Avrupa Birliği Hukuku Dersleri
8. Baskı,
Eylül 2025
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa Sayısı:
400
Kitabın Fiyatı:
520,00₺
İndirimli (%10):
468,00₺
24 saat içerisinde temin edilir.
Diğer Baskılar
7. baskı
Eylül 2022
515,00₺
265,00₺ (%49)
6. baskı
Eylül 2021
510,00₺
459,00₺ (%10)
4. baskı
Eylül 2019
505,00₺
45,00₺ (%91)
7.
Eylül 2022
515,00₺
265,00₺ (%49)
6.
Eylül 2021
510,00₺
459,00₺ (%10)
4.
Eylül 2019
505,00₺
45,00₺ (%91)
Kitabın Açıklaması
Avrupa Birliği Hukukunun temel konularının ele alındığı bu eser; öğrencilerin, akademisyenlerin ve Avrupa Birliği (AB) ile ilgili gelişmelerle yakından ilgilenenlerin yararlanabilecekleri bir kaynak olarak hazırlanmıştır.
Kitapta, Lizbon Antlaşması'nın düzenlemeleri esas alınmıştır. İlk bölümde, AB'nin farkını ortaya koymak amacıyla Avrupa kıtasındaki diğer uluslararası teşkilatlara ana hatlarıyla değinilmiştir. İkinci bölümde, AB ekseninde bütünleşmenin tarihi ve temel özellikleri incelendikten sonra üçüncü bölümde, AB'nin kurumsal yapısı işlenmiştir. Son iki bölümde de sırasıyla, AB hukuk düzeni ve AB hukukunda yargısal denetim konuları ele alınmıştır.
Yeni baskıda; Lizbon Antlaşması sonrası dönemde Avrupa Birliği'nin geçirdiği yapısal dönüşüm, yargı sisteminde 2024 reformları, Brexit sonrası ortaya çıkan yeni kurumsal denge, Frontex'in artan rolü, Temel Haklar Şartı'nın hukuki etkisi, Ukrayna ve Moldova'nın aday ülke ilan edilmesi gibi çok sayıda güncel gelişme kapsamlı biçimde ele alınmıştır. Ayrıca AB'nin temel değerlerinin korunmasına yönelik hukuk devleti mekanizmaları ile Avrupa Adalet Divanı'nın ilgili içtihatları da ayrıntılı şekilde değerlendirilmiştir.
Kitabın Konu Başlıkları
Avrupa Kıtasında Avrupa Birliği Dışındaki Uluslararası Örgütler
Avrupa Birliği Vasıtasıyla Bütünleşme
Avrupa Birliği Kurumları
Avrupa Birliği Hukuk Düzeni
Avrupa Birliği Hukukunda Yargısal Denetim
Kitapla İlgili Kategoriler
Kitabın İçindekileri
8. Basıya Önsöz
5
Yedinci Basıya Önsöz
7
Altıncı Basıya Önsöz
9
Beşinci Basıya Önsöz
11
Dördüncü Basıya Önsöz
13
Üçüncü Basıya Önsöz
15
İkinci Basıya Önsöz
17
Önsöz
19
Kısaltmalar
31
Giriş
35
BİRİNCİ BÖLÜM
AVRUPA KITASINDA AVRUPA BİRLİĞİ DIŞINDAKİ ULUSLARARASI ÖRGÜTLER
I. GÜVENLİK VE SAVUNMA AMAÇLI ÖRGÜTLER
40
A. Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO)
40
B. Batı Avrupa Birliği (BAB – Western European Union, WEU)
42
C. Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT – OSCE)
43
1. Kuruluş Süreci
43
2. Kurumsallaşma ve AGİT’in Ortaya Çıkışı
44
3. Üyelik Yapısı ve Ortaklıklar
45
4. Kurumsal Yapı ve Karar Alma Süreci
45
5. Güncel İşlevi
46
II. İNSAN HAKLARINI KORUMAYA YÖNELİK BİR ÖRGÜT: AVRUPA KONSEYİ (COUNCIL OF EUROPE / CONSEIL DE L’EUROPE)
