Muhasebe Hileleri Önleme – Tespit – Raporlama Müjder Alptekin  - Kitap

Muhasebe Hileleri

Önleme – Tespit – Raporlama

5. Baskı, 
Kasım 2025
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
204
Barkod:
9786253815400
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
325,00
24 saat içerisinde temin edilir.
Diğer Baskılar
4. baskı
Mart 2023
320,00
235,00 (%27)
3. baskı
Ocak 2022
315,00
155,00 (%51)
Kitabın Açıklaması
Güncellenmiş 5. baskısıyla raflardaki yerini alan bu eser, günümüz iş dünyasının en kritik konularına odaklanmaktadır.
Bu baskıda özel olarak eklenen "Dijitalleşme ve Yapay Zekâ Çağında Muhasebe Hileleri: Riskler, Tespit ve Önleyici Stratejiler" bölümüyle, dijital dönüşümün ve yapay zekâ teknolojilerinin muhasebe hileleri üzerindeki etkisi ele alınmış; çağın getirdiği yeni riskler, fırsatlar ve denetim yaklaşımları kapsamlı biçimde değerlendirilmiştir.
Kitap, temel konular çerçevesinde hile ve hata konusunu detaylı olarak ele almakta olup; muhasebe hata ve hileleri, türleri, yapılma nedenleri, hile yapanların ve hileye maruz kalan kurumların özellikleri derinlemesine incelenmiştir.
Ayrıca, hilelerin önlenmesine yönelik uygulanacak yöntemler, iç kontrol sisteminin önemi, hile tespitinde kullanılan "kırmızı bayraklar", risk yönetimi, risk değerlendirme süreci, hile önleme politikası ve hile denetim raporu örnek vakalarla açıklanmaktadır.
Konuyla ilgili teorik tespitlerin yanı sıra bir işletmede yapılan örnek uygulama ile Kurumsal Kaynak Planlaması (ERP) sisteminin, iç kontrol aracı olarak, hata ve hileleri önlemedeki kritik rolü bilimsel verilerle ortaya konmuştur.
Kitabın temel amacı, neredeyse insanlık tarihi kadar eski olan, toplumsal, iletişimsel, teknolojik ve ekonomik koşulların yapısı ve gelişimine bağlı olarak sadece kabuk değiştiren ve sürekli gelişen "hile" olgusuna karşı işletmelerin ve bireylerin bilinç düzeyini artırmak ve farkındalık oluşturmaktır. Bu çerçevede kitap, işletmelerde yapılan hilelerin önlenmesi, tespit edilmesi, araştırılması ve raporlanması konularında uygulanabilir ve pratik bilgiler sunmaktadır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Hile ve Hata İle İlgili Temel Kavramlar
.
Muhasebe Hileleri ve Örnek Bir Muhasebe Hilesi
.
Hilenin Önlenmesi, Tespit Edilmesi, Araştırılması ve Raporlanması
.
Hilelerin Önlenmesinde İç Kontrol Sisteminin Önemi ve Etkinliği
.
Hile Risk Değerlendirmesi, Hile Önleme Politikası, Hile Denetim Raporu ve Örnekleri
.
Dijitalleşme ve Yapay Zekâ Çağında Muhasebe Hileleri: Riskler, Tespit ve Önleyici Stratejiler
.
