>
Hukuk Kitapları>
Ticaret Hukuku>
Borsa, Sermaye Piyasası Hukuku>
Sorunlu Kredilerin Menkul Kıymetleştirilmesi ve Türk Sermaye Piyasaları İçin Öneriler
Sorunlu Kredilerin Menkul Kıymetleştirilmesi ve Türk Sermaye Piyasaları İçin Öneriler
1. Baskı,
Temmuz 2025
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa Sayısı:
417
Kitabın Fiyatı:
800,00₺
Temin süresi 2-3 gündür.
Kitabın Açıklaması
Kitapta, sorunlu kredilerin menkul kıymetleştirilmesi konusunun hem uluslararası mevzuatlarda özellikle Avrupa Birliği'nde nasıl düzenlendiği ve uluslararası uygulamalarının nasıl olduğu açıklanmış hem de Türkiye'de sorunlu kredi menkul kıymetleştirmesinin yasal dayanakları ve düzenleme tavsiyeleri sistematize edilerek ele alınmaya çalışılmıştır. Ayrıca, sorunlu kredi ve menkul kıymetleştirme kavramları hukuk dışında finans, muhasebe ve bankacılık gibi farklı disiplinleri bir arada kullanmayı gerektiren konular olduğu için, sorunlu kredilerin menkul kıymetleştirilmesine ilgi duyanların konuyu interdisipliner olarak görmelerini sağlayacak bir kaynak oluşturulması hedeflenmiştir.
Kitapla İlgili Kategoriler
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ ve TEŞEKKÜR
5
İÇİNDEKİLER
9
KISALTMALAR
23
GİRİŞ
27
1. Konunun Takdimi
27
2. İnceleme Planı
28
1. BÖLÜM SORUNLU KREDİ
1.1. ULUSLARARASI DÜZENLEMELERDE ve TÜRK HUKUKUNDA SORUNLU KREDİ
31
1.1.1. Kredi Kavramı
31
1.1.2. Banka Kredisi
33
1.1.3. Banka Kredisi Türleri ve Banka Kredi Sözleşmesi
35
1.1.4. Banka Kredisi Teminatları
37
1.1.4.1. Teminatın Kavramsal Çerçevesi
37
1.1.4.2. Banka Kredisi Teminatı Türleri
39
1.1.5. Sorunlu Kredi Kavramı
40
1.1.5.1. Genel Olarak
40
1.1.5.2. Avrupa Mevzuatında Sorunlu Kredi (Non–Performing Loan) Kavramı
43
1.1.6. BDDK Mevzuatındaki İlgili Düzenlemeler
49
1.1.6.1. Karşılıklar Yönetmeliği
49
1.1.6.1.1. Kredilerin Sınıflandırılması
49
1.1.6.1.1.1. Canlı Alacaklar
52
1.1.6.1.1.2. Donuk Alacaklar
53
1.1.6.1.1.3. Yeniden Yapılandırılmış Alacaklar
56
1.1.6.1.2. Kredilerin Sınıflandırılması Konusunda Karşılıklar Yönetmeliği Hakkında Değerlendirme
58
1.1.6.1.3. Karşılık Ayrılması
61
1.1.6.2. Bankaların Kredi İşlemlerine İlişkin Yönetmelik
64
1.1.6.3. Sorunlu Alacak Çözümleme Rehberi
66
1.1.6.4. Türk Hukukunda Sorunlu Kredinin Kavramsal Çerçevesinin Çizilmesi
68
1.1.6.4.1 Genel Olarak
68
1.1.6.4.2. Türk Hukukunda Sorunlu Kredi’ye Dair Tanım Denemesi
75
1.1.7. Sorunlu Kredilerin Oluşma Nedenleri
76
1.1.7.1. Kredi Alan İşletmeye İlişkin Nedenler
77
1.1.7.2. Makro Düzeydeki Çevresel Faktörlerden Kaynaklanan Nedenler
