TEMEL CEZA ADALET MODELLERİ VE UZLAŞTIRMA KURUMUNA İLİŞKİN TEMEL KAVRAMLAR
 
I. ADALET KAVRAMI VE TEMEL CEZA ADALET MODELLERİ 
 
21
B. GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE TEMEL CEZA ADALET MODELLERİ 
 
25
1. Cezalandırıcı Adalet Modeli 
 
28
2. Tazmin Edici (Düzeltici) Adalet Modeli 
 
33
3. Onarıcı Adalet Modeli 
 
34
a. Onarıcı Adalet Kavramı, Onarıcı Adaletin Amacı ve Özellikleri 
 
35
b. Onarıcı Adalet Programlarının Ceza Hukukunda Kullanılmasına
 
c. Onarıcı Adalet Programlarının Ceza Hukukunda Kullanılmasına
 
(1) Mağdur – Fail Uzlaştırması 
 
45
(2) Konferans Sistemi (Grup Toplantıları) 
 
47
(3) Ceza Belirtme Çemberi (Cezalandırıcı Halka – Topluluk
 
4. Dönüştürücü Adalet Modeli 
 
51
5. Temel Adalet Modellerinin Karşılaştırılması 
 
53
II. TEMEL UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM YOLLARI 
 
57
A. YARGISAL ÇÖZÜM YOLLARI 
 
57
B. DOSTANE (ALTERNATİF) ÇÖZÜM YOLLARI 
 
58
2. Arabuluculuk Çözüm Yolu 
 
62
3. Müzakere Çözüm Yolu 
 
62
III. UZLAŞTIRMA KURUMUNA İLİŞKİN TEMEL KAVRAMLAR VE ZAMAN
 
A. MADDİ CEZA HUKUKU, CEZA MUHAKEMESİ HUKUKU VE İNFAZ
 
B. CEZA HUKUKUNA İLİŞKİN KANUNLARIN ZAMAN BAKIMINDAN
 
C. SUÇ VE KABAHAT KAVRAMLARI 
 
68
D. SORUŞTURMA VE KOVUŞTURMA KAVRAMLARI 
 
70
E. İHBAR, ŞİKÂYET, ŞİKÂYETÇİ (MÜŞTEKİ) VE İZİN KAVRAMLARI 
 
70
F. ŞÜPHELİ, SANIK, HÜKÜMLÜ, MAĞDUR, SUÇTAN ZARAR GÖREN,
 
H. MÜDAFİİ VE VEKİL KAVRAMLARI 
 
85
K. HAPİS CEZASI, DİSİPLİN HAPSİ, TAZYİK HAPSİ VE GÜVENLİK TEDBİRLERİ
 
L. ADLİ PARA CEZASI, İDARİ PARA CEZASI, TAZMİNAT VE EDİM
 
UZLAŞTIRMA KURUMUNA İLİŞKİN TEMEL BİLGİLER VE UZLAŞTIRMA KURUMUNA İLİŞKİN İLKELER
 
I. UZLAŞTIRMA KURUMUNA İLİŞKİN TEMEL BİLGİLER 
 
93
A. UZLAŞTIRMA KAVRAMI VE UZLAŞMADAN FARKI 
 
93
B. UZLAŞTIRMA KURUMUNUN HUKUKİ NİTELİĞİ 
 
99
C. UZLAŞTIRMA KURUMUNUN TÜRK HUKUKU’NDAKİ TARİHSEL GELİŞİMİ 
 
107
D. UZLAŞTIRMA KURUMUNUN AMACI 
 
123
E. UZLAŞTIRMA KURUMUNUN FAYDALARI 
 
124
1. Fail Açısından Faydaları 
 
125
2. Mağdur Açısından Faydaları 
 
126
C. KAMU / TOPLUM AÇISINDAN FAYDALARI 
 
128
D. CEZA ADALET SİSTEMİNE YÖNELİK FAYDALAR 
 
129
II. UZLAŞTIRMAYA İLİŞKİN İLKELER 
 
130
A. UZLAŞTIRMANIN TEMEL İLKELERİ 
 
130
1. Uzlaştırmanın Tarafların Özgür İradesine (Gönüllülüğe) Dayanması 
 
134
2. Tarafların Temel Haklarının Korunması 
 
135
3. Tarafların Ve Kanuni Temsilcilerin Ceza Muhakemesi Hukuk
 
Sisteminin Kabul Ettiği Temel Güvencelere Sahip Olması 
 
136
4. Gerektiğinde Tercüman ya da Bilirkişi Atanması 
 
136
5. Tarafların Bilgilendirilmesi (Aydınlatma Yükümlülüğü) 
 