Hilelerin Önlenmesinde İç Kontrol Sistemi Aracı Olarak ERP Sisteminin Kullanımı ve Bir Örnek Uygulama
Kitabın İçindekileri
İçindekiler
5. Baskıya Önsöz 
7
Özgeçmiş 
9
Şekil Listesi 
17
Tablo Listesi 
18
Ekran Listesi 
18
Kısaltmalar 
19
Giriş 
21
Bölüm 1
HİLE VE HATA İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR
1.1. HİLE VE HATA TANIMI 
23
1.2. HİLE TÜRLERİ 
24
1.2.1. Çalışan Hileleri 
25
1.2.2. Yönetim Hileleri 
27
1.2.3. Yatırım Hileleri 
28
1.2.4. Satıcı Hileleri 
28
1.2.5. Müşteri Hileleri 
28
1.3. ÇALIŞANLARI HİLE YAPMAYA İTEN NEDENLER 
28
1.3.1. Hile Üçgeni – Hile Unsurları 
29
1.3.1.1. Baskı Unsuru 
30
1.3.1.2. Fırsat Unsuru 
32
1.3.1.3. Haklı Gösterme Unsuru 
33
1.3.2. Hile Ölçeği (Suistimal Cetveli) 
33
1.3.3. Hile Elması 
34
1.3.4. Hile Beşgeni 
35
1.3.5. Hile Karesi 
36
1.4. HİLE YAPANLARIN KARAKTERİSTİK ÖZELLİKLERİ 
37
1.5. HİLEYE MARUZ KALAN ŞİRKETLERİN ÖZELLİKLERİ 
40
Bölüm 2
MUHASEBE SİSTEMİNDE HİLE VE HATA İLE İLGİLİ
TEMEL KAVRAMLAR
2.1. MUHASEBE HATALARI 
43
2.1.1. Muhasebe Hatalarının Tanımı ve Özellikleri 
43
2.1.2. Muhasebe Hatalarının Nedenleri 
44
2.1.2.1. Bilgisizlik ve Tecrübesizlik 
44
2.1.2.2. İhmal ve Dikkatsizlik 
45
2.1.3. Muhasebe Hatalarının Türleri 
45
2.1.3.1. Matematik Hataları 
45
2.1.3.2. Kayıt Hataları 
46
2.1.3.2.1. Rakam Hatası 
46
2.1.3.2.2. Hesap Hatası 
46
2.1.3.2.3. Borç ve Alacak Tarafın Karıştırılması 
47
2.1.3.3. Nakil Hataları 
47
2.1.3.4. Unutma ve Tekrarlama Hataları 
47
2.1.3.5. Bilanço Hataları 
48
2.2. MUHASEBE HİLELERİ 
48
2.2.1. Muhasebe Hilelerinin Tanımı ve Özellikleri 
48
2.2.2. Muhasebe Sisteminde Hile ve Hata Ayırımı 
49
2.2.3. Muhasebe Hilelerinin Nedenleri 
50
2.2.4. Muhasebe Hilelerinin Türleri 
50
2.2.4.1. Kasti Hatalar 
51
2.2.4.2. Kayıt Dışı İşlemler 
52
2.2.4.3. Sahte Belge Düzenlenmesi ve Kullanılması 
53
2.2.4.4. Yanıltıcı Belge Düzenlenmesi ve Kullanılması 
54
2.2.4.5. Tahrif Edilmiş Belge, Defter Düzenlenmesi ve Kullanılması 
57
2.2.4.6. Defter ve Belgelerin Yok Edilmesi veya Gizlenmesi 
57
2.2.4.7. Gerçek Dışı Hesapların Açılması 
58
2.2.4.8. İşlemden Önce veya Sonra Kayıt 
58
2.2.4.9. Bilanço Hileleri 
59
2.2.4.9.1. Bilançonun Güzelleştirilmesi 
60
2.2.4.9.2. Bilanço Kötüleştirilmesi 
61
2.2.4.10. Bilgisayar Hileleri 
62
2.2.4.10.1. Yanlış Veri Girişi 
62
2.2.4.10.2. Bilgisayar Yazılımları Üzerinde Değişiklik Yapılması 
63
2.2.4.10.3. Muhasebe Verilerinin Değiştirilmesi veya Yok Edilmesi 
64
2.2.5. Örnek Bir Muhasebe Hilesi 
64
Bölüm 3
HİLENİN ÖNLENMESİ, TESPİT EDİLMESİ,
ARAŞTIRILMASI VE RAPORLANMASI
3.1. HİLENİN ÖNLENMESİ 
67
3.1.1. Hile Önleme Yöntemleri 
67
3.1.1.1. Etik Kültürü ve Davranış Kurallarının Oluşturulması 
68
3.1.1.1.1. Etik Kurallar Örneği (Etik Kod) 