77
1.1.7.3. Banka Kaynaklı Nedenler
78
1.1.8. Sorunlu Kredilerin Kredi Alan, Banka ve Genel Ekonomi İçin Sonuçları
79
1.1.8.1. Krediyi Kullanan Borçluya Etkileri
80
1.1.8.2. Krediyi Kullandıran Bankaya Etkileri
80
1.1.8.3. Ülke Ekonomisine Etkileri
82
1.1.9. Türk Bankacılık Sektöründe Sorunlu Kredilere Dair İstatistiki Veriler
87
1.1.9.1. Türk Bankacılık Sektörünün Finansal Tablolarının Analizi
88
1.1.9.2. Türk Bankacılık Sektöründe Sorunlu Kredilerin Analizi
91
2. BÖLÜM MENKUL KIYMETLEŞTİRME
2.1. ULUSLARARASI UYGULAMALARDA MENKUL KIYMETLEŞTİRME (SECURITIZATION)
93
2.1.1. Genel Olarak
93
2.1.1.1. Menkul Kıymet Kavramı 93
2.1.1.1.1. Türk Hukukunda Menkul Kıymet Kavramı
93
2.1.1.1.2. Menkul Kıymetin Mülga 2499 Sayılı Kanun’da Sayılan Unsurlarının Yürürlükteki Mevzuata Göre Değerlendirilmesi
97
2.1.1.1.3. Uluslararası Düzenlemelerde Menkul Kıymet Kavramı
102
2.1.1.2. Menkul Kıymetleştirmenin Hukuki ve Ekonomik Çerçevesi
104
2.1.1.2.1. Genel Olarak
104
2.1.1.2.2. Menkul Kıymetleştirme Sonucu İhraç Edilen Aracın Hukuki Niteliği
110
2.1.1.2.2.1. VDMK’nın TMK’dan Farkı
110
2.1.1.2.2.2. VDMK’nın Borçlanma Aracı Niteliğinde Olup Olmadığı
115
2.1.2. Menkul Kıymetleştirmenin Tarihçesi
123
2.1.3. Menkul Kıymetleştirmenin Faydaları
127
2.1.3.1. Ekonomiye ve Piyasaya Sağladığı Genel Faydalar
127
2.1.3.2. Kaynak Kuruluşa (Originator) Sağlanan Faydalar
127
2.1.3.3. Yatırımcılara Sağlanan Faydalar
130
2.1.4. Varlığa Dayalı Menkul Kıymetleştirme Süreci, Dilimlendirme (Tranching) ve Varlığa Dayalı Menkul Kıymetleştirmenin Nakit Akımı Şelalesi/Ödemelerde Öncelik Sırası (Cash Flow Waterfall)
131
2.1.4.1. Genel Olarak
131
2.1.4.2. Menkul Kıymetleştirilecek Varlıkların Seçimi
132
2.1.4.2.1 Menkul Kıymetleştirmeye Konu Edilebilecek Varlıkların Özellikleri
137
2.1.4.2.1.1. Düzenli Getiri Sağlama
137
2.1.4.2.1.2. Tahsil Edilememe Riskinin Düşük Olması
138
2.1.4.2.1.3. Devredilebilir Nitelikte Olma
139
2.1.4.2.1.4. Alacağın Doğmuş veya Doğacak Olması
139
2.1.4.3. Menkul Kıymetleştirilecek Varlıkların Kaynak Kuruluşun Malvarlığından Ayrılması
140
2.1.4.3.1. Menkul Kıymetleştirmede Alacağın Temliki
143
2.1.4.3.2. Menkul Kıymetleştirmede Alacağın Temlikine Konu Varlıkların Değerinin Belirlenmesi
146
2.1.4.4. Menkul Kıymeti İhraç Etme ve Dilimlendirme (Tranching)
147
2.1.4.5. Yatırımcılara Nakit Akımı Şelalesine (“Cash Flow Waterfall”) Göre Ödeme Yapılması / Ödemelerde Öncelik Sırası
150
2.1.5. Menkul Kıymetleştirme İşleminde Taraflar
151
2.1.5.1. Borçlu (Debtor/Borrower)
151
