İmar Hukuku Dersleri Prof. Dr. Halil Kalabalık  - Kitap

İmar Hukuku Dersleri

13. Baskı, 
Eylül 2024
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
726
Barkod:
9789750295263
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Kitabın Fiyatı:
665,00
İndirimli (%15):
565,25
24 saat içerisinde temin edilir.
Diğer Baskılar
12. baskı
Eylül 2023
665,00
335,00 (%50)
11. baskı
Eylül 2022
660,00
145,00 (%78)
9. baskı
Eylül 2019
650,00
99,00 (%85)
Kitabın Açıklaması
Kitabın esas amacı; hukuk fakülteleri ile iktisadi ve idari bilimler ve siyasal bilgiler fakülteleri, mimarlık, mühendislik ve mimarlık fakülteleri gibi programında imar hukuku derslerine yer veren yükseköğretim programlarının ders kitabı ihtiyaçlarının karşılanmasıdır. Diğer taraftan bu kitap; imar hukuku konusunda başvuru kaynağı arayan başta belediye imar müdürlüğü servisleri, imar komisyonu üyeleri, avukatlar, mühendis ve mimarlar ile imar hukukunda çalışan öğretim elemanları olmak üzere, herkese bu konularda yardımcı olmak üzere hazırlanmış, derli toplu ve sistematik bir eser olma iddiasındadır.
Kitapta, imar hukukunun tüm konularına sistematik bir şekilde değinilmekte ve idarenin hukuka aykırı imar işlem ve uygulamalarına karşı itiraz ve dava yolları gösterilmektedir.
Kitap yeni baskısında bütünüyle gözden geçirilmiş, imar mevzuatında yapılan tüm değişiklikler, mahkeme kararları ve öğretideki gelişmeler ışığında güncellenmiştir.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Planlama ve İmar Hukuku Kavramları
.
Mekânsal Planlar ve İmar Planları
.
İmar Planlarının Hazırlanması, Onaylanması, Değiştirilmesi, Revizyonu, İlavesi
.
İmar Programı
.
İmar Hukukunda Kamulaştırma Usulünün Uygulanması
.
İmar Planlarının Uygulanması Sonucunda Oluşan ve Müstakil İnşaata Elverişli Olan – Olmayan Taşınmazların Değerlendirilmesi
.
Kamulaştırma–Kısıtlılık İlişkisi ve Kısıtlanan Taşınmazların Emlak Vergisi
.
Planlı Alanlar İçindeki Hazineye Ait Taşınmaz Malların Bedelsiz Terki
.
İfraz ve Tevhit
.
Arazi ve Arsa Düzenlemesi
.
Yapı Ruhsatı ve Yapı Kullanma İzni
.
Yapı Denetimi
.
İmar Mevzuatına Aykırı Yapı ve Sonuçları
.
İmar Suç ve Cezaları
.
Yapılaşma Esasları ve Yapı ile İlgili Kurallar
.
İmar Haklarının Transferi
Kitapla İlgili Kategoriler
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
Onüçüncü Baskıya Önsöz 
7
Kısaltmalar 
43
Birinci Kısım
İMAR PLANLAMA HUKUKU
1. Bölüm
İMAR HUKUKUNA GİRİŞ
I. İMAR HUKUKU KAVRAMI 
49
A. Tanımı ve Önemi 
49
B. İmar Hukukunun Konusu 
50
C. İmar Hukukunun Nitelikleri 
50
Ç. İmar Hukukunun Kaynakları 
53
1. Anayasa 
53
2. Kanunlar 
53
3. Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri 
54
4. Yönetmelikler 
54
5. İmar Planları 
56
6. Diğer Düzenleyici İşlemler 
57
D. İmar Hukukunun Diğer Hukuk Dalları Arasındaki Yeri 
57
II. İMAR PLANLAMASININ TÜRK HUKUKUNDAKİ GELİŞİMİ 
58
A. Osmanlı Dönemi 
59
B. Cumhuriyet Dönemi 
61
1. Plansız Dönem 
61
2. Zorunlu Plan Dönemi (1928–1956) 
62
3. 1956 – 1985 Dönemi 
67
4. 1985 Sonrası Dönem 
68
2. Bölüm
ÜLKE KALKINMA PLANI, BÖLGE PLANI VE MEKÂNSAL PLANLAR
I. ÜLKE KALKINMA PLANI 
69
II. BÖLGE PLANI 
70
III. METROPOLİTEN İMAR PLANI 
72
IV. MEKÂNSAL PLANLAR 
74
A. Mekânsal Planlama Kademeleri ve İlişkileri 
74
1. Mekânsal Planlama Kademeleri 
74
2. Mekânsal Planlar Arası İlişkiler 
75
B. Genel Planlama Esasları 
77
1. Mekânsal Planların Planlama İlke ve Esasları 
77
2. Mekânsal Planların Hazırlanması ile İlgili Standartlar 
77
C. Mekânsal Planların Yapımına Dair Esaslar 
78
1. Araştırma ve Analiz 
78
2. Plan Raporu 
80
3. Gösterim (Lejand) Teknikleri 
81
4. Standartlar 
81
5. Yürüme Mesafeleri 
82
Ç. Mekânsal Strateji Planı 
83
1. Tanım ve Kavram 
83
2. Planlama Alanına Göre Türleri 
84
3. Planlama İlke ve Esasları 
84
4. Planın Unsurları 
85
a. Sektörel ve Tematik Paftalar 
85
b. Plan Raporu 
85
5. Planın Hazırlanması 
85
6. Planın Uygulanması ve İzleme 
86
D. Çevre Düzeni Planı 
87
1. Tanımı ve Niteliği 
87
2. Planlama Alanı ve Planlama Yetkisi 
87
a. İl Düzeyinde Çevre Düzeni Planı 
88
b. Bölge ve Havza Düzeyinde Çevre Düzeni Planı 
90
3. Çevre Düzeni Planlarının Yapım Usulü 
90
a. Planlama Alanı 
90
b. Planlama ilke ve Esasları 
90
c. Verilerin Elde Edilmesi, Analiz Etüt ve Araştırmalar Yapılması 
91
4. Çevre Düzeni Planlarında Revizyon ve Değişikliklerin Yapılması 
92
a. Revizyon Yapılması 
92
b. Değişiklik Yapılması 
92
E. İmar Planları 
93
1. İmar Planı İlkeleri 
93
2. Planlamanın Aşamaları 
95
a. Halihazır Harita Alımı 
95
b. İlgili Kurum ve Kuruluşlardan Rapor ve Görüşlerin Alınması 
97
c. Eşik Analizi 
98
ç. Planın Elde Etme Şeklinin Belirlenmesi ve Plan Yaptırma Yolları 
98
ça. İmar Planlarının Elde Edilme Usulleri 
99
çb. İmar Planlarının Yapımında Yeterlilik 
102
3. Nazım İmar Planı 
102
a. Nazım Plan Kavramı 
102
b. İlgili Kurum ve Kuruluşlardan Verilerin Elde Edilmesi, Analiz, Etüt ve Araştırmalar 
104
c. Gerekli İzinlerin Alınması 
105
ca. Tarım Arazileri 
105
cb. Mer’a, Yaylak ve Kışlaklar 
106
cc. Su ve Kanalizasyon Altyapısı 
107
cç. Hava Alanları 
107
cd. Karayollarının Şehir İçi Yollarla Bağlantısı 
107
ce. Vakıf Taşınmazları 
108
cf. Mezarlıklar 
108
ç. Bilgileri Birleştirme (Sentez), Yorum, Sonuçların Değerlendirilmesi 
109
d. Nazım Plan Açıklama Raporu 
109
e. Nazım Plan Kararlarına Geçiş 
110
4. Uygulama İmar Planı 
112
a. Tanım ve Kavram 
112
b. Planlama Esasları 
113
c. Planlama Süreci 
114
5. İmar Planlarında Mekânsal Kullanım Alanlarının Gösterilmesi 
116
a. Belediye Hizmet Alanı 
116
b. Çalışma Alanları 
117
c. Sanayi Alanları, Endüstri Bölgeleri, Endüstri Gelişme Bölgeleri ve Küçük Sanayi Alanları 
117
ç. Sosyal Yapı ve Tesis Alanları 
118
d. Teknik Altyapı Alanları 
118
e. Resmi Kurum Alanı, Resmi Bina ve Tesisler 
119
f. Eğitim Tesisleri 
119
g. Sosyal ve Kültürel Tesisler 
120
ğ. Sağlık Tesisleri Alanı 
120
h. İbadet Yerleri 
120
ı. Otoparklar ve Motokurye Araç Parkları 
120
i. İtfaiye Alanları 
122
j. Akaryakıt Servis İstasyonları 
123
k. Elektronik Haberleşme İstasyonlarının Kule ve Direkleri İle Bunlara Ait Zorunlu Altyapı Unsurları 
124
l. Diğer Mekânsal Alan Tanım ve Kullanım Esasları 
124
F. Ulaşım Ana Planı 
125
1. Tanım 
125
2. Yetki 
126
3. Hazırlanması 
127
3. Bölüm
İMAR PLANLAMASINDA YETKİ
I. İMAR PLANLAMASINDA GENEL YETKİ 
129
A. Belediyeler 
129
1. Planlama Yetkisi 
129
2. Mücavir Alan Kavramı, Tespiti, Onaylanması ve Sonuçları 
130
3. İmar Planlarında Karar Organı: Belediye Meclisleri 
131
B. İl Özel İdareleri 
131
II. İMAR PLANLAMASINDA MERKEZÎ İDARENİN YETKİSİ 
133
A. İmar Kanunu’nun 9’uncu Maddesi ile Verilen Yetkiler 
133
1. Kamu Yapıları ile İlgili Planlama Yetkileri 
133
2. Umumi Afetler, Toplu Konut ve Gecekondu Kanunu Uygulamalarıyla İlgili Yetkiler 
133
3. Metropoliten Planlamaya İlişkin Yetkiler 
134
4. Ulaştırma ile İlgili Yetkiler 
134
5. Resmi Bina ve Tesisler için Yer Ayrılmasıyla İlgili Yetkiler 
134
6. Belediyeler Arasındaki Anlaşmazlıkları Çözme Yetkileri 
134
B. 1 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Verilen Yetkiler 
134
a. 1 Sayılı CBK m. 97/1–ç İle Verilen Yetkiler 
135
b. 1 Sayılı CBK m. 97/1–h İle Verilen Yetkiler 
135
c. 1 Sayılı CBK m. 97/1–ı ile Verilen Yetkiler 
135
C. 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 8/g Bendi ile Verilen Yetkiler 
135
III. İMAR PLANLAMASINDA ÖZEL YETKİ 
136
A. Büyükşehir Belediyelerinde 
136
1. Çevre Düzeni Planı Yapma Yetkisi 
136
2. Nazım İmar Planı Yapma Yetkisi 
136
3. Uygulama İmar ve Parselasyon Planı Yapma Yetkisi 
136
4. Kanunlarla Büyükşehir Belediyelerine Verilen Görevlerle İlgili Yetkiler 
137
5. İlçe Belediyelerine Ait Planlama Yetkilerinin Büyükşehir Belediyesine Devredilmesi 
137
6. Büyükşehir Sınırı İl Sınırı Olması Nedeniyle Mahalleye Dönüşen Yerleşim Yerlerinde 
137
B. Kıyılarda, Sahil Şeritlerinde ve Doldurma ve Kurutma Suretiyle Kazanılacak Arazilerde 
138
1. Kıyılarda Planlama 
138
2. Sahil Şeritlerinde Planlama 
139
a. Sahil Şeridinin Birinci Bölümünü İçeren Uygulama İmar Planları 
139
b. Sahil Şeridinin İkinci Bölümünde Yapılacak Planlar 
139
c. Planların Yürürlüğe Girmesi 
139
3. Doldurma ve Kurutma Suretiyle Kazanılacak Arazilerde 
140
C. Milli Parklarda 
140
1. Milli Park Gelişme Planı 
140
2. Uygulama İmar Planları ve Diğer Planlar 
141
Ç. Özel Çevre Koruma Bölgelerinde 
141
D. Özelleştirme Programına Alınan Kuruluşlara Ait Arsa ve Arazilerde 
142
1. Belediye ve Mücavir Alanlarda Bulunan ve Özelleştirme Kapsamına Alınmış Kuruluşlara Ait Arazi ve Arsalarda 
