Sendikacılık ve Toplu Pazarlık Ekonomisi Kavramlar ¦ Modeller ¦ Uygulama Prof. Dr. Yusuf Balcı  - Kitap

Sendikacılık ve Toplu Pazarlık Ekonomisi

Kavramlar ¦ Modeller ¦ Uygulama

5. Baskı, 
Mayıs 2025
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
380
Barkod:
9786253810924
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
410,00
24 saat içerisinde temin edilir.
Kitabın Açıklaması
Sendikacılık ve Toplu Pazarlık Ekonomisi dersi için hazırlanan ve gözden geçirilmiş 5. baskısıyla okura sunulan bu kitap, Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri bölümlerinin müfredatında farklı başlıklarla yer alan derslere de uygundur.
Kitapta, sendikaların ve toplu pazarlığın ekonomik işlevleri kapsamlı ve sade bir dille ele alınmakta; teorik yaklaşımlar bilimsel analizlerle desteklenmektedir. Sendikacılık, arz ve talep yönlerinden incelenirken; toplu pazarlık süreçlerinde ücret ve istihdamın oluşumu, ilgili literatürdeki temel modellerle açıklanmıştır. Grev ve toplu pazarlığı açıklayan modellerin yanı sıra, ücret yapısı, verimlilik, gelir dağılımı ve enflasyon gibi başlıklarda sendikaların ekonomik etkileri değerlendirilmektedir. Ayrıca, sendikaların iktisat politikaları, teknolojik değişim, işgücü yapısı ve siyaset üzerindeki etkileri de ayrıntılı şekilde ele alınmıştır.
Küreselleşme ve bilgi toplumuna geçiş sürecinde sendikaların değişen rolü ve geleceğine dair bilimsel öngörüler, kitabın öne çıkan diğer konularındandır. Güncel içeriği ve yalın anlatımıyla kitap yalnızca öğrenciler için değil, bu alanda araştırma yapanlar, sendikalar ve ilgili kurumlar ile meslek sınavlarına hazırlananlar için de faydalı bir kaynaktır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Sendikacılık: Kavramsal Çerçeve
.
Dünyada (İngiltere, ABD, Japonya, Fransa) ve Türkiye'de Sendikacılık
.
Sendikacılık Arz ve Talebi
.
Sendikalaşmayı Belirleyen Faktörler
.
Sendikalar ve Emek Talebi Elastikiyeti
.
Toplu Pazarlık ve Grev Modelleri
.
Türkiye Açısından Bir Model
.
Sendikaların Ekonomik Etkileri
.
Sendikaların Ücret Yapısına Etkileri
.
Sendikalar ve Teknolojik Değişme
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
Beşinci Baskıya Önsöz 
7
Birinci Baskıya Önsöz 
9
Tablolar ve Şekiller Listesi 
19
Giriş 
21
Birinci Bölüm
SENDİKACILIK: KAVRAMSAL ÇERÇEVE
I. SENDİKACILIK VE TOPLU PAZARLIK KAVRAMI 
25
A. Sendika Kavramı 
25
B. Toplu Pazarlık Kavramı 
27
II. SENDİKAL ÖRGÜTLENME MODELLERİ 
29
A. Taban Örgütlenme Modelleri 
29
1. Meslek Sendikaları 
29
2. Beyaz Yakalı Sendikaları 
30
3. İşkolu Sendikaları 
31
4. İşyeri Sendikaları 
31
5. Genel Sendikalar 
31
B. Üst Örgütlenme Modelleri 
32
C. Uluslararası Örgütlenme Modelleri 
33
III. SENDİKACILIK VE SİYASET 
34
A. Sendikalar ve Demokrasi 