2.1.5.2. Kaynak Kuruluş (Originator) ve Kurucu (Sponsor)
152
2.1.5.3. İhraççı/SPV (Special Purpose Vehicle)
155
2.1.5.4. Güvenilen Kişi–Yediemin (Trustee)
161
2.1.5.5. Hizmet Sağlayıcı (Servicer)
164
2.1.5.6. Yatırımcılar (Investors)
165
2.1.5.7. Kredi Derecelendirme Kuruluşu (Credit Rating Agency)
166
2.1.5.8. Aracı Kuruluş/Yatırım Bankası (Arranger/Underwriter)
168
2.1.5.9. Hukuk Danışmanları
169
2.1.5.10. Takas Karşı Tarafı (Swap Counterparty)
169
2.1.5.11. Likidite Sağlayıcı (Liquidity Provider)
170
2.1.5.12. Kredi Güçlendirme Sağlayıcıları (Credit Enhancement Providers)
171
2.1.6. Kredi Güçlendirme Tedbirleri
172
2.1.6.1. Dahili Tedbirler
173
2.1.6.1.1. Aşkın Teminatlandırma (Over–collateralization)
173
2.1.6.1.2. Rücu (Recourse)
174
2.1.6.1.3. Yedek Fonlar (Cash Reserve Funds) ve Artan Fonlar (Excess Spread)
175
2.1.6.1.4. Dilimlendirme (Tranching)
177
2.1.6.2. Dış (Harici) Tedbirler
178
2.1.6.2.1. Sigorta Sözleşmeleri (Surety Bonds)
178
2.1.6.2.2 Teminat Mektubu (Letter of Credits) ve Garanti Sözleşmesi (Guarantee Agreement)
179
2.1.7. Menkul Kıymetleştirme Yapılarının Türleri
180
2.1.7.1. Gerçek Satış Menkul Kıymetleştirme (True Sale Securitization)
180
2.1.7.2. Sentetik (Yapay) Menkul Kıymetleştirme (Synthetic Securitization)
181
2.2. TÜRK HUKUKUNDA VARLIĞA DAYALI MENKUL KIYMETLEŞTİRME (ASSET BACKED SECURITIZATION)
183
2.2.1. Genel Olarak
183
2.2.2. İpoteğe veya Varlığa Dayalı Menkul Kıymet
184
2.2.3. Konut veya Varlık Finansmanı Fonları (Fon)
188
2.2.3.1. Tanımı ve Yatırım Fonu ile Karşılaştırılması
188
2.2.3.2. İnançlı Mülkiyet İlişkisi
191
2.2.3.3. Fonun Kuruluşu
194
2.2.3.3.1. Fonun Yönetim ve Temsili (VİDMK Tebliği md. 11 ve 17)
197
2.2.3.3.2. Fonun Denetimi (VİDMK Tebliği m. 12)
200
2.2.4. Varlığa veya İpoteğe Dayalı Menkul Kıymetleştirmede Menkul Kıymetleştirilebilecek Varlıklar ve Nitelikleri
202
2.2.4.1. Genel Olarak (VİDMK Tebliği md. 15)
202
2.2.4.2. Menkul Kıymetleştirilebilecek Varlıkların Nitelikleri (VİDMK Tebliği md. 16)
205
2.2.5. İpotek Finansmanı Kuruluşları (İFK)
210
2.2.6. VİDMK İhracına İlişkin Temel Esaslar ve Risk Tutma Yükümlülüğü (VİDMK Tebliği md. 9 ve 10)
212
2.2.7. Fon Portföyüne İlişkin Esaslar
217
2.2.7.1. Fon Portföyünün Yönetilmesine İlişkin Esaslar (VİDMK Tebliği md. 17)
217
2.2.7.2. Fon Portföyünden Yapılabilecek Harcamalar (VİDMK Tebliği md. 18)
221
2.2.7.3. Fon Portföyünün Kalitesinin Artırılmasına Yönelik İşlemler (VİDMK Tebliği md. 19)
221
2.2.8. Varlığa veya İpoteğe Dayalı Menkul Kıymetlerin İtfası
229
2.2.9. Fonun Sona Ermesi
231
