Toplu İş Sözleşmesinde Yetki Meselesi Dr. Öğr. Üyesi Ayşe Ledün Akdeniz  - Kitap

Toplu İş Sözleşmesinde Yetki Meselesi

1. Baskı, 
Şubat 2025
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
17x25
Sayfa:
428
Barkod:
9786255957443
Kapak Türü:
Ciltli
Yayınevi:
Fiyatı:
850,00
Temin süresi 2-3 gündür.
Kitabın Açıklaması
Toplu iş sözleşmesi yetkisi kavramı, toplu iş sözleşmesinin her iki tarafını da ilgilendirmekle birlikte; bu konu geleneksel olarak işçi sendikasının yetki alma süreci ile daha yakın bir bağlantı içerisindedir. Buna uygun olarak literatürde, işçi sendikasının işçileri temsilen işveren ile toplu pazarlık yapabilme hakkını elde edebilmesi "yetkinin kazanılması" olarak addedilirken; toplu iş sözleşmesinin işveren tarafının bu güce zaten sahip olduğu kabul edilmektedir. Dolayısıyla işveren tarafının yetkiyi kazanmasından değil, yetkili olmasından söz edilmektedir.
Çalışmamızda da işveren tarafın yetkisi daha sınırlı bir çerçevede incelenmiş, ağırlıklı olarak işçi tarafın toplu iş sözleşmesi yetkisini elde etmesi için sağlaması gereken şartlar ile yetkinin tespit edilmesi usulü üzerinde durulmuştur. Bu anlamda çalışmamız toplu iş sözleşmesi yetki belgesinin alınmasından önceki sürece özgülendiğinden, yetkinin düşmesi ile ilgili düzenlemeler ve tartışmalar çalışma konumuzun kapsamı dışında bırakılmıştır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Toplu İş Sözleşmesi Yetkisinde Teorik Esaslar ve Karşılaştırmalar
.
Toplu İş Sözleşmesi Yetkisine Retrospektif Bir Bakış
.
Toplu İş Sözleşmesi Yetkisinin Şartları
.
Toplu İş Sözleşmesi Yetkisinin Tespiti
.
Kanunî Esasların Yetersizliği –Yapısal Sorun–
Kitapla İlgili Kategoriler
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 
III
İÇİNDEKİLER 
VII
KISALTMALAR LİSTESİ 
XV
GİRİŞ 
1
BİRİNCİ BÖLÜM
TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ YETKİSİNDE TEORİK ESASLAR VE KARŞILAŞTIRMALAR
I. YETKİ KAVRAMININ ÖZELLİKLERİ 
5
A. Yetki Kavramına Duyulan İhtiyaç 
5
B. Yetki Kavramının Çerçevesinin İlkesel Boyutta Çizilmesi 
8
II. YETKİ SİSTEMLERİNE GENEL BİR BAKIŞ 
16
A. Karşılaştırmalı Hukuk Uygulamaları Üzerine 
16
1. Genel Olarak 
16
2. Serbest Toplu Pazarlık Uygulaması Örneği: Federal Almanya Cumhuriyeti 
17
3. Tanınma Prosedürü İçeren Toplu Pazarlık Uygulaması Örneği: Amerika Birleşik Devletleri 
22
B. Yetki Sistemleri Üzerine Genel Bir Değerlendirme 
25
İKİNCİ BÖLÜM
TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ YETKİSİNE RETROSPEKTİF BİR BAKIŞ
I. YETKİ ŞARTLARININ GELİŞİMİ VE DEĞİŞİMİNE GENEL BİR BAKIŞ 
31
II. 818 SAYILI BORÇLAR KANUNU’NDA «UMUMÎ MUKAVELE» 
33
III. 3008 SAYILI İŞ KANUNU’NDA «TOPLULUKLA İŞ İHTİLÂFI» 
