Dördüncü Basıya Önsöz
VII
HUKUK KAVRAMI VE MEDENİ HUKUKA İLİŞKİN
§ 1. HUKUK KURALLARININ SOSYAL DÜZEN KURALLARI İÇİNDEKİ YERİ VE DİĞER SOSYAL DÜZEN KURALLARI İLE OLAN İLİŞKİSİ
1
I. GENEL OLARAK SOSYAL DÜZEN KURALLARI
1
II. HUKUK VE HUKUK KURALLARI
3
A. Hukukun Tanımı ve Amacı
3
B. Hukuka İlişkin Temel Ayırımlar
8
1. Pozitif (Olan–de lege lata) Hukuk– İdeal (Olması Gereken–de lege ferenda) Hukuk
8
2. Yazılı Hukuk (Mevzuat)– Yazılı Olmayan Hukuk (Örf ve Adet Hukuku)
9
3. Maddi Hukuk – Yargılama Hukuku
10
4. Maddi Hukuk – Uygulama ve Yürürlük Hukuku
10
5. Özel Hukuk – Kamu Hukuku
11
cc. Fikri ve Sınai Mülkiyet Hukuku
14
dd. Milletlerarası Özel Hukuk
14
c. Kamu Hukuku Dalları
15
cc. Ceza Hukuku ve Ceza Yargılaması Hukuku
15
dd. Devletler Genel Hukuku
16
ee. Mali Hukuk ve Vergi Hukuku
16
d. Karma Hukuk Dalları
16
aa. İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku
16
bb. Medeni Yargılama Hukuku
17
cc. İcra ve İflas Hukuku
17
6. İç Hukuk – Dış Hukuk (Uluslararası Hukuk)
17
7. Evrensel Hukuk – Yerel (Ulusal) Hukuk
18
C. Hukukun Fonksiyonları
18
D. Hukuk Kuralı Kavramı ve Temel Özellikleri
19
E. Hukuk Kuralının Unsurları : Hukuki Olgu ve Hukuki Sonuç (Yaptırım)
21
F. Hukuk Kurallarının Çeşitleri
23
2. Hukuk Kuralları Çeşitleri
23
G. Hukukun Tümden Gelim Metoduyla Uygulaması
24
1. Kesin (Kategorik) Dedüksiyon Metodu
25
2. Zincirleme Dedüksiyon Metodu
27
3. Eksik Önermeli Dedüksiyon Metodu
27
III. HUKUK KURALLARININ DİĞER SOSYAL DAVRANIŞ KURALLARI İLE OLAN İLİŞKİSİ VE BU KURALLARDAN FARKLARI
28
A. Ahlak Kuralları ve Hukuk Kuralları Arasındaki İlişki
28
2. Hukuk ve Etik Arasındaki İlişki
34
3. Mesleki Etik Kuralları
35
4. Hukuk Etik Kuralları Düzenlemeleri
36
C. Din Kuralları ve Hukuk Kuralları Arasındaki İlişki
39
D. Görgü (Adab–ı Muaşeret) Kuralları ve Hukuk Kuralları Arasındaki İlişki
41
B. Modern Hukuk Sistemleri
42
2. Anglo–Amerikan Hukuk Sistemi
43
3. Modern Hukuk Sisteminin Ortak Noktaları
44
4. Kıta Avrupası Hukuk Sistemi ile Anglo–Amerikan Hukuk Sisteminin Karşılaştırılması
45
C. Marksist– Leninist (Sosyalist) Hukuk Sistemleri
46
D. Dini Hukuk Sistemleri
47
§ 2. MEDENİ HUKUKA İLİŞKİN GENEL BİLGİLER
48
I. MEDENİ HUKUK KAVRAMI
48
II. TÜRKİYE’DE MEDENİ HUKUK ALANINDA KANUNLAŞTIRMA HAREKETLERİ
49
1. 743 Sayılı Türk Kanunu Medenisi
55
2. 4721 Sayılı Türk Medenî Kanunu
57
b. 4721 Sayılı TMK’da Getirilen Şekle ve İfadeye İlişkin Değişiklikler
58
c. 4721 Sayılı TMK’nın Aile Hukukunda Getirdiği Esasa İlişkin Bazı Değişiklikler
59
3. 4722 Sayılı Türk Medenî Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun
62
4. Türk Medenî Kanunu’nu Değiştiren Bazı Kanunlar
64
a. 02 Ocak 2003 Tarihinde Kabul Edilen 4778 Sayılı Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun
64
b. 30 Temmuz 2003 Tarihinde Kabul Edilen 4963 Sayılı Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun
64
c. 20 Şubat 2008 Tarihinde Kabul Edilen 5237 Sayılı Vakıflar Kanunu
65
d. 4 Kasım 2004 Tarihinde Kabul Edilen 5253 Sayılı Dernekler Kanunu
65
e. 3 Temmuz 2005 Tarihinde Kabul Edilen 5399 Sayılı Türk Medenî Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun
66
f. 4 Mayıs 2007 Tarihinde Kabul Edilen 5650 Sayılı Türk Medenî Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun
66
g. 31.03.2011 Tarihinde Kabul Edilen 6217 Sayılı Yargı Hizmetlerinin Hızlandırılması Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun
66
h. 25.04.2013 Tarihinde Kabul Edilen 6462 Sayılı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Yer Alan Engelli Bireylere Yönelik İbarelerin Değiştirilmesi Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun
67
ı. 06.02.2014 Tarihinde Kabul Edilen 6518 Sayılı Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun
68
i. 30.04.2014 Tarihinde Kabul Edilen 6537 Sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun
68
5. Anayasa Mahkemesince İptal Edilen Bazı Türk Medenî Kanunu Hükümleri ve Anayasa Mahkemesinin İptal Kararları
68
6. 4721 Sayılı Kanuna Ek ve Değişiklik Getiren Mevzuatın / Anayasa Mahkemesi Kararının Yürürlüğe Giriş Tarihini Gösterir Liste
