TCK'nın Genel Hükümleri Çerçevesinde Vergi Kaçakçılığı Suçları
 Dr. Y. Burak Aslanpınar  - Kitap
TCK'nın Genel Hükümleri Çerçevesinde

Vergi Kaçakçılığı Suçları

3. Baskı, 
Eylül 2025
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
240
Barkod:
9786253812256
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
495,00
24 saat içerisinde temin edilir.
Kitabın Açıklaması
Bu eser, vergi kaçakçılığı suçlarının; ceza hukuku, vergi hukuku ve maliye alanlarını kapsayacak şekilde multidisipliner şekilde incelenmesi gerektiği bilinciyle doktora tezi olarak yazılmıştır. Kitabın yazarı Av. Arb. Dr. Y. Burak ASLANPINAR, Ankara Üniversitesindeki Hukuk Lisans Eğitiminin ardından Gazi Üniversitesinde Maliye Yüksek Lisans ve Doktora Eğitimini tamamlamıştır. Yazar bir taraftan akademik çalışmalarına devam ederken, diğer taraftan vergi davaları ve vergi kaçakçılığı suçlarıyla ilgili ceza davaları uygulamasında uzun yıllar yoğun bir şekilde yer alan bir avukat ve bilirkişi olarak bu eseri kaleme almıştır.
Çalışmanın benzer çalışmalardan farkı; vergi kaçakçılığı suçlarına, yalnızca Vergi Usul Kanunu (VUK) hükümleri ile sınırlı kalmaksızın, Türk Ceza Kanunu'nun (TCK) genel hükümleri perspektifinden bir bakış açısıyla yaklaşılmasıdır.
Bu yaklaşım, fark yaratma çabasından ziyade, bir gereklilik hatta bir zorunluluktur. Zira 2000'li yıllar öncesinden kalan alışkanlıkla VUK'un ceza hükmü içeren hükümlerinin kendi içinde veya sınırlı biçimde genel ceza hükümleri çerçevesinde yorumlanması, bazı önemli hususların göz ardı edilmesine ve hürriyeti bağlayıcı cezaların söz konusu olduğu hususlarda önemli yanlışlıklar yapılmasına neden olabilmektedir. Oysa VUK'un ceza hükmü içeren vergi kaçakçılığına dair düzenlemeleri son dönemlerde defalarca değiştiği gibi, 2005 yılında yürürlüğe giren 5237 sayılı TCK da temel kod niteliğindeki 765 sayılı TCK'dan farklı ve tamamen yenilenmiş bir ceza kanunudur.
Kitap yeni baskısında; VUK m. 359'daki son değişiklikler, Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararları, AİHM'in Türkiye'de de dikkate alınabilecek nitelikteki son kararları ile özellikle zincirleme suç uygulamaları açısından önemli sonuçlar doğuran yeni Yargıtay içtihatları doğrultusunda güncellenmiştir.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Son Kanun Değişiklikleri (7394 ve 7423 sayılı Kanunlar) ile Güncellenmiş
.
"Zincirleme Suç" Düzenlemesi ve İlgili Güncel Yargıtay Kararlarının Analizi
.
"Etkin Pişmanlık" Düzenlemesi ve AYM İptal Kararının Etkileri
.
Akaryakıt Sektörü ile Tütün ve Alkol Piyasası Dair VUK md. 359
.
ç–d Hükümleri
.
Mütalaa Şartı ve VUK md. 367'deki Son Değişiklikler
.