142
3. Özelleştirme Programındaki Kuruluşlara Ait veya Kuruluş Lehine İrtifak/kullanım Hakkı Alınmış Arsa ve Araziler ile Özel Kanunları Uyarınca Özelleştirme Programına Alınan Arsa ve Arazilerde 
143
E. Organize Sanayi, Endüstri ve Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde 
143
1. Organize Sanayi Bölgelerinde 
143
2. Endüstri Bölgelerinde 
145
3. Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde 
145
F. Köy Yerleşme Alanlarında 
146
1. Köy Yerleşme Planları 
146
2. Planların Yapılması, Onaylanması ve Tapuya Tescili 
149
3. Köy Yerleşme Planlarının Uygulanması 
150
G. Boğaziçi’nde 
151
1. Planlama Yetkisi 
151
2. Planların Revize Edilmesi ve Değiştirilmesi 
152
Ğ. Karayolu Güzergahlarında 
153
H. Diğer Özel Planlama Yetkileri 
155
1. Gecekondu Alanlarında 
155
2. Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgelerinde 
155
3. Sit Alanlarında 
155
4. GAP Bölgesinde 
155
5. Toplu Konut Alanları ve TOKİ’nin Sorumluluğuna Verilen Alanlarda 
156
6. Türk Boğazlar Bölgesinde 
156
7. TCDD Taşınmazlarında 
157
8. Haydarpaşa Limanı Olarak Kullanılan Taşınmazlarda 
157
9. Atatürk Orman Çiftliği Dahilinde Bulunan Arazilerde 
157
10. Olimpiyat Köyünde 
158
11. Patlayıcı Madde Üretmek Ve İşlemek Üzere İşyerinin Kurulacağı Yerlerde 
158
12. Balıkçı Barınaklarında 
158
13. Yalova Termal Kaplıcalarında 
158
14. Gelibolu Savaşları Tarihi Alanında 
159
15. Kapadokya Alanında 
159
16. Askeri Alan, Tesis ve Bölgelerinde 
160
17. Kamu Özel İş Birliği Modeli Çerçevesinde; Sağlık Bakanlığı Ve Bağlı Kuruluşlarınca Yapılmasına İhtiyaç Duyulan Tesislerin Gerektirdiği Yerlerde 
160
18. Uludağ Alanında 
160
IV. İMAR PLANLARININ YAPILMASINDA SÜRE 
161
4. Bölüm
İMAR PLANLARINDA DEĞİŞİKLİK,
REVİZYON VE İLAVE YAPILMASI
I. İMAR PLANLARINDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI VE SONUÇLARI 
163
A. İmar Planlarının Değiştirilmezliği İlkesi 
163
B. İmar Planlarında Değişiklik Usulü 
164
1. Bakanlıkça Değişiklik İstenmesi 
164
2. Mahalli İdarelerce Re’sen Değişiklik Yapılması 
164
3. Özel Hukuk Gerçek ve Tüzel Kişilerince Planlarda Değişiklik Yapılmasının İstenmesi 
165
4. Değişiklik Sırasında Göz önünde Bulundurulması Gereken Hususlar 
165
a. Gerekçe İlkesine Uyulması 
166
b. Değişikliğin Şehircilik İlkelerine, Planlama Esaslarına ve Kamu Yararına Uygun Olması 
166
c. Planın Bütünlüğünün Bozulmaması 
166
ç. Kazanılmış Haklara Saygı Gösterilmesi 
167
d. Plan Değişikliklerinin Yeterliliğe Sahip Personel Tarafından Yapılması 
167
e. Plan Değişikliklerinin Zorunlu Olması 
168
5. Plan Değişikliğine İlişkin Esaslar 
169
a. Sosyal ve Teknik Alt Yapıya İlişkin Değişiklikler 
169
aa. İlgili Yatırımcı Bakanlık ve Kuruluşların Görüşünün Alınması 
169
ab. Değişikliğin Teknik Zorunluluğa Dayanması 
169
ac. Eşdeğer Alan Ayrılması 
170
aç. Plan Müellifinin Gerekçeli Uygun Görüşünün Alınması 
170
ad. İbadet Yerlerine İlişkin Değişikliklerde Mülki İdare Amirinin İzninin Alınması 
171
b. Kat Adedi ve Bina Yüksekliğini Artıran Değişiklikler 
171
c. Yolların Genişletilmesi, Daraltılması ya da Güzergâhlarının Değiştirilmesiyle İlgili Değişiklikler 
172
ç. Yoğunluk Artıran veya Kentsel Ulaşım Sistemini Etkileyen Değişiklikler 
172
d. Nazım İmar Planları Üzerinde Gösterilen Sosyal ve Teknik Altyapı Alanlarının Konum ile Büyüklüklerinde Değişiklikler 
173
e. Taşınmaz Maliklerinin Talebi Üzerine Ada Bazında Yapılacak İmar Planı Değişikliği Sonucunda Değerinde Artış Olan Arsadan Değer Artış Payı Alınması 
173
ea. Değer Artışına Konu Plan Değişiklikleri 
173
eb. Değer Artışı Payının Konusu 
174
ec. Değerleme Raporları 
174
eç. Değer Artış Payı Bedelinin Tespiti Esasları 
174
ed. Kıymet Takdir Komisyonunun Teşekkülü ve Çalışma Esasları 
175
ee. Değer Artış Payının Tespiti 
176
ef. Değer Artış Payının Kesinleşmesi 
176
eg. Değer Artış Payının Ödenmesi 
176
eh. Değer Artış Payının İade Edileceği Durumlar 
177
eı. Değer Artış Payının Tapuya Şerhi ve Bu Şerhin Terkini 
177
ei. Değer Artışı Payının Ödenmeyeceği Durumlar 
178
ej. Değer Artış Payının Dağıtımı 
178
ek. Denetim 
179
II. İMAR PLANLARINDA REVİZYON YAPILMASI 
179
A. Tanım ve Hukuki Niteliği 
179
B. Revizyon Yetkisi ve Usulü 
180
III. İLAVE İMAR PLANI 
180
IV. İMAR PLANLARININ DEĞİŞTİRİLMESİNİN/REVİZYONUNUN HUKUKİ SONUÇLARI: KAZANILMIŞ HAKLAR SORUNU 
181
A. Kazanılmış Hak Kavramı 
181
B. İmar Mevzuatında Durum 
183
1. İnşasına 2 yıl İçinde Başlanmayan Yapılar 
183
2. Ruhsat Süresi içinde Tamamlanmayan Yapılar 
183
3. Ruhsat ve Eklerine Uygun Olarak Tamamlanmasına Rağmen Ruhsat Süresi içinde Yapı Kullanma İzni Düzenlenmeyen Yapılar 
184
4. Plansız Alanlarda Mevzuata Uygun Yapılmış Yapıların Tamir, Tadil ve İlavelerinde veya Yeniden Yapılması Mümkün Olan Yapılarda 
185
6. Uygulama İmar Planı Değişikliği ile Yolda veya Teknik Altyapı Alanlarında Kalan ve Kamulaştırma Kararı Alınan Yapılar 
186
7. Uygulama İmar Planı Değişikliği Nedeniyle, Plana Ait Kararlara Aykırı Düşen Yapılar 
186
5. Bölüm
MEKÂNSAL PLANLARIN ONAYLANMASI,
İLANI VE HUKUKİ SONUÇLARI
I. PLANLARIN ONAYLANMASI VE YÜRÜRLÜĞE GİRMESİ 
189
A. Tarihi Gelişimi 
189
B. Planların Karar Mercilerine Sunulması ve Değerlendirilmesi 
190
C. Planların Onaylanması ve Yürürlüğe Girmesi 
191
1. Ortak Kurallar 
191
2. İmar Planlarının Onaylanması ve Yürürlüğe girmesi 
192
a. Normal Belediyelerde 
192
b. Büyükşehir Belediyelerinde 
193
ba. Nazım İmar Planlarının Onaylanması 
193
bb. İlçe Belediyelerinin Uygulama İmar Planlarının Onaylanması 
194
c. Belediye Sınırları Dışında 
194
Ç. Planların İlanı, İtirazlar ve Kesinleşmesi 
195
1. Plan Değişiklik ve Revizyonların İlanı 
195
2. Planlar, Plan Değişiklik ve Revizyonlarına İtirazlar ve Karara Bağlanması 
196
II. İMAR PLANLARININ HUKUKİ SONUÇLARI 
197
A. İdare Açısından 
197
1. Planları Ölçü Norm Olarak Esas Alma Yükümlülüğü 
197
2. İmar Programı Yapma Yükümlülüğü 
197
3. İmar ve Yapı Faaliyetlerini İmar Planındaki İlke ve Kurallara Göre Gerçekleştirilmesini Sağlama ve Uygulamaları Denetleme Yükümlülüğü 
198
4. Planların Aleniyetini, Dağıtımını Sağlama ve İlgili Yerlere Gönderme Yükümlülüğü 
198
5. Planların Üst Kademe Planlara, Mekânsal Planlar Yapım Yönetmeliği’ne ve İmar Mevzuatına Uygunluğunun Sağlanması Yükümlülüğü 
199
6. Planların İncelenmek Üzere Çevre ve Şehircilik Bakanlığı İl Müdürlüğüne İletilmesi Yükümlülüğü 
199
7. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın Planları İzleme ve İnceleme Yükümlülüğü 
200
B. Özel Hukuk Gerçek ve Tüzel Kişileri Açısından 
200
1. İmar Çapını (İmar Durumu) İsteme Hakkı 
200
a. İmar Çapı (İmar durumu) Kavramı 
200
b. İmar Çapını İstemenin Hukuki Sonuçları 
201
2. İtiraz Hakkı 
202
3. Dava Hakkı: İmar Planlarına Karşı İptal Davasının Açılması 
202
6. Bölüm
İMAR PLANLARININ HUKUKİ NİTELİĞİ VE
İMAR PLANLARINA HÂKİM OLAN İLKELER
I. İMAR PLANLARININ HUKUKİ NİTELİĞİ VE NORMLAR HİYERARŞİSİNDEKİ YERİ 
205
A. İmar Planlarının Hukuki Niteliği 
205
II. İMAR PLANLARINA HÂKİM OLAN TEMEL İLKELER 
206
A. Hukuk Devleti İlkesi 
206
B. Açıklık İlkesi 
206
C. Genellik İlkesi 
207
Ç. Üst Derecedeki Planlara Bağlılık (Hiyerarşi) İlkesi 
208
D. Kamu Yararı İlkesi 
210
E. Zorunluluk İlkesi 
212
F. Esneklik İlkesi 
212
G. Uzun Süreli Olma İlkesi 
213
H. Bilimsellik İlkesi 
214
I. Katılım İlkesi 
215
İkinci Kısım
İMAR PLANLARININ UYGULANMASI
7. Bölüm
İMAR PROGRAMI
I. TANIMI VE HUKUKİ NİTELİĞİ 
223
II. PROGRAM YAPMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 
224
A. Tarihi Geçmişi 
224
B. Yürürlükteki Durum 
225
III. İMAR PROGRAMININ HAZIRLANMASI VE ONAYLANMASI 
225
IV. İMAR PROGRAMLARINDA SÜRE 
226
V. İMAR PROGRAMLARININ HUKUKÎ SONUÇLARI 
227
B. Kısıtlamaların Süreye Bağlılığı 
227
C. Programa Alınmayan Alanlarda Mevcut Kullanımın Devamının Mümkün Olması 
228
Ç. İmar Programına Alınan Yerlerin Vergilerinin İdarece Ödenmesi 
229
8. Bölüm
İMAR HUKUKUNDA KAMULAŞTIRMA USULÜ
I. İMAR HUKUKUNDA KAMULAŞTIRMA USULÜNÜN UYGULANMASI 
231
A. Düzenleme Ortaklık Payını Aşan Umumi ve Kamu Hizmet Alanlarının Kamulaştırılması 
231
1. Kamulaştırma ile Elde Edilebilecek Alanlar 
231
2. Kamulaştırmayı Yapacak İdarenin Belirlenmesi 
232
3. Kamulaştırma Süresi 
233
B. Cephe Hattının Gerisinde Kalan Yerlerde Kamulaştırma 
234
C. İmar Programına Alınmayan Yerlerde 
234
II. İMAR KAMULAŞTIRMALARININ İLKE VE ÖZELLİKLERİ 
236
A. İmar Planlarına Uygunluk 
236
B. Kamu Yararı Kararından İstisna Tutulma 
237
C. Kamulaştırmada Trampa İmkânı 
237