34
B. Sendikalar ve Hükümet Politikaları 
35
C. Sendikalar ve Dar ve Geniş Manada Siyaset 
36
1. Sendikaların Siyasi Faaliyetleri 
38
2. Sendikaların Siyasetteki Rolü 
38
3. Sendikalar–Siyaset İlişkisi Türleri 
38
a. Bağımlı Model 
39
b. Ara Bağımlı Model 
39
c. Bağımsız Model 
39
İkinci Bölüm
SENDİKACILIĞIN GELİŞİMİ:
DÜNYADA VE TÜRKİYE’DE SENDİKACILIK
I. SENDİKACILIĞIN DOĞUŞU VE GELİŞİMİ 
43
A. Sendikacılığın Doğuşu 
43
B. Sendikacılığın Gelişimi 
45
1. 1840 Öncesi Dönem 
46
2. 1840–1930 Dönemi 
47
3. 1930–1945 Dönemi 
48
4. 1946–1980 Dönemi 
48
5. 1980 Sonrası Dönem 
51
II. DÜNYADA SENDİKACILIK 
56
A. İngiltere’de Sendikacılık 
58
1. İngiltere’de Sendikacılığın Tarihi Gelişimi 
58
a. Kalfaların (Zanaatkârların) Başlattığı İlk Örgütlenmeler 
59
b. Owenizm ve Chartizm Hareketleri 
60
c. Ulusal Sendikaların Oluşumu 
61
d. Üst Sendikal Örgütlenmeye Gidiş: İşçi Sendikaları Kongresi’nin (Trade Union Congress – TUC) Kuruluşu 
62
e. Siyasal İşçi Örgütlenmesi: İşçi Partisi’nin Doğuşu 
63
f. Birinci Dünya Savaşı – İkinci Dünya Savaşı Arası Duraklama Dönemi 
63
g. İkinci Dünya Savaşı Sonrası Yükseliş Dönemi 
64
2. İngiliz Sendikacılığının Yapısı 
67
B. ABD’de Sendikacılık 
69
1. ABD’de Sendikacılığın Tarihi Gelişimi 
69
a. İlk Sendikal Örgütlenmeler ve Toplu İşçi Hareketleri 
69
b. Meslek Sendikalarının Gelişmesi 
70
c. İdealist ve Gerçekçi Sendikacılık Akımları 
71
d. Ulusal Düzeyde Üst Örgütlenmeye Gidiş: Amerikan İşçi Federasyonu (American Federation of Labor) AFL’nin Kuruluşu 
72
e. 1930–1945 Dönemi: Sendikacılığın Toparlanma Dönemi 
73
f. Endüstriyel Örgütler Kongresi (Congress of Industrial Organizations) CIO’nun Kuruluşu ve AFL–CIO Birleşmesi 
74
g. İkinci Dünya Savaşı Sonrası Dönem 
75
2. Amerikan Sendikacılığının Yapısı 
76
C. Fransa’da Sendikacılık 
79
1. Fransa’da Sendikacılığın Tarihi Gelişimi 
80
a. 1945 Öncesi Dönem 
80
b. 1945–1980 Dönemi 
82
c. 1980 Sonrası Dönem 
84
2. Fransız Sendikacılığının Yapısı 
85
D. Japonya’da Sendikacılık 
88
1. Japonya’da Sendikacılığın Tarihi Gelişimi 
88
a. Meiji Devri – 1945 Arası Dönem 
88
b. İkinci Dünya Savaşı (1945) Sonrası Dönem 
89
c. 1980 Sonrası Dönem 
91
2. Japon Sendikacılığının Yapısı 
91
II. TÜRKİYE’DE SENDİKACILIK 
94
A. Türkiye’de Sendikacılığın Tarihi Gelişimi 
94
1. Cumhuriyet Öncesi 1895–1922 Dönemi 
95
2. 1923–1945 Dönemi 
96
3. 1946–1960 Dönemi 
98
4. 1960–1980 Dönemi 
101
5. 1980 Sonrası Dönem 
104
B. Türk Sendikacılığının Yapısı 
107
Üçüncü Bölüm
SENDİKAL GÜÇ VE SENDİKAL GÜCÜN KAYNAKLARI
I. SENDİKAL GÜÇ VE SENDİKALAŞMA 
111
A. Dünyada Sendikalaşma Oranları 
112
B. Türkiye’de Sendikalaşmaya İlişkin Göstergeler 
115
1. 1947–1962 Dönemi 
115
2. 1963–1980 Dönemi 
116
3. 1980 Sonrası Dönem 
118
II. SENDİKAL GÜCÜN KAYNAKLARI 