Güncel Yargıtay, AYM ve AİHM Kararların Analizi ve Etkilerinin Değerlendirilmesi
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
Teşekkür 
5
İkinci Baskıya Önsöz 
7
Üçüncü Baskıya Önsöz 
9
Simgeler ve Kısaltmalar 
19
Giriş 
21
1. Bölüm
KAVRAM VE SINIFLANDIRMA BAKIMINDAN VERGİ SUÇ VE CEZALARI, TARİHSEL GELİŞİMİ ÇERÇEVESİNDE TÜRKİYE’DE VERGİ SUÇLARINA İLİŞKİN DÜZENLEMELER VE YAPTIRIMLARI
I. VERGİ SUÇU KAVRAMI 
23
A. Suç Kavramı ve Suç–Kabahat Ayrımı 
23
B. Vergi Suçu Kavramı ve Vergi Suçu–Vergi Kabahati Ayrımı 
25
C. Vergi Suçlarını Benzer Nitelikteki Suçlardan Ayıran Özellikler 
30
D. Vergi Suçlarının Sınıflandırılması 
32
II. TÜRKİYE’DE VERGİ SUÇ VE CEZALARINA İLİŞKİN DÜZENLEMELERİN TARİHSEL GELİŞİMİ 
34
A. Vergi Kaçakçılığı Suçlarına İlişkin Düzenlemelerin Tarihsel Gelişimi 
34
1. İlk Dönem: 5432 Sayılı Vergi Usul Kanunu Dönemi (15.06.1949–09.01.1961 Tarihleri Arasındaki Durum) 
34
2. İkinci Dönem: 213 Sayılı VUK’un Yürürlüğe Girmesi ve VUK’taki İlk Aşama (10.01.1961–28.07.1998 Tarihleri Arasındaki Durum) 
35
3. Üçüncü Dönem: 4369 Sayılı Kanun ile VUK’ta Yapılan Önemli Değişiklikler ve Getirdikleri (10.12.1998–07.02.2008 Tarihleri Arası) 
37
4. Dördüncü Dönem: 5728 Sayılı Kanun ile 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’na Uyum Amacıyla Getirilen Yenilikler (08.02.2008–01.07.2009 Tarihleri Arası) 
39
5. Beşinci Dönem: 5904 Sayılı Kanun ile Yapılan Değişiklikle Ceza Alt Sınırının Artırılması (02.07.2009–30.04.2021 Tarihleri Arası) 
40
6. Altıncı Dönem: 7318 Sayılı Kanun ile Yapılan Değişiklikle VUK’un 359. Maddesine Akaryakıt Sektörüne İlişkin “ç” Fıkrasının Eklenmesi (30.04.2021–14.04.2022 Tarihleri Arası) 
40
7. Yedinci Dönem: 7394 sayılı Kanun ile Ceza Üst Sınırlarının Artırılması, Zincirleme Suç ve Etkin Pişmanlık Düzenlemelerinin Getirilmesi (15.04.2022–31.12.2023 Tarihleri Arası) 
42
8. Sekizinci Dönem: 7423 sayılı Kanun ile Yapılan Değişiklikle VUK’un 359. Maddesine Tütün ve Alkol Piyasasına İlişkin “d” Fıkrasının Eklenmesi (01.01.2024–…) 
43
B. Diğer Vergi Suçlarına İlişkin Düzenlemelerin Tarihsel Gelişimi 
46
1. İlk Dönem: 5432 Sayılı Vergi Usul Kanunu Dönemi (15.06.1949–09.01.1961 Tarihleri Arası) 
46
2. İkinci dönem: 213 sayılı VUK’un Yürürlüğe Girmesi ve 5728 Sayılı Kanun ile Yapılan Değişikliklere Kadar Geçirdiği Aşamalar (10.01.1961–07.02.2008 Tarihleri Arasındaki Durum) 
47
3. Üçüncü Dönem: 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’na Uyum Amacıyla Getirilen Yenilikler Sonrası Mevcut Durum (08.02.2008–…) 
50
2. Bölüm
TÜRK CEZA KANUNU’NUN CEZA SORUMLUĞUNUN ESASLARINA İLİŞKİN GENEL HÜKÜMLERİ
I. TÜRK CEZA KANUNU’NUN GENEL HÜKÜMLERİNİN ÖZEL CEZA KANUNLARI VE CEZA İÇEREN KANUNLARDAKİ SUÇLAR HAKKINDA UYGULANMASI 
53
II. TCK’NIN CEZA SORUMLULUĞUNUN ESASLARINA İLİŞKİN GENEL HÜKÜMLERİ 
58
A Ceza Sorumluluğunun Şahsiliği, Kast, Taksir ve Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Suç 
59
1. Ceza sorumluluğunun şahsiliği 
