GİRİŞ VE GENEL AÇIKLAMALAR 
 
19
II. MADDE METİNLERİ, GEREKÇELERİ VE KOMİSYON RAPORLARI 
 
24
III. GENEL AÇIKLAMALAR 
 
34
IV. BELLİ BAŞLI TASNİFLERE GÖRE 188. MADDEDE DÜZENLENEN SUÇLAR 
 
39
I. TİPİKLİĞİN MADDİ (OBJEKTİF) UNSURLARI 
 
50
A. Fail, Müşterek Fail, Dolaylı Fail 
 
50
2. Uyuşturucu veya Uyarıcı Maddenin Tanımı 
 
70
3. Uyuşturucu veya Uyarıcı Maddelerin Tasnifi 
 
74
a. Elde Ediliş Şekillerine Göre 
 
75
b. Oluşturdukları Etkiye Göre 
 
77
c. Kimyasal Yapılarına Göre 
 
78
4. Kanun Hükmü Gereği Uyuşturucu veya Uyarıcı Sayılan Maddeler 
 
78
5. Madde Tanımına Yargıtay’ın Yaklaşımı ve Uygulaması 
 
91
6. Suç Konusu Maddenin Varlığı 
 
108
1. Ruhsatsız veya Ruhsata Aykırı ile Resmi Makamların İznine Bağlı Olmak
 
2. Uyuşturucu veya Uyarıcı Maddeleri Ruhsatsız veya Ruhsata Aykırı
 
Olarak İmal, İthal veya İhraç Etme (md. 188/1) 
 
118
3. Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Ticareti (md. 188/3) 
 
154
d. Sevk Etme ve Nakletme 
 
161
4. Uyuşturucu veya Uyarıcı Etki Doğurmamakla Birlikte, Uyuşturucu veya
 
Uyarıcı Madde Üretiminde Kullanılan Maddeye İlişkin Suçlar (md.
 
F. Nedensellik Bağı ve Objektif İsnadiyet 
 
176
II. SUÇUN NİTELİKLİ HALLERİ 
 
186
B. Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Verilen veya Satılan Kişinin Çocuk Olması
 
(md. 188/3.son cümle) 
 
188
C. Uyuşturucu veya Uyarıcı Maddenin Tür ve Cinsine Göre Nitelikli Hal (md.
 
2. Nitelikli Olmayan Maddelerle Birlikte Ele Geçirilen Nitelikli Madde
 
Miktarının Kullanım Sınırında, Az Miktarda Olması 
 
199
D. Suçun İşlendiği Yere İlişkin Nitelikli Hal (md. 188/4–b) 
 
202
2. Nitelikli Hale İlişkin Düzenlemenin Amacı 
 
204
3. Nitelikli Halin Unsurları 
 
208
4. TCK’nın 188/4–b Maddesinde Kullanılan Kelime ve Kavramlar 
 
220
5. İki Yüz Metrelik Mesafenin Ölçümü 
 
242
6. 188/4–b’de Düzenlenen Nitelikli Hale İlişkin Özellik Arz Eden Hususlar 
 
247
a. Suçun Araç İçinde İşlenmesi 
 
247
b. Nitelikli Halin TCK’nın 188/5 Maddesinde Düzenlenen Nitelikli Hal
 
ile Birlikte İşlenmesi Durumunda 
 
256
c. Nitelikli Halin TCK’nın 188/6. maddesinde Düzenlenen Nitelikli Hal
 
ile Birlikte İşlenmesi Durumunda 
 
259
d. Bina veya Tesislerdeki Faaliyetlere Ara Verilen Dönem veya Zaman
 
Diliminde Suçun İşlenmesi Durumunda 
 
259
e. Kolluk Görevlilerinin Suçu ve Faili Belirlemek, Suçla İlgili Delilleri
 
Elde Etmek Amacıyla Failden Uyuşturucu Almaları Halinde 
 
260
7. 188/4–b’de Düzenlenen Nitelikli Halin Müşterek Faillik, İştirak ve Suçun
 
Özel Görünüş Şekilleri Kapsamında Değerlendirilmesi 
 
261
a. 188/4–b Bağlamında Müşterek Faillik 
 
261
b. 188/4–b Bağlamında Azmettirme ve Yardım Etme 
 
262
c. 188/4–b Bağlamında Teşebbüs 
 
265
d. 188/4–b Bağlamında Zincirleme Suç ve Fikri İçtima 
 
267
E. Suçun Üç veya Daha Fazla Kişi Tarafından Birlikte İşlenmesi ile Suçun Suç
 
İşlemek İçin Teşkil Edilmiş Bir Örgütün Faaliyeti Çerçevesinde İşlenmesi (md.
 
