İNSAN BİLGİSAYAR ETKİLEŞİMİ
 
İnsan Bilgisayar Etkileşimi (İBE) Nedir? 
 
19
İBE’nin Kökleri Nereden Geliyor? 
 
20
Türkiye’deki Gelişmeler 
 
25
Kullanılabilirlik Mühendisliği (Usability Engineering) 
 
34
Bölüm Sonu Etkinlikleri 
 
37
İNSAN BİLGİSAYAR ETKİLEŞİMİ:
 
FİZİKSEL VE FELSEFİ BOYUTU
 
Etkileşimin Yarattığı Sorunlar 
 
48
Etkileşime Felsefi Bakış Açıları: Norman ve Suchman 
 
50
Etkileşimin 7 Seviyesi ve Körfez Yaklaşımı 
 
51
Norman’ın Körfez Yaklaşımı 
 
53
7 Seviye Yaklaşımının Tasarıma Etkisi 
 
54
Gerçek Bir Etkileşememe Hikayesi 
 
55
Bölüm Sonu Etkinlikleri 
 
57
İNSAN BİLGİSAYAR ETKİLEŞİMİ:
 
İnsanın Bilişsel Yapısı ve İBE ile İlişkisi 
 
63
Algı Sistemi (Perception) 
 
67
Kısa Süreli (Aktif) Bellek 
 
68
Karar Verme, Tepki Seçme Merkezi 
 
69
Şema Yapıları (Schematic Structures) 
 
70
Otomatik ve Kontrollü İşlemler 
 
72
Zihinsel Modeller (Mental models) 
 
73
Psikoloji Disiplininin İBE Tasarımına Pratik Tavsiyeleri 
 
79
Gestalt Teorisi, Prensipleri ve Uygulaması 
 
83
Bölüm Sonu Etkinlikleri 
 
89
İNSAN BİLGİSAYAR ETKİLEŞİMİ: KULLANILABİLİRLİK
 
Kullanılabilirlik Nedir? 
 
91
Kullanılabilirlik Çalışmalarının Yararları 
 
93
Kullanılabilirlik Kavramı: Nedir, Ne Değildir? 
 
93
1. Kullanılabilirlik: Anlamsal Tanım (Semantic) Yaklaşımı 
 
94
2. Kullanılabilirlik: Arayüz Özellikleri (Feature Based) Tanım Yaklaşımı 
 
96
3. Kullanılabilirlik: İşlevsel (Operational) Tanım 
 
99
Kullanılabilirlik Derecesi ve Etkililik, Verimlilik, Memnuniyet İlişkisi 
 
103
Kullanılabilirliğin Ana Bileşenleri 
 
104
Arayüz Değerlendirme Yöntemleri ve Kullanılabilirlik Testleri 
 
106
Kullanılabilirlik Test Türleri 
 
107
Kullanılabilirlik Test Yaklaşımları 
 
108
Tasarım Rehberleri Kullanımı 
 
109
Uzman Değerlendirmeleri ve Sezgiseller (Heuristics) 
 
110
Deneysel Yaklaşım – Kullanıcı Testleri 
 
117
Test Öncesi Belirlenmesi Gerekenler 
 
118
Kullanılabilirlik Çalışmaları Sürecinde İzlenmesi Gereken Adımlar 
 
121
Uygulamadan Beklenen Hedeflerin Belirlenmesi 
 
121
Hedef Kitlenin Siteden Beklentilerinin Analizi 
 
122
Kullanıcı Profillerinin Çıkarılması 
 
122
Test öncesi ve sonrası kullanılacak enstrumanlar neler olacak? 
 
123
Testin Gerçekleştirilmesi 
 
124
Bulguların Raporlanması 
 
125
Kullanılabilirlik Testi Uzmanları ve Sahip Olmaları Gereken Özellikler 
 
126
Kullanılabilirlik Testi Tasarlanması 
 
126
Potansiyel Kullanıcı Profili (Persona) Analizi 
 
126
Test Esnasında Uygulanabilecek bir Protokol Örneği 
 
127
Bilişsel Teori ya da Bilişsel Model Temelli Yaklaşım 
 
128
Kullanılabilirlik Testi Yaklaşımları Arasındaki İlişki 
 
131
Kullanılabilirlik Testleri Yaklaşımlarının Avantaj ve Dezavantajları 
 
132
Kullanıcı Temelli Yaklaşımın Avantajları 
 
132
Kullanıcı Temelli Yaklaşımın Dezavantajları 
 
132
Uzman Temelli Yaklaşımın Avantajları 
 
133
Uzman Temelli Yaklaşımın Dezavantajları 
 
133
Model Temelli Yaklaşımın Avantajları 
 
134
Model Temelli Yaklaşımın Dezavantajları 
 
134
Kullanılabilirlik ve Göz Hareketlerini Takip Sistemi – Eye Tracker 
 
134
İnsan Bilgisayar Etkileşimi Laboratuvarları 
 
136
Bölüm Sonu Etkinlikleri 
 
139
KULLANILABİLİRLİK ÇALIŞMASI ÖRNEKLERİ
 
Çalışma–1: E–Devlet Siteleri Görme Engelliler için Erişilebilir mi? 
 
142
Çalışma–2: E–devlet Web Sitelerini Kullanmak ya da Kullanamamak: Vatandaş Açısından Kullanılabilirlik Sorunları ve Öneriler 
 
148
Çalışma–3: Göz Hareketlerini İzleme Yöntemiyle Üniversite Web Sayfalarının İncelenmesi 
 
160
Çalışma–4: Reklamlarda Bazı Mesajlar Algılanmıyor mu? Bir Göz Hareketlerini İzleme Çalışması 
 
170
Ek–1: SKÖ – Sistem Kullanılabilirlik Ölçeği–SKÖ (Hızlı ve Pratik) 
 
179
Ek–2: İBE ile ilgili uluslararası standartlar 
 
182
Ek–3: ISO 9241 – 151 Denetim Listesi 
 
184
Ek–4: İBE ile ilgili bazı kaynaklar ve Web siteleri 
 
192
Ek–5: Xerox Sezgiseller Aracı 
 
193
Ek–6: Kullanılabilirlik Testi Örnek Gözlem Formu 
 
210
Ek–7: Müşteri Memnuniyeti Anketi – QUIS (The Questionnaire for User Interaction Satisfaction) 
 
212