132
A. Sendikaların Kontrolü Dışındaki Çevresel Faktörler 
132
1. Genel Ekonomik Durum 
132
2. Sendikalı ve Sendikasız İşgücünün İkame Edilebilirlik Derecesi 
133
3. Alternatif Üretim Tekniklerinin Mümkün Olması 
133
4. İşkolunun Teknik Özellikleri 
133
5. Sendikaların Yaygınlığı 
133
6. İşverenlerin Diğer İşverenlerle İşbirliği Yapması 
134
7. Sendikalı Kesimin Ürettiği Mamule Yönelik Talep Artışı 
134
8. İşvereninin Kârlılık Durumu 
134
9. Grevin İşverene Maliyeti 
135
1. Sendikal Üyelik ve Üyelerin Bağlılık Derecesi 
135
2. Greve Gitme Kudreti 
135
a. Grev Fonu Tutarı 
137
b. İşçiler Arasındaki Birlik ve Dayanışma 
137
c. Kamuoyu Desteği 
137
3. Sendikaların İşletme ve Ülke Düzeyinde Yönetime Katılması ve Etkinliği 
137
4. Emek Arzını Kontrol Etme ve Sınırlandırma 
138
Dördüncü Bölüm
SENDİKACILIK ARZ VE TALEP ANALİZİ
I. SENDİKACILIK ARZ VE TALEBİ 
139
A. Sendikal Hizmet Arzı 
140
B. Sendikal Hizmet Talebi 
142
C. Sendikal Arz ve Talep Dengesi 
145
II. SENDİKALAŞMAYI BELİRLEYEN FAKTÖRLER 
146
A. Sendikalaşma İmkânı 
146
1. Yasal Ortam 
146
2. Yapısal Faktörler 
146
B. Sendikalaşma Eğilimi 
147
1. Kişisel Özellikler 
147
a. Yaş ve Kıdem 
147
b. Cinsiyet 
148
c. Vasıf ve Eğitim 
150
d. Sendikalara Yönelik Tutumlar 
150
2. İşkoluna Bağlı Özellikler 
151
a. Sektörel Yapı 
151
b. İşkolunun Rekabetçi Yapısı 
152
c. Emek Talebi Elastikiyeti 
153
d. Sermaye Yoğunluğu 
153
e. Ölçek 
155
f. İş Güvenliği 
156
III. SENDİKALAR VE EMEK TALEBİ ELASTİKİYETİ 
156
A. Emek Talebi Elastikiyeti 
156
B. Sendikal Emek Talebi Elastikiyetini Belirleyen Faktörler 
159
1. Aslilik 
160
2. Mal Talebinin İnelastik Olması 
160
4. Üretimde Kullanılan Diğer Üretim Faktörlerinin Arzının Elastik Olması 
161
C. Marshall Kanunlarının Geçerliliği 
162
D. Emek Talebi ve İşverenlerin Tercihleri 
162
Beşinci Bölüm
TOPLU PAZARLIKTA ÜCRET VE
İSTİHDAMIN OLUŞUMU
I. SENDİKALARIN ÜCRETLERE VE İSTİHDAMA ETKİLERİ 
165
A. Nisbi Ücretler 
165
1. Taşma (Yayılma) Etkisi 
169
2. Tehdit Etkisi 
171
3. Bekleyen İşsizlerin Etkileri 
173
B. İş Piyasasında Monopson ve Sendikalar 
177
II. SENDİKALARIN FAYDA FONKSİYONLARI 
181
A. Ücret ve İstihdamın Fonksiyonu Olarak Sendika Fayda Fonksiyonu 
181
B. Faydacı Sendika Fayda Fonksiyonu 
182
C. Medyan Seçmen (Üye) Modeli 
182
E. İçeridekiler – Dışarıdakiler Modeli 
187
III. TOPLU PAZARLIK MODELLERİ 
190
A. Genel Olarak Pazarlık Problemi 
191
B. Tekel Sendika Modeli 
193
1. Tekel Sendika Modelinde Talep Eğrisi Üzerinde Denge 
194
C. Yönetme Hakkı Modeli 
195
D. İkili Tekel Modeli 
196
E. Ücret Tercih Eğrisi ve Ücret Pazarlığı 
199
F. Etkin Pazarlık Modeli 
200
G. Nash Çözümü 
206
H. Sırayla Teklif Pazarlık Modeli 
209
Altıncı Bölüm
TOPLU PAZARLIK VE GREV MODELLERİ
