III. METOT VE SİSTEMATİK
21
ANAYASAL HAKLARIN KORUNMASI VE MADDİ CEZA HUKUKU
§1. MADDİ CEZA HUKUKU VE ANAYASA İLİŞKİSİ
23
I. CEZA HUKUKUNUN ANAYASALLAŞMASI VEYA ANAYASAL CEZA HUKUKU
II. ANAYASA’NIN ARKA PLANINDA YER ALAN İNSAN TASAVVURUNUN
GÖSTERGESİ OLARAK CEZA HUKUKU
26
III. CEZA HUKUKU, FELSEFE VE DEMOKRASİ İLİŞKİSİ ÇERÇEVESİNDE CEZA
HUKUKU ÖĞRETİSİNİN ZAMANSALLIĞI SORUNU
29
IV. ÖZGÜRLÜĞÜN HUKUK YOLUYLA GERÇEKLEŞTİRİLMESİNİN ARACI
A. Özgürlüğün İki Anlamı: Olumlu ve Olumsuz Özgürlük Kavramları
32
1. Olumsuz Özgürlük Kavramı
32
2. Olumlu Özgürlük Kavramı
34
B. Ceza Hukuku ve Özgürlük İlişkisi
36
§2. CEZA HUKUKU İLE İLİŞKİSİ BAĞLAMINDA ANAYASAL HAKLAR
41
I. ANAYASAL HAK KAVRAMI
41
B. Anayasal Hakların Tarihi Gelişimine Kısa Bir Bakış
42
C. Anayasal Hakların Kaynağı ya da İnsan Haklarının Pozitif Hukuka
II. CEZA HUKUKU BOYUTUYLA ANAYASAL HAKLARIN TASNİFİ VE İŞLEVİ
46
B. Anayasal Hakların Tasnifi ve Ceza Hukuku
47
1. Anayasal Hakların Savunma İşlevi (Abwehrfunktion) ve Ceza
2. Anayasal Hakların Koruma İşlevi (Schutzfunktion) ve Ceza
III. ANAYASAL HAKLARIN MADDİ CEZA HUKUKU ARACILIĞIYLA İHLALİ
50
IV. ANAYASAL HAKLAR VE HUKUKSAL DEĞER İLİŞKİSİ
52
A. Hukuksal Değer Kavramı
52
B. Hukuksal Değer ve Anayasal Haklar
56
C. Hukuksal Değer ve Anayasa: Hukuksal Değerin Anayasal Temeli
§3. CEZA HUKUKUNUN ANAYASAL SINIRLARI: NEGATİF YÜKÜMLÜLÜKLER
I. SUÇ HALİNE GETİRME VE ANAYASAL HAKLAR
64
A. Davranış Normu, Yaptırım Normu Ayrımı ve Anayasal Haklar
64
B. Suç Haline Getirmenin Başlı Başına Bir Anayasal Hak Sınırlaması
II. TİPİKLİĞİN ANAYASAL DENETİMİ BAĞLAMINDA ÖLÇÜLÜLÜK İLKESİ
70
A. Anayasal Hakların Sınırlanmasında Temel Bir İlke Olarak Ölçülülük
70
B. Ölçülülük İlkesinin Değerlendirme Konusu Olarak Suç Haline
III. ÖLÇÜLÜLÜK DEĞERLENDİRMESİNİN ÖN KOŞULU OLARAK ARACIN
MEŞRULUĞU: SUÇTA VE CEZADA KANUNİLİK İLKESİ
74
A. Kavram ve Felsefi Arka Planı
74
B. Kanunilik İlkesinin Dogmatik Dayanakları
79
C. Kanunilik İlkesinin Sonuçları
81
D. Kanunilik İlkesinin Fiilen İhlal Edilmesi ya da Aşırı Yorum Sorunu
89
IV. ÖLÇÜLÜLÜK İLKESİ BAĞLAMINDA MEŞRU AMAÇ KRİTERİ VE SUÇ HALİNE
A. Ölçülülük İlkesi Kapsamında Meşru Amacın Belirlenmesi
93
B. Suç Haline Getirmenin Amacının Belirlenmesi Sorunu
94
C. Meşru Amaç Kriteri Kapsamında Cezanın Amacının Belirlenmesi
1. Cezalandırmanın Amacının Belirlenmesi Tartışmaları
97
2. Anayasa Mahkemesi’nin Yaklaşımı
101
V. ÖLÇÜLÜLÜK İLKESİ VE ELVERİŞLİLİK
104
VI. ÖLÇÜLÜLÜK İLKESİ BAĞLAMINDA GEREKLİLİK: CEZAYA MÜSTAHAK VE
A. Hukuk Devletinde Cezalandırmanın Mutlak Bir Gereklilik Olup
B. Ceza Hukukunun Ultima Ratio Karakteri
109
C. Cezaya Müstahak ve Cezaya Muhtaç Eylem
113
VII. ÖLÇÜLÜLÜK İLKESİ BAĞLAMINDA ORANTILILIK: AŞIRILIK YASAĞI
B. Ceza Hukukunda Orantılılık
118
C. Suç Haline Getirme ve Orantılılık
120
D. Anayasa Mahkemesi’nin Yaklaşımı