Ç. Kamulaştırma Bedelinin Takdirinde İmar Faktörünün Nazara Alınmaması 
239
D. Kamulaştırma İşlemine Karşı Açılacak Davalarda İmar Planlarının İptalinin İstenebilmesi 
239
E. Kamulaştırmanın İmar Planında Öngörülen Amaçla Sınırlı Olması 
240
F. İdarenin Kamulaştırma Yapmakla Yükümlü Olması 
241
G. Trampa Yoluyla Kamulaştırılan ya da Hibe veya Bedelsiz Devredilen Yerlerde Özel Kişilerden Herhangi Bir Ücret Alınmaması 
242
III. KAMULAŞTIRMA–KISITLILIK İLİŞKİSİ VE KISITLANAN TAŞINMAZLARIN EMLAK VERGİSİ 
242
A. Genel Olarak 
242
B. Kısıtlılığın Başlangıcı ve Sonu, Kapsamı ve Emlak Vergisi 
242
1. Kısıtlılığın Başlangıcı 
242
2. Kısıtlılık Hükümlerinden Yararlanma 
243
3. Kısıtlılığın Sonu 
244
4. Kısıtlılığın Kapsamı 
245
a. Umumi Hizmetlere Ayrılmış Olması Sebebiyle Üzerinde İnşaat Yapılmasına İzin Verilmeyen Arsalar 
245
b. Umumi Hizmetlere Ayrılmış Olması Sebebiyle Üzerinde İnşaat Yapılmasına İzin Verilmeyen Binalar 
246
c. Kısıtlılık Hükümlerinin Uygulanması Gereken Diğer Taşınmazlar 
248
5. Kısıtlılık Döneminde Emlak Vergisi 
249
a. Verginin Oranı 
249
b. Kısıtlı Emlak Vergisinin Sone Erdiği Durumlar 
250
c. Emlak Vergisinin Tahsil Edilmemesi Gereken Durumlar 
251
C. Umumi Hizmetlere veya Kamu Hizmetlerine Ayrılan Yerlerdeki Kısıtlılığın Kaldırılması 
251
1. İlgili İdarenin Kamulaştırmadan Vazgeçmesi 
252
2. Kamulaştırma Yapılması Amacıyla İdareye Başvuru 
252
3. İmar Planında Değişiklik Yapılması Talebinde Bulunulması 
252
4. Kamulaştırmasız El Atma Davası 
253
a. Kamulaştırmasız El Atma Kavramı 
253
b. Kamulaştırmasız El Atma Türleri 
254
ba. Hukuka Uygun El Atma 
254
bb. Hukuka Aykırı El Atma 
255
bba. Fiilen El Atma 
255
bbb. Hukuki El Atma 
257
c. Kamulaştırmasız El Atma Halinde Açılabilecek Davalar 
258
ca. El Atmanın Önlenmesi Davası 
258
cb. Bedel Davası 
259
cc. Tazminat Davası 
260
cç. Ecrimisil Davası 
263
cd. Dava Açma Süresi 
263
ç. Kamulaştırmasız El Atma Davalarında Görevli Mahkeme 
264
5. Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru 
265
6. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine Başvuru 
266
9. Bölüm
İMAR PLANLARININ UYGULANMASI SONUCUNDA OLUŞAN VE
MÜSTAKİL İNŞAATA ELVERİŞLİ OLMAYAN/OLAN
PARÇALARIN DEĞERLENDİRİLMESİ
I. GENEL OLARAK 
267
II. BAĞIMSIZ İNŞAATA ELVERİŞLİ OLMAYAN YERLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ 
267
A. Satılabilecek Taşınmazlar 
267
B. Satış Yöntemi 
267
C. Satış Yapılabilecek Kişiler 
268
III. BAĞIMSIZ İNŞAATA ELVERİŞLİ OLAN YERLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ 
268
IV. BELEDİYE VE VALİLİKLERE AİT PARSELLERLE ŞÜYUULU TAŞINMAZLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ 
269
V. DEĞERLENDİRME ŞARTLARI 
269
VI. İMAR KANUNU’NUN 17’NCİ MADDESİNİN UYGULAMALARINA KARŞI YARGI YOLU 
270
A. Bedele İlişkin Yargı Yolu 
270
B. İptal Davaları 
271
C. Tapu İptali ve Tescil Davaları 
272
10. Bölüm
BÖLGELEME
I. BÖLGELEME KAVRAMI 
273
A. Tanım, Amaç ve Önemi 
273
B. Ortaya Çıkışı 
274
II. BELLİ BAŞLI BÖLGELEME TÜRLERİ 
275
A. Kullanım Bölgelemesi (Use Zoning, Character Zoning) 
275
1. Oturma Bölgeleri 
276
2. Ticaret Bölgeleri 
280
3. Sanayi Bölgeleri 
281
a. Tanım 
281
b. Organize Sanayi Bölgeleri 
282
c. Endüstri Bölgeleri 
283
ç. Teknoloji Geliştirme Bölgeleri 
284
4. Karma Bölgeleme 
284
5. Diğer Kullanım Bölgelemeleri 
286
B. Yoğunluk Bölgelemesi 
286
1. Kavram ve Tanım 
286
2. Yoğunluk Bölgelemesi Araçları 
288
a. En Küçük Parsel Yüzölçümünün Tespit Edilmesi 
288
b. Parsel Boyutlarının Sınırlandırılması 
289
ba. Planlı Alanlarda 
289
bb. Plansız Alanlarda 
291
bba. Belediye ve Mücavir Alanlar İçerisinde ve Fakat İmar Planı Bulunmayan Yerleşik Alanlarda 
291
bbb. Belediye ve Mücavir Alanlar Dışında ve Fakat İmar Planı Bulunmayan Yerleşik Alanlarda 
292
bbc. Belediye ve Mücavir Alan Sınırlar İçinde ve Dışındaki Yerleşme Alanı Dışında Kalan (İskân Dışı) Alanlarda 
292
c. Yapının Parselle Bağlantısının Denetlenmesi 
292
ca. Yapı İnşaat Alanı 
293
cbb. Bahçe Uzaklıkları 
293
C. Yükseklik Bölgelemesi 
296
1. Kavram ve Önemi 
296
2. İmar Mevzuatında Yükseklik Bölgelemeleri 
297
a. Planlı Alanlarda 
297
b. Plansız Alanlarda 
299
Ç. Başka Bölgeleme Sınırlamaları 
300
1. Mezarlıklar 
300
a. Mezarlıkların İnşası, Tesis, Tanzim ve Tezyini 
300
aa. Mezarlıkların İnşası 
300
ab. Mezarların Tanzim, Teçhiz ve Tezyini 
302
b. Mezarlıkların Korunması 
302
c. Mezarlıklarla İlgili Bölgeleme Kuralları 
304
2. Hayvan Ahırları 
306
D. Bölgeleme Kurallarına Aykırılık ve Sonuçları 
306
1. Yapı Ruhsatının Verilmemesi 
306
2. Çalışma İzninin Verilmemesi 
307
3. Kullanıma Son Verme 
307
11. Bölüm
İMAR HUKUKUNDA İFRAZ VE TEVHİD
I. TANIM, İFRAZ VE TEVHİT ÇEŞİTLERİ, HUKUKİ NİTELİĞİ VE PARSELASYONDAN FARKI 
309
A. İfraz (Ayırma) ve Tevhit (Birleştirme) 
309
1. İfraz 
309
2. Tevhit (Birleştirme) 
309
B. İfraz Çeşitleri 
310
1. İfraz İstemine Göre 
310
a. Rızai (İsteğe Bağlı) İfraz (Parselasyon) 
310
b. Mahkeme Kararı ile İfraz 
310
c. Cebri İfraz (Hamur Kuralı, Arsa ve Arazi Düzenlemesi) 
310
2. Yeni Adalar Oluşup Oluşmamasına Göre 
311
a. Basit ifraz ve Tevhit (Parselasyon Niteliğinde Olmayan) 
311
b. Parselasyon Niteliğinde İfraz ve Tevhit 
311
C. İfraz ve Tevhit İşlemlerinin Hukuki Niteliği 
312
Ç. İfraz ve Tevhidin Arazi ve Arsa Düzenlemesinden Farkı 
312
II. İMAR PLANI BULUNAN ALANLARDA İFRAZ VE TEVHİT 
312
A. Uygulama İmar Planının Yürürlüğe Girmiş Olması 
313
B. Uygulama İmar Planına Uygun Olarak Parselasyon Planının Yapılması 
313
1. Kural 
313
2. İstisnalar 
314
C. İfraz ve Tevhit İşlemleri Sırasında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar 
314
1. Umumi Hizmetlere Ayrılan Yerlerin İfrazına Yer Verilmemesi 
315
2. Yapılacak İfraz ve Tevhidin İmar Planlarına ve İmar Mevzuatına Uygun Olması 
315
3. Yola Cephesi Olmayan Parsel Oluşturulamaması ve İfraz Edilememesi 
316
4. Yapı Yapılması Yasaklanan Afet Alanlarının İfraz Edilememesi 
316
5. Kamu Hizmet ve Tesislerinin Gerçekleştirilmesi Amacıyla Yapılacak Kamulaştırmalarda İfrazlar 
317
7. Mevcut Haliyle Yapılaşmaya Elverişli Olmayan Parsellerin Resen Tevhit veya İfrazı 
317
8. İfraz ve Tevhidin Zorunlu Olmadığı Durumlar 
318
9. Aynı Yapı Nizamı ve Kullanım Kararına Sahip Parsellerin Tevhidi 
318
10. Yapı Nizamı ve Kullanım Kararı Farklı Olan Parsellerin Tevhit Edilememesi 
318
11. İfraz Şartlarının Aranmadığı Durumlar 
319
12. İki Parselin Tevhidinde Kademelenme Yapılmasının Zorunlu Olduğu Durumlar 
319
13. İfraz ve Tevhit, Maliklerin Talebi Üzerine Yapılabilir 
319
14. İfraz ve Tevhitte Düzenleme Ortaklık Payı Alınamaz 
320
15. İfraz ve Tevhidin Yola ve Yeşil Alana Terk Şartına Bağlanamaması 
320
Ç. Parselasyon Planı Oluşturulmamışsa 
321
D. Gelecekteki Gelişmeye Açık Alanlarda İfraz ve Tevhit 
321
E. İmar Planlarında Parsel Cepheleri Tayin Edilmeyen/Edilen Yerlerde Yapılacak İfrazlar 
322
III. İMAR PLANI DIŞINDA KALAN ALANLARDA İFRAZ VE TEVHİT 
323
A. Belediye ve Mücavir Alanlar İçerisinde ve Fakat İmar Planı Bulunmayan Yerleşik Alanlarda 
323
B. Köy ve Mezraların Yerleşik Alanı ve Civarı ile Kırsal Yerleşik Alanlar ve Civarının Tespiti 
324
C. Belediye ve Mücavir Alanlar Dışında ve Fakat İmar Planı Bulunmayan Yerleşik Alanlarda İfraz ve Tevhit 
325
Ç. Belediye ve Mücavir Alan Sınırları İçinde ve Dışındaki Yerleşme Alanı dışında Kalan (İskân Dışı) Alanlarda İfraz ve Tevhit 
326
IV. İMAR MEVZUATINDA İFRAZLA VE TEVHİTLE İLGİLİ SINIRLAMALARA UYULMAMASI GEREKEN DURUMLAR 
326
A. Özelleştirme Programına Alınan Kuruluşlara Devri Gereken Taşınmaz Mallarda 
326
B. Tarım Arazilerinde 
327
C. Taşkömürü Havzasındaki Bedelli Devir Edilecek Taşınmaz Mallarda 
327
Ç. Hazineye Ait Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) Genel Müdürlüğünün Kullanımında Olan Taşınmaz Mallarda 
327
D. Taşınmaz Kültür Varlıklarında 
327
V. TEVHİDİN YAPILABİLECEĞİ DURUMLAR 
327
VI. İFRAZ VE TEVHİT USULÜ 
328
A. Başvuru 
328
B. Re’sen İfraz ve Tevhit 
329
C. Harcın Yatırılması 
330
Ç. İfraz ve Tevhit Kararı 
330
VII. İFRAZ VE TEVHİT İŞLEMLERİNİN ONAYI VE ŞUYUUN İZALESİ DAVASI 
331
A. İfraz ve Tevhit İşlemlerinin Onayında Yetki, Onay Süresi ve Tapu Dairesinde Yapılacak İşlemler ve Süreleri 
331
1. Onay Yetkisi 
331
2. Onaylamada Süre 
331
3. Tapu Dairesince Yapılacak İşlemler ve Süresi 
332
B. Şüyuun İzalesi 
332
1. Tanım ve Kavram 
332
2. Şüyuun İzalesi Yolları 
333
12. Bölüm
ARAZİ VE ARSA DÜZENLEMESİ (PARSELASYON)
I. TANIM, TARİHİ GELİŞİMİ, AMACI, ÖNEMİ VE FAYDALARI 
335
A. Terim Meselesi ve Tanım 
335
B. Tarihi Gelişimi 
336