1. Suçun üç veya daha fazla kişi tarafından birlikte işlenmesi (md.
 
2. Suçun Suç İşlemek İçin Teşkil Edilmiş Bir Örgütün Faaliyeti
 
Çerçevesinde İşlenmesi (md. 188/5.2.cümle) 
 
286
F. Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Etkisi Doğuran Maddeler (md. 188/6) 
 
294
G. Suçun Bazı Meslek Sahiplerince İşlenmesi (md. 188/8) 
 
320
H. Kusur Yeteneği Olmayanları Suçun İşlenmesinde Araç Olarak Kullanılması
 
I. Üstsoy ve Altsoy İlişkisinden Doğan Nüfuz Kullanılmak Suretiyle veya
 
Çocukları Suça Azmettirme (md. 38/2) 
 
332
J. İmam, Hatip, Vaiz, Rahip, Haham Gibi Dini Reislerden Birinin Dini Sıfatından
 
İstifade Ederek Bir Cürüm İşlemesi (md. 219/4) 
 
333
K. Kamu Görevine Ait Araç ve Gereçlerin Suçta Kullanılması (md. 266/1) 
 
335
L. Hükümlü veya Tutukluların Muhafazasıyla Görevli Kişiler Tarafından Suçun
 
İşlenmesi (md. 297/3) 
 
340
III. TİPİKLİĞİN MANEVİ (SÜBJEKTİF) UNSURLARI 
 
342
2. Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde İmal ve Ticareti Suçlarında Kast 
 
345
3. Failin Dışa Yansıyan Hareket ve Davranışları 
 
351
4. Uyuşturucu veya Uyarıcı Maddenin Bulundurulduğu Yer ve
 
5. Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Bağımlılığı Yahut Alışkanlığı 
 
360
6. Failin Sosyal ve Ekonomik Durumu 
 
360
7. Uyuşturucu veya Uyarıcı Maddenin Miktarı ve Çeşitliliği 
 
362
8. Madde Miktarının Önemi 
 
365
9. Özellikle Madde Miktarına İlişkin Olmak Üzere Emsal Yargıtay
 
C. Diğer Sübjektif Unsurlar (Maksat, Saik) 
 
444
D. Hata (Tipiklik Hatası –Unsur Yanılgısı) (md. 30/1–2) 
 
444
IV. HUKUKA AYKIRI DELİLLER 
 
452
B. Arama Koruma Tedbiri 
 
454
1. Koruma Tedbiri Olarak Arama ve Çeşitleri: 
 
454
b. Hâkimden Arama Kararı Alınması Gerekmeyen Hâller 
 
460
c. Durdurma ve Yoklama Biçiminde Kontrol Yapma 
 
462
e. Bilgisayarlarda, Bilgisayar Programlarında ve Kütüklerinde Arama,
 
f. Olay Yeri İncelemesi 
 
478
g. Tesadüfen Elde Edilen Deliller (CMK md. 138) 
 
481
4. Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde İmal ve Ticareti Suçlarında Arama 
 
484
a. Suçüstü Halinde Arama 
 
484
b. Suç Şüphesinin Varlığı Halinde Elle Kontrol veya Önleme Araması
 
c. Kaba Üst Araması / Elle Kontrol / Kaba Arama / Yoklama / Yoklama
 
Suretiyle Arama / Sıvazlama / Elle Tarama 
 
495
d. CMK’nın 119/4 Maddesi Kapsamında Arama (Arama Tanıkları) 
 
509
e. Aramanın Arama Emrine veya Kararına Aykırı İcra Edilmesi 
 
525
f. Aramaya Rıza Gösterilmesi 
 
532
g. Gecikmesinde Sakınca Bulunma Halinde Verilen Arama Emri 
 
536
h. Posta veya Kargoda Arama 
 
538
i. Çarşı ve Mahalle Bekçilerinin Yetkisi 
 
543
j. Bilgisayarlarda, Bilgisayar Programlarında ve Kütüklerinde Arama,
 
C. Şüpheli veya Sanığın Beden Muayenesi ve Vücudundan Örnek Alınması 
 
550
D. Elkoyma / Postada Elkoyma 
 
554
E. 2313 sayılı Uyuşturucu Maddelerin Murakabesi Hakkında Kanunun Ek–2
 
Maddesi Kapsamında Elkoyma 
 
559
F. Cumhuriyet Savcısının Talimatı Olmaksızın Re’sen Delil Toplanması,
 
G. Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin Denetlenmesi ile Teknik
 
