Soruşturma Evresinde Şüphelinin İfadesinin Alınması Prof. Dr. Timur Demirbaş  - Kitap
Soruşturma Evresinde

Şüphelinin İfadesinin Alınması

7. Baskı, 
Mart 2024
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
440
Barkod:
9789750291326
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
550,00
Stoktan hemen gönderilir.
Diğer Baskılar
6. baskı
Ocak 2022
540,00
270,00 (%50)
Kitabın Açıklaması
Soruşturma evresinde şüphelinin ifadesinin alınması, ceza muhakemesinin en önemli aşamalarındandır. Bilindiği gibi işkence iddiaları bu aşamada yoğunlaştığı için hukuka aykırı deliller de genellikle soruşturma evresinde söz konusu olmaktadır.
Üç kısımdan oluşan kitabın ilk kısmında; soruşturma evresi, şüpheli ve ifade alma kavramları ile ifade almanın tarihi gelişimi, şüphelinin delil fonksiyonu ve şüphelinin ifadesinin alınmasındaki esasları, ikinci kısmında; şüphelinin ifadesinin alınması, ifade alma psikolojisi ve ifade alma teknik ve taktiği, üçüncü kısmında ise ifade alma kurallarına aykırılık halinde, alınan ifadelerin hukuki değeri, yani delil yasakları incelenmektedir.
Kitabın bu baskısı; mevzuatta yapılan değişiklikler, AİHM, Anayasa Mahkemesi ve Yargıtay kararlarıyla güncellenmiştir.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Soruşturma Evresi, Şüpheli ve İfade Alma Kavramları ile İfade Almanın Tarihi Gelişimi
.
Şüphelinin Delil Fonksiyonu ve Şüphelinin İfadesinin Alınmasındaki Esaslar
.
Şüphelinin İfadesinin Alınması – İfade Psikolojisi – İfade Alma Teknik ve Taktiği – İfadenin Değerlendirilmesi
.
Delil Yasakları (İfade Alma Kurallarına Aykırılık Halinde Alınan İfadelerin Hukuki Değeri)
Kitapla İlgili Kategoriler
Kitabın İçindekileri
7. Baskıya Önsöz 
7
6. Baskıya Önsöz 
9
5. Baskıya Önsöz 
11
4. Baskıya Önsöz 
13
3. Baskıya Önsöz 
15
Önsöz 
17
Kısaltmalar 
29
Giriş 
33
BİRİNCİ KISIM
SORUŞTURMA EVRESİ, ŞÜPHELİ VE İFADE ALMA KAVRAMLARI İLE İFADE ALMANIN TARİHİ GELİŞİMİ – ŞÜPHELİNİN
DELİL FONKSİYONU VE ŞÜPHELİNİN İFADESİNİN ALINMASINDAKİ ESASLAR
1. Bölüm
SORUŞTURMA EVRESİ, ŞÜPHELİ VE İFADE ALMA KAVRAMLARI İLE
İFADE ALMANIN TARİHİ GELİŞİMİ
I. SORUŞTURMA EVRESİ KAVRAMI 
37
A. Genel Olarak 
37
B. Soruşturma Evresinin Önemi 
39
C. Soruşturma Evresinin Yürütülmesi 
39
1. Genel Olarak 
39
2. Soruşturma Evresinin Görevi 
41
3. Soruşturma Evresinin Özellikleri 
41
a. Yazılılık 
41
b. Gizlilik 
42
c. Dağınıklılık 
43