36
A. Genel Olarak 
36
B. Toplulukla İş İhtilâfının Çıkarılması ve Çözümlenmesi 
37
C. Çoğunluğa Bir Güç Bahşedilmesi Fikrinin İlk İzleri 
42
IV. 275 SAYILI TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ, GREV VE LOKAVT KANUNU’NDA «YETKİ SİSTEMİ» 
43
A. Genel Olarak 
43
B. Farklı Düzeyde Toplu İş Sözleşmeleri Uygulamalarına Cevaz Veren Yetki Sistemi 
47
1. Genel Olarak 
47
2. İşkolu Toplu İş Sözleşmesinde Yetki Şartları 
52
3. İşyeri Toplu İş Sözleşmesinde Yetki Şartları 
56
C. Yetki Sisteminde Kesinti: «Zorunlu Tahkime Dönüş» 
58
V. 2822 SAYILI TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ, GREV VE LOKAVT KANUNU’NDA «YETKİ SİSTEMİ» 
61
A. Yetki Sisteminin Genel Özellikleri 
61
B. Çifte Baraj Dönemi 
67
1. İşkolu Barajı 
67
2. İşyeri Barajı 
72
C. 2821 Sayılı Kanun ile 2822 Sayılı Kanun’da Değişim İhtiyacının Belirginleşmesi 
74
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ YETKİSİNİN ŞARTLARI
I. 6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU’NUN KABULÜNE GİDEN SÜREÇ 
77
II. TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ YETKİSİ İLE İLGİLİ GEÇİŞ HÜKÜMLERİ 
80
A. Genel Olarak 
80
B. Geçici 6. Maddenin 1. Fıkrası Üzerine Değerlendirmeler 
81
C. Geçici 6. Maddenin 2. ve 3. Fıkrası Üzerine Değerlendirmeler 
84
III. TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİNİN İŞVEREN TARAFINDA YETKİ 
94
A. Ehliyet ve Yetki Kavramları Arasındaki Farkın Belirginleştirilmesi 
94
B. İşveren veya İşveren Sendikasının Toplu İş Sözleşmesi Yetkisinin Belirlenmesi 
96
1. Üyelik Durumunun Önemi 
96
2. Ehliyetsizlik ve Yetkisizlik Üzerine Tartışmalar 
97
a. 2822 Sayılı Kanun Döneminde Konunun Ele Alınışı 
97
b. 6356 Sayılı Kanun Döneminde Konunun Ele Alınışı ve Kanaatimiz 
99
C. Kamu İşveren Sendikasının Yetkilendirilmesi 
104
IV. TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİNİN İŞÇİ TARAFINDA YETKİ ŞARTLARI 
111
A. Genel Esaslar 
111
1. Ehliyet ve Yetki Kavramları Arasındaki Farkın Belirginleştirilmesi 
111
2. Temsil Hakkının İşçi Sendikalarına Tanınmış Olması Üzerine 
117
3. Sayısal Barajlar Üzerine 
122
B. İşkolu Barajının Aşılması 
124
1. İşkolu Barajı Oranının «Yüzde Bir» Olarak Belirlenmesi 
124
2. İşkolu Barajına Yaklaşımlar 
127
a. Yargı Kararlarında Konunun Ele Alınışı 
127
b. Öğretide Konunun Ele Alınışı 
134
3. İşkolu Barajına İlişkin Yaklaşımların Değerlendirilmesi ve Bir Öneri 
137
C. İşyeri veya İşletme Barajının Aşılması 
145
1. Barajın Toplu İş Sözleşmesinin Türüne Göre Değişmesi 
145
a. İşyeri Toplu İş Sözleşmesi Açısından 
145
b. İşletme Toplu İş Sözleşmesi Açısından 
147
c. Grup Toplu İş Sözleşmesi Açısından 
158