47
A. Kurumsal Yapı ve İşleyiş
47
B. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve AİHM
48
C. Genişleme
50
D. Güncel Zorluklar ve Avrupa Konseyi’nin Geleceği
51
E. Reform Süreci
51
III. EKONOMİK AMAÇLI ÖRGÜTLER
53
A. Avrupa Serbest Ticaret Birliği (EFTA)
53
1. EFTA Konseyi (EFTA Council)
53
2. Alt Komiteler ve Uzman Grupları
54
3. Danışma Komitesi (Advisory Committee)
54
4. Parlamenterler Komitesi (Parliamentary Committee)
55
5. Sekretarya (EFTA Secretariat)
55
B. Avrupa Ekonomik Alanı (AEA – European Economic Area)
56
1. AEA’nın Temel İşlevi
56
2. Hukuki Temel ve Kapsam
56
3. AEA’nın Sınırlılıkları
57
4. Kurumsal Yapı – İki Sütun Modeli
57
a. Birinci Sütun: AEA Ortak Kurumları (Karma Yapı)
57
b. İkinci Sütun: AEA–EFTA Kurumları
57
C. Ekonomik Kalkınma ve İş Birliği Örgütü (Organisation for Economic Co–operation and Development – OECD)
58
İKİNCİ BÖLÜM
AVRUPA BİRLİĞİ VASITASIYLA BÜTÜNLEŞME
I. AVRUPA TOPLULUKLARINDAN AVRUPA BİRLİĞİ’NE GEÇİŞ
62
A. Avrupa Topluluklarının Ortaya Çıkışı
63
1. Paris Antlaşması: Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu’nun (AKÇT) Kurulması
63
2. Avrupa Savunma Topluluğu (AST) ve Avrupa Siyasi Topluluğu Kurma Yolundaki Başarısız Girişimler
65
3. Roma Antlaşmaları: Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) ve Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu’nun (AAET/EURATOM) Kuruluşu
66
B. Avrupa Birliği’nin Kurulması
67
1. Birlik Yönünde Arayışlar: Fouchet Planları ve Siyasi Birlik Tasarıları
67
2. Avrupa Siyasi İş Birliği: Davignon Raporu ve Tindemans Raporu
68
3. Avrupa Tek Senedi: Avrupa Birliği’ne Doğru İlk Adım
69
4. Maastricht Antlaşması: Avrupa Birliği’nin Kurulması
71
a. Avrupa Birliği Antlaşması’nın (ABA) Getirdiği Temel Değişiklikler
71
b. Birinci Sütun Kapsamında Yapılan Önemli Değişiklikler
73
c. İkinci Sütun (Ortak Dışişleri ve Güvenlik Politikası – ODGP) Kapsamında Yapılan Önemli Değişiklikler
75
d. Üçüncü Sütun (Adalet ve İçişlerinde İş Birliği – AİİP/ Justice et Affaires Intérieures –JAI) Kapsamında Yapılan Önemli Değişiklikler
77
C. Yeni Genişleme Sürecine Hazırlık: Amsterdam ve Nice Antlaşmaları
78
1. Amsterdam Antlaşması
78
a. Ortak Hükümler Kapsamında
79
b. Birinci Sütun (Topluluklar) Kapsamında
80
c. İkinci Sütun (Ortak Dışişleri ve Güvenlik Politikası – ODGP) Kapsamında
80
d. Üçüncü Sütun (Adalet ve İçişlerinde İş Birliği – AİİP) Kapsamında
81
e. Yakın İş Birliği (Güçlendirilmiş İş Birliği) Kapsamında
82
2. Nice Antlaşması
83
D. Avrupa Birliği’nin Reformu: Lizbon Antlaşması
85
II. AVRUPA BİRLİĞİ’NİN GENİŞLEMESİ
91
A. Avrupa Birliği’ne Üyelik Koşulları
91
B. Lizbon Antlaşması ve Üyelik Süreci
92
C. 6 Üyeli Topluluktan 28 Üyeli Birliğe Geçiş