1. Batı’da 
336
2. Türkiye’de 
337
C. Parselasyonun Amacı 
340
1. Kentsel Gelişme Amacıyla 
340
2. Tamamlayıcı Nitelikte 
340
3. Yeniden Düzenleme İçin 
340
4. Kentsel Yenileme İçin 
341
Ç. Parselasyonun Denetim Niteliği ve Faydaları 
341
D. Hukuki Niteliği 
342
E. 3194 Sayılı Kanun’a Göre AAD ile 2981/3290 Sayılı Kanun’un 10/c Maddesine Göre AAD Uygulaması Arasındaki Farklar ve Benzerlikler 
343
1. Farklılıklar 
343
2. Benzerlikler 
344
a. Bedele Dönüştürme Açısından 
345
b. Ferdîleştirme Açısından 
345
II. ARAZİ VE ARSA DÜZENLEMESİ YETKİSİ 
345
A. Belediye ve Mücavir Alanlar İçinde ve Dışında ve Büyükşehir Belediyelerinde 
345
1. Belediye ve Mücavir Alanlarda 
345
2. Belediye ve Mücavir Alanlar Dışında 
345
3. Büyükşehir Belediyelerinde 
346
B. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın Parselasyon Yetkileri 
346
1. 1 Sayılı CBK Kapsamındaki Yetkiler 
346
2. Tabi Afetlerle İlgili Kanunlar Kapsamındaki Yetkiler 
347
3. Haydarpaşa Limanı ile İlgili Yetkiler 
348
4. T.C Devlet Demiryollarına Ait Taşınmazlarla İlgili Yetkiler 
348
5. Milletvekili Lojmanlarıyla İlgili Yetkiler 
348
6. 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 8/g Maddesi ile Verilen Yetkiler 
348
C. Toplu Konut İdaresi Başkanlığı’nın Parselasyon Yetkileri 
349
Ç. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın Parselasyon Yetkileri 
349
D. Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın Parselasyon Yetkileri 
350
III. ARAZİ VE ARSA DÜZENLEMESİ (PARSELASYON) İŞLEMİNİN AŞAMALARI 
350
A. Düzenleme Alanının Belirlenmesi 
350
1. Düzenleme Alanını Tespit Yetkisi 
350
2. Düzenleme Alanının Tespiti Esasları 
351
a. İmar Planlarının Yürürlüğe Girmiş Olması 
351
b. Düzenleme Alanlarının Tespitinde 5 Yıllık İmar Programlarına Öncelik Tanınması 
351
c. Düzenleme Sahasının Müstakil Bir İmar Adasından Daha Küçük Olmaması 
351
ç. Düzenleme Sahalarının İmar Planları ile Getirilen Tüm Kullanım Alanlarını Hazır Bulunduracak Şekilde Tespit Edilmesi 
352
d. Düzenleme Sahalarının Beldenin İnkişaf ve İhtiyaç Durumuna Göre Tespit Edilmesi 
352
e. Düzenleme Alanının Yapılaşmış Alanla Bağlantılı ve Bu Alanın Devamı Olacak Şekilde Belirlenmesi 
352
f. İmar Planı İçerisinde Düzenleme Sahaları Tespit Edilirken, Düzenleme Sahalarındaki DOP Oranlarının Mümkün Mertebe Dengeli Olması 
352
g. Yeni Bir Düzenleme Yapılmasını Gerektirecek Bir Neden Olmaksızın İkinci Kez Parselasyon Yapılamaması 
352
3. Düzenleme Sınırı Geçirilirken Dikkat Edilecek Hususlar 
353
a. İmar Planlarında Belirtilen Düzenleme Sınırları Varsa Bu Durumun Dikkate Alınması 
353
b. İmar Planlarında Düzenleme Sınırları ile ilgili Herhangi Bir Belirtme Olmaması 
353
ba. İskân Sahasının Bittiği Yerlerde İskân Sınırından 
353
bc. Düzenleme Sınırı Herhangi Bir Parseli İki veya Daha Fazla Parçaya Bölmesi Halinde 
353
bç. Park, Meydan, Yeşil Alan, Rekreasyon Alanı, Ağaçlandırılacak Alan, Mezarlık ve Otopark Alanlarında Düzenleme Sınırının Geçirilmesi 
354
c. Düzenleme Sınırı; Gerek Görülmesi Halinde Özel Kanunlarla Korunan Alanların Dış Sınırından ve Kıyı Kenar Çizgisinden Geçirilebilir 
354
ç. Düzenleme Sahası Dışında Bırakılamayacak Parsel Ya da Parseller 
354
d. Diğer Hususlar 
355
B. Parselasyon Yapabilecek Görevlilerin Görevlendirilmesi 
356
C. Hazırlık Çalışmaları 
357
1. Halihazır Harita, Onaylanmış İmar Planı, Tapu Kayıtları ve Parsel Sınırlarının Elde Edilmesi 
357
a. Halihazır Harita ve Onaylanmış İmar Planının Elde Edilmesi 
357
b. Tapu Kayıtlarının ve Parsel Sınırlarının Elde Edilmesi 
357
2. Halihazır Haritaların Revize Edilmesi 
358
3. Kadastral Parsellerin Halihazır Haritaya Aktarılması 
358
4. Uygulamaya Giren Parsellerin Yüzölçümlerinin Kontrolü 
358
5. Tapu Kayıtları Üzerinde Belirtme Yapılması 
359
6. Parselasyon Planı Paftalarının Hazırlanması ve İmar Adalarının Numaralandırılması 
360
a. Parselasyon Planı Paftalarının Hazırlanması 
360
b. İmar Adalarının Numaralandırılması 
360
Ç. Düzenleme Alanında Uygulama İşlemleri 
361
1. İmar Adalarının Parsellenmesi ve Parselasyon Planlarının Düzenlenmesi 
361
a. Genel Olarak 
361
b. Parselasyon Planının Tanımı 
361
c. Parselasyon Planlarının Hazırlanması ve Kontrolü 
362
ca. Parselasyon Planlarının Yapımında Yeterlik 
363
cb. Parselasyon Planı Dosyasında Bulunması Gereken Bilgi ve Belgeler 
363
cc. Parselasyon Planı Açıklama Raporu 
363
cç. Parselasyon Planlarının Kontrolü 
364
ç. Parselasyon Planlarının Onaylanması ve İlanı 
365
ça. Parselasyon Planlarının Onaylanması 
365
çb. Parselasyon Planları Hakkında Ön Askı İşlemi/İşlemleri 
365
çc. Parselasyon Planlarının İlanı (Askıya Çıkarılması) 
365
d. Parselasyon Planlarının Tebliği 
366
e. Parselasyon Planlarının Yapılması ve Onaylanmasında Süre 
366
f. Parselasyon Planlarının Kontrol ve Tescili 
367
fa. Kadastro Kontrolleri 
367
fb. Tapuya Beyan ve Tescil 
368
2. Yola Cephesi Olmayan Parsel Oluşturulmaması 
369
3. Asgari Parsel Büyüklüğünün Altında Parsel Oluşturulmaması 
370
4. Düzenleme Alanında Bulunan Yapıların/Ağaçların Durumu 
370
a. Kamu Hizmetlerine/Umumi Hizmetlere Ayrılan Yerlere Rastlayan Alanlardaki Yapıların/Ağaçların Durumu 
370
b. Düzenleme Alanındaki Yapıların Durumu 
371
5. Düzenlenmiş Arsalarda Bulunan Yapılarda İlave Değişiklik ve Tamiratlar 
372
a. Küçük Ölçüde Zaruri Tamirlerin Yapılabileceği Yapılar 
372
b. Parsel Sahibinin Muvafakati ile İlave Değişiklik ve Esaslı Tamir İzni Verilen Yapılar 
373
c. Parsel Sahibinin Muvafakatinin Olmadığı Takdirde İlave Değişiklik ve Esaslı Tamir İzni Verilmeyen Yapılar 
374
ç. Plan ve Mevzuat Hükümlerine Göre Mahzur Bulunduğu Gerekçesiyle İlave, Değişiklik ve Esaslı Tamir İzni Verilmeyen Yapılar 
374
d. İK m. 18 Hükümlerinin Tatbiki Mümkün Olmayan Hallerde Kadastral Parsellere Ruhsat Verilmesi 
374
e. Hazine ya da Belediyeye Ait Yerlere Rastlayan Yapılar 
375
6. Hisseli Arazi ve Arsaların Müstakil Hale Getirilebilmesi 
376
7. Plan İçinde Kapanan Yollar ve Yol Fazlaları 
376
a. Yoldan İhdas 
376
b. İhdas Edilen Kadastral Yolların Kullanımı 
378
c. İmar Kanunu’nun 15 ve 16’ncı Maddeleri Gereğince İhdas 
379
ç. Mücavir ve Plansız Alanlarda İhdas 
379
ça. Mücavir Alanlarda 
379
çb. Plansız Alanlarda 
380
d. İmar Yollarının İhdası 
380
IV. DÜZENLEME ORTAKLIK PAYI 
381
A. Tanımı ve Amacı 
381
1. Tanımı 
381
2. Amacı 
381
B. Düzenleme Ortaklık Payının Şartları 
382
1.Parselasyon Planlarının Yapılmış Olması 
382
2. Düzenlemeye Giren Tüm Parsellerden DOP Kesilmesi 
382
3. Düzenlemeye Giren Tüm Parsellerden Yüzölçümleri Oranında Eşit ve Dengeli DOP Alınması 
382
4. Herhangi Bir Parselden Bir Defadan Fazla DOP Alınmaması 
382
5. 2981/10/b Gereği Bedelsiz Terk Edilen Alanların Uygulama Sahasındaki DOP’tan Az Olması Durumunda, Parselasyon Planı Sırasında DOP’a Tamamlayan Fark Kadar DOP Alınması 
383
6. İfraz ve Tevhit Sırasında Kesilen Miktarı %45’e Tamamlayacak Oranda DOP Alınması 
384
7.Yüzölçümü Farklılığının DOP’ta Eritilmemesi 
384
8. Düzenleme Nedeniyle Yapılan Giderlere İştirak İstenmemesi 
384
9. Kontrollük Ücretinin Alınabilmesi 
385
10. Yeniden Düzenleme Yapılan Yerlerden Ayrıca Değerlenme Resmi Alınmaması 
385
C. Düzenleme Ortaklık Payı Oranı ve Hesaplanması 
385
1. Düzenleme Ortaklık Payı Oranı 
385
2. Düzenleme Ortaklık Payının Hesaplanması 
386
3. Düzenleme Ortaklık Payı Hesabında Hata 
387
a. Kapanan Yolların Durumu 
387
b. Devletin Hüküm ve Tasarrufu Altındaki Yerlerin Durumu 
387
c. Uygulama Alanındaki Tescil Harici Tesislerin Durumu 
387
ç. Umuma Ait Tesislerin Uygulama Bölgesinde Var Olması 
387
Ç. DOP Olarak Ayrılan Alanların Umumi Hizmetlere Ayrılan Alanlara Yetmemesi 
388
1. Eksik Kalan Miktarın Tescil Harici Yerlerden Karşılanması 
388
3. Eksik Kalan Miktarın Muvafakat Alınması Kaydıyla Kamuya Ait Taşınmazlardan Karşılanması 
389
5. Eksik Kalan Miktarın Kamulaştırma Yoluyla Karşılanması 
390
D. Düzenleme Ortaklık Payının Alınamadığı Durumlar 
391
1. Parselasyon Planı Yapımı Sırasında Mevcut Yapılar Nedeniyle Parsellerden Düzenleme Ortaklık Payı Alınamaması 
391
2. Parselasyon Planının Oluşturulabildiği Hallerde DOP’un Bedele Dönüştürülebilmesi 
392
b. Kanunlara Uygun Olarak İnşa Edilmiş Mevcut Yapı Nedeniyle Kesinti Yapılamayan Parsele Denk Gelen Miktarı Bedele Dönüştürmek Suretiyle Parselasyon Planının Yapılması 
393
3. Kamulaştırılan Taşınmazlar İle Kamu Hizmetlerine Tahsis Edilip İmar Planında Da Aynı Kullanım Amacına Ayrılan Kamuya Ait Taşınmazlardan DOP Alınamaması 
394
