Senetle İspat ve Senede Karşı Senetle İspat Kuralları ile Bu Kuralların İstisnaları Prof. Dr. Murat Yavaş  - Kitap

Senetle İspat ve Senede Karşı Senetle İspat Kuralları ile Bu Kuralların İstisnaları

2. Baskı, 
Şubat 2020
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
17x25
Sayfa:
520
Barkod:
9789750259296
Kapak Türü:
Ciltli
Kitabın Fiyatı:
790,00
İndirimli (%27):
573,00
Stoktan hemen gönderilir.
Kitabın Açıklaması
Senetle ispat kuralı, bir yargılamada hukuki ilişkinin tarafları bakımından ortaya çıkabilecek ispat güçlüklerini ortadan kaldıran önemli bir işlev görmektedir. Ayrıca yargılamanın daha kısa süre içinde sonuçlandırılmasını ve mahkeme tarafından verilen kararın taraflarca daha kolay kabullenilmesi imkanını da ortaya çıkarmaktadır. Kural, sözü edilen yararları yanında, tarafların her hukuki işlemi yazı ile tespit etmeye teşvik ettiğinden, olası ihtilafların da daha başlangıçta bertaraf edilmesini sağlar mahiyettedir. Kurumun tatbik edilmesini kolaylaştırmaya yönelik olarak "delil başlangıcı" ve "belge" kavramları ile önemli yenilikler yapılmış ise de bu yeniliklere temkinli yaklaşmanın zorunlu olduğu açıktır. Senetle ispat kuralının ilerleyen dönemlerde kanundan tamamen kaldırılmasına ilişkin yaklaşımların son derece tehlikeli sonuçlar doğuracağı da değerlendirilmektedir. Her kural, toplumsal, coğrafi ve tarihi temellere dayandığından, bu unsurlar gözardı edilerek gerçekleştirilecek tasarrufların yararlı sonuçlar üretmesi de mümkün olmayacaktır. Bu sebeplerle, hukuk sistemimizde önemli bir ihtiyacı karşılamakta olan senetle ispat kuralının uygulama kabiliyetinin artırılmasına öncelik vermek, kurumun kaldırılmasına yönelen eğilimden daha faydalı sonuçlar üretecektir.
Kitap beş bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, senetle ispat kuralının tarihsel gelişimi ve mukayeseli hukuktaki görünümü üzerinde durulmaktadır. İkinci bölümde, senetle ispat kuralının ihdas sebepleri, usul hukukunun amacı ile ilişkisi ve kuralın niteliği hakkında açıklamalara yer verilmiştir. Üçüncü bölümde, senet ve senetle ispat kuralının geçerli olduğu hukuki işlem kavramı incelenmiştir. Ayrıca elektronik belgeler ve delil değerleri üzerinde de açıklamalarda bulunmuştur. Bu bölümde son olarak ceza yargılamasında senetle ispat kuralının uygulama alanı üzerinde durulmuştur. Dördüncü bölümde, senetle ispat kuralının istisnalarına yer verilmiş, Beşinci bölümde, vakıanın ispatını sağlayan senedi hükümden düşürmeye ya da gücünü zayıflatmaya yönelik iddiaların da senetle ispatının lazım geldiğine işaret edilmiştir.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Senetle İspat Kuralının Tarihsel Gelişimi ve Mukayeseli Hukuktaki Görünümü
.
Senetle İspat Kuralının İhdas Sebepleri, Usul Hukukunun Amacı ile İlişkisi ve Niteliği
.
Senet ve Senetle İspat Kuralının Geçerli Olduğu Hukuki İşlem Kavramı
.
Senetle İspat Kuralının İstisnaları
.