70
C. Türk Borçlar Kanunu
71
1. 818 Sayılı Borçlar Kanunu
71
2. 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu
72
b. 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nda Getirilen Şekle ve İfadeye İlişkin Değişiklikler
72
c. 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nda Getirilen Esasa İlişkin Değişiklikler
74
d. 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nda Yapılan Bazı Yenilik ve Değişikliklere Değinelim
75
3. 6101 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun Uygulanması ve Yürürlüğü Hakkında Kanun
77
D. Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun
79
III. TÜRK MEDENİ KANUNU’NUN TEMEL ÖZELLİKLERİ
81
A. Laik Karakterli Olması
81
B. Çağdaş Nitelikte Olması
81
C. Genel Nitelikte Olması
82
D. Eşitlik İlkesi Temelinden Hareket Etmesi
82
E. Milli Nitelikte Olması
82
F. Devrimci Nitelikte Olması
82
G. Demokratik İlkeleri Benimsemiş Olması
83
H. Hâkime Geniş Takdir Yetkisi Tanıması
83
İ. Bireysel Çıkarlar ile Sosyal Düşüncelere Dayanan Toplumsal Çıkarı Dengelemiş Olması
84
J. Halkçı Bir Kanun Niteliği Taşıması
84
IV. MEDENİ HUKUKUN KONUSU VE KAPSAMI
85
B. Türk Medenî Kanunu’nun Sistematiği ve Kapsamı
86
1. Başlangıç Hükümleri (TMK m.1–7)
87
a. Başlangıç Hükümlerinin Amacı
87
b. Başlangıç Hükümlerinin Konusu
87
2. Kişiler Hukuku (TMK m.8–117)
89
3. Aile Hukuku (TMK m.118–494)
90
4. Miras Hukuku (TMK m.495–682)
91
5. Eşya Hukuku (TMK m. 683–1030)
93
V. MEDENİ HUKUKUN TÜRK BORÇLAR KANUNU İLE İLİŞKİSİ VE MEDENİ KANUNUN DİĞER ÖZEL HUKUK İLİŞKİLERİNE UYGULANMASI
100
A. Hukuk Düzeninin (Sisteminin) Bütünlüğü ve Yeknesaklığı
100
B. Özel Hukukun Yeknesaklığı
100
C. Türk Medenî Kanununun Türk Borçlar Kanunu ile İlişkisi
101
1. TMK ve TBK’nın Şekli ve Maddi Bütünlüğü
101
2. TMK ve TBK Genel Hükümlerinin Özel Hukuk İlişkilerine Uygulanması
102
b. Özel Hukuk İlişkisinin Belirlenmesi
103
bb. Egemenlik/Buyurma Teorisi
104
D. TMK ve TBK’nın Genel Hükümlerinin Belirlenmesi
105
E. Genel Hükümlerin İlişkinin Niteliğine Uygun Düştüğü Ölçüde Uygulanması
106
2. Genel Hükmün Atıfla (Göndermeyle) Uygulanması
107
b. Kural: Kıyasen Uygulama
107
aa. Niteliğine ve Özelliğine Uygun Olduğunda Uygulama
107
bb. Uyarlayarak (Modifiye Ederek) Uygulama
109
c. İstisna: Doğrudan Uygulanma
109
aa. TMK ve TBK Genel Olarak Düzenlediği Kavrama Atıf
109
d. Genel Hükümlerin Uygulanamaması
110
MEDENİ HUKUKUN TEMEL KAVRAMLARI
§ 3. ÖZEL HUKUKA HAKİM OLAN İLKELER, HAK KAVRAMI, HAKKIN KONUSU VE SAHİBİ
111
I. ÖZEL HUKUKA HAKİM OLAN İLKELER
111
A. İrade Serbestisi (İrade Muhtariyeti) İlkesi
111
B. Kişiye Saygı Gösterme İlkesi ile Kişi ve Kişiliğin Korunması İlkesi
111
II. HAK KAVRAMI VE HAKKI AÇIKLAYAN TEORİLER
112
B. Hakkın Tanımı ve Hak Kavramını Açıklayan Görüşler
115
C. Hak Kavramını Kabul Etmeyen Görüşler
116
III. HAKKIN TEMEL FONKSİYONLARI
116
IV. HAKKIN TEMEL YAPISI
117
B. Hakkın Konusu (Objesi)
118
2. Hakkın Dört Temel Konusu
120
V. HAK SAHİBİ VE HAK YÜKÜMLÜSÜ (HAKKIN SUJELERİ)
121
VI. HAKKIN SINIRLANDIRILMASI
125
II. DOĞDUĞU HUKUK DALINA GÖRE HAKLAR: KAMUSAL HAKLAR – ÖZEL HAKLAR
126
III. KONULARINA GÖRE HAKLAR: MALVARLIĞI HAKLARI–ŞAHIS VARLIĞI (KİŞİ VARLIĞI) HAKLARI
128
A. Malvarlığı Hakları
128
aa. Ayni Hakların Eşya Üzerinde Doğrudan Doğruya Hâkimiyet Sağlaması (Amaçsal Olgu)
131
aaa. Eşya Üzerinde Söz Konusu Olması
131
bb. Herkese Karşı İleri Sürülebilen Bir Hak Olması (Normatif Olgu)
134
d. Ayni Hakka Hâkim Olan İlkeler
134
bb. Aleniyet (Kamuya Açıklık) İlkesi
135
cc. İyiniyetli Kazanımların Korunması İlkesi
135
dd. Tipe Bağlılık İlkesi ve Tipin Kapsamının Belirliliği İlkesi
136
ee. Belirlilik (Muayyenlik İlkesi)
137
ff. Sebebe Bağlılık İlkesi
137
gg. Katılma (İltihak) veya Bağlanma İlkesi
138
hh. Zaman İtibarı ile Öncelik İlkesi
139
e. Ayni Hak Çeşitleri: Mülkiyet Hakkı – Sınırlı Ayni Haklar
140
bb. Sınırlı Ayni Haklar
143
(1). Kişiye Bağlı İrtifaklar
144
(2). Eşyaya Bağlı (Eşya Lehine) İrtifaklar
149
(3). Diğer İrtifaklar
150
3. Maddi Değeri Olan Yenilik Doğuran Haklar
154
4. Maddi Değeri Olan Fikri Haklar
155
