Yetkisiz Temsil ve Hukuki Sonuçları

İÇİNDEKİLER 

BİRİNCİ BÖLÜM: GENEL OLARAK TEMSİL 

I. Temsil Kavramı ve Uygulama Alanı . 1 

A. Temsil Kavramı 1 

B. Uygulama Alanı 4 

II. Temsil Kavramının Tarihi Gelişimi 6 

III. Temsil Kavramının Benzer Kavramlardan Farkı 9 

A. Temsilci ile Haberci(Ulak) Farkı 9 

B. Temsil ile Vekalet Farkı .12 

C. Temsil ile Üçüncü Kişi Yararına Sözleşme Farkı .15 

D. Temsil ile Havale İlişkisi Farkı .16 

E. Bilgide Temsil Kavramı 17 

IV. Temsilin Çeşitleri 19 

A. İradi – Yasal Temsil Ayrımı .19 

B. Aktif – Pasif Temsil 22 

C. Doğrudan – Dolaylı Temsil Ayrımı 23 

V. Temsil Yetkisi .27 

A. Genel Olarak .27 

B. Temsil Yetkisinin Verilmesi .29 

1.Yetki Verme İşlemi 29 

2.Yetki Verme İşleminin Şekli 35 

3.Ehliyet 37 

4.Katlanma Temsili – Görünüş Temsili 39 

C. Temsil Yetkisinin Kapsamı 42 

1.Genel Olarak 42 

2.Temsil Yetkisinin Sınırlanması 43 

a. Genel Olarak .43 

b. Konu Bakımından Sınırlama .44 

c. Kişi Bakımından Sınırlama .46 

aa. Genel Olarak 46 

bb. Tek Başına Temsil – Birlikte Temsil – Müteselsil Temsil 47 

cc. Temsilcinin Kendi Kendisiyle Sözleşmesi .49 

dd. Çifte Temsil .51 

ee. Alt Temsil 52 

d. Zaman Bakımından Sınırlama .54 

e. Yer Bakımından Sınırlama .55 

D. Temsil Yetkisinin Sona Ermesi 56 

1.Genel Olarak 56 

2.İradi Olarak Sona Erme .58 

3.İrade Dışı Sona Erme .59 

4.Temsil Yetkisinin Sona Ermesinin Sonuçları 60 

E. Temsil Yetkisinin Kötüye Kullanılması 62 

1.Genel Olarak 62 

2.Temsil Yetkisinin Kötüye Kullanılması Halleri .63 

a. Hileli Anlaşma 63 

b. Diğer Haller 64 

3.Yaptırım .66 

İKİNCİ BÖLÜM: YETKİSİZ TEMSİL 

I.Yetkisiz Temsil .67 

A.Kavram ve Uygulama Alanı 67 

B.Yetkisiz Temsilin Geçerli Olduğu Haller 70 

1.Temsil Yetkisinin Hiç Verilmemiş Olması .70 

2.Geçersiz Temsil Yetkisi .71 

3.Temsil Yetkisinin Sona Ermiş Olması .72 

4.Temsil Yetkisinin Aşılması 74 

5.Temsil Yetkisinin Kötüye Kullanılması . 76 

6.Diğer Haller . 77 

C.Yetkisiz Temsilin Benzer Kurumlardan Farkı . 78 

D.Yetkisiz Temsil Halinde Ortaya Çıkan İlk Durum: Askıda Hükümsüzlük 80 

1.Genel Olarak 80 

2.Askıda Hükümsüzlük Kavramı 80 

3.Askıda Hükümsüzlüğün Sona Ermesi 82 

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM: YETKİSİZ TEMSİLİN HUKUKİ SONUÇLARI 

