1. BANKALARIN KAYNAK YAPISI VE FONLAMA STRATEJİLERİ
21
1.1.1. Vadesiz Mevduatlar
23
1.1.2. Vadeli Mevduatlar (Time Deposits/Term Deposits)
29
1.1.3. Tasarruf/Yatırım Mevduatları (Savings Deposits)
29
1.1.4. Diğer Mevduat Türleri
30
1.2. Mevduat Dışı Yükümlülükler (Non–Deposit Liabilities)
30
1.2.1. Bankaların Para Piyasalarından Fon Sağlama Olanakları
30
1.2.1.1. Bankalararası Borçlanmalar (Interbank Borrowing)
30
1.2.1.2. Banka Bonolarının İhracı
30
1.2.2. Bankalararası Piyasa İşlemlerinden Sağlanan Fonlar
31
1.2.2.1. Merkez Bankası Bankalararası TL Piyasası
31
1.2.2.2. Bankalararası Para Piyasası
32
1.2.2.3. Takasbank Para Piyasası
33
1.2.2.4. BİST Repo – Ters Repo Piyasası (BİST Para Piyasası)
33
1.2.2.5. Yurt Dışı Borçlanma Araçları (Euro Tahviller, Uluslararası Tahviller vb.)
34
1.2.2.6. Varlığa Dayalı Menkul Kıymet İhracı (Securitization)
35
1.2.2.7. Sendikasyon Kredileri (Syndicated Loans)
35
1.2.2.8. Kira Sertifikaları (Sukuk)
36
1.2.2.9. Sermaye Benzeri Borçlanma Araçları
37
1.3. Özkaynaklar ve Sermaye Yeterliliği
40
1.3.1. Ana Sermaye (Tier 1 Capital)
40
1.3.2. Katkı Sermaye (Tier 2 Capital)
41
1.4. Bu Bölümün (Kaynak Yapısı ve Fonlama) Ana Çerçevesi
43
1.5. Bu Bölümle İlgili Temel Vurgular
44
2. FON TRANSFER FİYATLANDIRMASI SİSTEMLERİ
47
2.1. FTF’nin Önemi ve İlgili Kavramlar
47
2.2. Temel FTF Kavramları
49
2.2.1. Fon Kaynak Birimi
49
2.2.2. Fon Kullanım Birimi
49
2.3. Farklı Fon Transferi Fiyatlandırması Modelleri ve Uygulama Esasları
50
2.3.1. Tek Havuz Modeli
50
2.3.1.1. Tek Havuz FTF Oranının Hesaplanması
51
2.3.1.2. Tek Havuz Modelinin Avantajları
52
2.3.1.3. Tek Havuz Modelinin Dezavantajları ve Sınırlılıkları
52
2.3.2. Çoklu Havuz Modeli
53
2.3.2.1. Çoklu Havuz Modelinin İşleyiş Mekanizması
53
2.3.2.2. Çoklu Havuz Modelinin Avantajları
56
2.3.2.3. Çoklu Havuz Modelinin Dezavantajları
56
2.3.2.4. Çoklu Havuz Modeli Uygulama Örneği
57
2.3.3. Eşleşen Vade Modeli
61
2.3.3.1. Eşleşen Vade Modelinin İşleyiş Mekanizması
62
2.3.3.2. Eşleşen Vade Modelinin Avantajları
64
2.3.3.3. Eşleşen Vade Modelinin Dezavantajları ve Zorlukları
64
2.3.3.4. Eşleşen Vade Modeli: Örnek Uygulama
65
2.3.3.5. Eşleşen Vade Modeline Yönelik Değerlendirmeler
70
2.3.4. Getiri Eğrisi Bazlı Model
71
2.3.4.1. Getiri Eğrisi Bazlı Modelin İşleyiş Mekanizması
72
2.3.4.2. Getiri Eğrisi Bazlı Modelin Avantajları
74
2.3.4.3. Getiri Eğrisi Bazlı Modelin Dezavantajları ve Zorlukları
75
2.4. Bu Bölümün (Fon Transfer Fiyatlandırması) Ana Çerçevesi
76
2.5. Bu Bölümle İlgili Temel Vurgular
77
3. KREDİ FİYATLANDIRMASININ STRATEJİK ÇERÇEVESİ VE MALİYET YAPISI
79
3.1. Stratejik Çerçeve
79
3.1.1. Bankanın İçsel Stratejileri (Banka Nereye Gitmek İstiyor?)
