Medeni Usul Hukukunda Davaya Son Veren Taraf İşlemleri Çerçevesinde Tasarruf İlkesi Ceren Eltas  - Kitap
Medeni Usul Hukukunda

Davaya Son Veren Taraf İşlemleri Çerçevesinde Tasarruf İlkesi

1. Baskı, 
Mayıs 2025
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
289
Barkod:
9786253772796
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
570,00
Temin süresi 2-3 gündür.
Kitabın Açıklaması
Çalışmamızın ilk kısmında tasarruf ilkesine ilişkin öğretideki ifadeler ve içtihatlardan yola çıkılarak genel bir tanım yapılmıştır. Yargılamaya hâkim olan ilkelerden tasarruf ilkesinin tanımı ortaya konulduktan sonraysa organik bir bağ içerisinde olduğu taleple bağlılık ilkesi ve tasarruf ilkesinin uygulama alanını ortadan kaldıran re'sen harekete geçme ilkesi incelenmiştir. Tasarruf ilkesi yargılamanın başlamasından hükmün kesinleşmesine kadar devam eden süreçte karşımıza çıktığından çalışmamız kapsamında; davanın açılması, dava konusunun belirlenmesi, belirlenen daha konusunun değiştirilmesi, dava konusunun devredilmesi ve davanın yürütülmesi bakımından görünümleri de ayrıca incelenmiştir.
Çalışmamızın ikinci kısmında davanın sona ermesinde tasarruf ilkesinin görünümleri ele alınmıştır. Bu kapsamda öncelikle geniş anlamda davaya son veren taraf işlemleri incelendikten sonra dar anlamda davaya son veren taraf işlemleri olan davadan feragat, davayı kabul ve sulh kurumlarının ortak özellik arz ettiği durumlar birlikte ele alınmıştır. Ortak noktalar tespit edildikten sonra davadan feragat, davayı kabul ve sulh kurumları birbirinden ayrılan özellikleriyle detaylı olarak incelenmiştir.
Çalışmamızın üçüncü kısmında davaya son veren taraf işlemlerinde tasarruf ilkesinin mutlak olmadığı belirtilerek, bu işlemlerin hangi durumlarda kısıtlandığı veya tamamen ortadan kalktığı gerekçeleriyle beraber incelenmiştir. Çalışmamız, tasarruf ilkesine ilişkin elde edilen sonuçlar ve genel bir değerlendirmeyle nihayete ermiştir.
Kitapla İlgili Kategoriler
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
İÇİNDEKİLER
SUNUŞ 
VII
TEŞEKKÜR 
IX
İÇİNDEKİLER 
XI
KISALTMALAR 
XVII
GİRİŞ 
1
BİRİNCİ BÖLÜM
1. TASARRUF İLKESİ VE BAĞLANTILI OLDUĞU İLKELERLE İLİŞKİSİ 
3
1.1. Genel Olarak Tasarruf İlkesi 
3
1.2. Tasarruf İlkesinin Bağlantılı Olduğu İlkelerle İlişkisi 
8
1.2.1. Tasarruf İlkesi ve Taraflarca Getirilme (Hazırlama) İlkesi
Arasındaki İlişki 
8
1.2.2. Tasarruf İlkesi ve Re'sen Harekete Geçme İlkesi Arasındaki
İlişki 
18
2. TASARRUF İLKESİNİN DAVAYA YANSIMALARI 
24
2.1. Davanın Açılışında Tasarruf İlkesi 
24
2.2. Dava Konusu Üzerinde Tasarruf İlkesi 
30
2.2.1. Dava Konusunu Belirlemede Tasarruf İlkesi 
31
2.2.2. Dava Konusu Üzerinde Islah 
36
2.2.3. Dava Konusunun Devri Hâlinde Tasarruf İlkesi 
40
2.3. Davanın Yürütülmesinde Tasarruf İlkesi 
47
2.3.1. Davanın Hâkim Tarafından Yürütülmesi Kapsamında Tasarruf
İlkesi 
47
2.3.1.1. Hâkimin davayı sevk ve idaresi 
48
2.3.1.2. Hâkimin davayı aydınlatma ödevi 
50
2.3.2. Hâkimin Hukuku Kendiliğinden Uygulaması 
55
İKİNCİ BÖLÜM
3. DAVANIN SONA ERMESİNDE TASARRUF İLKESİ 
59
3.1. Genel Olarak Davanın Sona Ermesinde Tasarruf İlkesi 
59
3.2. Davaya Son Veren Taraf İşlemleri 
60