93
1. İlk Genişleme: Altı Üyeden Dokuza
94
2. İkinci Genişleme: 9’dan 10 Üyeye
98
3. Üçüncü Genişleme: 10’dan 12 Üyeye
98
4. Dördüncü Genişleme: 12’den 15 Üyeye
99
5. Beşinci Genişleme: 15 Üyeden 27 Üyeye
99
6. Altıncı Genişleme: 27 Üyeden 28’e Yükselme
101
7. İzlanda’nın Adaylıktan Geri Çekilmesi
102
8. Genişleme Sürecinin Geleceği
102
II. AVRUPA BİRLİĞİ’NDEN ÇEKİLME (AYRILMA)
104
A. Avrupa Birliği’nden Çekilme (Ayrılma) Hakkı
105
B. Avrupa Birliği’nden Çekilme Hakkının İşletilmesi: Brexit Süreci
108
1. Birleşik Krallık’ın Avrupa Birliği’nden Ayrılma Süreci (2016–2020)
108
2. Geçiş Dönemi ve Ticaret ve İşbirliği Anlaşması (2020–2021)
115
3. Brexit Sonrası Dönemde Uygulama Sorunları ve Güncel Durum (2021–2024)
119
IV. AVRUPA BİRLİĞİ’NİN DAYANDIĞI TEMEL DEĞERLERİN KORUNMASI
122
A. Madde 7 Çerçevesinde Siyasi Koruma Mekanizması
123
1. Amsterdam Antlaşması ile Getirilen Temel Düzenleme
123
2. Nice Antlaşması ile Eklenen Önleyici Boyut
125
3. Lizbon Antlaşması Sonrası: Kurumsallaşma ve Uygulama Sınırları
126
a. Açık İhlal Riski Durumunda Siyasi Müdahale (ABA m. 7/I)
127
b. Ciddi ve Sürekli İhlallerde Yaptırıma Dönük Süreç (ABA m. 7/II–IV)
128
c. Siyasi Tıkanıklıklar ve Uygulama Güçlükleri: Macaristan ve Polonya Örnekleri
131
B. Hukuk Devleti Mekanizmaları: Önleyici ve Tamamlayıcı Yaklaşımlar
133
1. "Hukukun Üstünlüğü Çerçeve Mekanizması" (Rule of Law Framework)
133
2. 2020/2092 sayılı “Hukuk Devleti Koşulluluk Tüzüğü” (Rule of Law Conditionality Regulation)
135
3. Yıllık Hukuk Devleti Raporları
137
C. Yargısal Korunma (Denetim): Hukuk Devleti İlkesinin Somutlaştırılması
138
V. AVRUPA BİRLİĞİ’NİN ÖZGÜLLÜĞÜ
140
A. Avrupa Birliği’ni Meydana Getiren Unsurlar
141
1. Avrupa Birliği’nin Temel Bileşeni (Unsuru): Devlet
141
2. Avrupa Birliği’nin İkinci Önemli Bileşeni (Unsuru): İnsan
144
a. Kişiler
144
b. Halklar
146
B. Avrupa Birliği’nin Hukuki Niteliği
147
1. Devlet Niteliği
150
2. Ulus–Üstü Örgüt Niteliği
152
VI. AVRUPA BİRLİĞİ’NİN YETKİLERİ
154
A. Yetkilerin Avrupa Birliği’ne Devrinde İzlenen İlkeler
156
1. Sınırlı Yetki İlkesi (Principe d’attribution)
156
2. Zımni Yetkiler (Pouvoirs implicites)
156
3. Birliğin Yetki Alanını Genişleten Temel Hükümler: ABİA m. 352, 122 ve 114
157
a. Esneklik maddesi (hükmü) (clause de flexibilité)
158
b. ABİA Madde 122: Kriz Zamanında Müdahale Yetkisi
161
c. ABİA m. 114: İç Pazarın Kurulması ve İşleyişi Gerekçesiyle Uyumlaştırma Yetkisinin Geniş Yorumlanması
163
d. Karşılaştırmalı: ABİA m. 122, 352 ve 114
165
4. Birlik Yetkilerinin Sınıflandırılması
165
a. Münhasır Yetkiler
166
b. Paylaşılan Yetkiler
167
c. Destekleyici, Koordine Edici ve Tamamlayıcı Yetkiler
168
B. Yetkilerin Uygulanmasında İzlenen İlkeler