139
6. Tarafların Özel Durumları Varsa Bu Özel Durumların Dikkate
 
a. Gizlilik Yükümlülüğünün Kapsamı 
 
142
b. Gizlilik Yükümlülüğünün İstisnaları 
 
143
c. Gizlilik Yükümlülüğünün İhlalinin Hukuki Sonuçları 
 
146
8. Uzlaştırmayı Sağlayacak Uygun Tedbirlerin Alınması 
 
150
B. UZLAŞTIRMAYA İLİŞKİN ETİK İLKELER 
 
150
1. Bağımsızlık Ve Tarafsızlık 
 
152
2. Görevi Özenle (Dürüstlük Kurallarına Uygun Şekilde) Yerine
 
3. Taraflara Nazik Ve Saygılı Davranma 
 
154
5. Taraflara Eşit Davranma 
 
155
6. Uzlaştırmacının Taraflarla Menfaat Çatışması Olmaması
 
7. Uzlaştırmacının Aynı Olayda Vekil Veya Müdafii Olarak Görev
 
Üstlenmeme Yükümlülüğü 
 
157
8. Menfaat Temin Etmeme 
 
158
9. Görevinin Saygınlığını Ve Kişilerin Adalete Olan Güvenini Koruma 
 
158
MADDİ CEZA HUKUKU VE CEZA MUHAKEMESİ HUKUKU İLKELERİ KARŞISINDA UZLAŞTIRMA
 
I. ADİL YARGILANMA HAKKI VE UZLAŞTIRMA 
 
159
II. MASUMİYET (SUÇSUZLUK) KARİNESİ VE UZLAŞTIRMA 
 
163
III. KAMU DAVASININ MECBURİLİĞİ İLKESİ VE UZLAŞTIRMA 
 
164
IV. MADDİ GERÇEĞİN ARAŞTIRILMASI İLKESİ VE UZLAŞTIRMA 
 
165
V. ŞİKAYET, ŞİKAYETTEN VAZGEÇME VE UZLAŞTIRMA 
 
166
VI. GEÇMİŞE YÜRÜME YASAĞI VE UZLAŞTIRMA 
 
168
VII. KANUN YOLLARI VE UZLAŞTIRMA 
 
169
VIII. MÜSADERE VE UZLAŞTIRMA 
 
170
IX. TEKERRÜR VE UZLAŞTIRMA 
 
171
X. KORUMA TEDBİRLERİ NEDENİYLE TAZMİNAT VE UZLAŞTIRMA 
 
173
XI. ETKİN PİŞMANLIK VE UZLAŞTIRMA 
 
174
XII. ÖNÖDEME VE UZLAŞTIRMA 
 
176
TÜRK CEZA MUHAKEMESİ HUKUKUNDA UZLAŞTIRMA
 
I. UZLAŞTIRMA KURUMUNUN ŞARTLARI 
 
179
A. SUÇUN UZLAŞTIRMA KAPSAMINDA BİR SUÇ OLMASI 
 
180
1. Türk Ceza Kanunu Kapsamında Kalan Suçlarda Uzlaştırma 
 
181
a. Şikâyete Bağlı Suçlarda Uzlaştırma 
 
181
b. Şikâyete Bağlı Olup Olmadığına Bakılmaksızın Katalog Şeklinde
 
Belirlenen Suçlarda Uzlaştırma 
 
187
2. Özel Kanunlar Kapsamında Uzlaştırma 
 
190
3. Uzlaştırmaya Tabi Olmayan Suçlar 
 
192
a. Cinsel Dokunulmazlığa Karşı Suçlarda Uzlaştırma 
 
193
b. Israrlı Takip Suçunda Uzlaştırma 
 
196