H. Gizli Soruşturmacı Görevlendirilmesi ve Tanık Olarak Dinlenmesi 
 
571
I. Teşvik, Tahrik, Kışkırtma, Sevk veya Azmettirme ile Elde Edilen Deliller 
 
581
J. Hukuka Aykırı İfade, Tanık Beyanı, İkrar, Olay Tutanakları, Bilgi Alma
 
Tutanakları ve Teşhis İşlemleri 
 
593
1. Müdafii Olmaksızın Alınan İfade 
 
593
5. Bilgi Alma ve Olay Tutanakları 
 
614
K. Kontrollü Teslimat 
 
620
HUKUKA AYKIRILIK (HUKUKA UYGUNLUK NEDENLERİNİN BULUNMAMASI)
 
II. KANUN HÜKMÜNÜN YERİNE GETİRİLMESİ (md. 24/1) 
 
627
III. MEŞRU SAVUNMA (md. 25/1) 
 
628
IV. HAKKIN KULLANILMASI / İCRASI (md. 26/1) 
 
629
V. İLGİLİNİN RIZASI (md. 26/2) 
 
630
II. KUSURLULUĞU ETKİLEYEN HALLER 
 
632
A. Amirin Emrini İfa (md. 24/2–4) 
 
632
B. Zorunluluk Hali (md. 25/2) 
 
635
C. Sınırın Aşılması (md. 27/2) 
 
638
D. Cebir, Tehdit, Korkutma (md. 28) 
 
638
E. Haksız Tahrik (md. 29) 
 
639
F. Hata (Kusurluluğu Etkileyen Sebeplerin Maddi Şartlarında Hata ve Haksızlık
 
Yanılgısı) (md. 30/3–4) 
 
642
G. Yaş Küçüklüğü (md. 31) 
 
646
H. Akıl Hastalığı (md. 32) 
 
651
I. Sağır ve Dilsizlik (md. 33) 
 
657
J. Geçici Nedenler, Alkol ve Uyuşturucu Madde Etkisinde Olma (md. 34) 
 
658
CEZALANDIRILABİLİRLİĞİN DİĞER ŞARTLARI
 
I. OBJEKTİF CEZALANDIRABİLME ŞARTLARI 
 
661
II. ŞAHSİ CEZASIZLIK SEBEPLERİ 
 
663
III. CEZAYI KALDIRAN VEYA AZALTAN ŞAHSİ SEBEPLER / ETKİN PİŞMANLIK 
 
664
1. Tanım, Nitelik ve Özellikleri 
 
664
2. Etkin Pişmanlığın Öngörüldüğü Normatif Düzenlemeler 
 
666
3. Etkin Pişmanlığın Şartları 
 
669
a. Kanunda Etkin Pişmanlığa İmkân Tanıyan Bir Düzenleme Bulunması 
 
669
b. Suçun Tamamlanmış Olması 
 
670
c. Failin Kanunda Öngörülen Biçimde Aktif Bir Davranışının Olması 
 
671
d. Failin Davranışın İradi Olması 
 
671
e. Etkin Pişmanlığın Gösterilmesi Gereken Zaman Dilimi 
 
672
C. Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde İmal ve Ticareti Suçlarında Etkin Pişmanlık 
 
675
1. Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde İmal ve Ticareti Suçlarında Etkin
 