B. Kişi Varlığı (Şahıs varlığı) Hakları
156
2. Kişilik Hakkı Kavramı
157
3. Kişilik Hakkının Temel Özellikleri
159
4. Kişilik Hakkı Kapsamında Korunacak Değerler
160
b. Kişilik Değerlerinin Tasnifi
160
c. Bazı Kişilik Değerleri
161
aa. Yaşam Hakkı, Sağlık Hakkı ve Beden Bütünlüğünün Zedelenmesi
161
bb. Kişinin Kendisiyle Özdeş Kimliğinin Zedelenmesi
163
aaa. İsmin Zedelenmesi
163
bbb. Şeref ve Haysiyetin Zedelenmesi
163
ddd. Kişisel Hayatın Zedelenmesi
164
eee. Cinsel Yaşamın İhlali
166
cc. İrade Muhtariyetinin Zedelenmesi
166
aaa. İrade Özgürlüğünün Zedelenmesi
167
(1). Yargılama Tedbirleri Nedeniyle Kişiliğin Zedelenmesi
167
(2). Adil Yargılanma Hakkının İhlali
167
bbb. Hareket Etme Özgürlüğünün Zedelenmesi
167
(1). Yasa Dışı Hapis ve Yakalama ile Alıkoyma Nedeniyle Kişiliğin Zedelenmesi
167
(2). Koruma Tedbirleri Nedeniyle Kişiliğin Zedelenmesi
167
IV. İLERİ SÜRÜLEBİLECEK KİŞİLER BAKIMINDAN HAKLAR: MUTLAK HAKLAR – NİSBİ HAKLAR
168
B. Nisbi (Şahsi) Haklar
170
2. Nisbi Hak Ayırımları
172
a. Alelade Nisbi Haklar
172
b. Etkisi Kuvvetlendirilmiş Nisbi Haklar
172
3. Mutlak Haklar ile Nisbi Hakların Karşılaştırılması
177
V. ETKİSİ BAKIMINDAN HAKLAR
178
A. Yenilik Doğuran Haklar
178
2. Yenilik Doğuran Hakların Çeşitleri
178
a. Kurucu Yenilik Doğuran Haklar
179
b. Bozucu Yenilik Doğuran Haklar
179
c. Değiştirici Yenilik Doğuran Haklar
179
3. Yenilik Doğuran Hakların Ortak Özellikleri
179
a. Koşula Bağlanamaması
179
b. Kullanıldıktan Sonra Geri Dönülememesi
180
c. Bir Kez Kullanılmakla Sona Ermesi
180
d. Zamanaşımı Süresine Değil Hak Düşürücü Süreye Tabi Olması
180
VI. KULLANMA YETKİSİ BAKIMINDAN HAKLAR
181
A. Bizzat Hak Sahibi Tarafından Kullanılması Zorunlu Haklar (Şahsa Sıkı Sıkıya Bağlı Haklar)
181
B. Bizzat Hak Sahibi Tarafından Kullanılması Zorunlu Olmayan Haklar (Şahsa Sıkı Sıkıya Bağlı Olmayan Haklar)
183
VII. BAĞIMSIZ OLUP OLMAMA AÇISINDAN HAKLAR
183
VIII. BAŞKASINA DEVRİNİN MÜMKÜN OLUP OLMAMASI BAKIMINDAN HAKLAR
185
A. Devredilebilir Haklar
185
B. Devredilemez Haklar
185
IX. KAZANILMIŞ – KAZANILMAMIŞ HAK AYRIMI
185
§ 5. HAKLARIN KAZANILMA ŞEKİLLERİ
186
§ 6. HAKLARIN KAYBEDİLİŞ ŞEKİLLERİ
189
§ 7. HUKUKİ OLAY VE HUKUKİ FİİL KAVRAMLARI
190
II. HUKUKİ OLAY VE HUKUKİ FİİL KAVRAMLARI
190
B. Hukuki Fiil ve Ayırımları
192
2. Hukuki Fiil Ayırımları
193
a. Hukuka Aykırı Fiiller
193
b. Hukuka Uygun Fiiller
195
aa. İrade Açıklamaları
195
bbb. Hukuki İşlem Benzeri Fiiller
196
bb. Görüş/Bilgi/Haber (Tasavvur) Açıklamaları
198
cc. Duygu (His) Açıklamaları
198
§ 8. HUKUKİ İŞLEM KAVRAMI
200
I. GENEL OLARAK HUKUKİ İŞLEMİN TANIMI VE UNSURLARI
200
II. HUKUKİ İŞLEMİN KURUCU UNSURLARI
202
2. İrade Beyanının Çeşitleri
204
a. Açık İrade Beyanı – Örtülü İrade Beyanı
204
aa. Açık İrade Beyanı
204
bb. Örtülü İrade Beyanları
205
bbb. İradeyi Gösteren Davranışlar
207
b. Varması (Yöneltilmesi) Gerekli İrade Beyanı – Varması (Yöneltilmesi) Gerekli Olmayan İrade Beyanı
207
c. Vasıtalı İrade Beyanı – Vasıtasız İrade Beyanı
209
B. İrade Beyanının Yöneldiği Sonucun Hukuk Düzenince Tanınması (Hukuki Sonuç)
209
III. HUKUKİ İŞLEMİN GEÇERLİLİK UNSURLARI
210
A. Tüm Hukuki İşlemlerde Aranan Geçerlilik Unsurları
210
1. İrade Beyanında Bulunan Kişinin Ayırt Etme Gücünden Yoksunluğu Sebebiyle Hukuki İşlem Ehliyetsizliği Bulunmamalı
210
b. Fiil Ehliyetine Göre Kişi Ayırımı
211
bb. Tam Ehliyetsizler
214
cc. Sınırlı Ehliyetliler
215
dd. Sınırlı Ehliyetsizler
216
2. Hukuki İşlemlerin Konusunun Hukuka, Ahlaka ve Kişilik Haklarına Aykırı ve İmkansız Olmaması
218
3. Sözleşmenin Muvazaalı Olmamalı
219
4. Hukuki İşlemi Meydana Getiren İradenin Sakatlanmamış Olması
222
B. Bazı Hukuki İşlemler İçin Aranan Şartlar
223
1. Geçerlilik Şekline Uyulmuş Olmalı
223
2. Hukuki İşlemi Yapan Kişinin Tasarruf Yetkisi Bulunmalı
224
3. Sebebe Bağlı İşlemlerde Tasarruf İşlemine Dayanak Teşkil Eden Geçerli Bir Borçlandırıcı İşlem Bulunmalı
226
4. Aşırı Yararlanma Bulunmamalı
226
5. Genel İşlem Koşulları Genel İçerik Denetimine Aykırı Olmamalı
227
IV. HUKUKİ İŞLEMİN TAMAMLAYICI (ETKİNLİK) UNSURLARI
228