4. Evvelce Yapılan Düzenlemeler Dolayısıyla DOP Alınmış Olan Arsa veya Arazilerin DOP Hesabına Katılmaması 
394
5. Bedel Takdiri ve Ödenmesinde Uyulması Gereken Esaslar ve Sorumluluklar 
394
E. Düzenleme Ortaklık Payının Kullanılması 
395
1. Umumi ve Kamu Hizmet Alanları Kavramı 
395
2. Düzenleme Ortaklık Payının Ayrılmasında Öncelik Sırası 
396
3. Düzenleme Ortaklık Payının Kullanılması 
397
a. Umumi Hizmetler İçin Kullanılması 
397
b. Taşkın Kontrol Tesisi Alanlarının Karşılanması Amacıyla Kullanılması 
397
F. Düzenleme Ortaklık Payının Anayasaya Aykırılığı Sorunu 
398
V. DAĞITIM VE TAHSİS 
399
A. İmar Parselinin, Kadastro Parselinin Bulunduğu Yerden Verilmesi 
399
B. Kadastro Parselinin Bulunduğu Yerden İmar Parseli Verilememesi ve Nedenleri 
400
1. Hukuki Nedenler 
400
2. Teknik Zorunluluklar 
400
3. Fiili Zorunluluklar 
402
C. Kadastro Parselinin Bulunduğu Yerden İmar Parseli Verilememesinin Sonuçları 
402
1. Müstakil Hale Getirilebilmesi 
403
2.Hisselendirme Yapılabilmesi 
403
3. Kat Mülkiyeti Kanunu’nun Uygulanması 
403
4. Düzenleme Ortaklık Payının Bedele Dönüştürülmesi 
405
VI. ARAZİ VE ARSA DÜZENLEMESİNDE HAZIRLANAN CETVELLER 
406
A. Özet Cetveli 
406
B. Mal Sahipleri Araştırma ve Özet Formu 
406
C. Tescile Esas Dağıtım Cetveli 
407
Ç. Kadastro Ayırma Çapı 
408
D. Yapı–Muhdesat Cetveli 
409
VII. İMAR PLANI OLMAYAN YERLERDE YAPILAŞMA AMACIYLA ÖZEL PARSELASYON PLANLARI VE SATIŞ VAADİ SÖZLEŞMELERİNİN YAPILAMAMASI 
411
VIII. ARSA VE ARAZİ DÜZENLEMESİNİN KESİNLEŞMESİ VE İTİRAZ 
411
A. Arsa ve Arazi Düzenlemesinin Onayı ve İlanı 
411
1. Normal Belediyelerde 
411
2. Büyükşehir Belediyelerinde 
412
3. Belediye ve Mücavir Alanları Dışında 
412
B. Arsa ve Arazi Düzenlemesine İtiraz ve Giderilmesi 
412
IX. ARSA VE ARAZİ DÜZENLEMESİ İŞLEMLERİNİN YARGI KARARIYLA İPTAL EDİLMESİ VE SONUÇLARI 
413
A. Arazi ve Arsa Düzenlemesi İşlemlerinin Yargısal Denetimi 
413
B. Mahkeme Kararıyla Parselasyon Planlarının İptal Edilmesi 
414
1. Parsel Bazlı İptal Kararlarının Uygulanması 
414
2. Parselasyon Planının, Planı Onaylayan Encümen Kararının Ya da İlgili Kurum Onayının İptal Edilmesi 
414
a. İptal ile Birlikte Sadece Kök Parsellere Dönülmesi 
414
b. Geri Dönüşüm İşlemleri İle Birlikte Yeni Bir Parselasyon Planının Yapılması 
415
3. Tescilli İmar Parselleri Üzerinden Yeni Bir Parselasyon Planının Yapılabilmesi 
415
4. Mahkeme Kararı İle İptal Edilen İmar Uygulamalarında Bedele Dönüştürme İşleminin Bulunması 
416
5. Hukuki ve Fiili İmkansızlıklar Nedeniyle Geri Dönüşüm Yapılamaması 
416
C. Parselasyon Planlarının Hatalı Yapılması 
417
Ç. Mahkemece İptal Edilen Parselasyon Planlarının Geri Dönüşümü Yapılarak Kök Parsele Dönülemeyeceğinin Tespiti Halinde 
417
13. Bölüm
İMAR UYGULAMASI NEDENİYLE HAZİNEYE VE İL ÖZEL İDARELERİNE AİT TAŞINMAZLARIN BELEDİYE VE İL ÖZEL İDARELERİNE TERKİ
I. TERKİN ŞARTLARI 
419
A. Terk Yapılacak Taşınmazların İmar Planlarında Umumi Hizmetlere Ayrılmış Yerlerde Kalması 
419
B. Hazineye veya İl Özel İdarelerine Ait Bulunması 
420
C. Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne Ait Olmaması veya Millî Savunma Bakanlığı Tarafından Kullanılıyor Olmaması 
420
Ç. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’ndan İzin Alınması 
421
D. Parselasyonun Yapılmış Olması 
421
II. TERK YETKİSİ 
421
III. TERK İŞLEMİNİN AŞAMALARI 
422
A. Başvuru 
422
B. Onay 
422
C. Terkin Usulü 
422
Ç. Bedel İstenmemesi 
423
IV. TAŞINMAZIN TERK EDEN KAMU İDARESİNE İADESİNİN ŞARTLARI 
423
A. Özel Mülkiyete Konu Olma 
423
B. Amaç Dışı Kullanım 
424
14. Bölüm
YAPI RUHSATI
I. YAPI KAVRAMI 
425
A. İmar Hukukunda Yapı 
425
B. Resmî Bina – Özel Bina Ayrımı 
427
II. PLANLI ALANLARDA YAPI RUHSATI 
428
A. Yapı Ruhsatı Alınmasını Gerektiren Yapılar veya Mevcut Yapıdaki Değişiklikler 
428
B. Özel Kişilere Ait Yapılarda Yapı (İnşaat) Ruhsatı 
429
1. Yeni Yapılar 
429
a. Genel Şartlar 
429
aa. Uygulama İmar Planının Yürürlüğe Girmiş Olması 
429
ab. Ruhsat İstenilen Yerin Şüyuulandırılarak İmar parseli Haline Dönüşmesi 
430
ac. Projelerin Yürürlükteki Hukuk Kurallarına Uygun Olması 
431
aç. Teknik Altyapı Hizmetlerinin Götürülmüş Olması 
433
ad. Bina İnşaat Harcının Yatırılması 
433
ae. Kanunlardaki Şartların Dışında İdarece Ek Şartlar Konulamaması 
433
b. İdareden Alınması Gereken Belgeler 
434
ba. İmar Durumu (İmar Çapı) 
434
bb. Yol Kotu Tutanağı 
435
bc. Kanal Kotu Tutanağı 
436
bç. Jeolojik ve Jeoteknik Etüt Raporu 
436
bd. Aplikasyon Krokisi 
437
be. Kayıt ve Suret Harcı 
437
c. Projelerin Hazırlanması 
438
ç. Yapı Ruhsatı Talebinde Bulunulması 
438
ça. Bina İnşaat Harcının ve Diğer Harçların Yatırılması 
439
çb. Otopark Bedelinin Yatırılması 
441
çc. Ruhsat Başvurusuna Eklenecek Belgeler 
441
çca. Tapu Kayıt Örneği ya da Tapu Yerine Geçebilecek Belgeler 
442
çcb. Mimari Proje 
442
çcc. Vaziyet Planı 
444
çcç. Yapı Aplikasyon Projesi 
444
çcd. Statik Proje 
445
çce. Mekanik Tesisat Projesi 
446
çcf. Elektrik Tesisat Projesi 
447
çcg. Peyzaj Projesi 
448
çcğ. Yapının Özelliğine ve Mahallin Şartlarına Göre İlgili İdarece Ek Olarak İstenen Projeler 
448
çch. Projelerin Enerji Ekonomisi Şartlarına Uygunluğu 
448
çcı. Projelerin Binaların Gürültüye Karşı Korunması Hakkında Yönetmelik’te Öngörülen Şartlara Uygunluğu 
449
çci. Projelerin Binalarda Su Yalıtımı Yönetmeliğine Uygunluğu 
450
çd. Diğer Hususlar 
451
d. Yapı Ruhsatının Düzenlenmesi 
451
e. Avan Proje Zorunluluğu Getirilmemesi ve İstisnaları 
453
f. İleri Tasarım Yöntemleri ve Teknolojileri Gerektiren, Özellik Arz Eden Binaların Tasarımının, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’ndan Bu Amaçla Belge Almış Meslek Mensuplarının Gözetim ve Kontrolünde Yapılmış Olması 
453
g. Gerektiğinde İlgili Makamlardan Görüş Alınması 
453
ğ. Gerektiğinde Parsel Malik veya Maliklerinden Görüş Alınması 
453
h. Fenni Mes’ullerin ve Fen Adamlarının Belirlenmesi ve Sorumlulukları 
454
ha. Fenni Mes’ullerin ve Fen Adamlarının Belirlenmesi 
454
hb. Fenni Mes’ullerin ve Fen Adamlarının Sorumlulukları 
455
hc. Denetim Grevi Üstlenilen Yapı Alanı Kayıtlarının Tutulması 
455
hç. Fenni Mesullerin Üstlenebileceği İnşaat Miktarları 
456
hd. Fenni Mesullerin ve Fen Adamlarının Sicillerinin Tutulması 
456
he. Yapı Müteahhidi, Taşeron ve Şantiye Şeflerinin Fenni Mesul Görevini Üstlenememeleri 
457
2. Ek Yapım ve Değişiklikler 
457
a. Özgün Fikir İfade Eden Yapılarda ve Onaylı Mimari Projelerde Ruhsata Tabi İlave, Esaslı Tamir ve Tadillerde Proje Müelliflerinin Görüşünün Alınması 
457
aa. Mimari Estetik Komisyonunun Kurulması 
457
ab. Özgün Fikir İfade Etmeyen Mimarlık Eserleri ve Projelerinde Yapılacak Değişikliklerde Önceki Müelliflerin Görüşünün Alınmaması 
459
ac. Önceki Müelliflerin İzni Alınmadan Değişiklik Yapılabilen Özgün Fikir İfade Eden Mimarlık Eserleri ve Projeleri 
459
aç. İlk Müellifin Telif Ücreti Alabilmesi 
459
ad. Yapı Ruhsatı Alınmış İnşaatlarda Yapılacak Ruhsata Tabi İlave ve Esaslı Tamir ve Tadiller 
460
b. İzin Alınması Gerekmeyen Durumlar 
460
ba. Planlı Alanlarda 
460
bb. Plansız Alanlarda 
461
C. Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Ait Yapılar 
462
1. Ruhsat Ön Şartları 
462
a. İmar Planlarının Yapılmış Olması 
462
b. ÇED Olumlu Raporu veya ÇED Gerekli Değildir Kararı Alınması 
462
c. Avan Proje Hazırlattırılarak İlgili İdarelere Sunulması 
462
ç. Her Türlü Fenni Mesuliyetin Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Mimar ve Mühendislerince Üstlenilmesi 
463
d. PAİY m. 57’deki Belgelerin Aranması 
463
2. Yapı Ruhsatının Düzenlenmesi 
463
3. Devletin Güvenlik ve Emniyeti ile Türk Silahlı Kuvvetlerinin Harekât ve Savunması Bakımından Gizlilik Arzeden Yapı ve Tesisler 
464
4. Elektronik Haberleşme İstasyonları 
465
a. Ruhsata Tabi Olan Kule ve Direkler İle Bunlara Ait Zorunlu Altyapı Unsurları 
465
b. Ruhsata Tabi Olmayan Kule ve Direkler İle Bunlara Ait Zorunlu Altyapı Unsurları 
466
ba. Kamu Hizmetine Tahsis Edilmiş Tüm Alanlar İle Kamu veya Özel Mülkiyete Tabi Arsa ve Arazilerde Kurulumuna Mahsus Kule ve Direkler İle Bunlara Ait Zorunlu Altyapı Unsurlar 
466
bb. İzin Belgesi Bedeli Alınması 
467
c. İzin veya Ruhsata Tabi Olmayan Elektronik Haberleşme Cihazları ile Bu Cihazların Teknik Donanım ve Bileşenleri 
467
ç. Elektronik Haberleşme Araçları İle İlgili Diğer Hususlar 
467
Ç. Gelişme Alanlarında Yapı Ruhsatı 
468
1. Yeni Yapılar 
469
a. Teknik Alt Yapısı Yapılmış Gelişme Alanlarında Yapı Ruhsatı 
469
b. Teknik Alt Yapısı Yapılmamış Gelişme Alanlarında Yapı Ruhsatı 
469