79
3.1.2. Piyasa ve Rekabet Dinamikleri (Rakipler Nerede Duruyor?)
80
3.1.3. Müşteri Faktörleri (Müşteri Ne İstiyor?)
81
3.2. Maliyet Tabanı (Fiyatlandırmanın Temeli Olan Maliyetlerin Kapsamlı Analizi)
82
3.2.1. Fonlama Maliyeti
82
3.2.1.1. Zorunlu Karşılıklar
82
3.2.1.2. Yurt Dışından Temin Edilen Kaynakların Maliyeti
86
3.2.1.3. Döviz Cinsi Kaynaklardan Kaynaklanan Kur Riskine Karşı Yapılan Hedging Maliyeti
88
3.2.2. Faaliyet Giderleri
88
3.2.3. Risk ve Sermaye Maliyetleri: Riskin Fiyatı
90
3.2.4. Yasal ve Düzenleyici Maliyetler
91
3.3. Bu Bölümün (Stratejik Çerçeve ve Maliyet Yapısı) Ana Çerçevesi
91
3.4. Bu Bölümle İlgili Temel Vurgular
92
4. KREDİ FİYATLANDIRMA MODELLERİ VE UYGULAMALARI
93
4.1. Maliyet Artı Fiyatlandırma (Cost–Plus) Modeli
93
4.2. Riske Dayalı Fiyatlandırma (Risk–Adjusted) Modeli
94
4.3. İlişki Fiyatlandırması (Relationship Pricing) Modeli
96
4.4. Piyasa Odaklı Fiyatlandırma (Market–Based) Modeli
98
4.5. Entegre Fiyatlandırma Modeli
99
4.6. Günümüzde Nakdi Kredilerde Fiyatlandırma Pratiği
102
4.7. Bu Bölümün (Kredi Fiyatlandırma Modelleri) Ana Çerçevesi
102
4.8. Bu Bölümle İlgili Temel Vurgular
103
5. TÜKETİCİ KREDİLERİNİN FİYATLARINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER
105
5.1. Faiz Oranları ve İlişkili Kavramlar
106
5.1.1. Gerçek Risksiz Faiz Oranı (Yalın Faiz Oranı)
107
5.1.2. Nominal Risksiz Faiz Oranı (Krf)
108
5.1.3. Enflasyon Primi
108
5.1.4. Geri Ödenmeme Riski Primi
108
5.1.5. Likidite Riski Primi
109
5.1.6. Vade Riski Primi
109
5.1.7. Yeniden Yatırım Riski Primi
109
5.1.8. Efektif Faiz Oranı
110
5.1.9. Reel Faiz Oranı
112
5.1.10. Gösterge Faiz [Tahvil ve Bono (DİBS) Faizleri]
113
5.1.11. Politika Faizi
114
5.1.12. Gecelik Faiz Oranları (Borçlanma Faiz Oranı – Borç Verme Faiz Oranı)
115
5.1.13. Geç Likidite Penceresi Faizi Oranı (Late Liquidity Window Interest Rates)
116
5.1.14. TCMB Faiz Oranlarını Belirlerken Dikkate Aldığı Faktörler
116
5.1.15. Reeskont Faiz Oranı
117
5.1.16. Türk Lirası Gecelik Referans Faiz Oranı
118
5.1.17. Akdi Faiz Oranı (Sözleşmesel Faiz)
118
5.1.18. Sabit Faiz – Değişken Faiz
119
5.1.19. Gecikme Faizi (Temerrüt Faizi)
119
5.1.20. Türkiye’deki Başlıca Yasal Faiz Türleri ve Tavanları
120
5.2. Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu ve Banka Sigorta Muameleleri Vergisi
122
5.3. Kredi Tahsis Ücreti ve Diğer Masraflar (Sigorta, Ekspertiz)
124
5.4. Promosyonel Fiyatlandırma
125
5.5. Bu Bölümün (Kredilerinin Fiyatlarını Etkileyen Faktörler) Ana Çerçevesi
127
5.6. Bu Bölümle İlgili Temel Vurgular
128
6. KREDİLERDE ÖDEME PLANI DIŞINA ÇIKILAN DURUMLAR
129
6.1. Kredilerin Vadesinden Önce (Erken) Ödenmesi
129