V. HUKUKİ İŞLEM AYIRIMLARI
229
A. Hukuki İşleme Katılan Kişi Sayısı Yönünden
229
1. Tek Taraflı Hukuki İşlemler
229
2. İki veya Çok Taraflı Hukuki İşlemler
229
B. Sonuçlarını Doğurduğu Ana Göre Hukuki İşlemler (Sağlararası Hukuki İşlemler – Ölüme Bağlı Hukuki İşlemler)
235
C. Malvarlığına Yaptığı Etki Bakımından (Borçlandırıcı–Tasarruf–Kazandırıcı) Hukuki İşlemler
236
1. Borçlandırıcı İşlem
236
3. Kazandırıcı İşlemi
241
VI. HUKUKİ İŞLEMİN GEÇERSİZLİĞİ
242
C. Geçersizlik Türleri
244
2. Kesin Geçersizlik (Hükümsüzlük–Butlan)
246
a. Kavram ve Temel Özellikler
246
b. Kesin Geçersizlik Sebepleri
249
aa. Hukuki İşlemi Yapan Kişinin Ayırt Etme Gücünden Yoksunluğu Sebebiyle Ehliyetsiz Olması
249
bb. Hukuki İşlemin Konusunun Başlangıçta İmkansız Olması
250
cc. Hukuki İşlemin Hukuka, Ahlaka, Kamu Düzenine ve Kişilik Haklarına Aykırı Olması
250
dd. Hukuki İşlemin Muvazaalı (Danışıklı) Olması
250
ee. Hukuki İşlem Geçerlilik Şekline Aykırı Olması
251
ff. Genel İşlem Koşullarında Genel İçerik Denetimine Aykırılık Bulunması
251
3. Yazılmamış Sayılma
252
4. Düzeltilebilir Geçersizlik (Onama Hakkı) – Bozulabilir Geçerlilik (İptal Hakkı)
255
5. Askıda Geçersizlik
258
MEDENİ HUKUKUN KAYNAKLARI VE UYGULANMASI
§ 9. MEDENİ HUKUKUN KAYNAKLARI
259
I. KAYNAK TERİMİNİN ANLAMLARI
259
A. Yaratıcı Kaynaklar
260
B. Yürürlük Kaynakları
260
II. TMK’NIN YÜRÜRLÜK KAYNAKLARI
261
B. Uygulanacak Hukukun Bulunması
262
1. Kanunun Uygulanması (secundum legem)
262
2. Kanun Tamamlanması (intra ve praeter legem)
262
3. Kanunun Düzeltilmesi (contra legem)
263
III. MEDENİ HUKUKUN YÜRÜRLÜK KAYNAKLARI
263
A. Medeni Hukukun Yazılı Kaynakları
263
2. Kanun Gücünde Kararnameler
266
5. Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararları
269
B. Medeni Hukukun Yazılı Olmayan Kaynakları (Örf ve Âdet Hukuku)
269
1. Örf ve Âdet Hukuku Kavramı
269
2. Örf ve Âdet Hukuk Kuralının Uygulama Şartı: Kanunda Boşluk Olması
271
aa. Hukuk Kuralında Boşluk Bulunabileceği Kuralı
271
aaa. Genel Açıklamalar
273
bbb. Kanun Koyucunun Bilinçli Olarak Susarak Hukuk Dışı Alan Yaratması
273
(2). Karşıt Kavram Kanıtı
274
aaa. Yollama (Atıf) Kuralından Doğan Boşluk
277
bbb. Genel (Kuraldan) Kayıttan ve İçi Boş Kuraldan Doğan Boşluk
278
ccc. Tanımlama/Anlamlandırma Kuralından Doğan Boşluk
278
bb. Kural Dışı Boşluk
279
bbb. Kanun Boşluğu (Kural Dışı Boşluk) Türleri
280
(a). Bilinçli (Açık) Boşluk
282
(b). Bilinçsiz Boşluk
284
(2). Gerçek Olmayan (Örtülü) Boşluk
284
(a). Genel Açıklamalar
284
(b). Gerçek Olmayan (Örtülü) Boşluk
285
(bb). Amaçsal Sınırlandırma
287
(aaa). Amaçsal Yorumla Kuralın Uygulanması
288
(bbb). Amaçsal Düzeltme
289
(ccc). Amaçsal Düzeltmenin Amaçsal Genişletmekten Farkı
290
(cc). Dürüstlük Kuralıyla Sınırlama/Düzeltme (Hakkın Kötüye Kullanılmasından Doğan Örtülü Boşluk)
291
c. Kanun Boşluğu Bulunmasının Sonuçları
293
3. Örf ve Âdet Hukukunun Tanımı ve Unsurları
295
aa. Maddi (Objektif) Unsur: Genellik ve Süreklilik
296
bb. Manevi Unsur: Genel İnanış (Uyma Zorunluluğu İnancı/Hukuki Yürürlük İnancı)
298
cc. Hukuki Unsur: Devlet Desteği (Maddi Yaptırım)
299
4. Örf ve Âdet Kuralının Teamül Kuralından Farkı
300
5. Örf ve Adet Hukuk Kurallarının Yazılı Hukuk Kurallarından Farkları
301
6. Örf ve Âdet Hukukunun Türleri
302
a. Ülke Sathına Yaygın Örf ve Adet Hukuku – Ülke Sathına Yayılmamış Bölgesel Örf ve Adet Hukuku
302
b. Genele Yayılmış (Milli) Örf ve Âdet Hukuku – Belli Bir Gruba Münhasır Örf ve Âdet Hukuku
304
7. Örf ve Âdet Hukukunun Fonksiyonları
305
a. Tamamlayıcı Olması
305
b. Yorumlayıcı Olması
306
C. Hâkimin Yarattığı Hukuk
307
2. Hâkimin Hukuk Yaratabilmesinin Koşulları
309
a. Kanunda Boşluk Bulunması
309
b. Örf ve Âdet Hukukunda Söz Konusu Somut Uyuşmazlığa Uygulanacak Bir Kuralın Bulunmaması
310
3. Hâkimin Hukuk Yaratırken Başvurabileceği Metodlar ve Yöntemler
310
b. Hukuk Kuralı Yaratma Metodları
311
c. Hukuk Kuralı Yaratma Yöntemleri
312
aa. Kanun Hükümlerinin Kıyası (Kanunun Kıyası) ile Hukuk Yaratma
312
aaa. Genel Olarak Kıyas
312
bbb. Yorumla İlişkisi
313
ddd. Hâkimin Kıyas Yükümlülüğü