2. Suç Ortakları İfadesi 
 
678
3. Failin Kendi Suçunu veya Diğer Kişilerin Suçlarını Ortaya Çıkarması 
 
679
4. Ortaya Çıkarılan Suçun Eşdeğer veya Daha Ağır Nitelikte Suç Olması 
 
680
5. Resmi Makamların Haberdar Olması 
 
684
6. TCK’nın 188/7 Maddesi Bakımından Etkin Pişmanlık 
 
687
7. Etkin Pişmanlıktan Dönmek 
 
688
8. Etkin Pişmanlığın İfade Edilmesi 
 
688
9. İçtima Bakımından Etkin Pişmanlık 
 
689
10. Etkin Pişmanlık ve Güvenlik Tedbirleri 
 
690
11. Etkin Pişmanlık ve Ek Savunma 
 
690
D. Tasnif Edilmiş Yargıtay İçtihatları 
 
690
1. Failin Verdiği Bilginin Hatalı Nitelendirme Durumları 
 
691
2. Suç Ortağının Yakalanamaması 
 
692
3. Suç Ortağına İlişkin Eşkal Bilgileri 
 
694
4. Ortak İkamet Durumunda Etkin Pişmanlık 
 
694
5. Ele Geçirilen Maddenin Aidiyetinin Belirsiz Olduğu Durumlar 
 
695
6. Ortaya Çıkarılan Suçun Eşdeğer veya Daha Ağır Bir Suç Olması 
 
696
7. Kaba Üst Aramasıyla Kolayca Bulunabilecek Maddenin Rıza ile Teslimi 
 
698
8. Kaba Üst Aramasıyla Kolayca Bulunamayacak Maddenin Rıza ile
 
9. Uyuşturucunun Vücudun İçine Saklanarak Havalimanından Girilmesi 
 
705
10. Verilen Bilginin Suç Ortağının Mahkumiyeti İçin Yeterli Olmadığı
 
11. Suç Ortağının Ortaya Çıkarılmasında İkrarın Etkili Olmaması 
 
707
12. Failin, Kendi Suçu ile Hiçbir İlgisi Olmayan Başka Suç veya Başka
 
Faillerle İlgili Bilgi Vermesi 
 
707
13. Yargılamanın Son Aşamasında Etkin Pişmanlık 
 
710
14. Şüphe Üzerine Durdurulan Failin Rızası ile Maddeyi Teslim Etmesi 
 
712
15. Kendi Suçunu Ortaya Çıkaran Fail 
 
714
16. Bilgilerin Suç Ortağını Yakalamaya Yardım Etmesi 
 
718
17. Failin Adını Verdiği Kişileri Suçlama Durumu 
 
720
18. Suç Ortağına İlişkin Soruşturma Sonucu 
 
721
19. İlk Ele Geçirilen Maddelerin Devamı / Bakiyesi Olan Maddelere İlişkin
 
20. Uyuşturucunun Sanığa Ait Olduğunun Başka Delillerle Sabit Olması 
 
724
21. Delillere Göre Suçu Sabit Olan Sanığın İkrarı 
 
726
22. Suç Ortağı ile İlgili Soruşturmanın Daimî Aramaya Alınmış Olması 
 
727
23. Uyuşturucunun İhracı ve İthali ile İlgili Durumlar 
 
727
24. Zincirleme Suçlarda Etkin Pişmanlık 
 
730
25. Failin Suç Ortağına İlişkin Verdiği Bilgilerin Araştırılması 
 
734
26. Gizli Soruşturmacı ve Teknik Araçlarla İzleme Durumları 
 
740
27. Kimliğini Gizleyen Kolluk Görevlilerine Yapılan Satışlar 
 
741
SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ ŞEKİLLERİ
 
1. İmal Suçuna Teşebbüs 
 
748
2. İthal Suçuna Teşebbüs 
 
754
3. İhraç Suçuna Teşebbüs 
 
764
4. Satın Alma ve Kabul Etme Suçuna Teşebbüs 
 
774
5. Sevk Etme ve Nakletme Suçuna Teşebbüs 
 
777
6. Bulundurma Suçuna Teşebbüs 
 
779
7. Başkasına Verme Suçuna Teşebbüs 
 
780
8. Satışa Arz Etme, Satma, Depolama 
 
780
9. İnfaz Kurumuna veya Tutukevine Yasak Eşya Sokmak Suçu ile
 
Uyuşturucu Veya Uyarıcı Madde Ticareti Suçunun Birlikte İşlenmesi
 
10. TCK md. 188/7 Bakımından Teşebbüs 
 
787
4. Kışkırtıcı Ajan ve Teşvik 
 
837
B. Nitelikli Hallerin Suç Ortaklarına Sirayeti 
 
837
1. Fiile Bağlı Ağırlaştırıcı Nitelikli Hallerin Diğer Fail veya Müşterek Faillere
 
2. Fiile Bağlı Ağırlaştırıcı Nitelikli Hallerin Şeriklere Etkisi 
 
840
3. Fiile Bağlı Hafifletici Nitelikli Hallerin Diğer Fail veya Müşterek Faillere
 
4. Fiile Bağlı Hafifletici Nitelikli Hallerin Şeriklere Etkisi 
 
841
5. Faile Bağlı Ağırlaştırıcı Nitelikli Hallerin Diğer Fail veya Müşterek
 
6. Faile Bağlı Ağırlaştırıcı Nitelikli Hallerin Şeriklere Etkisi 
 
844
7. Şeriklere Bağlı Ağırlaştırıcı Nitelikli Hallerin Faile veya Şeriklere Etkisi 
 