c. Toplu Konut Alanlarında Yapı Ruhsatı 
469
2. Mevcut Binalar 
470
D. Özel İmar Düzenine Tabi Yerlerde Yapı Ruhsatı 
470
1. Sit Alanlarında 
470
2. Organize Sanayi, Endüstri ve Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde 
471
a. Organize Sanayi Bölgelerinde 
471
b. Endüstri Bölgelerinde 
471
c. Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde 
472
3. Kıyılarda, Sahil Şeritlerinde ve Doldurtma ve Kurutma Yoluyla Kazanılan Arazilerde 
472
a. Kıyılarda 
472
b. Kıyıda Doldurma ve Kurutma Yoluyla Kazanılan Arazilerde 
474
c. Sahil Şeritlerinde 
474
4. Diğer Bölgelerde ve Alanlarda 
475
a. Özel Çevre Koruma Bölgelerinde 
475
b. Toplu Konut Alanlarında 
475
c. Halk Konutları, Nüve Konutlar ve Geçici Olarak Kullanılacak Misafir Konutları İnşasında 
476
ç. Boğaziçi’nde 
476
III. İMAR PLANI OLMAYAN KÖY YERLEŞİK ALAN SINIRLARI İÇİNDE YAPI RUHSATI ALINMASI GEREKEN KAMU YAPILARI 
476
A. Köyün İhtiyacına Yönelik Olarak İlk ve Orta Öğretim Tesisi, İbadet Yeri, Sağlık Tesisi, Güvenlik Tesisi Gibi Yapılar 
476
B. Köyün İhtiyacına Yönelik Olarak İlk ve Orta Öğretim Tesisi, İbadet Yeri, Sağlık Tesisi, Güvenlik Tesisi Gibi Yapıların Dışında Kalan Kamusal Yapılar 
476
C. Devletin Güvenlik ve Emniyeti ile Türk Silahlı Kuvvetlerinin Harekât ve Savunması Bakımından Gizlilik Arzeden Yapılar 
477
1. Yapı Ruhsatı Verilen Yapılar 
477
2. Ruhsat Alınmasına Gerek Olmayan Yapılar 
477
IV. PLANSIZ ALANLARDA YAPI RUHSATI 
478
A. Belediye ve Mücavir Alan Sınırı İçinde Planı Bulunmayan Alanlarda 
478
1. Özel Kişilere Ait Yapılar 
478
a. Tapu Kayıt Örneği 
478
b. Mimari Proje 
478
c. Statik Proje 
478
2. Kamu Kurum ve Kuruluşların Ait Yapılar 
479
B. Belediye ve Mücavir Alan Sınırları İçinde ve Dışında Kalan (İskan Dışı) Alanlarda 
479
C. Köy Yerleşik Alanları Dışında Kalan ve Entegre Tesis Niteliğinde Olmayan Tarım ve Hayvancılık Amaçlı Yapılar 
480
V. BAŞVURULARIN DEĞERLENDİRİLMESİ VE YAPI RUHSATININ VERİLMESİ 
481
A. Yapı Ruhsatı Verme Yetkisi 
481
1. Belediye Sınırları İçinde ve Dışında 
481
2. Köylerde ve Diğer Bölge ve Alanlarda 
482
a. Köylerde 
482
b. Organize Sanayi Bölgelerinde 
483
c. Afet Bölgelerinde 
483
ç. Haydarpaşa Limanında 
483
d. Endüstri Bölgelerinde 
483
e. Kuzey Ankara Kentsel Dönüşüm Projesi Kanunu Kapsamında Kalan Yerlerde 
483
f. Boğaziçi’nde 
484
B. Başvurunun Değerlendirilmesi ve Ruhsatın Düzenlenmesi 
484
C. Yapı Ruhsatının Geçerlilik Süresi 
485
Ç. Süresi Biten Ruhsatın Yenilenmesi 
485
D. Ruhsat ve Eklerine Uygun Olarak Tamamlanmasına Rağmen Ruhsat Süresi İçinde Yapı Kullanma İzni Düzenlenmemesi Nedeniyle Ruhsatı Hükümsüz Hale Gelen Yapılar 
486
E. Uygulama İmar Planı Değişikliği ile Yolda veya Teknik altyapı Alanlarında Kalan Yapılar 
486
F. Uygulama İmar Planı Değişikliği Nedeniyle Plana Ait Kararlara Aykırı Hale Gelen Yapılar 
487
G. Plan Değişikliğinin İptali, İnşaat Ruhsatının Kendiliğinden İptali Sonucunu Doğurmaz 
487
VI. GEÇİCİ YAPI RUHSATI 
488
A. Yol, Meydan, İbadet Yerleri, Park ve Çocuk Bahçelerinde ve İlgili Mevzuat Uyarınca Hiçbir Şekilde Yapı Yapılamayacak Alanlarda 
488
B. Özel Tesis veya Geçici Yapı Yapılabilen Alanlarda 
489
1. Yol, Meydan, İbadet Yerleri, Park ve Çocuk Bahçeleri Dışında Kalan DOP’a Konu Alanlarda Özel Tesis Yapılabilmesi 
489
2. Umumi Hizmetlere Ayrılan Yerlerde Muvakkat Yapı İzni 
490
a. Umumi Hizmetlere Ayrılan Yerlerde Muvakkat Yapı İzni 
490
b. Plana Göre Kapanması Gereken Yol ve Çıkmaz Sokak Üzerinde Muvakkat Yapı İzni 
490
c. İmar Yoluna Mahreci Bulunmayan ve Komşu Parsellerin Yapılaşmış Olması Nedeniyle Tevhit İmkânı Kalmayan Parsellerde Muvakkat Yapı İzni 
491
ç. Muvakkat Yapı İzin Süresi 
491
d. Muvakkat Yapıların Kullanılması 
491
e. Muvakkat Yapıların Tapuya Şerhi 
492
f. Yapı Sahibince Taahhütname Verilmesi 
492
g. Muvakkat Yapıların Yıkılmamasının Müeyyidesi 
492
h. Muvakkat Yapılarla İlgili Yapılaşma Kuralları 
492
ı. Geçici Ruhsat Verilmesi Yetkisi 
492
3. Kamulaştırılması Gerektiği Halde Kamulaştırma Kararı Alınmayan ve Uygulama İmar Planına Göre Yapı Yapılması Mümkün Olan Taşınmazlarda 
492
VII. YAPI RUHSATINA TABİ OLMAYAN YAPILAR 
494
A. Planlı Alanlarda 
494
1. Yapı Ruhsatı Alınmasını Gerektirmeyen Özel Kişilere Ait Yapılar veya Mevcut Yapılardaki Değişiklikler 
494
a. Basit Tamir ve Tadiller 
494
b. Şantiye Binaları 
495
c. Bahçe Duvarları 
495
2. Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Ait Ruhsata Tabi Olmayan Yapılar 
496
B. Plansız Alanlarda 
497
1. Şantiye Binaları 
497
2. Bahçe Duvarları 
497
C. Belediye ve Mücavir Alanlar Dışında Köy Yerleşik Alanlarında, Civarında ve Mezralarda Yapı Ruhsatı Aranmayan Yapılar 
498
1. Belediye ve Mücavir Alanlar Dışında Köy Yerleşik Alanlarında, Civarında ve Mezralarda Yapılacak Özel Kişilere Ait Yeni Yapılar, Ek Yapım ve Değişiklikler 
498
2. Kırsal Yerleşik Alan ve Civarı Sınırlarının Tanımı ve Belirlenmesi 
499
a. Kırsal Yerleşik Alan ve Civarı Sınırlarının Tanımı 
499
b. Kırsal Yerleşik Alan ve Civarı Sınırlarının Belirlenmesi 
499
3. Afet Riski Olan, Sıhhi ve Jeolojik Açıdan Üzerinde Yapı Yapılmasında Mahzur Bulunan Alanlar İle Köyün Ana Yolları ve Genişlikleri 
501
4. Belediye ve Mücavir Alanlar İçinde veya Dışındaki İskân Dışı Alanlarda Yapılacak Tarımsal Amaçlı Seralar 
501
VIII. RUHSATLI SAYILAN YAPILAR 
502
A. 2981 Sayılı Kanun’dan (İmar Affından) Yararlanmış Yapılar 
502
B. 2981 Sayılı Kanun’un Geçici 2. Maddesi Kapsamında Ruhsatlı Sayılan Yapılar 
503
1. 6785 sayılı İmar Kanunu’nun Yürürlüğe Girdiği 17 Ocak 1957 Tarihinden Önce Yapılmış Yapılar 
503
2. 6785 sayılı İmar Kanunu’nun Ek Madde 8 Kapsamına Giren Alanlarda 10 Ocak 1975 Tarihinden Önce Yapılmış Yapılar 
503
C. 6785 sayılı İmar Kanunu Ek Madde 8 Gereğince Çıkarılan Yönetmeliğin 1.03. Maddesi Kapsamı Dışında Kalan Köy ve Mezralar ve Dağınık Yerleşik Alanlarda Sanayi, Depolama, Turistik ve Tarımsal Yapılar Dışında Kalan İmar Mevzuatına Aykırı Yapılar 
505
15. Bölüm
YAPI KULLANMA İZNİ
I. TANIM 
507
II. PLANI BULUNAN ALANLARDA YAPI KULLANMA İZNİ 
507
A. Genel Olarak 
507
B. Yapı Kullanma İzni Verilebilmesinin Şartları 
507
1. Tamamlanmış Bir Yapının Bulunması 
507
2. Mal Sahibinin Başvurusu ve Başvuruya Eklenmesi Gereken Belgeler 
508
a. Mal Sahibinin Başvurusu 
508
b. Başvuruya Eklenmesi Gereken Belgeler 
508
3. Projelerin Enerji Ekonomisi Şartlarına Uygunluğu 
509
4. Enerji Kimlik Belgesinin Düzenlenmiş Olması 
509
5. Projelerin Binaların Gürültüye Karşı Korunması Hakkında Yönetmelik’te Öngörülen Şartlara Uygunluğu 
512
6. Yapı Kullanma İzni Harcının Yatırılması 
512
C. Yapı Kullanma İzninin Verilmesinde Yetki 
513
Ç. Yapı Kullanma İzni Başvurusu Üzerine İdarenin Görevleri 
513
1. Yapının İmar Mevzuatına Uygunluğun ve Kullanılmasında Fen Bakımından Mazur Görülmediğinin Tespiti 
513
2. Yapı Kullanma İzninin Düzenlenmesi 
514
3. Cins Değişikliğinin Yapılması 
516
D. 30 Gün İçinde Yapı Kullanma İzninin Verilmesi Zorunluluğu 
516
III. PLANSIZ ALANLARDA YAPI KULLANMA İZNİ 
517
IV. YAPI SERTİFİKASI 
518
V. YAPI KULLANMA İZNİNİN SONUÇLARI 
518
A. Yapı Kullanma İzni Yapının Bittiğini Gösterir 
518
B. Belediye Hizmet ve Tesislerinden Yararlanabilmeyi Sağlar 
518
C. Yapı Kullanma İzni Alınmadan Alınan İşletme Ruhsatları İptal edilebilir 
518
VI. GEÇİCİ YAPI KULLANMA İZNİ 
519
VII. KAT MÜLKİYETİNE GEÇİŞ 
519
VIII. YAPI RUHSATI VE YAPI KULLANMA İZNİ VERME YETKİSİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ 
520
16. Bölüm
YAPILAŞMA ESASLARI VE YAPILARA İLİŞKİN HÜKÜMLER
I. YAPILAŞMA ESASLARI 
521
A. Binalara Kot Verilmesi 
521
1. Uygulama İmar Planı Bulunan Alanlarda 
521
a. Yoldan Kotlandırma 
521
b. Tabii Zeminden Kotlandırma 
522
c. Köşe Başı Parsellerde Kotlandırma 
523
ç. İki Yola Bakan Ara Parsellerde Kotlandırma 
523
2. Plansız Alanlarda 
523
B. Bahçe Tesviyesi 
524
1. Bahçe Tesviyelerine İlişkin Esaslar 
524
2. Ön Bahçelerin Tesviyesi 
524
3. Yan Bahçelerin Tesviyesi 
525
4. Arka Bahçelerin Tesviyesi 
525
C. Parsel Kullanım Fonksiyonlarına Göre Yapılaşma Şartları 
526
1. Merkezi İş Alanı (MİA) 
526
2. Park Alanları 
526
3. Piknik ve Eğlence (Rekreasyon) Alanları 
527
4. Spor ve Oyun Alanları 
528
5. Konut Alanı 
528
6. Ticaret Alanı 
529
7. Karma Kullanım Alanları 
529
8. Sosyal Mekanlar 
530
9. İbadet Yeri 
530
Ç. Taban Alanı ve Katlar Alanı 
530
1. Taban Alanı 
530
2. Katlar Alanı 
532
D. Bir Parselde Birden Fazla Bina Yapılması 
535
E. Eksik Katlı Bina Yapılması 
535
F. Binalarda Nizam 
536
II. YAPILARA İLİŞKİN HÜKÜMLER 
537