314
(1). Bilinçli Susmanın Kıyasa İmkan Vermesi
314
(2). Kıyas Kuralının Kanuna Karşı Hile Oluşturmaması
314
(3). Kıyas Kuralının Somut Olaya Uygun Değer Yargısı İçermesi
315
fff. Kanun Kıyası Yöntemleri
316
(1). Kanun Kıyası Yöntemleri
316
(a). Kıyasla Kural Yaratma (Kıyasla Sonuç Çıkarma)
316
(b). Karşıt Anlamından Sonuç Çıkarma
316
(c). Büyükten ya da Küçükten Kıyas
317
(aa). Küçükten Büyüğe Kıyas
317
(bb). Büyükten Küçüğe Kıyas
317
(2). Hukukun Genel İlkelerinin Kıyası (Hukukun Kıyası) ile Hukuk Kuralı Koyma
318
ggg. Hakimin Doğrudan Doğruya Kural Koyması
319
(1). Kural Genel ve Soyut Olmalı
320
(2). Kural Objektif Olmalı
320
(3). Kural Menfaat Dengesine Uygun ve Adil Olmalı
320
(4). Kural Hukuk Düzeni ve Genel Hukuk İlkeleri İle Uygun Olmalı
321
4. Hâkimin Koyduğu Hukuk Kurallarının Niteliği
321
a. Kanun Hükmü Niteliğinde Olmaması
321
b. Kuvvetler Ayrılığı İlkesine Aykırı Olmaması
322
c. Sadece Davaya Konu Somut Olayla İlgili Olması
322
d. Benzer Olaylarda Bağlayıcı Olmaması
322
e. Üst Yargı Denetimine Tabi Olması
322
IV. MEDENİ HUKUKUN YARDIMCI KAYNAKLARI
323
B. Yardımcı Kaynaklar
325
b. Benimsenmiş/Yerleşmiş Bilimsel Görüş
327
c. Bilimsel Görüş Çeşitleri
328
a. Yargı Kararları (İçtihat)
329
b. Yerleşmiş/Benimsenmiş Yargı Kararı (Emsal İçtihat)
329
c. Hâkimin Yargı Kararlarına Sınırlı Uyma Yükümlülüğü
330
d. Yargı Uygulamasının Değiştirilmesi
331
e. Yargı Uygulamaları
332
§ 10. MEDENİ HUKUKUN UYGULANMASI
334
II. KANUNLARIN SÖZÜYLE VE ÖZÜYLE UYGULANMASI
334
B. Kanun Metninin Uygulanması
336
C. Kanunun Sözüyle Uygulanması
337
2. Kanunun Sözünün Açık ve Tartışmasız Anlamı
338
3. Kanunun Yorumunda Hukuk Dilinin mi, Yoksa Günlük Dilin mi Esas Alınacağı Sorunu
339
D. Kanunun Sözüyle Özünün Uyumsuzluğu
340
E. Kanunun Özüyle Uygulanması (Yorum)
342
b. Intra Verba Legis İçinde Yorum
343
2. Medeni Hukukun Anlam Bakımından Uygulanması
344
bb. Objektif Yorum İlkesi
345
aa. Yorumu Yapan Makam Bakımından: Yasama Yorumu–Yargısal Yorum–Bilimsel Yorum
347
bb. Yorumun Kapsamı Bakımından: Daraltıcı Yorum–Genişletici Yorum
348
cc. Kabul Edilemeyen Yorum Metodu: Serbest Yorum Teorisi
349
aa. Söze Göre (Sözel) Yorum Metodu
351
bb. Tarihi Yorum Metodu
352
aaa. Sübjektif Tarihi (Kanun Koyucunun Hükmün Konuluş Anındaki İradesine Göre) Yorum
353
bbb. Objektif Tarihi (Kanun Koyucunun Hükmün Uygulama Anındaki Farazi İradesine Göre) Yorum
354
cc. Hukuk Kuralının Objektif Amaca Dayalı Yorumu
355
aaa. ‘Kavram Hukukçuluğu’ndan ‘Menfaat Hukukçuluğu’na
355
bbb. ‘Menfaat Hukukçuluğu’ndan ‘Değer Hukukçuluğu’na
355
ccc. Kanun Koyucunun Değerlerine Göre Objektif Amaca Uygun Yorum
356
d. Yorum Yaparken Yararlanılacak Araçlar (Elemanlar)
359
aa. Genel Açıklamalar: Yorum Elemanlarının Çokluğu İlkesi
359
bb. Yorum Araçları/Elemanları
360
aaa. Temel Yorum Elemanları
360
(1). Sözel–Dilbilgisi Elemanlar
360
(a). Genel Açıklamalar
360
(b). Açıklayıcı Hukuki Olgu ile Metnin Yorumu (Üç Alan/Aday Metodu)
361
(c). Normatif Hukuki Olgu ile Metnin Yorumu
362
(d). Yorumda Toplumun Günlük Konuşma Dilinin Esas Alınması
362
(e). Yorumda Hangi Andaki Dilin Esas Alınacağı Sorunu
363
(2). Sistematik Elemanlar (Kanunun Sistematiği)
364
(a). Genel Açıklamalar
364
(b). Sistematik Mantıki Yorum
365
(c). Sistematik Amaçsal Yorum
365
(3). Anayasaya Uygun Yorum ve Anayasa Kurallarının Dikey Uygulanması
366
(4). Uluslararası Anlaşmalara, Özellikle Avrupa Birliği Müktesebatına Uygun Yorum
368
(5). Tarihi Elemanlar
368
bbb. Yardımcı Yorum Elemanları
369
(1). Mantıki Elemanlar
369
(a). Genel Açıklamalar
369
(b). Mantığın Temel İlkelerine Uygunluk
370
(c). Karşıt Kavram Kanıtı
370
(d). Evleviyetle (Öncelikle) Uygulama İlkesi
371
(2). Gerçeklik Elemanları
371
(3). Mukayeseli Hukuk Uygulamasına Uygunluk Elemanı
372
e. Hukuki Yorumun Temel İlkeleri
373
III. HUKUK KURALLARININ NİTELİKLERİ BAKIMINDAN UYGULANMASI
374
B. Hukuk Kurallarının Nitelikleri Bakımından Çeşitleri
375
1. Emredici Hukuk Kuralları
375
b. Emredici Kuralın Çeşitleri
378
aa. Mutlak Emredici Kural
378
bb. Nisbi Emredici Kural
378