6.1.1. Erken Ödemelerde Müşterinin Avantajlı Olduğu Durumlar
129
6.1.2. Erken Ödemelerde Müşterinin Dezavantajlı Olduğu Durumlar
130
6.1.3. Erken Ödemelerde Bankanın Dezavantajlı Olduğu Durumlar
130
6.1.4. Erken Ödemelerde Bankanın Avantajlı Olduğu Durumlar
131
6.2. Sorunlu Krediler (Geciken Ödemeler)
131
6.2.1. Kredi Yapılandırma (Restructuring) Durumlarında Hesaplamalar
131
6.2.2. Kredi Yeniden Yapılandırmalarında Fiyatlandırma
133
6.2.3. Kredi Risk Primi (Prisk) ve Ölçümü
134
6.2.3.1. Kantitatif (Ölçülebilir) Risk Faktörleri
134
6.2.3.2. Kalitatif (Yoruma Dayalı) Risk Faktörleri
135
6.3. Bu Bölümün (Ödeme Planı Dışına Çıkılan Durumlar) Ana Çerçevesi
136
6.4. Bu Bölümle İlgili Temel Vurgular
137
7. KREDİ GERİ ÖDEME PLANLARINI HESAPLAMA YÖNTEMLERİ
139
7.1. Eşit (Sabit) Taksit Ödemeli Plan (Equal Installment / Annuity Method)
139
7.2. Eşit (Sabit) Anapara Ödemeli (Azalan Taksitli) Plan
142
7.3. Balon Ödemeli veya Ara Ödemeli Geri Ödeme Planları
145
7.4. Balon Ödemlerin Erken veya Geç Olmasının Etkisi
147
7.5. Ara Dönem Ödemesiz Planlar
151
7.6. Ödeme Tablolarının Hazırlanması ve Müşteriye Sunumu
155
7.7. Taksitler Sonsuza Kadar Devam Edecek Taksitler
156
7.8. Yıllık Efektif Maliyet Oranının Hesaplanması ve Önemi
157
7.9. Bu Bölümün (Geri Ödeme Planları) Ana Çerçevesi
158
7.10. Bu Bölümle İlgili Temel Vurgular
159
8. GAYRİNAKDİ KREDİLERİN FİYATLANDIRMASI
161
8.1. Teminat Mektupları
162
8.1.1. Teminat Mektubu Komisyon Oranını Etkileyen Temel Faktörler
162
8.1.2. Teminat Mektubunun Dönemsel Komisyon Tutarının Hesaplaması
163
8.1.3. Teminat Mektubunun Tazmini (Nakit Paraya Çevrilmesi)
165
8.2.1. Akreditifin Tarafları
166
8.2.2. Akreditif Fiyatlandırmasını Etkileyen Temel Unsurlar
167
8.2.2.1. Risk Odaklı Faktörler (Maliyetin Ana Belirleyicileri)
167
8.2.2.2. Operasyonel ve Yapısal Faktörler
168
8.2.3. Akreditif Fiyatlandırmasını Etkileyen Komisyon Türleri
169
8.3. Kabul/Aval Kredileri
170
8.4. Çek Yaprağının 5941 Sayılı Kanun Çerçevesinde Gayrinakdi Kredi Niteliği
171
8.5. Bu Bölümün (Gayrinakdi Kredilerin Fiyatlandırması) Ana Çerçevesi
173
8.6. Bu Bölümle İlgili Temel Vurgular
174
9. ŞUBECİ VE PAZARLAMACIYA YÖNELİK UYGULAMALI FİYATLANDIRMA ÖRNEKLERİ VE PAZARLIK STRATEJİLERİ
177
9.1. Firmalarla Birlikte Girilecek Ortak Kampanyalar
177
9.1.1. Kampanya Amaçlarının ve Hedef Kitlenin Netleştirilmesi
178
9.1.2. Maliyet Paylaşımı ve Gelir/Gider Beklentilerinin Belirlenmesi
178
9.1.3. Kampanyaya Özel Ürün Fiyatlandırması (İndirimler, Ek Faydalar)
178
9.1.4. Kampanya Kârlılık Analizi ve Başa Baş Noktası
179
9.2. Üye İşyeri Anlaşmaları ve POS
182
9.2.1. Üye İşyeri Anlaşmaları ve Standart POS Komisyon Oranları
182