Senede Karşı Senetle İspat Kuralı ve Kuralın İstisnaları
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
7
Kısaltmalar 
15
Giriş 
19
I. Bölüm
SENETLE İSPAT KURALININ TARİHSEL GELİŞİMİ VE MUKAYESELİ HUKUKTAKİ GÖRÜNÜMÜ
I. ROMA HUKUKU VE KANONİK HUKUKTA SENETLE İSPAT 
25
A. Roma Hukukunda Senetle İspat 
25
B. Cermen ve Eski Alman Hukukunda Senetle İspat 
38
C. Kanonik Hukukta Senetle İspat 
39
II. 1789 DEVRİMİ ÖNCESİ FRANSIZ HUKUKUNDA SENETLE İSPAT 
39
III. 1789 DEVRİMİ SONRASI FRANSIZ HUKUKUNDA SENETLE İSPAT 
47
A. Medeni Hukuk Alanında Kanunlaştırma Hareketi 
48
B. Ticaret ve İdare Hukuku Alanında Kanunlaştırma Hareketi 
53
C. Ceza Hukuku Alanında Kanunlaştırma Hareketi 
53
IV. TÜRK HUKUKUNDA SENETLE İSPAT 
55
V. MUKAYESELİ HUKUKTA SENETLE İSPAT KURALI 
59
A. Alman Hukuku 
59
B. İtalyan Hukuku 
63
C. Belçika Hukuku 
66
D. Quèbec Hukuku 
68
E. Yunan Hukuku 
69
F. Avusturya Hukuku 
72
G. Romen Hukuku 
74
H. İspanyol Hukuku 
77
II. Bölüm
SENETLE İSPAT KURALININ İHDAS SEBEPLERİ, USUL HUKUKUNUN AMACI İLE İLİŞKİSİ VE NİTELİĞİ
I. SENETLE İSPAT KURALININ ORTAYA ÇIKIŞ NEDENLERİ 
79
II. SENETLE İSPAT KURALININ MEDENİ USUL HUKUKUNUN AMACI İLE İLİŞKİSİ 
83
A. Genel Olarak 
83
B. Senetle İspat Kuralı ile Dava Malzemesinin Taraflarca Getirilmesi İlkesi Arasındaki İlişkinin Medeni Usul Hukukunun Amacı Bağlamında Değerlendirilmesi 
90
C. Senetle İspat Kuralı ve Karinelerin Medeni Usul Hukukunun Amacı Bağlamında Değerlendirilmesi 
93
1. Kesin Kanuni Karine Kavramı (les présomptions irréfragable) 
95
2. Kanuni İspat Modeli ve Kesin Kanuni Karineler 
96
3. Fiili Karineler (les présomptions du fait de l’homme) 
97
4. Fiili Karinelerin Kabulü Şartları 
98
5. Karineler ile İspatın Yasak Olduğu Durumlar 
101
6. Karineler ve Tanık Delilinin Hâkim Tarafından Değerlendirilmesi 
101
7. Kanuni Karineler ile Fiili Karineler Arasındaki Farklar 
102
III. SENETLE İSPAT KURALININ NİTELİĞİ 
104
A. Fransız Hukukunda Senetle İspat Kuralının Niteliği Hakkındaki Tartışmalar 
104
1. İspat Konusunda Anlaşmaların Kabulü 
108
2. İspat Türlerinin Kabul Edilebilirliği Hakkında Hâkimin Bağımsız Takdir Hakkı 
110
B. Türk Hukukunda Senetle İspat Kuralının Niteliği Hakkındaki Tartışmalar 
111
IV. TÜRK VE FRANSIZ HUKUKUNDA İHTİLAFIN DEĞERİNE GÖRE SENETLE İSPAT KURALININ UYGULANMA BİÇİMİ 
120
A. Genel Olarak 
120
B. Fransız Hukuku 
124
1. İspat Sınırı Kavramı 
124
2. İspat Sınırı Kavramını Tamamlayan Kurallar 
127
C. Türk Hukuku 
136
D. Türk ve Fransız Hukuk Sistemlerinde İspat Sınırı Kavramı ve Bu Kavramı Tamamlamaya Yönelik Kuralların Karşılaştırılması 
141
III. Bölüm
SENET VE SENETLE İSPAT KURALININ GEÇERLİ OLDUĞU HUKUKİ İŞLEM KAVRAMI
I. GENEL OLARAK 
147
II. SENEDİN TANIMI VE TÜRLERİ 
148
A. Genel Olarak Senet Kavramı 
148
B. Senet Türleri 
156
III. FRANSIZ HUKUKUNDA ADİ SENETLER VE GEÇERLİK ŞARTLARI 
158
A. Adi Senetlerde İmza ve Tarih 
158
B. Tam İki Tarafa Borç Yükleyen Akitlerde Çift Yazı (double écrit veya double original) Kuralı (C.C. art. 1375) 
160