170
1. Katmanlı Yetki İlkesi (Principe de subsidiarité)
170
a. İlkenin Kapsamı ve İşlevi
171
b. Katmanlı Yetki İlkesinin Denetimi
172
aa. A Priori Denetim (Önleyici Denetim)
172
bb. A Posteriori Denetim (Sonradan Yapılan Denetim)
175
2. Orantılılık İlkesi
176
3. Birlik Yetkilerinin Uygulanmasında Esneklik İlkesi: Yakın İşbirliği
177
a. Yakın İşbirliğinin Koşulları
178
b. Yakın İşbirliği Prosedürü ve İşleyişi
178
aa. ODGP Dışındaki Alanlarda Yakın İşbirliğinin Başlatılması
179
bb. Ortak Dış ve Güvenlik Politikası Alanında Yakın İşbirliğinin Başlatılması
179
cc. Yakın İşbirliğinin İşleyişi ve Kurumsal Katılım
179
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
AVRUPA BİRLİĞİ KURUMLARI
I. AVRUPA KONSEYİ (THE EUROPEAN COUNCİL / LE CONSEİL EUROPÉEN)
185
A. Yapısı
186
B. Avrupa Konseyi Başkanlığı
187
1. Başkan’ın Görevleri
188
2. Yetkileri
188
II. AVRUPA BİRLİĞİ KONSEYİ / KONSEY (THE COUNCİL / LE CONSEİL)
190
A. Yapısı
191
B. Yetkileri
193
C. Oylama Yöntemleri
196
1. Oybirliği
196
3. Nitelikli Çoğunluk
197
III. AVRUPA PARLAMENTOSU
200
A. Yapısı
201
B. İşleyişi
203
C. Yetkileri
207
1. Bütçe Alanındaki Yetkileri
207
2. Denetim Yetkileri
211
a. Soru Önergeleri
212
c. Avrupa Ombudsmanı
212
d. Dilekçe Hakkı
213
e. Soruşturma Komiteleri
213
f. Sayıştay ile İşbirliği ve Bütçe Denetimi
213
a. Özel Yasama Usulü
217
aa. Görüş Verme Yetkisi (Consultation)
217
bb. Muvafakat / Onay (Consent Procedure)
218
b. Olağan Yasama Prosedürü
219
aa. Birinci Görüşme (Okuma)
220
bb. İkinci Görüşme (Okuma)
220
cc. Uzlaşma Süreci
221
dd. Üçüncü Görüşme (Okuma)
221
IV. AVRUPA KOMİSYONU
223
A. Yapısı
224
B. Komisyon Üyelerinin Statüsü
231
C. İşleyişi
232
D. Yetkileri
234
1. Yasama Alanındaki Yetkileri
234
a. Girişimde Bulunma Yetkisi
234
b. Yasama İşlemi Tesis Etme Yetkisi
235
2. Yürütme ve Yönetim Alanındaki Yetkileri
235
a. Uygulama Yetkisi ve Türev Düzenleme Yetkisi
236
b. Antlaşmaların Bekçisi
236
c. Dış Temsil Görevi
237
V. AVRUPA BİRLİĞİ ADALET DİVANI
237
A. Yapısı
240
B. Yargılama Prosedürü
241
C. Yetkileri
243
1. Danışma Yetkisi
244
2. Uyuşmazlıkların Çözümü
244
3. Önkarar Çerçevesinde Yetkisi
245
VI. AVRUPA SAYIŞTAYI
246
A. Yapısı
247
B. Görev ve Yetkileri
248
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
AVRUPA BİRLİĞİ HUKUK DÜZENİ
I. AVRUPA BİRLİĞİ HUKUKUNUN KAYNAKLARI
257
A. Birincil Mevzuat
259
B. Hukukun Genel İlkeleri
263
C. Uluslararası Antlaşmalar
266
D. İkincil Mevzuat
269
1. İkincil Hukuk Tasarrufları
270
a. Tüzük (Regulation)
270
b. Yönerge (Direktif)
271
c. Karar
273
d. Tavsiye ve Görüş
273
e. Sınıflandırılamayan Hukuki Tasarruflar
274
2. İkincil Hukuk Tasarrufları Arasındaki Hiyerarşi
275
a. Yasama Tasarrufları