69
3.1.1.2. Hile Riski Yönetimi ve Değerlendirilmesi 
73
3.1.1.2.1. Hile Risk Isı Haritası 
76
3.1.1.2.2. Hile Riski Değerlendirme Örneği 
77
3.1.1.3. Uygun Çalışanların İşe Alınması ve Terfi Ettirilmesi 
79
3.1.1.4. Çalışanların Gözlenmesi 
80
3.1.1.5. İhbar Hattı Oluşturulması 
80
3.1.1.6. Cezalandırma Korkusunun Yaratılması 
81
3.1.1.7. Olumlu Çalışma Ortamının Yaratılması 
82
3.1.1.7.1. Yüksek ve Düşük Hile Riski Taşıyan Ortamlar 
83
3.1.1.8. Çalışanlara Destek Programlarının Oluşturulması 
84
3.1.1.9. Hile Bilincinin Oluşturulması 
84
3.1.2. Hile Önleme Politikası ve Örneği 
84
3.2. İÇ KONTROL SİSTEMİNİN TANIMI VE KAPSAMI 
87
3.2.1. İç Kontrol Sisteminin Amaçları 
89
3.2.2. İç Kontrol Sisteminin Etkililiği 
91
3.2.3. İç Kontrol Sisteminin Temel Unsurları 
91
3.2.3.1. Kontrol Ortamı 
92
3.2.3.2. Risk Değerlendirme 
92
3.2.3.3. Kontrol Faaliyetleri 
94
3.2.3.4. Bilgi ve İletişim 
94
3.2.3.5. İzleme 
95
3.2.4. İşletmelerde Etkili Bir İç Kontrol Sisteminin Temel İlkeleri 
96
3.2.4.1. Görevlerin Ayırımı 
96
3.2.4.2. Yetkilendirme 
97
3.2.4.3. Uygun Belgeleme ve Muhasebe Kayıt Düzeni 
97
3.2.4.4. Fiziki Koruma 
98
3.2.4.5. Bağımsız Mutabakat 
98
3.2.5. İç Kontrol Sisteminin Muhasebe Hileleri Üzerindeki Etkisi 
98
3.2.6. İşletmelerde Hile ve Hataların Önlenmesinde İç Kontrol Sisteminin Önemi ve Etkinliği 
99
3.3. HİLENİN TESPİT EDİLMESİ 
102
3.3.1. Hileyi Tespit Etme Yöntemleri 
103
3.3.2. Hilenin Tespit Edilmesinde Hile Belirtileri 
107
3.3.2.1. Muhasebe ile İlgili Hile Belirtileri 
108
3.3.2.1.1. Muhasebe Belge ve İşlemlerindeki Hile Belirtileri 
108
3.3.2.1.2. Hileli Yevmiye Kayıtlan ve Belirtileri 
110
3.3.2.2. İç Kontrol Yapısı Zayıflıkları 
111
3.3.2.3. Analitik Anormallikler 
113
3.3.2.4. Üçüncü Kişilerle Olan İlişkilerde Hile Belirtileri 
114
3.3.2.5. Şikâyetler ve Uyarılar 
116
3.3.2.6. Aşırı Yaşam Biçimleri 
117
3.3.2.7. Olağan Olmayan Davranışlar 
118
3.4. HİLENİN ARAŞTIRILMASI 
119
3.5. HİLENİN RAPORLANMASI 
122
3.5.1. Hile Denetim Raporunun Kalitesini Etkileyen Faktörler 
123
3.5.2. Hile Denetim Raporunun Temel Özellikleri 
124
3.5.3. Hile Denetim Raporunun Yapısı 
124
3.5.4. Örnek Bir Hile Denetim Raporu 
126
Bölüm 4
DİJİTALLEŞME VE YAPAY ZEKÂ ÇAĞINDA MUHASEBE HİLELERİ: RİSKLER, TESPİT VE ÖNLEYİCİ STRATEJİLER
4.1. GİRİŞ: MUHASEBE SİSTEMİ DİJİTALLEŞMESİ VE YENİ HİLE PARADİGMALARI 
135
4.2. DİJİTALLEŞMENİN VE YAPAY ZEKANIN İŞLETMELERDE HİLE RİSKLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ 
136
4.2.1. Kurumsal Kaynak Planlama (ERP) Sistemleri ve Manipülasyonlar 
136
4.2.2. E–Fatura ve E–Defter Sisteminde Hile Riski 
137
4.2.3. Dijital İmza ve Elektronik Belgelerde Suistimal: Hukuki ve Teknik Riskler 
137