2. Yedek Hukuk Kuralları
378
b. Yedek Hukuk Kurallarının Çeşitleri
379
aa. Tamamlayıcı Hukuk Kuralları
379
bb. Yorumlayıcı Hukuk Kuralları
380
3. Tanımlayıcı Hukuk Kuralları
382
4. Yürürlük Kuralları: İlga Edici (Yürürlükten Kaldırıcı) Hukuk Kuralları ve Yürürlük Süresini Belirleyen Kurallar
384
5. Yetki Hukuk Kuralları
384
7. Kıyas (Takdir) Kuralları
385
8. Ödev (Amaç) Kuralları
385
IV. KANUNLARIN YER BAKIMINDAN UYGULANMASI
387
V. KANUNLARIN ZAMAN BAKIMINDAN UYGULANMASI
388
B. Kanunların Geriye Yürümemesi İlkesi
389
2. Kanunların Geriye Yürümemesi İlkesinin İstisnaları (Kanunun Geriye Yürüdüğü Durumlar)
391
a. Kazanılmamış (Beklenen) Haklar
391
b. Kamu Düzeni ve Genel Ahlaka İlişkin Hususlar
392
c. Emredici Kurallara Aykırı Durumlar
393
C. Kanunların Çatışması Durumunda Hukuk Kurallarının Uygulanması
393
VI. MEDENİ HUKUKUN UYGULANMASINDA HAKİMİN TAKDİR YETKİSİ
395
C. TMK m.1 İle İlişkisi
397
D. Dürüstlük İlkesi ile İlişkisi
398
E. Takdir Yetkisinin Kullanılabilmesinin Şartları
399
1. Kanunda Kural (Hüküm) İçi Boşluk Bulunmalı
399
2. Kanun Hâkime Takdir Yetkisi Vermiş Olmalı
400
a. Takdir Yetkisinin Açıkça Tanındığı Haller
401
b. Hükmün İfade Tarzının Takdir Yetkisine (Emrettiği) İşaret Ettiği Haller
401
F. Takdir Yetkisinin Çeşitleri
402
1. Hukuki Olgularda (Şartlarda) Takdir Yetkisi
402
2. Hukuki Sonuçta (Yaptırımda) Takdir Yetkisi
403
G. Hâkim Takdir Yetkisini Hukuka ve Hakkaniyete Uygun Kullanmalı
405
2. Takdir Yetkisinin Sınırları
406
a. Takdir Yetkisinin Dış Sınırları: Hukuka ve Hakkaniyete Uygunluk
406
b. Takdir Yetkisinin İç Sınırları: Objektif Takdir (Hukuk Güvenliğini Sarsmama ve Eşitlik İlkesine Uygun Olma)
406
H. Hâkimin Takdir Hakkının Üst Yargı Denetimine Tabi Olması
407
§ 11. İYİNİYET VE İYİNİYETİN KORUNMASI İLKESİ
409
I. İYİNİYET KAVRAMI VE UNSURLARI
409
D. İyiniyetli Olmama / Kötüniyet Kavramı
412
E. İyiniyet ve İyiniyetin Korunması İlkesi
413
II. İYİNİYETİN VARLIĞI İÇİN GEREKLİ KOŞULLAR
414
A. Kural Eksikliğinin Bulunması (Kural Eksikliği Unsuru) ve Bu Durumun Hak Süjesi Tarafından Bilinmemesi
415
B. Kural Eksikliğinin İlgili Korunan Kişi Tarafından Bilinmemesinin Mazur Görülmesi (Bilmeme Unsuru)
416
2. Bilmemenin Arandığı Zaman
417
3. Bilmemenin Mazur Görülmesinin Değerlendirilmesi
417
III. İYİNİYETİN KORUNMASI
419
A. İyiniyetin Korunmasının Sebepleri
419
B. İyiniyetin Korunmasının İstisna Olarak Uygulanması
421
C. İyiniyetin Korunmasının Hukuki Niteliği
422
1. Genel Kural Olması
422
2. İtiraz Niteliğinde Olması ve Hâkim Tarafından Re’sen Uygulanması
422
D. İyiniyetin Korunmasının Uygulama Alanı
423
E. Dürüstlük İlkesi ile İlişkisi
423
F. İyiniyetin Korunmasının Koşulları
423
1. Kanunun İyiniyete Sonuç Bağlamış Olması
423
b. İyiniyete Hukuki Sonuç Bağlanan Kanuni Durumlar
424
2. İyiniyetin Bizzat Kanunen Korunan Kişide Mevcut Olması
424
3. Hukuken Korunan Kişinin Belirli Bir Zamanda İyiniyetli Olması
426
4. Bilmemenin Mazur Görülmesi (İyiniyetlinin Objektif Özen Göstermesi)
426
aa. Genel Açıklamalar
426
bb. Mazur Görülmenin Objektif Niteliği (Objektif Özen)
427
cc. İyiniyetlinin Mazur Görülmediği Durumlar
428
aaa. Kanundan Kaynaklanan Haller
428
bbb. Durumun Gereğinden Kaynaklanan Haller
430
ccc. Tam Ehliyetsizin Durumu
430
b. Mazur Görülebilmenin (Gerekli Özenin) Ölçüsü
431
cc. Ağırlaştırılmış (Nitelikli) Ölçüt
431
IV. İYİNİYETİN KORUNMASININ HÜKÜM VE SONUÇLARI
432
B. İyiniyetin Hukuki Eksikliği Giderici Etkisi (Tam Koruması)
433
1. Emin Sıfatıyla Zilyetten Taşınır Bir Mal Üzerinde Ayni Hak Kazanımı
434
2. Sahibinin Elinden Rızası Dışında Çıkan Para ve Hamile Yazılı Senedin İadesinin İstenememesi
435
3. İyiniyetin İkinci Evliliğin Geçerli Olmasına Sebep Olması
436
C. İyiniyetin Eksik Etkisi (Kısmi Koruması)
437
1. Tam Ehliyetsizlerle Yapılan İşlemler
438
2. Rıza Dışı Elden Çıkan Taşınırları Elinde Bulunduranlar
439
3. İyiniyetin Zamanaşımı Yolu İle Bir Malın Mülkiyetini Kazandırabilmesi
440
a. Taşınır Bir Eşyanın Mülkiyetinin Zamanaşımı İle Kazanılması
440
b. Taşınmaz Bir Eşyanın Mülkiyetinin Zamanaşımı İle Kazanılması
442