C. Borçlunun Yükümlendiği Borç Miktarını El Yazısı ile Belirtmesi (Bon Pour) Kuralı (C.C. art.1376) 
163
D. Adi Senetlerin İspat Gücü 
164
IV. TÜRK HUKUKUNDA ADİ SENETLER 
166
A. Adi Senetlerin İspat Gücü 
169
B. Yazı veya İmza İnkarı ve İhtilafın Giderilmesinde Takip Edilecek Usul 
179
1. Tarafların Dinlenmesi 
179
2. Tarafların İsticvap Edilmesi 
181
3. İstiktab 
183
4. Uygulamaya Elverişli Belgeler 
184
C. Adi Senetlerin Üçüncü Kişilere Karşı İspat Kuvveti (HMK m.215) 
187
V. RESMİ SENETLER 
193
A. Fransız Hukukunda Resmi Senetler 
193
1. Genel Olarak 
193
2. Resmi Senetlerin Meydana Gelmesi 
194
a. Resmilik Niteliğinin Genel Şartları 
194
b. Sadece Noter Senetlerine Özgü Şartlar 
196
3. Resmi Senetlerin İspat Gücü 
198
B. Türk Hukukunda Resmi Senetler 
201
1. Genel Olarak 
201
a. Genel Olarak 
205
4. Resmi Senedin Sahteliği 
212
aa. Senedi Düzenleyenin Kimliği Hakkında Sahtelik İddiası 
216
bb. Noterin Senet Düzenlemesi Sırasında Yaptığını veya Yapıldığını Bildirdiği Hususlar 
216
cc. İmza ve Tarih 
217
c. Resmi Senedin Sahteliğinin İleri Sürülmesi 
218
VI. ELEKTRONİK BELGELER VE DELİL DEĞERİ 
219
A. Fransız Hukukunda Elektronik Belgeler ve Delil Değeri 
219
B. Türk Hukukunda Elektronik Belgeler ve Delil Değeri 
225
VII. SENETLE İSPAT KURALI ÇERÇEVESİNDE HUKUKİ İŞLEM KAVRAMI VE ÖZELLİKLERİ 
236
A. Genel Olarak Hukuki İşlem ve Komşu Kavramlar 
236
1. Hukuki İşlemin Tanımı ve Senetle İspat Kuralı Karşısındaki Kapsamı 
240
2. Hukuki Fiilin Tanımı ve Senetle İspat Kuralı Karşısındaki Durumu 
266
B. Türk ve Fransız Hukuku Bakımından Senetle İspat Kuralının Ceza Yargılamasında Uygulanması 
269
1. Senetle İspat Kuralının Ceza Yargılamasında Uygulanma Kapsamı 
271
2. Delillerin Değerlendirilmesinde Ceza Yargılamasına Hâkim Olan Esaslar 
273
3. Ceza Yargılamasında Senetle İspat Kuralının Uygulanabilirliği Sorunu 
277
a. Okunmadan İmzalanan veya Beyaza İmza Edilen Belgeler 
277
b. Okunmadan İmzalanan Belgelerde İspat Sorunu 
277
c. Beyaza Atılan İmzalı Belgelerde İspat Sorunu 
278
d. Beyaza İmza Hakkında Türk Doktrinin Tutumu ve 24.3.1989 Tarihli İBK’ya Karşı Çeşitli Görüşler 
285
aa. Medeni Usul Hukuku Doktrini Bakımından Konunun Değerlendirilmesi 
285
bb. Ceza Usul Hukuku Doktrini Bakımından Konunun Değerlendirilmesi 
288
cc. Kanaatimiz 
289
IV. Bölüm
SENETLE İSPAT KURALININ İSTİSNALARI
I. GENEL OLARAK 
291
II. SENETLE İSPAT KURALININ HUKUKİ İŞLEMLERE İLİŞKİN İSTİSNALARI 
293
A. Yakın Hısımlar Arasındaki Hukuki İşlemlerin İspatı (HMK m.203/1–a) 
293
B. Senede Bağlanmaması Gelenek Olan Hukuki İşlemlerin İspatı (HMK m.203/1–b) 
305
C. Yangın ve Deniz Kazası, Deprem Gibi Hallerde Yapılan Hukuki İşlemlerin İspatı (HMK m.203/1–c) 
314
D. Senedin Kaybolması Halinde Hukuki İşlemlerin İspatı (HMK m.203/1–e) 
315
E. “Delil Başlangıcı”nın Varlığı Halinde Hukuki İşlemlerin İspatı (HMK m.202) 
327
1. Genel Olarak 
327
2. “Delil Başlangıcının” Tanımı, Unsurları ve Eski Düzenlemede Yer Alan Kurumdan (HUMK m.292) Farklılıkları 
330
a. Bir Belge Bulunmalıdır (HMK m.199). 