4.2.4. Siber Güvenlik Açıkları ve Muhasebe Bütünlüğüne Yönelik Kasıtlı Saldırılar 
138
4.3. YAPAY ZEKÂNIN HİLE RİSKLERİNE VE ÖNLEME YÖNTEMLERİNE ETKİSİ 
139
4.3.1. Yapay Zekâ ile Yeni Nesil Hileler ve Hukuki Zorluklar 
139
4.3.2. Yapay Zekâ ile Hile Tespiti: Adli Muhasebe Metodolojisi 
140
4.4. İŞLETMELERDE HİLE TÜRLERİ VE DİJİTALLEŞME BAĞLANTISI 
141
4.4.1. Mali Tablo Hileleri 
141
4.4.2. Varlıkların Kötüye Kullanılması Hileleri 
142
4.4.3. Yolsuzluk ve Etik Dışı Davranışlar 
143
4.4.4. Dijitalleşmenin Hileleri Dönüştürmesi 
143
4.5. VAKA ANALİZLERİ: DİJİTAL ORTAMDA GİZLENEN VE ALGORİTMİK OLARAK TESPİT EDİLEN HİLELER 
144
4.5.1. Uluslararası Vakalar 
144
4.5.1.1. Enron Skandalı (2001) 
144
4.5.1.2. WorldCom Skandalı (2002) 
144
4.5.1.3. Wirecard Skandalı (2020) 
145
4.5.1.4. Greensil Capital Skandalı (2021) 
146
4.5.2. Türkiye’den Örnekler: Veri Bütünlüğü ve Kurumsal Yolsuzlukların Dijital İzleri 
146
4.5.2.1. E–Fatura Veri Zinciri Hilesi (Hayali Şirketler): 
146
4.5.2.2. Kayıt Dışı Gelirlerin Dijital Manipülasyonu ve Log Hilesi: 
147
4.5.3. ACFE Raporlarından Metodolojik Bulgular 
147
4.6. HİLE RİSK YÖNETİMİ VE İLERİ ÖNLEME YÖNTEMLERİ: DİNAMİK SAVUNMA ÇERÇEVESİ 
148
4.6.1. Dijital İç Kontrol Sistemleri ve COSO Entegrasyonu 
148
4.6.2. Sürekli Denetim ve CAATs Uygulamaları 
148
4.6.3. Yapay Zekâ ile İç Denetim ve Hukuki Uyumluluk 
149
4.6.4. Kurumsal Yönetim ve Etik Kodlar 
150
4.7. SONUÇ: YAPAY ZEKÂ ÇAĞINDA HİLE RİSK YÖNETİMİ, KURUMSAL SÜREKLİLİK VE STRATEJİK ADAPTASYON 
150
Bölüm 5
İŞLETMELERDE HİLE VE HATALARIN ÖNLENMESİNDE
İÇ KONTROL SİSTEMİ ARACI OLARAK KKP SİSTEMİ KULLANIMININ ETKİSİ
5.1. KKP’NİN TANIMI VE KAPSAMI 
153
5.2. KKP’NİN KULLANIM AMACI 
155
5.3. KKP SİSTEMİNİN FAYDALARI 
156
5.4. KKP SİSTEMİNİN OLUMSUZ YÖNLERİ 
158
5.5. KKP SİSTEMİNDE KRİTİK BAŞARI FAKTÖRLERİ 
159
5.6. KKP SİSTEMİNİN BÜTÜNLEŞİK BİLGİ SİSTEMİ İÇERİSİNDEKİ YERİ 
160
5.7. KKP SİSTEMİ UYGULAMALARININ MUHASEBE BİLGİ SİSTEMİNE ETKİSİ 
162
5.8. KKP SİSTEMİ KULLANILAN İŞLETMELERDE İÇ KONTROL SİSTEMİNİN YAPISI 
163
5.9. KKP SİSTEMİNDE MUHASEBE BİLGİ SİSTEMİ GÜVENLİĞİNİN SAĞLANMASI 
167
Bölüm 6
KURUMSAL KAYNAK PLANLAMASI SİSTEMİ KULLANILAN FİRMADA ÖRNEK UYGULAMA
6.1. UYGULAMANIN KAPSAMI 
171
6.1.1. Uygulamanın Konusu 
171
6.1.2. Uygulamanın Amacı 
171
6.1.3. Uygulamanın Yöntemi 
171
6.1.4. Uygulamadaki Sınırlılıklar 
172
6.2. UYGULAMANIN GENEL BULGULARI 
172
6.2.1. Uygulama Yapılan Firmanın Tanıtılması 
172
6.2.2. Firmanın KKP Sistemine İhtiyaç Duyma Nedenleri ve KKP Sistemi Yapısı 
174
5.2.3. Firmanın İç Kontrol Sistemi Yapısı 
180
5.2.4. Firmada Hile ve Hataların Önlemesinde İç Kontrol Sistemi Aracı Olarak KKP Sistemi Kullanımının Etkisi 
183
Sonuç ve Öneriler 
193
Kaynakça 
195
Kavramlar Dizini 
203