II. ŞÜPHELİ KAVRAMI 
43
A. Genel Olarak 
43
B. Zanlı 
46
C. Şüpheli 
48
D. Şüpheliliğin Şartları 
49
1. Şüphe 
49
2. Ceza Soruşturması 
51
E. Şüphelilik Sıfatının Kazanıldığı ve Sona Erdiği An 
54
1. Şüpheliliğin Gerçekleştiği An 
54
a. Subjektif Teori 
54
b. Objektif Teori 
55
c. Karma Teori 
55
d. Değerlendirme 
56
2. Şüpheliliğin Sona Erdiği An 
57
III. İFADE ALMA KAVRAMI VE ÇEŞİTLERİ 
58
A. İfade Alma Kavramı 
58
B. İfade Alma Kapsamına Girmeyen Durumlar 
59
1. Tanık Açıklamaları 
59
2. Kendiliğinden Yapılan (İradî) Açıklamalar 
61
3. Bilgi Toplama Aşamasında Alınan Açıklamalar (Önsorgu) 
62
C. İfade Almanın Çeşitleri 
65
1. Kişisel Bakımdan 
65
a. Kollukta İfade Alma 
65
b. Savcılıkta İfade Alma 
68
c. Hâkimin Sorguya Çekmesi 
69
d. Soruşturmacının İfade Alması 
70
2. Fonksiyonel Bakımdan 
72
a. Araştırma İfadesi 
72
b. Doğrulatma İfadesi 
72
IV. İFADE ALMANIN TARİHİ GELİŞİMİ 
73
A. Genel Olarak 
73
B. Batı’da 
74
1. Eski Yunan ve Roma’da 
74
2. Cermenlerde 
76
3. Müşterek Hukukta 
76
4. Yeni Zamanlar Hukukunda 
79
C. Türk Hukuk Tarihinde 
83
2. Bölüm
ŞÜPHELİNİN HUKUKÎ DURUMU, DELİL FONKSİYONU VE
ŞÜPHELİNİN İFADESİNİN ALINMASINDA UYULMASI GEREKLİ ESASLAR
I. ŞÜPHELİNİN HUKUKÎ DURUMU 
87
A. Genel Olarak 
87
B. Şüphelinin “Soruşturma Konusu” ve “Muhakeme Sujesi” Şeklinde İkili Konumu 
89
II. ŞÜPHELİNİN DELİL FONKSİYONU 
91
A. Genel Olarak 
91
B. Şüpheli–Sanık Beyanı 
93
C. Şüphelinin–Sanığın Delil Fonksiyonunun Sınırlanması 
95
III. ŞÜPHELİNİN İFADESİNİN ALINMASINDA UYULMASI GEREKLİ ESASLAR 
96
A. Genel Olarak 
96
B. İlkeler 
97
1. Hukuk Devleti İlkesi 
97
2. Adil Yargılanma Hakkı İlkesi 
100
3. Susma Hakkı 
100
4. İnsan Onurunun Dokunulmazlığı İlkesi 
102
5. İşkence Yasağı İlkesi 
103
6. Dürüst İşlem İlkesi 
106
7. Meramını Anlatabilme İlkesi 
106
8. Suçsuzluk Karinesi İlkesi 
109
9. Özel Hayatın Gizliliği İlkesi 
112
İKİNCİ KISIM
ŞÜPHELİNİN İFADESİNİN ALINMASI – İFADE PSİKOLOJİSİ – İFADE ALMA TEKNİK VE TAKTİĞİ – İFADENİN DEĞERLENDİRİLMESİ
1. Bölüm
ŞÜPHELİNİN İFADESİNİN ALINMASI
I. İFADE ALMANIN AMACI VE FONKSİYONU 
117
A. İfade Almanın Amacı 
117
B. İfade Almanın Fonksiyonu 
118
II. İFADE ALMANIN ŞEKLİ 
119
A. Sözlü İfade Alma 
119
B. Yazılı İfade Alma 
119
III. İFADE ALMANIN ŞARTLARI 
121
A. İfade Alanın Yetkili Olması 
121
B. Şüphelinin Cezalandırılabilir ve Koğuşturulabilir Olması 
122
C. Şühelinin İfade Verebilme Yeteneğine Sahip Olması 