3. BÖLÜM SORUNLU KREDİLERİN MENKUL KIYMETLEŞTİRİLMESİ
3.1. ULUSLARARASI UYGULAMALARDA SORUNLU KREDİ MENKUL KIYMETLEŞTİRMESİ
233
3.1.1. Genel Olarak
233
3.1.2. Sorunlu Kredilerin Menkul Kıymetleştirilmesinin Tarihçesi
237
3.1.3. Sorunlu Kredilerin Satışında Fiyatlama
240
3.1.3.1. Brüt Defter Değeri (Gross Book Value–GBV), Net Defter Değeri (Net Book Value–NBV), Değer Düzeltmeleri (Value Adjustments) ve Karşılama Oranı (Coverage Ratio) Tanımları
242
3.1.3.2. Portföyün Net Defter Değeri ile Piyasa Değeri (Market Value) Arasındaki Farkın Nedenleri
243
3.1.3.3. Net Defter Değeri ile Piyasa Değeri Arasındaki Fiyatlandırma Farkının Azaltılması
246
3.1.3.3.1. İlk Sorunlu Kredi Portföyünün Seçimi
246
3.1.3.3.2. Sorunlu Kredi Menkul Kıymetleştirmesinde Kullanılan Çeşitli Güçlendirici Mekanizmalar
247
3.1.4. Sorunlu Kredilerin Menkul Kıymetleştirilmesinin Uygulamadaki Farklı Türleri
250
3.1.4.1. Standart Sorunlu Kredi Menkul Kıymetleştirmesi (MarketNon–Government Backed NPL Securitization)
251
3.1.4.2. Elde Tutulan Sorunlu Kredi Menkul Kıymetleştirmesi (Retained NPL Securitization)
252
3.1.4.3. Devlet Destekli Sorunlu Kredi Menkul Kıymetleştirmesi (Government Backed NPL Securitization)
255
3.1.4.3.1. Taraflar
258
3.1.4.3.1.1. Devreden Banka (Transferring Banks/Originator)
259
3.1.4.3.1.2. Özel Amaçlı Kuruluş (Special Purpose Vehicle) (SPV)
259
3.1.4.3.1.3. Bağımsız Özel Hizmet Sağlayıcı (Independent Special Servicer)
259
3.1.4.3.1.4. Kredi Derecelendirme Kuruluşu (Credit Rating Agency – CRA)
262
3.1.4.3.1.5. AB Üye Devletleri (İtalya ve Yunanistan)
263
3.1.4.3.1.6. Yatırımcılar (Investors)
263
3.1.4.3.1.7. Yediemin (Trustee), Ödeme Kuruluşları (Paying Agents) ve Yatırım Bankası (Arranger)
264
3.1.4.3.2. Sorunlu Kredi Portföyünün Fiyatlandırılması
265
3.1.4.3.3. Ödemelerde Öncelik Sırası
268
3.1.4.3.4. Senior, Mezzanine ve Junior Dilimlerin İşlevi ve Risk Profili
269
3.1.4.3.4.1. Senior (En Üst) Dilim Menkul Kıymetler (Senetler)
269
3.1.4.3.4.2. Mezzanine (Ara) Dilim Menkul Kıymetler (Senetler)
271
3.1.4.3.4.3. Junior (En Alt) Dilim Menkul Kıymetler (Senetler)
274
3.1.4.3.5. Devlet Garantisinin Hüküm ve Koşulları
276
3.1.4.3.5.1. Devlet Garantisi Sağlanması
276
3.1.4.3.5.2. Garantinin Uygulanabilme Koşulu
277
3.1.4.3.5.3. Garantinin Hüküm ve Koşulları
278
3.1.4.3.5.4. Garanti Ücreti
279
3.1.4.3.6. Devletin Üstlendiği Riskin Azaltılması
280
3.1.4.3.6.1. Varlık Koruma Planlarının Piyasa Koşullarına Uygun Olması
280
3.1.4.3.6.2. Devlet Garantisinin Ücretlendirilmesi
283
3.1.4.3.6.3. Devlet Riskini Azaltıcı Ek Tedbirler