59
2. Kast 
61
3. Taksir 
62
4. Netice Sebebiyle Ağırlaşmış Suç 
62
B. Ceza Sorumluluğunu Kaldıran veya Azaltan Nedenler 
63
1. Kanunun Hükmü ve Amirin Emri 
63
2. Meşru Savunma ve Zorunluluk Hali 
64
3. Hakkın Kullanılması ve İlgilinin Rızası 
65
4. Sınırın Aşılması 
65
5. Cebir, Şiddet, Korkutma ve Tehdit 
66
6. Haksız Tahrik 
67
7. Hata 
67
8. Yaş Küçüklüğü 
68
9. Akıl Hastalığı 
68
10. Sağır ve Dilsizlik 
69
11. Geçici Nedenler, Alkol ve Uyuşturucu Madde Etkisinde Olma 
70
C. Suça Teşebbüs 
70
1. TCK’da Yer Alan Teşebbüs Hükümleri 
70
2. Suç Yolu ve Suça Teşebbüs 
71
3. Teşebbüsün Şartları 
73
a. Suç İşleme Kastının Olması 
73
b. Elverişli Hareketlerin İcrasına Başlanması 
74
c. Failin Elinde Olmayan Nedenlerle Suçun Tamamlanamaması 
76
4. Teşebbüs Halinde Ceza Miktarının Belirlenmesi 
77
5. Gönüllü Vazgeçme 
78
D. Suça İştirak 
78
1. Genel Olarak 
78
2. Faillik 
79
a. Müşterek Faillik 
79
b. Dolaylı Faillik 
80
c. Azmettirme 
80
d. Yardım Etme 
81
e. Bağlılık Kuralı 
82
f. İştirak Halinde İşlenen Suçlarda Gönüllü Vazgeçme 
82
E. Suçların İçtimaı 
83
1. Bileşik Suç 
83
2. Zincirleme Suç 
83
3. Fikri İçtima 
84
3. Bölüm
TÜRK CEZA KANUNU’NUN CEZA SORUMLULUĞUNUN ESASLARINA İLİŞKİN GENEL HÜKÜMLERİ ÇERÇEVESİNDE VERGİ KAÇAKÇILIĞI SUÇLARI
I. VERGİ KAÇAKÇILIĞI SUÇLARININ CEZA SORUMLULUĞUNUN ESASLARI KAPSAMINDA İNCELENMESİ 
85
A. Hukuki Konu ve Korunan Hukuki Değer 
85
B. Maddi Konu 
86
1. Genel Olarak 
86
2. Vergi Kanunlarına Göre Tutulan veya Düzenlenen ve Saklanma ve İbraz Mecburiyeti Bulunan Defter, Belge ve Kayıtlar 
87
a. Vergi Kanunlarına Göre Tutulan veya Düzenlenen ve Saklanma ve İbraz Mecburiyeti Bulunan Defterler 
87
b. Vergi Kanunlarına Göre Tutulan veya Düzenlenen ve Saklanma ve İbraz Mecburiyeti Bulunan Belgeler 
89
c. Vergi Kanunlarına Göre Tutulan veya Düzenlenen ve Saklanma ve İbraz Mecburiyeti Bulunan Kayıtlar 
90
d. Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Anlaşması Bulunan Kişilerin Basabileceği Belgeler 
91
e. Ödeme Kaydedici Cihazlar, Bu Cihazlarla İlgili Belge, Bilgi, Veri ve Kayıtlar 
92
f. Tütün ve Alkol Piyasalarındaki Özel Etiket ve İşaretlerle Bunlara İlişkin Sistem 
94
g. Elektronik Defter, Kayıt ve Belgeler 
96
C. Fail 
101
1. Gerçek Kişilerde Fail 
101
a. Genel Olarak 
101
b. Küçük ve Kısıtlıların Failliği 
101
c. Mirasçıların Failliği 
103
d. Vekil, Çalışan, Mali Müşavir ve Muhasebecilerin Failliği 
103
e. Adi Ortaklıkta Fail 
104
2. Tüzel Kişilerde Fail 
104
a. Genel Olarak 
104
b. Kanuni Temsilci ve Vekillerin Failliği 
105
c. Çalışanların Failliği 
106
D. Mağdur ve Suçtan Zarar Gören 
106
E. Suçun Maddi Unsuru 
107
1. Genel Olarak 
107
a. Hesap ve Muhasebe Hilesi Yapmak 
110
b. Gerçek Olmayan veya Kayda Konu İşlemlerle İlgisi Bulunmayan Kişiler Adına Hesap Açmak 
112
c. Çift Defter Tutmak 
113
d. Defter, Kayıt ve Belgeleri Tahrif Etmek 
115
e. Defter ve Belgeleri Gizlemek (İbraz Etmemek) 
118
f. Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Belge Düzenlemek 
122
g. Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Belge Kullanmak 
125
a. Defter, Kayıt ve Belgeleri Yok Etmek, Defter Sayfalarını Yok Ederek Yerine Başka Yapraklar Koymak veya Hiç Yaprak Koymamak 
127
b. Sahte Belge Düzenlemek 
130
c. Sahte Belge Kullanmak 
132
a. Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Anlaşması Bulunan Kişilerin Basabileceği Belgeleri, Bakanlık ile Anlaşması Olmadığı Halde Basmak 
133
b. Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Anlaşması Bulunmayan Kişilerin Basmış Olduğu Belgeleri Kullanmak 
136
a. Hazine ve Maliye Bakanlığınca Yetkilendirilmediği Halde, Ödeme Kaydedici Cihaz Mührünü Kaldırmak, Donanım veya Yazılımını Değiştirmek 
138
b. Ödeme Kaydedici Cihazlara ve Sistemlerine ya da Kayıt Dışı Satışın Önlenmesi İçin Kurulan Elektronik Kontrol ve Denetim Sistemlerine Fiziksel veya Bilişim Yoluyla Müdahale Ederek Kayıtları Engellemek, Değiştirmek veya Silmek 
138
c. Ödeme Kaydedici Cihazlar ve Sistemleri ya da Kayıt Dışı Satışın Önlenmesi İçin Kurulan Elektronik Kontrol ve Denetim Sistemleri Tarafından Yetkili Kurumlara İletilmesi Gereken Belge, Bilgi veya Verilerin İletilmesini Önlemek veya Gerçeğe Aykırı İletilmesine Sebep Olmak 
139
a. Tütün ve Alkol Piyasalarındaki Özel Etiket ve İşaretlerle Bunlara İlişkin Sisteme Müdahale 
140
F. Suçun Manevi Unsuru 
141
G. Ceza Sorumluluğunu Kaldıran ve Azaltan Nedenler 
145
1. Zorunluluk (Iztırar) Hali 
146
2. Hakkın Kullanılması 
146
3. Cebir ve Şiddet, Korkutma ve Tehdit 
148
4. Hata 
149
5. Yaş Küçüklüğü 
149
6. Akıl Hastalığı, Sağır ve Dilsizlik, Geçici Nedenler, Alkol ve Uyuşturucu Madde Etkisinde Olma 
150
H. Suçun Ortaya Çıkış Biçimleri 
150
1. Teşebbüs 
150
a. Hesap ve Muhasebe Hilesi Yapmak Suçuna Teşebbüs 
151
b. Gerçek Olmayan veya Kayda Konu İşlemlerle İlgisi Bulunmayan Kişiler Adına Hesap Açmak Suçuna Teşebbüs 
152
c. Çift Defter Tutmak Suçuna Teşebbüs 
153
d. Defter, Kayıt ve Belgeleri Tahrif Etmek Suçuna Teşebbüs 
154
e. Defter ve Belgeleri Gizlemek (İbraz Etmemek) Suçuna Teşebbüs 
154
f. Defter ve Belgeleri Yok Etmek Suçuna Teşebbüs 
154
g. Sahte veya Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Belge Düzenlemek Suçuna Teşebbüs 
155
h. Sahte veya Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Belge Kullanmak Suçuna Teşebbüs 
155
ı. Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Anlaşması Bulunan Kişilerin Basabileceği Belgeleri, Bakanlık ile Anlaşması Olmadığı Halde Basmak Suçuna Teşebbüs 
156
i. Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Anlaşması Bulunmayan Kişilerin Basmış Olduğu Belgeleri Kullanmak Suçuna Teşebbüs 
157
2. İştirak 
157
a. Müşterek Faillik 
159
b. Dolaylı Faillik 
161
c. Azmettirme 
162
d. Yardım Etme 
163
aa. Maddi Yardım 
164
aaa. Suçun İşlenmesinde Kullanılan Araçları Sağlama 
164
bbb. Suçun İşlenmesinden Önce veya İşlenmesi Sırasında Yardımda Bulunarak İcrasını Kolaylaştırma 