123
§4. ANAYASAL HAKLARIN KORUNMASI ARACI OLARAK CEZA HUKUKU:
POZİTİF YÜKÜMLÜLÜKLER VE CEZA HUKUKU
129
I. DEVLETİN ANAYASAL HAKLARI KORUMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ
129
B. Anayasa Mahkemesi’nin Yaklaşımı
133
II. KORUMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ VE CEZA HUKUKU
134
A. Anayasal Hakların Korunması Bakımından Etkili Ceza Hukuku
Düzenlemeleri Oluşturma Yükümlülüğü
136
B. Somut Koruma Yükümlülüğünün İhmali Nedeniyle Koruma
Yükümlülüğünün İhlali
145
C. Etkili Soruşturma Yükümlülüğü
148
III. POZİTİF YÜKÜMLÜLÜKLERDE ÖLÇÜLÜLÜK İLKESİ: KAYITSIZLIK YASAĞI
B. Anayasa Mahkemesi’nin Yaklaşımı
153
C. Cezaya Muhtaçlık (Strafbedürftigkeit) Kriteri ve Koruma
SUÇUN UNSURLARI VE ANAYASAL HAKLAR
§1. ANAYASAL HAKLARIN KORUNMASI VE TİPİKLİK
157
I. ANAYASAL HAKLAR VE TİPİKLİK İLİŞKİSİ
157
II. ANAYASAL HAKLAR VE TİPİKLİK İLİŞKİSİ BAKIMINDAN ÖZEL DURUMLAR
161
A. Anayasal Hakkın İhlalinin Doğrudan Bir Suç Tipi Olarak
B. Suç Tipinde Anayasal Hak Kaydına Yer Verilmesi
164
C. Tipiklik Unsurlarının Anayasal Hakların Korunmasında Yetersiz
III. TİPİKLİK UNSURLARININ ANAYASAYA UYGUN YORUMU
167
A. Tipiklik Unsurlarının Anayasa’ya Uygun Yorumlanması Gerekliliği
167
B. Tipiklik ve Gerekçeli Karar Hakkı Arasındaki İlişki
170
§2. ANAYASAL HAKLARIN KORUNMASI VE SUÇUN HUKUKA AYKIRILIK
I. ANAYASAL HAKLARIN KORUNMASI VE HUKUKA AYKIRILIK
177
II. ANAYASAL HAKLARIN HUKUKA UYGUNLUK NEDENİ OLARAK KABULÜ
III. ANAYASAL HAKLARIN KORUNMASI BAĞLAMINDA HUKUKA UYGUNLUK
B. Anayasal Haklar ve Hukuka Uygunluk Nedenleri Arasındaki İlişki
Bağlamında “Hakkın Kullanılması”
183
2. Hakkın Kullanılmasının Bir Hukuka Uygunluk Nedeni Olarak
Kabul Edilmesinin Anlamı
186
3. Hakkın Kullanılması Hukuka Uygunluk Nedeninin Anayasal
C. Anayasal Hakların Korunması ve Suçun Hukuka Aykırılık Unsuru
Arasındaki İlişkide Özel Durumlar
190
1. Hukuka Uygunluk Nedenlerinin Sınırı Bakımından Ölçülülük
2. Hukuka Uygunluk Nedenlerinde Sınırın Aşılması ve Anayasal
3. Anayasal Hakların Korunması Bağlamında Hukuka Uygunluk
Nedenlerinin Maddi Şartlarında Hata
194
§3. ANAYASAL HAKLARIN KORUNMASI VE KUSUR
199
I. KUSUR KAVRAMI VE ANAYASA İLE İLİŞKİSİ
199
2. Kusur İlkesinin Anayasal Temeli Bağlamında Ceza
Sorumluluğunun Şahsiliğinin Anlamı
204
C. Anayasa Mahkemesi Kararlarında Kusur
207
1. Norm Denetimi Kararlarında Kusur
207
2. Bireysel Başvuru Kararlarında Kusur
211
II. KUSUR VE ANAYASAL HAKLARIN KORUNMASI
217
A. Cezalandırmanın Meşruiyet Nedeni Olarak Kusur ya da Kusurun
Cezayı Mümkün Kılma İşlevi
217
B. Devletin Anayasal Hakları Koruma Yükümlülüğü ve Kusur
219
III. KUSURUN CEZAYI BELİRLEME İŞLEVİ VE ÖLÇÜLÜLÜK İLKESİ İLE KUSUR
B. Ceza Hukuku Sistemimizde Ölçülülük İlkesinin Konumu
224
IV. ANAYASAL HAKLARIN KUSURU ETKİLEYEN BİR NEDEN OLARAK KABUL
EDİLEBİLİRLİĞİ SORUNU
227