124
IV. İFADE ALMADA HAZIR BULUNMA HAKKI OLANLAR 
128
V. İFADE ALMANIN HAZIRLANMASI 
129
A. Dosyanın Hazırlanması 
129
B. Şüphelinin Daveti 
130
1. Genel Olarak 
130
2. Zorla Getirme 
131
C. İfade Almanın Yeri ve Zamanı 
132
VI. İFADE ALMANIN YÜRÜYÜŞÜ 
134
A. Genel Olarak 
134
B. Kişiliğe İlişkin İfade Alma 
134
1. Kimliğe İlişkin İfade Alma 
135
2. Kişisel İlişkilere İlişkin İfade Alma 
140
C. Şüpheliye Haklarının Öğretilmesi 
143
1. Genel Olarak 
143
2. Öğretme Görevi Olanlar 
146
3. Öğretme Görevinin Kapsamı 
147
a. İsnad Edilen Fiilin Bildirilmesi 
147
b. Susma Hakkı 
151
aa. Genel Olarak 
151
bb. Şekli ve Zamanı 
159
c. Müdafiden Yararlanma Hakkı 
161
aa. Genel Olarak 
161
bb. Müdafiin Tayini 
172
aaa. Şüphelinin Müdafi Tayini 
172
bbb. Baronun Müdafi Tayini 
172
ccc. Müdafiin Tayininde Usul 
185
ddd. Müdafi Sayısı 
187
cc. Müdafiin Yetkileri 
188
aaa. Şüpheli ile Görüşme ve Hukukî Yardımda Bulunma Yetkisi 
189
bbb. Şüphelinin İfadesi Alınırken Hazır Bulunma Yetkisi 
197
ccc. Dosyayı İnceleme Yetkisi 
200
aaaa. Genel Olarak 
200
bbbb. Dosyayı İnceleme Yetkisinin Sınırlanması 
202
cccc. AİHM Kararları Işığında Dosyayı İnceleme Yetkisinin Sınırlanması 
212
1. 30.3.1989 tarihli Lamy/Belçika Kararı 
213
2. 18.03.1997 tarihli Foucher/Fransa Kararı 
213
3. 16.02.2000 tarihli Rowe ve Davis/Birleşik Krallık Kararı 
214
4. 13.2.2001 tarihli Garcia Alva/Almanya Kararı 
214
5. 13.2.2001 tarihli Lietzow/Almanya Kararı 
215
6. 13.2.2001 tarihli Schöps/Almanya Kararı 
215
7. 12.5.2005 tarihli Öcalan/Türkiye Kararı 
216
8. 9.7.2009 tarihli Mooren/Almanya Kararı 
217
dddd. CMK n.153/2’nin AİHM Kararları Işığında Değerlendirilmesi 
218
eeee. Bizzat Sanığa Dosya İnceleme Hakkının Tanınması 
219
dd. Müdafiin Ücreti 
220
d. Yakınlarından İstediğine Yakalandığının Haber Verilmesi Hakkı 
224
e. Delillerin Ortaya Konulmasını Talep Hakkı 
224
D. Esasa İlişkin İfade Alma 
226
E. Teşhis, Yüzleştirme ve Yer Gösterme 
227
1. Teşhis (Tanıma) 
227
a. Sıraya Dizme Usulü ile Teşhis 
228
b. Resimden Teşhis 
231
2. Yüzleştirme 
232
3. Yer Gösterme 
233
F. Şüphelinin İfadesinin Sabitleştirilmesi 
235
1. Genel Olarak 
235
2. Sabitleştirmenin Çeşitleri 
236
a. Tutanağa Geçirme 
236
b. Banda Almalar ve Benzeri Kayıtlar 
240
aa. Bant Kaydı, İfadenin Sabitleştirilmesi Yönünden Elverişli Bir Araç mıdır? 
241
bb. Bant, Delil Olarak Kullanılabilir mi? 