164
bb. Manevi Yardım 
164
aaa. Suç işlemeye Teşvik Etme 
164
bbb. Suç İşleme Kararını Kuvvetlendirme 
165
ccc. Fiilin İşlenmesinden Sonra Yardımda Bulunmayı Vaat Etme 
165
ddd. Suçun Nasıl İşleneceği Konusunda Yol Gösterme 
165
3. İçtima 
166
a. Bileşik Suç 
166
b. Zincirleme Suç 
166
c. Fikri İçtima 
172
II. TCK’NIN CEZA SORUMLULUĞUNUN ESASLARINA İLİŞKİN GENEL HÜKÜMLERİNİN VERGİ KAÇAKÇILIĞI SUÇLARINA UYGULANMASININ DEĞERLENDİRİLMESİ, KARŞILAŞILAN SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ 
174
A. Sahte veya Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Belge Düzenleme ya da Kullanma Suçları Bakımından 7394 Sayılı Kanun ile VUK’un 359. Maddesinde Yapılan Değişiklik Öncesinde Yargıtay’ın Benimsediği Takvim Yılı Ölçütünün Eleştirel Analizi 
174
B. 7394 Sayılı Kanun ile Yapılan Değişiklik Sonrasında Vergi Kaçakçılığı Suçlarında Zincirleme Suç Hükümlerinin Birden Fazla Takvim Yılındaki Fiiller İçin Uygulanması ve Tereddüt Oluşturabilecek Konularda Çözüm Önerileri 
182
2. Farklı Vergi Mükellefleri Adına İşlenen Vergi Kaçakçılığı Suçlarında Failin Aynı Kişi Olması Halinde Zincirleme Suç Hükümlerinin Uygulanması 
186
3. Hem Asli Fail Hem de İştirak Halinde (Azmettiren) Fail Olan Kişi İçin Zincirleme Suç Hükümlerinin Uygulanması 
186
C. Sahte veya Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Belge Kullanma Suçlarında Suç Tarihinin Doğru Belirlenmesi 
187
1. Sahte veya Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Belge Kullanma Suçlarında Suç Tarihinin Belirlenmesine İlişkin Örnek 
189
D. Vergi Kaçakçılığı Suçuna İştirak Suçu Bakımından Vergi İnceleme Elemanı, Cumhuriyet Savcısı ve Ceza Hakiminin Değerlendirmesinin Önemi ve Vergi Usul Kanunu’nun 360. Maddesinde Yer Alan “Menfaat” Kavramından Analizi 
192
E. VUK’ta Düzenlenen ve Cezalandırmayı Etkileyen Özellikli Durumların Değerlendirilmesi 
197
1. Etkin Pişmanlık 
197
2. Pişmanlık ve Islah 
202
3. Yanılma ve Görüş Değişikliği 
203
4. Mücbir Sebep 
204
5. İzaha Davet 
205
F. Vergi Kaçakçılığı Suçlarında Dava Şartı Olarak “Mütalaa” 
210
1. Genel Olarak Mütalaa Şartı 
210
2. Mütalaa Şartı Bakımından Önem Arz Eden Hususlar 
213
3. Akaryakıt Sektörü ile Tütün ve Alkol Piyasası Dair 359/ç–d Maddelerine İlişkin Olarak VUK’un 367. Maddesine Eklenen Hükümlerin Değerlendirilmesi 
214
4. Soruşturma ve Kovuşturma Aşamalarında Ortaya Çıkan Fail Hakkında Mütalaa Aranmayacağına İlişkin 7394 Sayılı Kanun ile Eklenen Fıkranın Değerlendirilmesi 
215
G. Aynı Suçtan İki Kez Yargılanmama ve Cezalandırılmama Hakkına İlişkin "Ne (Non) Bis İn İdem İlkesi" ile "Masumiyet Karinesi" Kapsamında Ceza ve Vergi Mahkemelerinin Etkileşiminin AİHM ve AYM Kararları Çerçevesinde Değerlendirilmesi 
217
H. Ekonomik Suç, Ekonomik Ceza ve Cezaların Etkinliği Çerçevesinde Vergi Kaçakçılığı Suçlarının Orantılı Şekilde Cezalandırılmasına Yönelik Öneri 
225
Kaynaklar 
231
Kavramlar Dizini 
239