9.2.2. Taksitli Satışlarda Ek Komisyon veya Vade Farkı Uygulamaları
182
9.2.3. Müşteriye Yansıtılan ve İşyerinden Alınan Komisyonların Analizi
183
9.3. Vadesiz Mevduat Müşterisine Yönelik Özel Fiyatlandırma
184
9.3.1. Ortalama Vadesiz Bakiye Analizi
184
9.3.2. Vadesiz Bakiye Karşılığında Sunulabilecek İndirimli İşlem Komisyonları
184
9.3.3. Vadesiz Bakiye Karşılığında Kredi Faiz Oranlarında İndirim
185
9.4. Taksitli Kredilerde Fiyatlandırma ve Pazarlık Süreçleri
188
9.5. Müşterinin Toplam İlişki Kârlılığı
191
9.6. Ankes Yönetiminde Zorunlu Karşılıkların ve KKDF ve BSMV’nin Etkileri
193
9.6.1. Zorunlu Karşılıkların Ankes Yönetimine Etkileri
193
9.6.2. Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu ve Banka Sigorta Muameleleri Vergisinin Ankes Yönetimine Etkileri
195
9.7. Bu Bölümün (Fiyatlandırma Örnekleri ve Pazarlık Stratejileri) Ana Çerçevesi
195
9.8. Bu Bölümle İlgili Temel Vurgular
196
10. ŞUBE PERSPEKTİFİNDEN FİYATLANDIRMA VE VERİMLİLİK ANLAYIŞI
197
10.1. Fiyatlandırmada Toplam İlişki Kârlılığı ve Stratejik Değer Boyutları
197
10.2. Müşteri Segmentasyonu
199
10.2.1. Banka Müşterilerinin Genel Segmentasyon
200
10.2.2. Banka Müşterilerinin Ayrıntılı Segmentasyonu
201
10.2.3. Farklı Müşteri Segmentlerine Yönelik Ürün ve Fiyatlandırma Önerileri
203
10.2.3.1. Gençler, Emekliler ve KOBİ’ler İçin Ürün ve Fiyatlandırma Önerileri
203
10.2.3.2. Genel Olarak Ürün ve Fiyatlandırma Önerileri
208
10.3. Davranışsal Finans ve Fiyatlandırma Psikolojisi
211
10.3.1. Çıpalama Etkisi
212
10.3.2. Çerçeveleme Etkisi
212
10.3.4. Zihinsel Muhasebe (Mental Accounting)
214
10.3.5. Mevcudu Koruma (Statüko) Yanlılığı
214
10.4. Şube Performansının Ölçülmesi
215
10.4.1. Finansal Açıdan Performans Ölçütleri
216
10.4.2. Müşteri Açısından Performans Ölçütleri
217
10.4.3. İç Süreçleri Açısından Performans Ölçütleri
218
10.4.4. Öğrenme ve Gelişme Açısından Performans Ölçütleri
218
10.5. Fiyatlandırma Etiği ve Şeffaflık
219
10.6. Pazarlık ve Karar Alma Süreçlerinde Şubenin Kırmızı Çizgileri
220
10.7. Yapay Zekâ Destekli Fiyatlandırma ve Kişiselleştirmenin Geleceği
221
10.8. Bu Bölümün (Şube Perspektifinden Fiyatlandırma ve Verimlilik) Ana Çerçevesi
222
10.9. Bu Bölümle İlgili Temel Vurgular
223
11. KATILIM BANKACILIĞI VE TİCARİ BANKACILIK KARŞILAŞTIRMASI
225
11.1. Fonlama (Kaynak Toplama) Açısından Karşılaştırma
227
11.2. Fon Kullandırma Açısından Karşılaştırma
229
11.3. Fiyatın Belirlenmesi Açısından Karşılaştırma
232
11.4. Yönetim Biçimi Açısından Karşılaştırma
234
11.5. Katılım Bankacılığı ve Ticari Bankacılık Arasındaki Etkileşim
235
11.6. Bu Bölümün (Katılım Bankacılığı) Ana Çerçevesi
235
11.7. Bu Bölümle İlgili Temel Vurgular
236
TEST SORULARI VE CEVAPLARI
255