4. İyiniyetin Tapu Siciline Güven İlkesi İle Birlikte Taşınmaz Mülkiyetini Kazandırması
443
V. İYİNİYET KARİNESİ VE AKSİNİN İSPATI
445
A. İyiniyetin İspatı: İyiniyet Karinesi
445
B. İyiniyet Karinesinin Sınırlandırılması
447
2. Mazur Görülmeyi İspat Yükü
447
DÜRÜSTLÜK İLKESİ VE HAKKIN KÖTÜYE
§ 12. DÜRÜSTLÜK İLKESİ VE HAKKIN KÖTÜYE KULLANILMASI YASAĞI
449
3. Hakkın Kötüye Kullanımı
451
4. Dürüst Davranış ve Dürüst Davranışın Ölçüsü
452
1. Genel Kural Niteliği
454
2. İkincil (Tali) Bir Kural Olması
454
3. Genel Davranış Kuralı Niteliği
457
4. Objektif Davranış Kuralı Niteliği
458
5. Temel Koruma Kuralı Niteliği
458
7. Hâkim Tarafından Re’sen Nazara Alınması
459
II. DÜRÜSTLÜK İLKESİNİN HAKKIN KÖTÜYE KULLANILMASI İLE İLİŞKİSİ
460
D. TMK m.2/I’in Değerlendirme Kuralı Niteliği ve TMK m.2/II’nin Değiştirici Kural Niteliği
463
III. DÜRÜSTLÜK İLKESİ İLE İYİNİYET ARASINDAKİ İLİŞKİ VE FARKLAR
464
IV. DÜRÜSTLÜK İLKESİNİN YORUMLAYICI VE TAMAMLAYICI FONKSİYONU İLE UYGULAMA ALANI
465
B. Dürüstlük İlkesine Aykırı Davranışın Hukuki Sonucu
466
C. Uygulama Alanı: Hakların Kullanılmasında ve Borçların İfasında
467
D. Dürüstlük Kurallarının Fonksiyonları
468
1. Hukuki İşlemlerin (Sözleşmelerin) Uygulanmasında Fonksiyonları
468
a. Sözleşmenin Kurulmasında ve İrade Beyanının Bağlayıcılığında Yorumlama Fonksiyonu
470
b. Hukuki İşlemlerin (Sözleşmelerin) Yorumlanması ve Tamamlanması Fonksiyonu
471
aa. Hukuki İşlemlerin (Sözleşmelerin) Yorumunda
471
aaa. Genel Açıklamalar
471
bbb. Başlıca Yorum İlkeleri
473
(1). Dürüstlük İlkesine Uygun Yorum
473
(2). Sözleşmenin Kurulduğu Ana Göre Yorum
474
(3). Yorum Anlaşmasına Uygun Yorum
474
(4). Kanuna Uygun Yorum
475
(5). Sözleşmeyi Ayakta Tutma İlkesine Göre Yorum
475
(6). Borçlunun Yararına Olan Anlama Üstünlük Tanıyan Yorum
476
(7). Karşılıksız Kazandırmada Bulunan Lehine Yorum
476
(8). Beyanı Düzenleyen Aleyhine Yorum
476
(9). Haktan Vazgeçmeyi Düzenleyen Hükümlerin Dar Yorumu
476
bb. Hukuki İşlemin (Sözleşmenin) Tamamlanmasında
476
c. Hukuki İşlemde (Sözleşmede) Yan Edim veya Yan Yükümlülüklerin Tamamlanması Fonksiyonu
477
d. Hukuki İşlemin (Sözleşmenin) Tahvilinde (Dönüştürülmesinde) Yorumlama Fonksiyonu
479
e. Sözleşmenin Değişen Koşullara Uyarlanmasında Tamamlama Fonksiyonu
480
2. Dürüstlük İlkesinin Davranışa Hukuki Sonuç Bağlayarak Tamamlaması Fonksiyonu
484
b. Sözleşme Öncesi Kusurlu Davranıştan Sorumluluk (Culpa in contrahendo)
487
3. Kanun Hükümlerinin Yorumlanmasında ve Boşlukların Doldurulmasında Dürüstlük İlkesinin Fonksiyonu
489
4. Kanuna Karşı Hilenin Önlenmesi Fonksiyonu
489
V. HAKKIN KÖTÜYE KULLANILMASI YASAĞI
490
A. Hakkın Kötüye Kullanılması Kavramı
490
B. Hakkın Kötüye Kullanılmasının Şartları
491
2. Hukuken Tanınmış ve Korunan Bir Hakkın Varlığı
492
3. Hakkın Kötüye (Dürüstlük İlkesine Aykırı) Kullanılması
493
4. Hakkın Kötüye Kullanılmasının (Dürüstlük İlkesine Aykırılığın) Aşikar–Açık Olması
496
C. Hakkın Kötüye Kullanılmasının Hukuki Sonucu
497
D. Hakkın Kötüye Kullanılmasının Düzeltici Fonksiyonu ve Uygulama Alanı
497
1. Hukuk Kuralındaki Gerçek Olmayan (Örtülü) Boşluğun Doldurulması
498
2. Hakkın Kötüye Kullanılmasının Düzeltilmesi
498
b. Hakkın Açıkça Kötüye Kullanıldığı Haller
500
aa. Hakkın Haklı Bir Menfaat Olmamasına Rağmen Kullanılması
500
aaa. Genel Açıklamalar
500
bbb. Yararsız ve Eziyet Verici Hakkın Kullanılması
501
ccc. Hukuki Kurumların Kötüye Kullanılması
504
(1). Genel Açıklamalar
504
(2). Vekaletin Kötüye Kullanılması
504
(3). Tüzel Kişilik Perdesinin Kaldırılmasında (Aralanmasında)
509
bb. Hakkın Kullanılmasının Sağladığı Menfaat ile Başkasına Verilecek Zarar Arasında Aşırı Oransızlık Olması
513
cc. Karşı Tarafta Uyandırılan Güvene Aykırı Davranışta Bulunulması (Çelişkili Davranış Yasağına Aykırılık)
516
aaa. Çelişkili Davranış Yasağına Aykırılık Kavramı
516
bbb. Çelişkili Davranış Yasağına Aykırılığın Hakkın Kötüye Kullanılması Teşkil Etmesinin Unsurları
516
ccc. Uygulama Örnekleri
517
(1). Hakkın Kullanılmayacağına Karşı Tarafta Güven Uyandırıldıktan Sonra Hakkı Menfaati Olmaksızın Kullanılması