275
b. Delege Edilmiş Tasarruflar (actes délégués)
276
c. Uygulama Tasarrufları (actes d’exécution)
277
3. İkincil Hukuk Tasarruflarının Hukuki Rejimi
278
a. Hukuki Tasarrufların Seçimi
278
b. Hukuki Tasarrufların Gerekçelendirilmesi
279
c. Hukuki Tasarrufların Yayımlanması ve Yürürlüğe Girmesi
279
d. Hukuki Tasarrufların Zaman Bakımından Uygulanabilirliği
280
II. AVRUPA BİRLİĞİ HUKUKUNUN ÖZELLİKLERİ
280
A. Avrupa Birliği Hukukunun Uygulanabilirliği
281
1. Doğrudan Uygulanabilirlik
281
2. Doğrudan Etki (Effet direct)
283
a. Doğrudan Etki İlkesinin Temeli
285
b. Doğrudan Etki Özelliğine Sahip Farklı AB Hukuku Kaynakları
287
aa. Kurucu Antlaşmalar
288
bb. İkincil Mevzuat
289
Tüzükler
290
Yönergeler
290
Kararlar
292
cc. Uluslararası Antlaşmalar
293
3. Doğrudan Etki, Dolaylı Etki ve Devletin Tazmin Sorumluluğu Arasındaki Sistematik İlişki
297
B. Avrupa Birliği Hukukunun Üstünlüğü (Önceliği)
298
1. Üstünlük Prensibi ve Temeli
299
2. Üstünlük Prensibinin Uygulama Alanı
301
3. İç Hukuk Açısından Sonuçları
303
III. AVRUPA BİRLİĞİ HUKUKUNDAN DOĞAN HAKLARIN İÇ HUKUKTA KORUNMASI
305
A. Ulusal Hukukun Özerkliği
306
B. Ulusal Hukuk Özerkliğinin Çerçevesi: Eşdeğerlik ve Etkililik İlkeleri
307
1. Eşdeğerlik İlkesi (Denge)
307
2. Etkililik İlkesi
308
C. Üye Devletlerin Tazminat Sorumluluğu
309
BEŞİNCİ BÖLÜM
AVRUPA BİRLİĞİ HUKUKUNDA
YARGISAL DENETİM
I. AVRUPA BİRLİĞİ KURUMLARININ YARGISAL DENETİMİ
314
A. Hukuki Denetim Davaları
314
1. İptal Davası
314
a. İptal Davasına Konu Olabilecek İşlemler
315
aa. Birlik Tasarrufları
315
bb. Bağlayıcı Tasarruflar
316
b. Davacılar (Dava Ehliyeti Olan Kişiler)
316
aa. Üye Devletler ve Birlik Kurumları
316
bb. Gerçek ve Tüzel Kişiler
317
c. Hukuki Menfaat
319
d. Davanın Açılma Süresi
320
e. İptal Sebepleri
322
aa. Yetkisizlik
322
bb. Esaslı Şekil Kurallarının İhlali
323
cc. Antlaşmaların İhlali veya Antlaşmaların Uygulanmasına İlişkin Herhangi Bir Hukuk Kuralının İhlali
324
dd. Yetkinin Kötüye Kullanılması (Yetki Saptırması)
324
f. İptal Kararının Etkileri
325
2. Hareketsizlik (İhmal) Davası
327
a. Hareketsizliğin (İhmalin) Tanımı
327
b. Davacılar (Dava Ehliyeti Olan Kişiler)
328
aa. Üye Devletler ve Birlik Kurumları
328
bb. Gerçek ve Tüzel Kişiler
328
c. Hareketsizlik Davası Prosedürü
329
aa. İdari Aşama
329
bb. Uyuşmazlık Aşaması
330
d. Hareketsizlik Davasının Etkileri
330
B. Tam Yargı Davaları
331
1. Birlik Müeyyidelerine Karşı Davalar
331
2. Zararın Tazmini Davası
332
a. Sözleşme Dışı (Akit Dışı) Sorumluluğa Dayalı Tazminat Davaları
332
aa. Sözleşme Dışı Sorumluluğa Dayalı Davaların Kabul Edilme Koşulları
333
bb. Sözleşme Dışı Sorumluluk Rejimi
333
b. Sözleşmeye (Akit) Dayanan Sorumluluktan Doğan Tazminat Davası
