tavsiyeler
439
30.3.1. Yapay Zekâ Çağında Lider ve Yöneticilere Tavsiyeler
439
30.3.2. Yapay Zekâ Çağında Kurumlara Tavsiyeler
440