517
(2). Hukuk Aykırı Davranış
518
(3). Önceden Mevcut Bir Geçersizliğe veya Haksızlığa, Çıkarı Sona Erince İtiraz Edilmesi
520
(4). Sözleşmeyle Beklenene Aykırılık
520
(5). Bir Hakkın Kullanılmasının Başka Bir İşlemle Engellenmesi
521
dd. Hakkın Kötüye Kullanılarak Kazanılması
521
UYUŞMAZLIKLARIN GİDERİLMESİ
§ 14. YARGI ORGANLARINA VEYA KOLLUK GÜÇLERİNE BAŞVURMA İMKANI BULUNMAYAN HALLERDE HAKLARIN KORUNMASI
524
I. HAK SAHİBİNİN İHLAL EDİLEN HAKLARINI KENDİ GÜCÜ İLE KORUMASI
524
II. ZİLYEDİN SAVUNMA YETKİSİ
526
III. HAK SAHİBİNİN KENDİ HAKKINI HAKLI SAVUNMA (MEŞRU MÜDAFAA) YOLU İLE KORUMASI
527
1. Saldıranın Saldırısı Olması
527
2. Mevcut Olan Saldırı Fiilen Devam Etmeli
528
a. Saldırı Mevcut Olmalı
528
b. Saldırı Fiilen Devam Etmeli
528
3. Saldırı Haksız (Hukuka Aykırı) Olmalı
529
4. Savunma Bizzat Saldırana Karşı Yapılmalı
529
5. Saldırı Onunla Orantılı Savunma ile Ortadan Kaldırılması
529
C. Hukuki Sonucu: Sorumsuzluk
530
IV. HAK SAHİBİNİN KENDİ HAKKINI ZORUNLULUK (IZTIRAR) HALİNDE KORUMASI
530
1. Kendisinin veya Başkasının Şahıs ve Mallarının Zarar Görme Tehlikesi Söz Konusu Olmalı
531
2. Tehlike Açık ve Yakın Olmalı
531
3. Tecavüz Tehlikenin Ortadan Kaldırılması İçin Gerekli ve Orantılı Olmalı
531
C. Hukuki Sonucu: Giderim Sorumluluğu
532
§ 15. YARGILAMA YOLU İLE HAKKIN KORUNUP UYUŞMAZLIĞIN ÇÖZÜMÜ
533
I. DEVLET MAHKEMELERİ ARACILIĞI İLE HAKKIN KORUNMASI VE DAVA KAVRAMI
533
1. Talep Hakkı ve Çeşitleri
534
2. Taleplerin Çokluğu
536
b. Taleplerin Seçenekliliği (Alternatif Talepler)
537
aa. Genel Açıklamalar
537
bb. Taleplerin Seçenekliliğinde En İyi Giderim İmkanı Veren Talebin Tercih Edilmesi (Üstünlüğü)
537
c. Taleplerin Yarışması (Kümülatif Talepler)
538
aa. Genel Açıklamalar
538
bb. Taleplerin Yarışmasında En İyi Giderim İmkanı Veren Talebin Tercih Edilmesi (Üstünlüğü)
538
d. Seçimlik Talep – Seçimlik Yetki Veren Talep: Talebin Teke İndirilmesi
538
e. Özel Talep– Genel Talep
539
aa. Genel Açıklamalar
539
bb. Kanunların/Kuralların/Taleplerin Çatışması
540
aaa. Özel Talebin Genel Talebe Tercih Edilmesi (Üstünlüğü)
540
bbb. Özel Taleplerin Çatışması veya Alternatif Olması
541
2. Davaların Etkileri Yönünden Çeşitleri
542
cc. Yenilik Doğuran Davalar
543
3. Dava Taraflarının Davada Yapabileceği Tasarruf ve Savunma Yöntemleri
543
4. Davada İspat ve İspat Yükü
546
a. İspat Kavramı ve İspatın Konusu
546
b. İspatın Görünüm Şekilleri
547
c. İspat Araçları: Delil
549
aa. İspat Yükü Kavramı ve Çeşitleri: Objektif İspat Yükü – Subjektif İspat Yükü
549
bb. İspat Yükü Kuralı ve İstisnası
550
aaa. Kural: Taraflardan Her Biri Hakkını Dayandırdığı Olguların Varlığını İspatla Yükümlü Olması
550
(1). Hakkı Kuran Olguları İspat Yükü
553
(2). Hakkı Kaldıran veya Sınırlayan Olguları İspat Yükü
553
(3). İspat Yükünün Kanunla Düzenlendiği Durumlar
554
(4). Olumsuz Olguların İspatı
554
bbb. Kuralın İstisnaları
555
(1). Çekişmesiz Olgular
557
(2). TMK m.6’dan Farklı Olarak Kanunun İspat Yükünü Özel Olarak Düzenlediği Durumlar
558
(a). Özel İspat Kuralları
558
(b). Kanuni Faraziye/Fiksiyon
558
(aa). Dar Anlamıyla Kanuni Karine
563
(aaa). Genel Açıklamalar
563
(bbb). Konusuna Göre Kanuni Karine Türleri: Olay Karinesi – Hak Karinesi
565
(ccc). Aksinin İspat Edilebilmesine Göre Kanuni Karine Türleri: Adi Karine–Kesin Karine
566
(bb). Maddi Karine (Kuvvetli Tecrübe Kuralı)
568
5. Resmi Sicil ve Senetlerin İspat Gücü
572
b. Resmi Sicille İspat
573
c. Resmi Belgeyle İspat
574
d. Resmi Sicil ve Senetlerde İspat Yükü ve Bu Delilin İspat Gücü
574
aa. Genel Açıklamalar
574
bb. Resmi Senedin İspat Gücünün Kuvvetlendirilmesi
575
cc. Resmi Sicilin İspat Gücünün Kuvvetlendirilmesi
576
II. TAHKİM YARGILAMASI YOLU İLE HAKLARIN KORUNMASI
576
III. ALTERNATİF BİR UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM YOLU OLARAK “ARABULUCULUK”
578
IV. ULUSLARARASI DÜZEYDE HAKLARIN KORUNMASI
580
II. CEBRİ İCRAYA HAKİM OLAN İLKELER
585
III. Cebri İcra Türleri
587
3. Rehnin Paraya Çevrilmesi Yolu ile Takip
588
4. Geçici Bir Hukuki Koruma Tedbiri: İhtiyati Haciz
589