2. İşyeri ve İşletme Yetki Barajına Yaklaşımlar 
162
3. İşyeri Barajına İlişkin Yaklaşımların Değerlendirilmesi 
166
D. Yetki Şartlarına İlişkin Genel Bir Değerlendirme 
170
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ YETKİSİNİN TESPİTİ
I. GEÇMİŞ DÖNEMDE YETKİ TESPİT UYGULAMALARI 
177
A. Genel Olarak 
177
B. 275 Sayılı Toplu İş Sözleşmesi, Grev Ve Lokavt Kanunu’nda «Yetki Tespiti» 
179
1. Genel Olarak 
179
2. İşkolu Toplu İş Sözleşmelerinde Yetki Tespiti 
183
3. İşyeri Toplu İş Sözleşmelerinde Yetki Tespiti 
184
4. Yetki Tespiti İçin Başvurulan Yöntemler 
186
a. Referandum (Oylama) Yöntemi 
186
b. İrade Beyanı (Durum Tespiti) Yöntemi 
190
C. 2822 Sayılı Sayılı Toplu İş Sözleşmesi, Grev ve Lokavt Kanunu’nda «Yetki Tespiti» 
193
1. Genel Olarak 
193
2. Yetki Tespit Yöntemi 
197
a. İşkolu İstatistiklerinin Yayımlanması ve İstatistiklere İtiraz Usulü 
197
b. Yetki Tespiti İçin Başvuru ve Bakanlıkça Yapılan Bildirim 
198
c. Bakanlık Bildirimine İtiraz 
204
II. 6356 SAYILI SENDİKALAR ve TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU’NDA YETKİNİN TESPİTİ 
208
A. Genel Olarak 
208
B. Toplu İş Sözleşmesi Yetki Tespit Başvurusu 
209
1. Başvurunun Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na Yapılması 
209
a. Başvurunun Konusu 
209
b. Başvurunun Süresi 
212
2. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın Yetki Tespit İncelemesi 
216
a. Genel Esaslar 
216
b. Olumlu Yetki Tespit Bildirimi 
219
c. Olumsuz Yetki Tespiti Bildirimi 
222
C. Yetki Tespit Bildirimine İtiraz 
226
1. Olumlu Tespit Bildirimine İtiraz 
226
a. Olumlu Tespit Bildirimine İtiraz Davasının Tarafları 
226
b. Olumlu Tespit Bildirimine İtiraz Usulü 
229
c. Olumlu Tespit Bildirimine İtirazın Konusu ve İtirazın İncelenmesi 
234
ç. Olumlu Tespit Bildirimine İtiraz Davasının Sonuçları 
241
2. Olumsuz Tespit Bildirimine İtiraz 
242
a. Olumsuz Tespit Bildirimine İtiraz Davasının Tarafları 
242
b. Olumsuz Tespit Bildirimine İtiraz Usulü 
248
c. Olumsuz Tespit Bildirimine İtirazın Konusu ve İtirazın İncelenmesi 
251
ç. Olumsuz Tespit Bildirimine İtiraz Davasının Sonuçları 
253
D. Genel Bir Değerlendirme ve Bir Öneri 
254
BEŞİNCİ BÖLÜM
KANUNÎ ESASLARIN YETERSİZLİĞİ –YAPISAL SORUN–
I. İŞLETME TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİNİN YAPILMASI İLE BAĞLANTILI SORUNLAR 
259
A. Genel Olarak 
259
B. İşletme Kavramı ve İşletme Toplu İş Sözleşmesi 
264
C. İşletme Toplu İş Sözleşmesine Farklı Bir Açıdan Bakmak 
273
D. İşletme Toplu İş Sözleşmesinin Kapsamına Girecek İşyerlerinin Aranılan Niteliğe Sahip Olup Olmadıklarına İlişkin Uyuşmazlıklarla İlgili Özel Hüküm Üzerine 
281