c. Mağduru Muhatap Alan Sesli, Yazılı veya Görüntülü Bir İletiyle
 
İşlenen Hakaret Suçunda Uzlaştırma 
 
196
d. Uzlaştırma Kapsamına Giren Bir Suçun Uzlaştırma Kapsamına
 
Girmeyen Bir Suçla Birlikte Aynı Mağdura Karşı İşlenmesi
 
Durumunda, Uzlaştırma Kapsamına Giren Suçlarda Uzlaştırma 
 
200
e. Mağduru ya da Suçtan Zarar Görenin Kamu Tüzel Kişisi Olduğu
 
f. Kanunda Bulunan Açık Hükümlerle Uzlaştırmanın Yasaklandığı
 
B. SUÇUN İŞLENDİĞİNE DAİR YETERLİ ŞÜPHE OLUŞTURACAK DELİL
 
C. KOVUŞTURMA OLANAĞININ BULUNMASI 
 
211
D. MAĞDURUN, SUÇTAN ZARAR GÖRENİN GERÇEK KİŞİ VEYA ÖZEL
 
HUKUK TÜZEL KİŞİSİ OLMASI 
 
214
E. UZLAŞTIRMANIN YETKİLİ KİMSE TARAFINDAN YAPILMASI 
 
219
F. TARAFLARIN ÖZGÜR İRADELERİYLE UZLAŞTIRMAYI KABUL ETMESİ 
 
225
G. UZLAŞTIRMANIN CUMHURİYET SAVCISI YA DA MAHKEME TARAFINDAN
 
II. UZLAŞTIRMA KURUMUNUN UYGULANMA USULÜ 
 
231
A. SORUŞTURMA EVRESİNDE UZLAŞTIRMA KURUMUNUN UYGULANMA
 
1. Dosyanın Uzlaştırma Bürosuna Gönderilmesi ve Uzlaştırmacı
 
2. Uzlaştırmacının Reddi veya Çekinmesi 
 
234
3. Uzlaştırmacıya Verilecek Belgeler 
 
237
4. Uzlaştırmada Müzakere Safhası 
 
238
(1) Uzlaştırma Teklifine Davet 
 
238
(2) Uzlaşma Teklifinin Yapılma Zamanı 
 
242
(3) Teklifte Bulunacak ve Teklifte Bulunulacak Kişiler 
 
244
(4) Uzlaşma Teklifinde Sıralama 
 
248
(5) Uzlaşma Teklifinin İçeriği 
 
250
(6) Uzlaşma Teklifinin Açıklamalı Tebligat Veya İstinabe ya da
 
Segbis Yoluyla Yapılması 
 
254
(7) Hakkında Yakalama Emri Bulunan Şüpheliye Uzlaşma
 
(8) Uzlaşma Teklifinin Reddi Ya Da Uzlaşma Teklifine Cevap
 
(9) Uzlaşma Teklifinin Yapılamaması 
 
267
b. Uzlaştırma Müzakeresi 
 
268
(1) Müzakerelere Katılabilecek Kişiler 
 
269
(2) Müzakerenin Gizliliği 
 
272
(3) Müzakere Yapılabilecek Yerler 
 
273
(4) Uzlaştırma Müzakerelerinin Aşamaları 
 
279
(c) Sonuçlandırma (Uzlaştırma Raporunun Hazırlanması
 
ve Cumhuriyet Savcısının Onayı) 
 
283
b. Uzlaştırmada Zararın Belirlenmesi 
 
289
c. Edimin Konusu (Edim Çeşitleri) 
 