242
cc. Kanuna Aykırı Olarak Oluşturulan Bant Kayıtları 
244
3. Eksik Kaynaklar ve Onlarla Mücadele 
246
4. İyi Bir Tutanak Nasıl Olmalıdır 
247
5. Tutanakların Yetersizliğinin Nedenleri 
247
2. Bölüm
İFADE PSİKOLOJİSİ
I. GENEL OLARAK 
251
II. İFADE ALMANIN PSİKOLOJİSİ 
252
A. İfade Alanın Kişiliği ve Durumu 
253
1. İş Durumu 
253
2. Eğitim Durumu 
254
3. İfade Alanın Kişiliği 
254
B. Şüphelinin Kişiliği ve Durumu 
257
C. Başarılı Bir İfade Almanın Esasları 
259
III. İFADE ALMANIN ŞARTLARI VE YANLIŞ KAYNAKLARI 
260
A. Algılama 
260
B. Hafıza ve Hatırlama 
263
C. Tekrar Verme 
264
IV. YALAN VE İTİRAF PSİKOLOJİSİ 
266
A. Yalan 
266
1. Şüpheli Yalanı 
267
2. Tanığın Yalanı 
268
3. Yalanın Nedenleri 
269
B. İtiraf 
269
1. İtiraf Şekilleri 
271
a. Mantıklı İtiraf 
271
b. Duygulu İtiraf 
272
c. Psikopatolojik Şartlı İtiraf 
272
2. İtiraf Saikleri ve İtirafa Hazır Olmanın Belirtileri 
272
a. İtiraf Saikleri 
272
b. İtirafa Hazır Olmanın Belirtileri 
273
3. Gerçek Dışı İtiraf 
274
4. İtirafın Geri Alınması 
275
3. Bölüm
İFADE ALMA TEKNİK VE TAKTİĞİ
I. GENEL OLARAK 
277
II. GENEL İFADE ALMA KURALLARI 
279
A. Hazırlık Çalışmaları 
279
1. Dosyanın Çalışılması 
279
2. Hukuk Bilgisi 
280
3. Şüphelinin Kişiliğinin Öğrenilmesi 
280
B. İfade Alma Zamanının Seçimi 
282
C. İfade Alma Yerinin Seçimi 
282
D. İfade Alanın Davranışı ve Rahatsız Edici Hususların Bulunmaması 
285
E. Şüphelinin İfade Vermedeki Davranışı ve İfade Alanın Tepkileri 
288
F. Soru Sorma Teknik ve Taktiği 
290
1. Soru Sorma Tekniği 
290
2. Soru Sorma Taktiği 
294
G. İfadenin Kontrolü 
298
H. Dinlenme Aralarının Düzenlenmesi 
301
III. ÖZEL İFADE ALMA KURALLARI 
304
A. İtiraf Eden Şüphelinin İfadesinin Alınması 
304
1. Genel Olarak 
304
2. İkrarın İnkâra Karşı Güvenceye Alınması 
308
B. İtiraf Etmeyen Şüphelinin İfadesinin Alınması 
309
C. Susan Şüphelinin İfadesinin Alınması 
311
1. Tamamen Susan Şüpheli 
311
2. Kısmen Susan Şüpheli 
312
D. İnkâr Eden Şüphelinin İfadesinin Alınması 
312
1. Genel Olarak İnkâr Eden Şüpheli 
312
2. Kısmen İnkâr Eden Şüpheli 
315
IV. ÇOCUKLARIN, GENÇLERİN, KADINLARIN VE YAŞLILARIN İFADESİNİN ALINMASI 
315
A. Çocukların İfadesinin Alınması 
315
1. Şüpheli Çocukların 
315
2. Mağdur Çocukların 
320
3. Adli Görüşme Odaları 
322
B. Gençlerin İfadesinin Alınması 
325
C. Kadınların İfadesinin Alınması 
326
D. Yaşlıların İfadesinin Alınması 
327
E. Yabancıların İfadesinin Alınması 
327
4. Bölüm
İFADENİN DEĞERLENDİRİLMESİ
I. GENEL OLARAK 
331
II. DEĞERLENDİRME 