A. Yapıda Bulunması Zorunlu Olan Kullanımlar 
537
B. Kat Yükseklikleri 
537
C. Yapı Piyesleri ve Ölçüleri 
539
Ç. Bina Girişleri ve Rampaları 
540
D. Merdivenler 
541
1. Planlı Alanlarda 
541
2. Plansız Alanlarda 
542
E. Işıklıklar ve Hava Bacaları 
543
1. Planlı Alanlarda 
543
2. Plansız Alanlarda 
544
F. Bacalar 
544
1. Planlı Alanlarda 
544
2. Plansız Alanlarda 
546
G. Asansörler 
546
Ğ. Su Depoları 
548
1. Planlı Alanlarda 
548
2. Plansız Alanlarda 
548
H. Fosseptikler 
549
I. Korkuluklar 
549
İ. Kapı ve Pencereler 
549
1. Planlı Alanlarda 
549
a. Kapılar 
549
b. Pencereler 
550
2. Plansız Alanlarda 
550
J. Çatılar 
550
K. Çıkmalar ve Saçaklar 
553
1. Planlı Alanlarda 
553
a. Çıkmalar 
553
aa. Kapalı Çıkmalar 
553
ab. Açık Çıkmalar 
554
b. Saçaklar 
555
2. Plansız Alanlarda 
555
L. Kapıcı Dairesi, Bekçi Odası ve Kontrol Kulübeleri 
555
1.Kapıcı Daireleri 
555
2. Bekçi Odası 
557
3. Kontrol Kulübeleri 
557
M. Portikler 
557
N. Fırınlar 
557
O. Pasajlar ve Alışveriş Merkezleri 
558
1. Planlı Alanlarda 
558
2. Plansız Alanlarda 
559
Ö. Tuvaletler 
559
1. Planlı Alanlarda 
559
2. Plansız Alanlarda 
560
P. Çay Ocakları 
560
R. Bodrumlar 
560
1. Planlı Alanlarda 
560
2. Plansız Alanlarda 
562
S. Müştemilatlar ve Paratonerler 
562
17. Bölüm
İMAR VE YAPI DENETİMİ VE ÖRGÜTLENMESİ
I. YAPI DENETİMİ KAVRAMI VE TARİHİ GELİŞİMİ 
565
A. Kavram 
565
B. Tarihi Gelişimi 
566
II. 4708 SAYILI YAPI DENETİMİ HAKKINDA KANUNA GÖRE YAPI DENETİMİ 
567
A. Yapı Denetiminin Amacı, Kapsamı ve İstisnaları 
567
1. Yapı Denetiminin Amacı 
567
2. Yapı Denetiminin Kapsamı 
568
2. Yapı Denetiminin İstisnaları 
568
a. İK m. 26’da Belirtilen Kamuya Ait Yapı ve Tesisler 
568
b. İK m. 27’de Belirtilen Ruhsata Tabi Olmayan Yapılar 
568
c. Bodrum Katı Dışında En Çok İki Katlı ve Yapı İnşaat Alanı Toplam 200 Metrekareyi Geçmeyen Müstakil Yapılar 
568
ç. Entegre Tesis Niteliğinde Olmayan Tarım ve Hayvancılık Amaçlı Yapı ve Tesisler 
568
d. Diğer İstisnalar 
569
B. Yapı Denetiminde İlgili İdareler ve Sorumlulukları 
569
C. Merkez Yapı Denetim Komisyonları 
570
1. Oluşumu 
570
2. Görev ve Yetkileri, Çalışma Usul ve Esasları 
570
a. Merkez Yapı Denetim Komisyonu 
570
b. İl Yapı Denetim Komisyonları 
571
Ç. Yapı Denetim Kuruluşları 
572
1. Oluşumu ve Özellikleri 
572
a. Oluşumu 
572
b. Özellikleri 
573
2. Yapı Denetim Kuruluşlarına İzin Belgesi Verilmesi 
573
3. Görev ve Sorumlulukları 
575
4. Çalışma Usul ve Esasları 
575
a. Ortaklık Durumu 
575
b. YDK Yetki Sınırı 
576
c. Yapı Denetim Kuruluşunda Görev Alacak Teknik Personel 
576
ç. YDK’larda Görev Alacak Denetçi Personelin Unvanlarına Göre Denetim Yetkisi 
577
d. Teknik Personelin Yapı Denetim Komisyonlarında İstihdam Esasları 
578
e. YDK’ların Diğer İllerde Faaliyet Göstermesi ve Bu İllerde Görevlendirilecek Personel 
579
D. Yapı Denetimi Hizmet Sözleşmeleri 
579
1. Kapsamı, Hukuki Niteliği ve Tarafların Yükümlülüklerine Uymaması 
579
a. Kapsamı 
579
b. Hukuki Niteliği 
580
c. Tarafların Yükümlülüklerine Uymaması 
580
2. Sözleşmenin Sona Ermesi 
580
a. Sözleşmenin Kendiliğinden Sona Ermesi 
580
b. İş Bitirme Tutanağının İdarece Onaylanmış Olması 
581
c. Sözleşmenin Feshi 
581
3. Sözleşmenin Şekli ve Süresi 
582
4. Tarafların Borç ve Hakları 
582
a. YDK’nın Borçları 
582
b. YDK’nin Hakları 
583
c. Yapı Sahibinin Borçları 
583
E. Yapı Denetim Kuruluşlarının Sorumlulukları 
586
1. Cezai Sorumluluğu 
586
2. Hukukî Sorumluluk 
586
a. Yapı Denetim Borcunun Gereği Gibi İfa Edilmemesi: Yapının Ayıplı Olması 
587
b. Yapı Hasarı (Zarar) 
587
c. Kusur 
588
ç. İlliyet (Nedensellik) Bağı 
588
3. İdari Yaptırımlar 
589
a. Yapı Denetim Kuruluşları Hakkında 
589
aa. Tespite Konu Yapının YDHS Bedelinin %10’u Kadar İdari Para Cezası Uygulanacak Haller 
589
ab. Tespite Konu Yapının YDHS Bedelinin %20’u Kadar İdari Para Cezası Uygulanacak Haller 
590
ac. Tespite Konu Yapının YDHS Bedelinin %30’u Kadar İdari Para Cezası Uygulanacak Haller 
590
aç. Tespite Konu Yapının YDHS Bedelinin %50’u Kadar İdari Para Cezası Uygulanacak Haller 
590
ad. Üstlenilen Denetim İşlerinin Tamamına Ait YDHS Bedelleri Toplamının %3’ü Kadar İdari Para Cezası Uygulanacak Haller 
591
ae. Üstlenilen Denetim İşlerinin Tamamına Ait YDHS Bedelleri Toplamının %2’ü Kadar İdari Para Cezası Uygulanacak Haller 
591
af. Bir Yıl Yeni İş Almaktan Men Cezası Verilecek Haller 
591
ag. YDK’nın İzin Belgesinin İptal edileceği Haller 
592
b. Mimar ve Mühendisler ile Teknik Elemanlar Hakkında 
592
ba. Mimar ve Mühendislere İdari Para Cezası Verilecek Haller 
592
bb. Mimar ve Mühendislerin Belgelerinin İptal Halleri 
592
bc. Teknik Personelle İlgili İdari Yaptırım Halleri 
592
c. Laboratuvar Kuruluşları Hakkında İdari Yaptırımlar 
593
ca. Uyarma ve İdari Para Cezası Verilecek Haller 
593
cb. Bir Yıl Yeni İş Almaktan Men Cezası Verilecek Haller 
594
cc. Laboratuvar Kuruluşunun İzin Belgesinin İptali ve Faaliyetine Son Verilerek Sözleşmesinin Feshedileceği Haller 
594
cç. Laboratuvar Kuruluşunun Ortakları Hakkında İdari Yaptırımlar 
594
cd. Laboratuvar Kuruluşunun Denetçi Mühendisleri Hakkında İdari Yaptırımlar 
594
d. Diğer hususlar 
595
da. Teminat Alınması 
595
db. Yapı Denetim Kuruluşu ile Mimar ve Mühendislerinin Yapı ile İlişkisinin Kesilmesi 
595
dc. Yapı Denetim Kuruluşlarının Yapamayacakları İşler 
595
dç. Yapı Denetim Mevzuatına Göre İdari Para Cezası Uygulanan YDK’lara Ayrıca 3194 Sayılı Kanun’a Göre İdari Para Cezası Uygulanmaması 
595
de. YDK’nın Yeni Bir İşte Denetim Görevi Üstlenmesine İzin Verilmemesi 
596
F. Yapı Denetim Kuruluşlarının Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Tarafından Denetimi 
597
G. Bitmiş Yapıların Periyodik Olarak Denetimi ve Hizmet Bedeli 
597
Ğ. 4708 Sayılı Kanun’un Eleştirisi 
598
III. DİĞER KANUNLARA GÖRE YAPI DENETİMİ 
598
A. 3194 Sayılı İmar Kanunu’na Göre Yapı Denetimi 
599
1. Proje Denetimi 
599
2. İnşaat Denetimi 
600
3. Fenni Mesullerin ve Fen Adamlarının Yetki, Görev ve Sorumlulukları 
600
a. Fenni Mes’ullerin Yetki, Görev ve Sorumlulukları 
600
b. Fen Adamlarının Yetki, Görev ve Sorumlulukları 
601
4. Yapı Müteahhidi, Şantiye Şefi ve Yapı Sahibinin Sorumlulukları 
603
B. Mahalli İdare Kanunlarında İmar ve Yapı Denetimi 
603
C. 1593 Sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu’nda Yapı Denetimi 
605
Ç. Devlet veya Kamu Tüzel Kişiliklerine Ait İnşaatlarda Çevre ve Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın Denetim Yetkisi 
605
1. Proje Denetimi 
605
2. İnşaat Denetimi 
606
3. Bayındırlık İşleri Genel Şartnamesi 
607
D. Toplu Konut Projelerinde Yapı Denetimi 
608
1. Proje Denetimi 
608
2. İnşaat Denetimi 
609
IV. YAPILARDA SİGORTA YAPTIRMA ZORUNLULUĞU: ZORUNLU DEPREM SİGORTASI 
609
A. Genel Olarak 
609
B. Doğal Afet Sigortaları Kurumu 
610
C. Sigorta Yapma ve Yaptırma Zorunluluğu 
611
Ç. Sigortalının Sorumluluğu 
613
D. Tarife ve Talimatlar ile Uygulama Esasları ve Genel Şartlar 
613
18. Bölüm
İMAR HUKUKUNA AYKIRI (KAÇAK) YAPILAR VE
BUNLARA UYGULANAN YAPTIRIMLAR
I. İMAR HUKUKUNA AYKIRI YAPI KAVRAMI 
615
II. İMAR HUKUKUNA AYKIRI YAPILAR 
616
A. Ruhsatsız veya Ruhsat ve Eklerine Aykırı Yapılar 
616
1. Ruhsatsız Yapılar 
616
2. Ruhsat ve Eklerine Aykırı Yapılar 
616
B. Ruhsat Alınmadan Yapılabilecek Yapıların Projelerine ve İlgili Mevzuatına Aykırı Yapılar 
617
C. Fen, Sağlık, Estetik ve Trafik Kurallarına Aykırı Yapılar 
617
1. Fen kurallarına Aykırı Yapılar 
617
2. Sağlık Kurallarına Aykırı Yapılar 
617
3. Estetik Kurallarına Aykırı Yapılar 
617
4. Trafik Kurallarına Aykırı Yapılar 
618
Ç. Şehircilik İlkelerine, Planlama Esasları ve Kamu Yararına Aykırı Yapılar 
618
1. Kat Düzenine Aykırı Yapılar 
618
2. Taban Alanı Kurallarına Aykırı Yapılar 
618
3. Komşu Mesafeleri ile İlgili Kurallara Aykırı Yapılar 
619
4. İmar Yolu ile İlgili Kurallara Aykırı Yapılar 
619
5. Ön Cephe Hattına Aykırı Yapılar 
619
6. Bina Derinliği ile İlgili Kurallara Aykırı Yapılar 
619
7. Bölgeleme ile İlgili Kurallara Aykırı Yapılar 
620
8. Yapı Kullanma İznine Aykırı Olarak Kullanılan Yapılar 
620
D. Yıkılacak Derecede Tehlikeli Ya da Başkasının Taşınmazına Tecavüz Edilerek Yapılan Yapılar 
620
1. Yıkılacak Derecede Tehlikeli Yapılar 
620
2. Başkasının Taşınmazına Tecavüz Edilerek Yapılan Yapılar 
620
III. İMAR HUKUKUNA AYKIRI YAPILARA YAPILACAK İŞLEMLER VE UYGULANACAK YAPTIRIMLAR 
621
A. İmar Hukukuna Aykırı Yapılar Hakkında Yapılacak İşlemler 
622
1. İmar Hukukuna Aykırı Yapının Tespiti 
622
2. İnşaatın Mühürlenerek Durdurulması 