I.Genel Olarak . 85 

II.Onama Kavramı . 88 

A.Genel Olarak 88 

B.Onamanın Özellikleri . 91 

1.Yenilik Doğuran Bir İşlem Olması ve Bu Özelliğin Sonuçları 91 

2.Kısmi Onama . 93 

C.Süre 95 

1.Genel Olarak 95 

2.Süre Tayini 96 

3.Uygun Süre . 97 

4.Süre Verilmesinin Sonuçları . 99 

D. Onama Yükümlülüğünün Olup Olmaması .101 

1.Genel Olarak 101 

2.Vekâletsiz İş Görme Halinde Onama Yükümlülüğünün Olup 

Olmaması .102 

3.Dürüstlük Kurallarının Bir Onama Yükümlülüğü Doğurup 

Doğurmaması .103 

E. Onama Açıklamasının Geçerliliği ve Şekli .104 

1.Onama Açıklamasının Geçerliliği 104 

a. Ehliyet Bakımından .104 

b. Tasarruf Yetkisi Bakımından .105 

c. Yetkisiz Yapılan İşlemin Geçersizliği Halinde 106 

d.Onama Reddedildikten Sonra Yapılan Onama Açıklamasının 

Geçerliliği 106 

e. Onamanın İrade Sakatlığı Nedeniyle İptal Edilebilmesi 107 

2.Onama Açıklamasının Şekli .108 

a. Genel Olarak 108 

b. Örtülü Onama .109 

c. Temsil Olunanın Susması .111 

d. Yetkisiz Temsile Konu İşlemin Şekle Bağlı Olması Durumu 115 

F. Onamanın İspatı 117 

G. Onama Açıklamasında Bulunacak Kişi 119 

1.Temsil Olunan 119 

2.Yetkisiz Temsilci .121 

H. Onama Açıklamasının Yöneltileceği Kişi 124 

1.Genel Olarak 124 

2.Konu Hakkındaki Görüşler .125 

3.Fikrimiz .128 

III.Onamanın Sonuçları .129 

A. Genel Olarak .129 

B. Geriye Etkili Sonuç Doğurması 130 

1.Ana İlke .130 

2.Ana İlkenin Aksinin Kararlaştırılması .132 

C. Temsilcinin Sorumluluğu .133 

D. Temsil Olunan ile Temsilci Arasındaki İç İlişki .136 

IV.Onamamanın Sonuçları 138 

A. Genel Olarak .138 

B. Sözleşmenin Geçersiz Hale Gelmesi 141 

1.Genel Olarak 141 

2.Farklı Bir Görüş: Sözleşmenin Temsilci ile Üçüncü Kişi Arasında 

Devam Etmesi 142 

C. Üçüncü Kişinin Talepleri 144 

1.Genel Olarak 144 

2.Yetkisiz Temsilcinin Sorumluluğu 144 

a. Genel Olarak 144 

b. TBK m.47/I (OR m.39/I) Uyarınca Sorumluluk Şartları 145 

aa. Yetkisiz Şekilde İşlemin Yapılmış Olması .145 

bb. İşlemin Onamama Sebebiyle Geçersiz Hale Gelmesi 146 

cc. Üçüncü Kişinin İyiniyetli Olması .148 

dd. Temsilcinin Kusurlu Olmasının Gerekmemesi 151 

c. TBK m.47/II (OR m.39/II) Uyarınca Sorumluluk Şartları .153 

bb. Ek Şart Olarak: Temsilcinin Kusuru 155 

cc. Ek Şart Olarak: Hakkaniyetin Gerektirmesi .156 

aa. Genel Olarak .157 

bb. Sözleşme Normlarının Uygulanacağına Dair Görüş 160 

cc. Haksız Fiil Normlarının Uygulanacağına Dair Görüş 161 

dd. Karma Görüş 161 

e. Yetkisiz Temsilcinin Sorumluluğunun Sonuçları: Görüşlerin Pratik Önemi 162 

aa. Genel Olarak .162 

bb. Yetkisiz Temsilcinin Sınırlı Ehliyetsiz Olması Durumunda 162 

cc. Kusurun İspatı .164 

dd. Zamanaşımı 165 

ee. Yardımcı Kişilerin Fiillerinden Sorumluluk .166 

ff. Fikrimiz .167 

f. Tazminatın Kapsamı .167 

aa. Genel Olarak .167 

bb. TBK m.47/I (OR m.39/I) Uyarınca İstenecek Tazminat 168 

cc. TBK m.47/II (OR m.39/II) Uyarınca İstenecek Tazminat 171 

dd. Üçüncü Kişinin Birlikte Kusuru Halinde Tazminatın Kapsamı .174 

g. Tazminatta Özel Durumlar .176 

aa. Birden Fazla Temsilci .176 

bb. Alt Temsilci 177 

3.Temsil Olunanın Sorumluluğu .177 

a. Genel Olarak 177 

b. Culpa in Contrahendo Sorumluluğu .178 

aa. Genel Olarak .178 

bb. TBK m.41/II (OR m.33/III) 179 

cc. TBK m.44/II (OR m.36/II) .180 

c. TBK m.116 (OR m.101) Uyarınca Sorumluluk .182 

d. TBK m.66 (OR m.55) Uyarınca Sorumluluk .184 

e. TBK m.35 (OR m.26) Uyarınca Sorumluluk .185 

4.Sebepsiz Zenginleşme Talebi [TBK m.47/III (OR m.39/III)] 187 

a. Genel Olarak .187 

b. Şartları .188 

c. Sonuçları .189 

d. Sebepsiz Zenginleşme ile İstihkak Davaları Arasındaki İlişki 190 

e.TBK m.47 (OR m.39) Uyarınca Sorumluluk ile Sebepsiz ZenginleşmeTalebi Arasındaki İlişki 191 

D. Temsil Olunan ile Yetkisiz Temsilci Arasındaki İlişki .191 

1.Genel Olarak 191 

2.Temsil Olunanın Temsilciye Karşı Sorumluluğu .191 

3.Temsilcinin Temsil Olunana Karşı Sorumluluğu .194 

E. Üçüncü Kişinin Tazminat Davasında İspat .195 

1.Genel Olarak 195 

2.Yetkisiz Temsilciye Karşı Açılacak Davada 195 

3.Temsil Olunana Karşı Açılacak Davada 196 

Sonuç 199 

Kaynakça .211