331
b. Belgenin, Aleyhine İbraz Edilecek Olan Taraftan Sadır Olması 
348
c. İddia Edilen Vakıayı Gerçeğe Yakın Olarak İspat Etmelidir 
360
3. Bazı Teknik Delillerin İspat Gücü 
382
a. Teleks ve Delil Değeri 
383
b. Faks Metni ve Delil Değeri 
385
c. Fotokopi 
387
4. Delil Başlangıcının Etki ve Sonuçları 
390
F. Delil Sözleşmesinin Varlığı Halinde Hukuki İşlemlerin İspatı (HMK m.193; m.200/2) 
395
1. Genel Olarak 
395
2. Delil Sözleşmesinin Hukuki Niteliği 
398
3. Fransız Hukukunda Delil Sözleşmesi ve Hukuki Niteliği 
399
4. Delil Sözleşmesinin Türleri 
402
5. Delil Sözleşmesinin Şekli 
404
6. Delil Sözleşmesinin Sınırı ve Etkisi 
409
G. Ticari Nitelikteki İhtilaflı Hukuki İşlemin İspatı (C.Comm. art. 110–3) 
415
1. Genel Olarak 
415
2. Ticari Nitelikteki İhtilaflarda Delil Serbestisi Prensibinin Uygulanması Şartları 
417
3. Ticari Nitelikli İşlemlerde Delil Serbestisi Prensibinin Kapsamı 
421
a. İspatın Konusu Bakımından 
421
b. İkame Edilebilecek Delil Türleri Bakımından 
423
c. Hâkimin Delilleri Değerlendirme Yetkisi Bakımından 
424
III. SENETLE İSPAT KURALININ HUKUKİ FİİLLERE İLİŞKİN İSTİSNALARI 
427
A. Genel Olarak Hukuki Fiil ya da Haksız Fiillere Yönelen İstisnalar 
427
B. Hukuki İşlemlerde İrade Bozukluğu ile Aşırı Yararlanma İddiaları (HMK m.203/1–ç) 
438
1. Hata (Yanılma) 
439
2. Hile (Aldatma) 
443
3. İkrah (Korkutma) 
447
4. Aşırı Yararlanma (Gabin) 
450
C. Üçüncü Kişilerin Hukuki İşlemle ile Senetlere Karşı Muvazaa İddiaları (HMK m.203/1–d) 
452
V. Bölüm
SENEDE KARŞI SENETLE İSPAT KURALI VE
KURALIN İSTİSNALARI
I. GENEL OLARAK 
453
II. FRANSIZ VE TÜRK HUKUKUNDA SENEDE KARŞI SENETLE İSPAT KURALININ ESASLARI, KAPSAMI VE UYGULAMA ŞEKLİ 
455
A. Fransız Hukukunda Senede Karşı Senetle İspat Kuralı 
455
1. Yazılı Belgenin Meydana Getirilmesi Sırasında Ortaya Çıktığı İddia Edilen Eksiklik veya Muhtevanın Gerçeği Yansıtmadığı İddiası 
457
2. Hukuki İşlemde Sonradan Yapıldığı İddia Edilen Değişikliklerin İspatı 
458
3. Hukuki İşlemin Yorumlanmasında İspat 
461
4. Sözleşmede Tespit Edilen Hakkı Sakatlayan İddiaların İspatı ile Senede Karşı Senetle İspat Kuralının İstisnaları 
463
B. Türk Hukukunda Senede Karşı Senetle İspat Kuralı 
466
1. Genel Olarak 
466
2. Senede Karşı Senetle İspat Kuralına Yargıtay Kararlarından Örnekler 
468
3. Senede Karşı Dermeyan Edilen Muvazaa İddiasının İspatı 
472
4. Senede Karşı Senetle İspat Kuralı Hukuki İşlemin Taraflarına Yönelik Olması 
479
5. HMK m.201 ile MK m.7 ve m.30 Arasındaki İlişki 
486
C. Senede Karşı Senetle İspat Kuralının İstisnaları 
487
1. Senede Karşı İleri Sürülen Hukuki İşlem Hakkında Delil Başlangıcının Varlığı 
488
2. Yangın, Deniz Kazası Gibi Hallerde Yapılan Karşılık Hukuki İşlemlerin İspatı (HMK m.203/1–c) 
489
3. Hukuki İşlemlerde İrade Bozukluğu ile Aşırı Yararlanma İddiaları (HMK m.203/1–ç). 
489
4. Senedin Kaybolması Halinde Hukuki İşlemlerin İspatı (HMK m.203/1–e) 
490
5. Senede Karşı İleri Sürülen İddianın Tanıkla İspatına İlişkin Delil Sözleşmesinin Varlığı (HMK m.193; m.200/2). 
490
6. Senede Karşı İleri Sürülen İddianın Hukuki Fiile Dayanması 
491
Sonuç 
493
Kaynakça 
499
Kavramlar Dizini 
517