284
3.2. SORUNLU KREDİ MENKUL KIYMETLEŞTİRMESİNE İLİŞKİN AB DÜZENLEMELERİ
285
3.2.1. Düzenlemelerin Gerekçesi ve Arka Planı
285
3.2.2. Sorunlu Kredi Menkul Kıymetleştirmelerine İlişkin 23 Ekim 2019 Tarihli EBA Görüşü
290
3.2.2.1. 23 Ekim 2019 Tarihli EBA Görüşü’nün Arka Planı
290
3.2.2.2. AB’de Menkul Kıymetleştirme Düzenleyici Sermaye Çerçevesi (Securitisation Regulatory Capital Framework)
293
3.2.2.3. 2021 Yılındaki Hızlı Düzeltme Değişikliklerinden Önce CRR’da Yer Alan Sorunlu Kredi Menkul Kıymetleştirmesinde Düzenleyici Sermayeye İlişkin Kısıtlayıcı Hükümler
295
3.2.2.4. AB Menkul Kıymetleştirme Çerçevesinin Sorunlu Kredi Menkul Kıymetleştirmesinde Düzenleyici Sermayeye Etkisi
297
3.2.2.5. AB Sermaye Yeterliliği Tüzüğü’ne (CRR) ve AB Menkul Kıymetleştirme Tüzüğü’ne (SR) Dair EBA’nın Değişiklik Tavsiyeleri
300
3.2.2.5.1. AB Sermaye Yeterliliği Tüzüğü’ne (CRR) İlişkin Değişiklik Tavsiyeleri
300
3.2.2.5.2. AB Menkul Kıymetleştirme Tüzüğü’ne (SR) İlişkin Değişiklik Tavsiyeleri
301
3.2.3. 23 Haziran 2020 Tarihli Basel Komitesi Danışma Görüşü (Basel Committee Consultation)
302
3.2.4. AB Sermaye Yeterliliği Tüzüğü’nde (CRR) 6 Nisan 2021 Tarihli Değişiklikler
303
3.2.5. AB Menkul Kıymetleştirme Tüzüğü’nde (SR) 6 Nisan 2021 Tarihli Değişiklikler
305
3.2.5.1. AB Menkul Kıymetleştirme Tüzüğü’nün Arka Planı ve Bu Tüzüğün Sorunlu Kredi Menkul Kıymetleştirmesi ile Uyumluluğu
305
3.2.5.2. SR Madde 9’daki Değişiklik (Kredi Verme Kriterlerine İlişkin Durum Tespiti Gereklilikleri) (“Due Diligence ments Regarding Credit Granting Criteria”)
309
3.2.5.3. SR Madde 5’teki Değişiklik (Kurumsal Yatırımcılar için Kredi Verme Kriterlerine İlişkin Durum Tespiti Gereklilikleri) (“Due Diligence ments for Institutional Investors Regarding Credit Granting Criteria”)
312
3.2.5.4. SR Madde 6’daki Değişiklik (Risk Tutma Gereklilikleri) (“Risk Retention ments”)
314
3.2.5.4.1. Risk Tutma Tutarının Belirlenmesinde Değişiklik
316
3.2.5.4.2. Hizmet Sağlayıcının Risk Tutma Yükümlüsü Olabilmesine İlişkin Değişiklik
319
3.2.5.5. SR Madde 2’deki Değişiklik (Sorunlu Kredi Menkul Kıymetleştirmesinin Tanımı)
323
3.3. VARLIK YÖNETİM ŞİRKETLERİ ve TÜRK HUKUKUNDA SORUNLU KREDİ MENKUL KIYMETLEŞTİRMESİ
324
3.3.1. Genel Olarak
324
3.3.2. Karşılaştırmalı Hukukta Varlık Yönetim Şirketleri
328
3.3.2.1. Varlık Yönetim Şirketi’nin (VYŞ) Tanımı
328
3.3.2.2. Varlık Yönetim Şirketlerinin Yapılanma Türleri
331
3.3.2.2.1. Merkezi (Ulusal) Varlık Yönetim Şirketi
332
3.3.2.2.2. Merkezi Olmayan Varlık Yönetim Şirketi