3.2.1. Davaya Son Veren Taraf İşlemlerinin Ortak Özellikleri 
62
3.2.1.1. Görülmekte olan bir davada ileri sürülmeleri 
63
3.2.1.2. Kural olarak kısmen yapılabilmeleri 
66
3.2.1.3. Taraf usûl işlemi olmaları 
69
3.2.1.4. İlâm niteliğinde belge sayılmaları 
70
3.2.1.5. Yapıldıktan sonra rücu edilememeleri 
72
3.2.1.6. İrade bozukluğu hâllerinde iptal edilebilmeleri 
77
3.2.2. Davaya Son Veren Taraf İşlemlerinin Zamanı 
80
3.2.2.1. Davanın açılması ile yapılabilme zamanlarının
başlaması 
81
3.2.2.2. Hüküm kesinleşinceye kadar yapılabilmeleri 
82
3.2.2.2.1. Hüküm verildikten sonra kanun yolu
süresi içinde yapılabilmeleri 
83
3.2.2.2.1.1. 7251 sayılı Kanun’dan önce 
83
3.2.2.2.1.2. 7251 sayılı Kanun’dan
sonra 
87
3.2.2.2.2. Kanun yolu aşamasında davaya son veren
taraf işlemleri 
88
3.2.2.2.2.1. 7251 sayılı Kanun’dan önce 
89
3.2.2.2.2.2. 7251 sayılı Kanun’dan
Sonra 
89
3.3. Davadan Feragat 
91
3.3.1. Davadan Feragatin Tanımı ve Amacı 
91
3.3.2. Davadan Feragatin Hukukî Niteliği 
95
3.3.2.1. Maddî hukuk teorisi 
95
3.3.2.2. Usûl hukuku teorisi 
96
3.3.2.3. Karma teori 
97
3.3.2.4. Görüşümüz 
98
3.3.3. Davadan Feragatin Özellikleri 
99
3.3.3.1. Hüküm ve sonuç doğurmasının karşı tarafın rızasına
bağlı olmaması 
99
3.3.3.2. Mahkemeye yönelik tek taraflı ve varması gereken
irade beyanı olması 
100
3.3.3.3. Şarta bağlı olarak yapılamaması 
102
3.3.3.4. Feragat beyanının açık ve kesin olması 
103
3.3.4. Davadan Feragatin Konusu 
107
3.3.5. Özel Bazı Durumlarda Davadan Feragat 
107
3.3.5.1. Terditli davalarda davadan feragat 
108
3.3.5.2. Seçimlik davalarda davadan feragat 
110
3.3.5.3. Davaların yığılması hâlinde (objektif dava
birleşmesi) davadan feragat 
112
3.3.5.4. Kısmî davada davadan feragat 
113
3.3.6. Davadan Feragatin Sonuçları 
113
3.3.6.1. Davadan feragat hâlinde davanın nasıl sona ereceği
sorunu 
114
3.3.6.1.1. Davanın davadan feragat beyanı esas
alınarak mahkemece verilen hükümle sona
ereceğini savunan görüş 
115
3.3.6.1.2. Davadan feragat ile davanın sona
ereceğini savunan görüş 
116
3.3.6.1.3. Görüşümüz 
118
3.3.6.2. Davadan feragatin kesin hüküm teşkil edip
etmeyeceği sorunu 
119
3.4. Davayı Kabul 
121
3.4.1. Davayı Kabulün Tanımı ve Amacı 
121
3.4.2. Davayı Kabulün Hukukî Niteliği 
124
3.4.2.1. Maddî hukuk teorisi 
124
3.4.2.2. Usûl hukuku teorisi 
125
3.4.2.3. Çift vakıa teorisi 
126
3.4.2.4. Karma teori 
126
3.4.2.5. Görüşümüz 
127
3.4.3. Davayı Kabulün Özellikleri 
128
3.4.3.1. Davalının mahkemeye yöneltilen tek taraflı ve
varması gereken irade beyanının varlığı 
128
3.4.3.2. Şarta bağlı olarak yapılamaması 
130
3.4.3.3. Açık ve kesin olması 
131
3.4.3.4. Davalının üzerinde serbestçe tasarruf edilebileceği
davalarda yapılabilmesi 
133
3.4.3.5. Davayı kabulün konusu 
134
3.4.4. Özel Bazı Durumlarda Davayı Kabul 
135
3.4.4.1. Terditli davalarda davayı kabul 
135
3.4.4.2. Seçimlik davalarda davayı kabul 
137
3.4.4.3. Davaların yığılması hâlinde (objektif dava
birleşmesinde) davayı kabul 
138
3.4.4.4. Kısmî davada davayı kabul 
138
3.4.4.5. Davaya müdahale hâlinde davayı kabul 
139
3.4.4.6. Dava arkadaşlığı hâlinde davayı kabul 
141
3.4.5. Davayı Kabulün Sonuçları 
143