336
III. DEĞERLENDİRME KRİTERLERİ 
337
A. Genel Olarak 
337
B. Gerçek ve Yalan İfade Belirtileri 
339
1. Gerçek İfade Belirtileri 
339
2. Yalan İfade Belirtileri 
340
C. İfade Davranışı 
341
ÜÇÜNCÜ KISIM
DELİL YASAKLARI (İFADE ALMA KURALLARINA AYKIRILIK HALİNDE ALINAN İFADELERİN HUKUKİ DEĞERİ)
I. DELİL YASAKLARI KAVRAMI, GÖREVİ VE SONUCU 
343
A. Delil Yasakları Kavramı 
343
B. Delil Yasaklarının Görevi 
346
C. Delil Yasaklarının Sonucu 
347
II. DELİL YASAKLARI DURUMLARI 
350
A. Genel Olarak 
350
B. Şüpheli ve Sanığa Haklarının Öğretilmemesi (Aydınlatma Yükümlülüğünün İhlâli) 
350
1. Genel Olarak 
350
2. Bizdeki Durum 
355
C. Yasak İfade Alma Yöntemlerinin Kullanılması 
358
1. Genel Olarak 
358
2. Yasak İfade Alma Uygulamaları 
361
a. Şüpheli ve Sanığı Açık Olmayan Şeyler İçerisinde Suçlamada Bırakma Yasağı 
361
b. Şüpheli ve Sanığın İfadelerini Görmemezlikten Gelme Yasağı 
362
d. Bazı Maddelerin Verilmesi Yasağı 
362
e. Şüpheli ve Sanığın Ruhu Üzerinde Kuvvetli Etkilerde Bulunma Yasağı 
363
f. Telkinde Bulunma Yasağı 
364
g. Hipnoz Yasağı 
364
h. Karanlık, Şüpheli veya Yanıltıcı Soruların Sorulması Yasağı 
365
ı. Aldatma Yasağı 
365
i. Tehdit Yasağı 
365
k. Vaatte Bulunma Yasağı 
366
l. Şüpheli ve Sanığın Bedenî veya Ruhî Mevcut İstisnaî Durumlarından Faydalanma Yasağı 
366
m. İfade Almayı Doğrudan Doğruya Takip Eden Yasaklar 
367
n. İfade Alma Hükümlerini Dolanma Yasakları 
367
o. Bazı Araçların Uygulanması Yasağı 
367
3. CMK 148’de Belirtilen Yasak İfade Alma ve Sorgu Usulleri 
368
a. Uygulama Alanı 
368
aa. Yöneldiği Kişiler 
368
aaa. Genel Olarak 
368
bbb. Özel Kişiler Tarafından Elde Edilen Hukuka Aykırı Deliller 
370
bb. İlli Bağlantı 
374
b. İfade Almada Geçerlilik 
375
c. Yasak İfade Alma Yöntemleri 
376
aa. Kötü Davranma 
377
bb. İşkence 
378
cc. İlaç Verme 
380
dd. Yorma 
382
ee. Aldatma 
384
ff. Cebir 
387
gg. Tehditte Bulunma 
388
hh. Bazı Araçlar Uygulama 
388
ıı. Kanuna Aykırı Bir Yarar Vaat Etme 
390
ii. Diğer Yasak Yöntemler 
391
kk. Kollukta Alınan İfadede Müdafiin Hazır Bulunmaması 
392
ll. Şüphelinin Aynı Olayla İlgili Olarak Kolluk Tarafından Yeniden İfadesinin Alınması 
393
d. Şüpheli ve Sanığın Rızasının Dikkate Alınmaması 
394
D. Değerlendirme Yasakları 
396
1. Genel Olarak 
396
2. CMK m. 217/2’de Düzenlenen Mutlak Değerlendirme Yasağı 
396
3. Delil Yasaklarının Uzak Etkisi 
399
a. Genel Olarak 
399
b. Bizdeki Durum 
405
aa. CMUK’da 
405
bb. CMK’da 
407
Yararlanılan Kaynaklar 
413
Kavramlar Dizini 
429