I. GREV KAVRAMI VE GREV TÜRLERİ 
215
A. Grev Kavramı 
215
B. Grev Türleri 
216
1. Uyarı Grevi 
217
2. Dayanışma Grevi 
217
3. Genel Grev 
217
4. İş Yavaşlatma Grevi 
217
5. İşe Gelmeme 
217
6. Dönen Grev 
218
7. Vahşi Grevler 
218
II. GREV MODELLERİ 
218
A. Rees Modeli 
221
B. Pareto Optimal Modeller 
223
1. Hicks Modeli 
223
2. Kaza Modelleri 
229
3. Pazarlık Protokolü Modelleri 
230
4. Mauro’nun Eksik Bilgilenme Modeli 
231
C. Ashenfelter – Johnson Siyasi Modeli 
236
D. Chamberlain Modeli 
242
E. Sosyolojik–Kurumsal–Politik Modeller 
247
F. Beşeri İlişkiler Modeli 
252
G. Kaufman Modeli 
254
1. Grev İmkânı 
256
2. Grev Eğilimi 
257
a. İktisadi Şartlar 
258
b. Politik Faktörler 
258
H. Türkiye’de Grevlere İlişkin Bir Model 
261
1. Modelin Spesifikasyonu 
262
2. Regresyon Sonuçları 
264
a. 1963–1991 Dönemi 
264
b. 1963–1980 Alt Dönemi 
265
c. 1984–1991 Alt Dönemi 
266
Yedinci Bölüm
SENDİKALARIN EKONOMİK ETKİLERİ
I. SENDİKALARIN ÜCRET YAPISINA ETKİLERİ 
269
A. Sendikaların Ücret Farklarına Etkileri 
269
1. İşkolları Arasında Ücret Farkları 
270
a. Coğrafi Ücret Farkları 
271
b. İşletmeler Arası Ücret Farkları 
271
c. İşyerleri Arası Ücret Farkları 
272
d. Şahıslar Arası Ücret Farkları 
272
e. Vasıflar Arası Ücret Farkları 
273
B. Toplu Pazarlıkta Değişken Ücret Uygulamaları 
275
II. SENDİKALAR VE VERİMLİLİK 
278
1. Sendikaların Tahsis Etkinliğini Bozucu Etkileri 
280
2. Sendikaların Gereğinden Fazla İşçi İstihdamına Yol Açmaları ve İş Düzenine Müdahale Etmeleri 
285
3. Sendikaların Grevler Yoluyla Üretimi ve Verimliliği Azaltıcı Etkileri 
285
1. Şok Etkisi 
287
2. Toplu Ses 
288
C. Uygulamalı Çalışmaların Sonuçları 
292
III. SENDİKALAR VE GELİR DAĞILIMI 
294
IV. SENDİKALAR VE ENFLASYON 
297
A. Enflasyondan Sendikaları Sorumlu Tutmayan Görüş 
299
B. Enflasyondan Sendikaları Sorumlu Tutan Görüş 
300
1. Sendikal Güç 
301
2. Ücret–Fiyat Yarışı 
302
3. Ücretlerin Aşağı Doğru Katı Olması ve Sinsi Enflasyon 
302
4. Zımni Sözleşme Teorisi ve Ücret Katılığı 
304
5. Tehdit Etkisi ve Emsal Ücretler 
304
6. Nisbi Ücret Modeli 
305
7. Gerçek Ücret Modeli 
305
8. Fiyat ve Gelirler Politikası 
305
Sekizinci Bölüm
SENDİKALAR VE YAPISAL DEĞİŞME
I. SENDİKALAR VE İKTİSAT POLİTİKALARI 
309
A. Liberal İktisat Politikaları 
310
B. Küreselleşme 
313
C. Özelleştirme 
317
D. Deregülasyon (Kuralsızlaştırma) 
320
II. SENDİKALAR VE İŞGÜCÜNDE YAPISAL DEĞİŞİM 
321
A. Sektörel Değişme 
321
B. Cinsiyet – İstihdamın Kadınlaşması 
323
C. Yaş ve Kıdem 
324
D. Vasıf, Meslek ve Eğitim 
325
E. Kayıt–dışı İstihdam 
326
F. Atipik Çalışma Biçimleri / Standart Dışı İstihdam ve Esneklik 
327
III. SENDİKALAR VE TEKNOLOJİK DEĞİŞME 
334
V. SENDİKALARIN GELECEĞİ 
345
Kaynakça 
355
Kavram Dizini 
369
Yazar Hakkında 
379