339
3. Personel Davaları
340
II. ÜYE DEVLETLERİN YARGISAL DENETİMİ: İHLAL DAVASI
342
A. İhlalin Niteliği
343
1. İhlalin Kapsamı
343
2. İhlal Edilen Yükümlülüklerin Niteliği
344
3. İhlali Gerçekleştirenlerin Niteliği
345
4. İhlal Konusunda Gerekçeler
345
B. İhlal Prosedürünün Aşamaları
346
1. Prosedürün Başlatılması
346
a. Komisyon Tarafından
346
b. Üye Devlet Tarafından
347
2. Komisyon Tarafından Yürütülen İdari Aşama
347
3. Divan Önünde Yargısal Aşama
348
a. Divana Başvuru
348
b. Başvurunun Konusu
348
C. Kararın Etkileri
349
1. Kararın Uygulanması
350
2. Kararın Uygulanmamasının Yaptırımları
351
III. ULUSAL YARGI KARARLARININ AVRUPA BİRLİĞİ HUKUKU AÇISINDAN DENETİMİ: ÖNKARAR PROSEDÜRÜ
354
A. Antlaşmalar Yoluyla Önkarar Prosedüründe Yaşanan Gelişim
355
B. Önkarar Başvurusunun Konusu
357
1. Antlaşmalar
357
2. İkincil Hukuk Tasarrufları
358
3. Birliğin Taraf Olduğu Uluslararası Antlaşmalar
359
4. Üye Devletler Arasında Akdedilen Sözleşmeler (Conventions)
359
C. Önkarar Başvurusunu Yapabilecek Mahkeme (Yargı Yeri) Kavramı
360
1. “Mahkeme” Kavramının Otonom Yorumu
361
2. Başvuru Yetkisi Olan Mahkemeler
362
D. Önkarar Başvurusunu Yapma Konusunda Ulusal Mahkemelerin Konumu
362
1. Ulusal Mahkemenin Başvuru Konusundaki Serbestliği ve Zorunluluğu
362
a. Takdir Yetkisi
362
b. Başvuruda Bulunma Yükümlülüğü: Kararları Nihai Olan Ulusal Mahkemeler
363
aa. Temyiz Olanağının Bulunmaması Halinde Zorunluluk
363
bb. Esneklik
363
cc. Geçerlilik Denetiminde ABAD’ın Münhasır Yetkisi
364
dd. Tutuklu Kişilere İlişkin Hızlandırılmış Usul
364
2. Başvurunun Yerindeliği ve Kabul Edilebilirliği
364
a. Ulusal Mahkemenin Değerlendirme Yetkisi
365
b. Divan’ın Kabul Edilebilirlik Denetimi
365
3. Önkarar Başvurusunun Zamanlaması
366
4. Başvurunun İçeriği
366
a. Gerekli Bilgilerin Sunulması
366
b. Divan’ın Soru Formülasyonunu Değiştirme Yetkisi
367
E. Önkarar Prosedürünün Yürütülmesi
367
1. Çekişmesiz Prosedür ve Katılım
368
2. Kararının Niteliği
368
F. Kararlarının Hukuki Sonuçları
368
1. Bağlayıcılık Açısından Etkileri
369
a. Yoruma İlişkin Önkararların Etkisi
369
b. Geçerliliğe İlişkin Önkararların Etkisi
369
2. Geçmişe Etkili (Ex Tunc)
369
Kaynakça
373
Kavram Dizini
397
Kitabın Fiyatı:
520,00₺
İndirimli (%10):
468,00₺
24 saat içerisinde temin edilir.
Bu kitaplar da ilginizi çekebilir
Avrupa Birliği Hukukunun Temelleri
İlke Göçmen
Avrupa Birliği İç Pazar Hukuku
İlke Göçmen
Avrupa Birliği Hukuku ve Uygulamada İkamet
Meltem İneli Ciğer
Avrupa Birliği Adalet Divanı Kararlarında Sürdürülebilir Kalkınma
Beyza Nur Çevik
Hakkımızda
|
Uluslararası Yayınevi Belgesi|
Kaynakça Dosyası|
Kişisel Verilerin Korunması |
Üyelik|
Siparişlerim|
İade Politikası|
İletişim