336
3.3.2.2.2.1. Bankanın Sahip Olduğu Ayrı Bir VYŞ
336
3.3.2.2.2.2. Bankanın Sorunlu Varlıklarını Bir Yerde Toplayarak Bir Toplayıcı Banka Olarak Yapılandırılması Yöntemiyle Kurulan VYŞ
337
3.3.2.2.2.3. Yapılandırma ve Tasfiye İşlemlerini Birlikte Yürüten VYŞ
338
3.3.2.3. Varlık Yönetim Şirketlerine İlişkin Ülke Uygulamaları
338
3.3.2.4. Varlık Yönetim Şirketlerinin İşleyiş Yöntemleri
341
3.3.2.6. Varlık Yönetim Şirketlerinin Olumsuz Yönleri
345
3.3.3. BDDK Düzenlemelerine Göre Varlık Yönetim Şirketleri
346
3.3.3.1. Yasal Dayanak
346
3.3.3.2. Türkiye’de Varlık Yönetim Sektörü İçin Düzenleme Önerileri
353
3.3.4. Türk Hukukunda Sorunlu Kredilerin Menkul Kıymetleştirilmesine İlişkin Mevzuat
358
3.3.5. Sorunlu Kredilerin Menkul Kıymetleştirilmesinde Türk Sermaye Piyasaları İçin Düzenleme Önerileri
361
3.3.5.1. Menkul Kıymetleştirilecek Sorunlu Krediler ile Portföyün Asgari Ne Kadarının Sorunlu Kredilerden Oluşacağı VİDMK Tebliği’nde Açıkça Tanımlanmalıdır
362
3.3.5.2. VYŞ’lerin Menkul Kıymetleştirebileceği Alacaklar Sadece Bankalardan Devraldıkları Alacaklar ile Sınırlandırılmamalıdır
363
3.3.5.3. VYŞ’lerin Yanı Sıra Bankalar da Sorunlu Kredilerini Fon Kurarak Menkul Kıymetleştirebilmelidir
364
3.3.5.4. VYŞ’ler Devralmalarla Oluşturduğu Kendi Varlığı Dışında Diğer Kaynak Kuruluş Sorunlu Varlıklarını da Bilançosunda Yer Almaksızın Menkul Kıymetleştirebilmelidir
365
3.3.5.6. Sorunlu Kredi Menkul Kıymetleştirmesine Özgü Vergi Muafiyetleri Tanınmalıdır
367
3.3.5.7. VYŞ’ler Dışında Üçüncü Taraflara ve Yabancı Şirketlere de Sorunlu Krediler Devredilebilmeli, Vergi Avantajı Sağlayan Yargı Çevrelerinde Kurulan SPV’lerle İhraç Yapılabilmelidir
367
3.3.5.8. Bağımsız Hizmet Sağlayıcılık Faaliyeti İçin Standartlar Oluşturulmalıdır
368
3.3.5.9. Bağımsız Hizmet Sağlayıcı Risk Tutma Yükümlülüğünü de Üstlenebilmelidir
372
3.3.5.10. Risk Tutma Miktarı, Satın Alınan Portföyün İskontolu Nominal Değeri Üzerinden Hesaplanmalıdır
373
3.3.5.11. Sorunlu Kredi Rasyosu Kritik Seviyelere Ulaşırsa İtalyan ve Yunan Varlık Koruma Planlarına Benzer Düzenlemeler Kabul Edilmelidir
374
SONUÇ
375
KAYNAKÇA
389
Kitabın Fiyatı:
800,00₺
Temin süresi 2-3 gündür.
Bu kitaplar da ilginizi çekebilir
Blokzincir Uygulaması
Burcu Görkemli
Sermaye Piyasası Hukuku
Burak Adıgüzel
Sermaye Piyasası Hukuku
Tekin Memiş, Gökçen Turan
Uluslararası Yatırım Hukuku
Şaban Kayıhan, Etem Kara
Hakkımızda
|
Uluslararası Yayınevi Belgesi|
Kaynakça Dosyası|
Kişisel Verilerin Korunması |
Üyelik|
Siparişlerim|
İade Politikası|
İletişim