846
8. Kişiye Bağlı Hafifletici Nedenlerin Sirayeti 
 
848
B. Bileşik Suç (md. 42) 
 
851
C. Zincirleme Suç (md. 43/1) 
 
854
1. Doğal veya Hukuki Anlamda Hareket Tekliği – Aynı Bütünün Parçası /
 
2. Kastın Yenilenmesi 
 
870
3. Eylemler Arasındaki Zaman Aralığı 
 
875
4. Hukuki Kesinti ve Fiili Kesinti 
 
889
5. Kolluk Görevlilerine Birden Fazla Kez Madde Satılması 
 
899
6. Art Arda veya Aynı Anda Birden Fazla Kişiye Madde Verilmesi veya
 
7. Zincirleme Suçlarda Cezanın Belirlenmesi 
 
909
8. Zincirleme Suçlarda Etkin Pişmanlık 
 
919
9. Yargılamanın Yenilenmesi ve Kanun Yararına Bozmada Zincirleme Suç
 
D. Fikri İçtima (md. 43/2 – 44) 
 
921
1. Aynı Neviden Fikri İçtima (md. 43/2) 
 
925
2. Farklı Neviden Fikri İçtima (md. 44) 
 
927
F. Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde İmal ve Ticareti Suçlarında İçtima 
 
934
1. Doğal veya Hukuki Anlamda Hareket Tekliği – Aynı Bütünün Parçası /
 
2. İmal, İthal ve İhraç Suçlarında Fikri İçtima 
 
935
3. Çocuğa Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Satılması veya Verilmesi
 
4. İnfaz Kurumuna veya Tutukevine Yasak Eşya Sokmak Suçu Bakımından
 
V. UYUŞTURUCU VEYA UYARICI MADDE İMAL VE TİCARETİ SUÇLARININ BAŞKA
 
SUÇLARLA BİRLİKTE İŞLENMESİ HALLERİNDE İÇTİMA 
 
953
VI. UYUŞTURUCU VEYA UYARICI MADDE SATILMASI VEYA VERİLMESİ SONUCU
 
KİŞİNİN ÖLÜMÜ YAHUT YARALANMASI 
 
971
II. CEZANIN BELİRLENMESİ (TCK md. 3, 61) 
 
985
III. HAPİS CEZASININ ARİTMETİK HESABI 
 
997
V. TÜZEL KİŞİLER HAKKINDA GÜVENLİK TEDBİRLERİ 
 
1032
VI. SUÇUN YABANCI ÜLKEDE İŞLENMESİ – TCK’NIN YER BAKIMINDAN
 
UYGULANMASI (md. 8–19) 
 
1035
A. TCK’nın 13. Maddesi Uygulamasına İlişkin Tablolar 
 
1038
B. Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde İmal ve Ticareti Suçlarının Yurt Dışında
 
VIII. DAVA VE CEZANIN DÜŞÜRÜLMESİ 
 
1057
A. Sanığın ve Hükümlünün Ölümü 
 
1057
CEZA MUHAKEMESİ HUKUKUNA İLİŞKİN BÂZI HUSUSLAR
 
I. GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME 
 
1069
II. İDDİANAME, SUÇUN NİTELİĞİNİN DEĞİŞMESİ, EK SAVUNMA (CMK md.170, 225,
 
A. Kamu Davasını Açma Görevi 
 
1075
B. Hükmün Konusu ve Suçu Değerlendirmede Mahkemenin Yetkisi 
 
1082
C. Suçun Niteliğinin Değişmesi ve Ek Savunma 
 
1085
III. SANIĞIN DURUŞMADA BULUNMA ZORUNLULUĞU 
 
1095
IV. HÜKÜM VE GEREKÇE (CMK md. 223, 230, 232) 
 
1103
A. Müdafiliğin Zorunlu Olduğu Hallerde Müdafii Olmaksızın Hüküm Kurulması 
 
1121
B. Sanıklar Arasında Menfaat Çatışması Olması 
 
1130
VI. AVUKATLIK ÜCRETİ VE DİĞER YARGILAMA GİDERLERİ 
 
1132
VII. GÖREVLENDİRİLEN (ZORUNLU) MÜDAFİİ VEYA VEKİL İÇİN ÜCRET 
 
1141
A. Bölge Adliye Mahkemelerinin Duruşma Açmaksızın İlk Derece Mahkemesi
 
Hükmünü Düzeltmeleri (Islahı) 
 
1157
B. Bölge Adliye Mahkemelerinin Göreve Başlama Tarihine Göre Kanun Yolu 
 
1169
A. Temyiz Edilebilir Hükümler 
 
1196
D. Sirayet Halinde Temyiz Hakkı 
 
1241
E. Temyizden Feragat ve Vazgeçme 
 
1245
BAKANLAR KURULU VE CUMHURBAŞKANI KARARLARI 
 
1249