II. SENDİKAL İŞKOLUNUN TESPİTİ İLE BAĞLANTILI SORUNLAR 
287
A. Genel Olarak 
287
B. İşkolunun Tespiti 
289
1. Sendikal İşkolunun Tespitine Genel Bakış 
289
2. Sendikal İşkolunun Tespiti Usulü 
292
a. İşyeri Sınırlarının Belirlenmesi Gereği 
292
b. Asıl İşin Belirlenmesi Gereği 
295
3. İşkolunun Bakanlık Tespit İşlemi Haricinde Belirlenmesi 
298
C. İşkoluna İtirazın Yetki Tespitine İtiraz Davasında İleri Sürülmesi 
304
1. Hukukî Soruna Genel Bir Bakış 
304
2. Konunun Öğretide Ele Alınışı 
306
3. Konuya İlişkin Yargı Kararlarındaki Gelişim ve Dönüşüm 
308
4. Genel Bir Değerlendirme 
313
5. İşletme Toplu İş Sözleşmesine Farklı Bir Açıdan Bakılması İle Bağlantılı Bir Öneri 
319
1. Genel Olarak 
325
2. İşçilerin İşkolu Tespit Talebinde Bulunabileceklerinin Kabulü Gerekliliği 
327
3. İşkolu Tespitinin Bakanlıkça Re’sen Yapılabileceğinin Kabulü Gerekliliği . 329
4. İşyerinin Girdiği İşkolunun Doğru Tespit Edilememesinin İşkolu Barajına Etkisi 
330
III. İŞKOLU İSTATİSTİKLERİ İLE BAĞLANTILI SORUNLAR 
331
A. Genel Olarak 
331
B. İşkolu İstatistiklerinin Hazırlanmasında Esas Alınan Tarih ile İlgili Sorunlar 
336
C. İşkolu İstatistiklerine İtirazın Bekletici Mesele Yapılması Üzerine 
340
IV. İŞÇİ VE ÜYE SAYISI HESAPLAMALARINDA KARŞILAŞILAN SORUNLAR 
347
A. Genel Olarak 
347
B. İşyerinde veya İşletmede Çalışan İşçi ve Üye Sayısının Hesaplanması 
348
1. İşçi Sıfatının Taşınması Gerektiği 
348
2. Çoğunluk Hesaplamalarına Dâhil Edilip Edilmeyeceği Tartışmalı Kişiler 
351
a. Toplum Yararına Çalışma Programı Kapsamında Çalışanlar 
351
b. İş Sözleşmesi Askıda Olanlar 
353
c. Pay Sahibi Ortaklar 
354
ç. İşveren Vekilleri 
356
d. İşe İade Davası Devam Edenler 
357
e. Aynı İşverenin Farklı İşkollarına Giren İşyerlerinde Çalışanlar 
361
3. Sosyal Güvenlik Kurumuna Yapılan Bildirimlerle Bağlantılı Sorunlar 
362
C. Genel Bir Değerlendirme 
366
V. YETKİ TESPİTİNE İTİRAZ DAVALARININ MAKUL SÜREDE TAMAMLANMASININ MÜMKÜN OLAMAMASI 
368
A. Genel Olarak 
368
B. Anayasa Mahkemesi’nin Konuya Yaklaşımı 
370
1. Yetki Tespitine İtiraz Davasının Makul Sürede Tamamlanamamasının Sendika Hakkını İhlal Ettiğini Tespit Eden Kararlar 
370
a. Anayasa Mahkemesi’nin 19.11.2020 Tarihli Kararı (Şeker–İş Başvurusu) 
370
b. Anayasa Mahkemesi’nin 15.12.2020 Tarihli Kararı (Lastik–İş Başvurusu) 
373
2. Yapısal Sorunun Sendika Hakkını İhlal Ettiğini Tespit Eden Kararlar 
377
a. Anayasa Mahkemesi’nin 15.02.2024 Tarihli Kararı (Nakliyat–İş B aşvurusu) 
377
b. Anayasa Mahkemesi’nin 18.07.2024 Tarihli Kararı (Birleşik Metal–İş Başvurusu) 
382
C. İtirazın Yetki İşlemlerini Kendiliğinden Durdurması Üzerine 
384
D. Genel Bir Değerlendirme 
387
SONUÇ 
389
KAYNAKÇA 
395