290
d. Edimin İfası veya Edimin İfa Edilmemesi 
 
299
6. Uzlaştırmada Yer Alan Tarafların Birden Çok Kişiden Oluşması
 
a. Şüpheli Sayısının Birden Fazla Olması 
 
299
b. Mağdur Sayısının Birden Fazla Olması 
 
301
7. Uzlaştırma İşlemlerinin Olumsuz Sonuçlanmasından Sonra
 
Tarafların Kendi Arasında Uzlaşması 
 
304
8. Uzlaştırma Sürecinin Süresi ve Bu Sürenin Hukuki Niteliği 
 
308
9. Uzlaştırmacının Görevinin Hukuki Niteliği 
 
313
10. Cumhuriyet Savcısının Suç Vasfında Yanılgısı 
 
314
11. Soruşturma Evresinde Uzlaştırmanın Sonuçları 
 
316
a. Uzlaştırma Sürecinin Olumlu Sonuçlanması Durumunda
 
Cumhuriyet Savcısı Tarafından Verilecek Kararlar 
 
317
(1) Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar 
 
317
(2) Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi Kararı 
 
319
b. Uzlaştırma İşleminin Olumsuz Sonuçlanması Durumunda
 
Cumhuriyet Savcısı Tarafından Verilecek Kararlar 
 
322
12. Üzerinde Uzlaşılan Edimin İfa Edilmemesi 
 
324
14. Uzlaştırmanın Şahsi Haklara Etkisi 
 
330
16. Uzlaştırmanın Aynı Soruşturma ve/veya Kovuşturmada Bir Kez
 
Yapılabilmesi (Tekrar Uzlaştırma Yasağı) 
 
337
17. Uzlaştırma Müzakereleri Sırasında Karar Değiştirme ya da
 
18. Taraflardan Birinin Ölmesi 
 
341
19. Uzlaştırma Raporunun Hukuki Niteliği 
 
344
B. KOVUŞTURMA EVRESİNDE UZLAŞTIRMA KURUMUNUN UYGULANMA
 
1. Kovuşturma Evresinde Uzlaştırma Kurumuna Başvurulmasını
 
Gerektirebilecek Haller 
 
346
a. Kovuşturma Konusu Suçun Hukuki Niteliğinin Değişmesi
 
Nedeniyle Eylemin Uzlaştırma Kapsamında Olduğunun
 
b. Kovuşturma Evresine Geçildikten Sonra Kamu Davasına Konu
 
Fiilin Esasen Soruşturma Evresinde Uzlaşma Teklifinde
 
Bulunulması Gereken Bir Suç Olduğunun Anlaşılması 
 
350
c. Kovuşturma Evresinde Kanun Değişikliği Nedeniyle Suçun
 
Uzlaşma Kapsamına Girmesi 
 
351
d. İddianame Yerine Geçen Belgeyle Kamu Davasının Açılması
 
Nedeniyle Doğrudan Mahkeme Önüne Gelen Uzlaşmaya Tabi
 
e. Önceden Yürütülen Uzlaştırma Sürecinin Hukuka Aykırı Olması 
 
354
f. Taraflara Ulaşılamadığı İçin Uzlaştırma Teklifinin Yapılamamış
 
2. Kovuşturma Evresinde Uzlaştırma Kurumunun Uygulanma Usulü 
 
356
a. Soruşturma Evresiyle Aynı Olan Noktalar 
 
357
b. Soruşturma Evresinden Farklı Olan Noktalar 
 
357
(1) Kovuşturma Sonunda Sanık Hakkında Mahkûmiyet Hükmü
 
Kurulması Olanağının Bulunması 
 
357
(2) Dosyanın Uzlaştırma Bürosuna Gönderilmesi 
 
359
(3) Uzlaştırma Raporunun Hazırlanması ve Mahkemeye Onaya
 
(4) Uzlaştırma İşlemlerinin Olumsuz Sonuçlanmasından Sonra
 
Tarafların Kendi Arasında Uzlaşması 
 
363
3. Kovuşturma Evresinde Uzlaştırmanın Sonuçları 
 
365
a. Uzlaştırma Sürecinin Olumlu Sonuçlanması Durumunda
 
b. Uzlaştırma İşleminin Olumsuz Sonuçlanması Durumunda
 
5. Kovuşturma Evresinde Uzlaştırmada Üzerinde Uzlaşılan Edimin İfa
 
C. ÇOCUKLAR HAKKINDA UZLAŞTIRMA 
 
373
1. Suça Sürüklenen (Fail) Çocuklar Hakkında Uzlaştırma 
 
375
2. Korunmaya Muhtaç (Mağdur ya da Suçtan Zarar Gören) Çocuklar
 
D. AKIL HASTALARI, KISITLILAR VE AYIRT ETME GÜCÜ OLMAYANLAR
 
BAKIMINDAN UZLAŞTIRMA KURUMUNUN TATBİKİ 
 
386
E. SAĞIR VE DİLSİZLER BAKIMINDAN UZLAŞTIRMA KURUMUNUN TATBİKİ 
 
389
CEZA MUHAKEMESİ KANUNU’NUN İLGİLİ MADDELERİ 
 
407
CEZA MUHAKEMESİNDE UZLAŞTIRMA YÖNETMELİĞİ 
 
413