622
3. Yapının İmar Mevzuatına Aykırı Olduğuna Dair Bilginin Tapu Kayıtlarının Beyanlar Hanesine Kaybedilmek Üzere İlgili Tapu Dairesine Bildirilmesi 
623
3. Yapı Tatil Tutanağının Düzenlenmesi ve Tebliği 
623
4. İnşaatın Ruhsata Uygun Hale Getirilmesi İçin Yapı Sahibine En Çok Bir Aylık Süre Verilmesi 
623
5. İmar Mevzuatına Aykırı Yapıların Bakanlıkça Yıkılabilmesi veya Yıktırılabilmesi 
624
6. Yıkım Kararının Alınması ve Bu Kararın İcrası 
624
7. Yıkılması Gerekmeyen Yapılar 
625
B. İmar Hukukuna Aykırı Yapılara Uygulanacak Yaptırımlar 
626
1. Yapının Yıktırılması 
626
a. Ruhsat ve Eklerine Aykırı Yapıların Yıktırılması 
627
aa. 4708 Sayılı Kanun Kapsamındaki Yapılar 
627
ab. 4708 Sayılı Kanun Kapsamına Girmeyen Yapılar 
627
b. Ruhsatsız Yapıların Yıktırılması 
627
ba. Ruhsatsız ve Aynı Zamanda, İmar Hukukuna Uygun Yapıların Yıktırılması 
627
bb. Ruhsatsız ve Aynı Zamanda, İmar Hukukuna Aykırı Yapıların Yıktırılması 
628
c. Ruhsat ve Eklerine Aykırı Yapıların Yıktırılması 
628
ç. Geçici Yapıların Yıktırılması 
629
d. İK m. 23 /Sona Göre Yapıların Yıkılması 
629
e. Tehlikeli Yapıların Yıkılması 
630
ea. İK. m. 39’a Göre Tehlikeli Yapıların Yıkılması 
630
eb. KöyK m. 13/28’e Göre Tehlikeli Yapıların Yıkılması 
631
ec. Büyükşehir Belediyelerinin Görevleri 
632
f. Binaların Yıkılmasının Usul ve Esasları 
632
2. Yapı Ruhsatının Verilmemesi 
633
3. Yapı Kullanma İzninin Verilmemesi 
634
4. Kamu Hizmet ve Tesislerinden Yararlandırılmaması 
634
5. Yapı Ruhsatının İptali 
636
a. İptal Şartları 
636
b. İptal Yetkisi 
637
6. Yapı Kullanma ve İşyeri Açma İzinlerinin İptali 
637
7. Faaliyetin Durdurulması 
638
8. İnşaata Devam Edilememesi, İskân Edilen Diğer Bağımsız Bölümlerde Esaslı Tadil veya İlave İnşaat Yapılamaması 
638
9. Ruhsatsız Yapı Ruhsata Bağlanmadan Yeni Yapı Ruhsatının Düzenlenememesi 
638
10. Yapılan Giderlerin Cezalı Olarak Alınması 
639
a. Yapılan Giderlerin Tahsil Oranının Belirtildiği/Belirtilmediği Durumlar 
639
aa. Tahsil Oranının Belirtilmediği Durumlar 
639
ab. Tahsil Oranının Belirtildiği Durumlar 
639
b. Giderlerin Niteliğine göre Tahsil Usulü 
640
ba. Tahsil Usulünün Yaptırımın Devamı Niteliğinde Olan Giderler 
640
bb. Tazminat Niteliğinde Olan ve Bireyleri Cezalandırmayı Amaçlayan Giderler 
641
11. Uygulanan Yaptırımlara Karşı Yargısal Yollar 
641
a. İdari Yargıda 
641
b. Adli Yargıda 
642
IV. İMAR MEVZUATINA AYKIRI YAPILARA YAPI KAYIT BELGESİ VERİLMESİ 
643
19. Bölüm
İMAR (YAPILANMA) HAKLARININ AKTARIMI
I. İMAR (YAPILANMA) HAKKI VE AKTARIMI 
645
A. İmar (Yapılanma) Hakkı Kavramı 
645
B. Yapılanma (İmar) Hakkının Aktarımı 
646
1. Tanım ve Fonksiyonları 
646
2. Çeşitli Ülkelerde İmar Haklarının Aktarımı Programları 
648
3. Aktarım Sisteminin İşleyişi 
649
a. Gönderen Alanın Tespiti 
650
b. Alıcı Alanın Hazırlanması 
650
c. İmar Hakkının Aktarımı İçin Pazarlanabilir Bir Değerin Belirlenmesi 
651
ç. Kapsamlı Bir İmar Planı Değişikliğinin Gerektirdiği Mevzuattaki Değişikliklerin Yapılması 
652
d. İHA Programlarının Yararlarının Görülmesi 
653
C. İmar (Yapılanma) Hakkı Aktarımı Modelinin Türk Hukukundaki Durumu 
653
1. Kültür ve Tabiat Varlıkları Hukukunda 
653
a. Tarihçe ve Kavram 
653
b. Yapılanma Hakkının Aktarımının Genel Şartları 
655
c. Yapılanma Hakkının Aktarımında Yetkili İdareler 
655
ç. Yapılanma Hakkının Aktarımının İşleyişi 
656
da. Yapılanma Hakları Kısıtlanmış Taşınmaz Alanının Belirlenmesi 
656
db. Yapılanmaya Açık Aktarım Alanlarının Belirlenmesi 
656
dc. Yapılanma Hakkı Kısıtlanmış Taşınmaz ve Yapılanmaya Açık Aktarım Alanlarının Onaylanması 
657
dç. Kısıtlanmış Yapılanma Haklarının Belirlenmesi 
657
dd. Kısıtlanmış Yapılanma Haklarının Menkul Kıymetleştirilmesi 
658
de. Gayrimenkul Değerleme Şirketlerince Rayiç Değerlendirmesi Yapılması 
659
2. Kentsel Dönüşüm Hukukunda 
660
20. Bölüm
İMAR İRTİFAKLARI
I. İMAR İRTİFAKLARI YOLUYLA MÜLKİYET HAKKININ SINIRLANMASI 
662
A. İrtifak Hakkı Kavramı ve İdari irtifaklar 
662
1. İrtifak Hakkı Kavramı 
662
2. İdari İrtifaklar 
662
B. İdari İrtifakların Kurulması 
662
1. Kamulaştırma Yöntemi ile 
662
2. İmar İrtifakları Yolu ile 
663
C. İdarî İrtifak Nedeniyle Taşınmaz Malikine Tazminat Verilip Verilmeyeceği Sorunu 
664
Ç. Medeni İrtifaklarla İdari İrtifaklar Arasındaki Farklar 
668
D. İmar Planlarının Uygulanması Amacıyla İrtifak Hakkı Tesisi 
668
1. Amacı 
668
2. Tesise Yetkili İdareler 
668
3. Çeşitleri 
669
a. İdarece Re’sen 
669
b. Mal Sahibinin Muvafakatiyle 
670
II. YAPI YAPMAYA ZORLAMA VE YAPI YASAKLARI 
670
A. Yapı Yapmaya Zorlama 
670
1. Yapı Yapmaya Zorlamanın Sebepleri 
670
2. Yapı Yapmaya Zorlayıcı Usuller 
672
a. Ortak Yapı İçin Arsa Sahiplerinin Birleşmeye Zorlanması 
672
b. Belli Bir Durumun Ön Şartı Olarak Yapıya Zorlama 
672
B. Yapı Yasakları 
673
1. Geçici Yapı Yasağı 
674
2. İmar Planı Uygulaması Nedeniyle Yapı Yasağı 
675
a. Yerleşme Alanı Sınırları İçinde 
676
aa. Kamu Hizmet ve Tesislerine Ayrılmış Olan Yerlerde Yapı Yasağı 
676
ab. Gelişmeye Ayrılmış Alanlarında Yapı Yasağı 
678
ac. Bir Parsele Birden Çok Yapı Yasağı 
678
b. Yerleşme Alanı Sınırları Dışında 
679
3. Diğer Yapı Yasakları 
680
a. Karayolları ve Demiryolları Boyunca Yapı Yasağı 
680
aa. Belediye Sınırları Dışında 
680
ab. Belediye Sınırları İçinde 
681
b. Orman Kanunu’nda Yer Alan Yasaklar 
681
c. Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanundaki Yasaklar 
682
ç. Mera Kanunu ile Getirilen Yapı Yasağı 
683
21. Bölüm
İDARİ VE CEZAİ MÜEYYİDELER
I. İDARİ MÜEYYİDELER 
685
A. Ruhsat Alınmadan veya Ruhsat ve Eklerine Aykırı Yapı Yapılmasının İdari Müeyyideleri 
685
1. Mevzuata Aykırılığı Yapı İnşaat Alanı Üzerinden Hesaplanması Mümkün Olan Yapılarda 
686
2. Mevzuata Aykırılığı Yapı İnşaat Alanı Üzerinden Hesaplanması Mümkün Olmayan Yapılarda 
687
3. Mevzuata Aykırı Yapıların Özelliğine Göre Artırımlı Ceza Uygulaması 
687
B. İK m. 42/3’te Belirtilen Mükellefiyetler ve Bu Mükellefiyetleri Yerine Getirmeyen veya Bu Maddelere Aykırı Davrananlara Verilecek İdari Müeyyideler 
687
1. 18, 28, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 40 ve 41’inci Maddelerde Belirtilen Mükellefiyetleri Yerine Getirmeyen veya Bu Maddelere Aykırı Davrananlara Verilecek İdari Müeyyideler 
687
a. İK m. 18’de Belirtilen Mükellefiyetlerin Yerine Getirilmemesi 
688
b. Müelliflik, Fenni Mesuliyet, Şantiye Şefliği, Yapı Müteahhitliği ve Kayıtlar İle İlgili Mükellefiyetlerin Yerine Getirilmemesi 
688
c. Ruhsatsız Veya Ruhsat ve Eklerine Aykırı Yapılarla İlgili Mükellefiyetlerin Yerine Getirilmemesi 
688
ç. Umum Hizmetlere Ayrılan Yerlerde Muvakkat Yapılarla İlgili Hususlara Uyulmaması 
688
d. İnşaat, Tamirat ve Bahçe Tanzimi İle İlgili Tedbirlerin Alınmaması ve Mükellefiyetlerin Yerine Getirilmemesi 
689
e. Zemin Seviyesi Altında Kat Kazanmak Maksadıyla Bina Cephe Hattından Yola Kadar Kısmında Zeminin Kazılarak Yaya Kaldırımı Seviyesinin Düşürülmemesi Mükellefiyetlerin Yerine Getirilmemesi 
689
f. Kapıcı Dairesi ve Sığınaklara İlişkin Mükellefiyetlerin Yerine Getirilmemesi 
690
g. Otopark Tesisine İlişkin Mükellefiyetlerin Yerine Getirilmemesi 
690
ğ. Kamunun Selameti İçin Alınması Gereken Tedbirlerle İlgili Mükellefiyetlerin Yerine Getirilmemesi 
690
h. İdarelerce Belirli Yollar Üzerinde Mahzurlu Bina Bulunan veya Binasız Arsaların Yola Bakan Kısımlarının Tayin Edilen Tarzda Kapatılması Mükellefiyetlerinin Yerine Getirilmemesi 
691
2. İK m. 42/3’e Göre Uygulanan İdari Müeyyidelerin Ağırlaştırıcı Nedenleri 
691
C. Bir Kısmı veya Tamamının Yıkılacak Derecede Tehlikeli Olduğu İlgili İdare Tarafından Tespit Edilen Yapıların Tamir Edilmemesi veya Yakılmaması 
692
Ç. İK m. 27’ye Muhalefet 
693
D. Para Cezalarını Verirken Dikkat Edilecek Hususlar 
693
E. Para Cezalarının Güncellenmesi, Faizsiz İadesi, Tekerrür 
694
1. Para Cezalarının Güncellenmesi 
694
2. Para Cezalarının Faizsiz İadesi 
694
3. Tekerrür 
694
F. Para Cezalarının Verileceği Kişiler ve Verecek Merciler 
695
1. Para Cezalarının Verileceği Kişiler 
695
2. Para Cezalarını Verecek Merciler 
696
G. Ruhsatsız Yapılarda Ruhsat İsteminde Bulunulmasının İmar Cezalarına Etkisi 
697
Ğ. İtiraz Yolu 
697
II. İMAR DÜZENİNE KARSI SUÇLAR (İMAR KİRLİLİĞİNE NEDEN OLMA) 
698
A. Suçun Unsurları 
699
1. Fail 
699
2. Mağdur 
700
B. Fiil (Eylem) 
700
1. Hareket 
700
2. Netice 
701
C. Manevi Unsur 
701
Ç. Suçun Özel Görünüş Biçimleri 
701
1. Teşebbüs 
701
2. İştirak 
702
3. İçtima 
702
4. Etkin Pişmanlık 
703
Kaynakça 
705
Kavram Dizini 
715