3.4.5.1. Davayı kabul hâlinde davanın nasıl sona ereceği
sorunu 
143
3.4.5.1.1. Davanın davayı kabul beyanı esas
alınarak mahkemece verilen hükümle
sona ereceğini savunan görüş 
144
3.4.5.1.2. Davayı kabul ile davanın sona ereceğini
savunan görüş 
145
3.4.5.1.3. Görüşümüz 
147
3.4.5.2. Davayı kabulün kesin hüküm teşkil edip etmeyeceği
sorunu 
148
3.4.5.3. Davayı kabulün cebri icra yolu ile yerine getirilmesi 
149
3.5. Sulh 
151
3.5.1. Sulhun Tanımı ve Amacı 
151
3.5.2. Sulhun Hukukî Niteliği 
154
3.5.2.1. Maddî hukuk teorisi 
154
3.5.2.2. Usûl hukuku teorisi 
155
3.5.2.3. Çift vakıa teorisi 
155
3.5.2.4. Karma teori 
156
3.5.2.5. Görüşümüz 
156
3.5.3. Sulhun Özellikleri 
157
3.5.3.1. İki taraflı usûl işlemi olması 
157
3.5.3.2. Dava konusu dışında kalan hususların sulhun
kapsamına dâhil edilebilmesi 
158
3.5.3.3. Şarta bağlı olarak yapılabilmesi 
162
3.5.3.4. Tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edilebileceği
davalarda yapılabilmesi 
165
3.5.3.5. Aşırı yararlanma nedeniyle iptal edilebilmesi 
166
3.5.4. Sulhun Konusu 
168
3.5.5. Özel Bazı Durumlarda Sulh 
169
3.5.5.1. Davaya müdahale hâlinde sulh 
169
3.5.5.2. Dava arkadaşlığı hâlinde sulh 
171
3.5.6. Sulhun Sonuçları 
173
3.5.6.1. Sulh hâlinde davanın nasıl sona ereceği sorunu 
174
3.5.6.1.1. Davanın sulh beyanı esas alınarak
mahkemece verilen kararla sona
ereceğini savunan görüş 
174
3.5.6.1.2. Sulh ile davanın sona ereceğini savunan
görüş 
175
3.5.6.1.3. Görüşümüz 
176
3.5.6.2. Sulhun cebri icra yoluyla yerine getirilmesi 
177
3.5.6.3. Sulhun kesin hüküm teşkil edip etmeyeceği sorunu 
182
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
4. DAVANIN SONA ERMESİNDE TASARRUF İLKESİNİN ÖZELLİK ARZ ETTİĞİ
DAVA VE İŞLER 
185
4.1. Davaya Son Veren Taraf İşlemlerinin Sınırlandırılmasında Ortak
Özellik Arz Eden Dava ve İşler 
185
4.1.1. Kamu Düzenine İlişkin Davalar 
185
4.1.2. Cumhuriyet Savcısının Yer Aldığı Davalar 
189
4.1.2.1. Cumhuriyet savcısının dava açması veya açılmış olan
davada yer alması 
190
4.1.2.2. Cumhuriyet savcısının yer aldığı davalarda davaya
son veren taraf işlemleri 
192
4.1.2.3. Cumhuriyet savcısının yer almadığı davalarda davaya
son veren taraf işlemlerinin yapılıp yapılamayacağı
sorunu 
194
4.1.3. Çekişmesiz Yargı İşleri 
196
4.1.3.1. Genel olarak çekişmesiz yargı işleri 
196
4.1.3.2. Çekişmesiz yargı işlerinde davaya son veren taraf
işlemlerinin görünümü 
199
4.1.4. Dürüstlük Kuralı ve Doğruyu Söyleme Yükümlülüğüne Aykırı
Olarak Davaya Son Veren Taraf İşlemlerinin Yapıldığı Davalar 
201
4.1.5. Çocuğun Üstün Yararına İlişkin Davalarda Davaya Son Veren
Taraf İşlemleri 
206
4.2. Davadan Feragatin Mümkün Olmadığı veya Özel Durum Teşkil Ettiği
Hâller 
209
4.2.1. Hâkimlerin Hukukî Sorumluluğuna Dayanılarak Açılan
Tazminat Davasında Davadan Feragat 
210
4.2.2. Ortaklığın Giderilmesi Davasında Davadan Feragat 
212
4.2.3. İflâs Davasında Davadan Feragat 
217
4.2.4. Sahtelik Davasında Davadan Feragat 
220
4.2.5. Kadastro Davalarında Davadan Feragat 
223
4.2.6. Hizmet Tespit Davasında Davadan Feragat 
226
4.3. Davayı Kabulün Mümkün Olmadığı veya Özel Durum Teşkil Ettiği
Hâller 
231
4.3.1. Boşanma Davalarında Davayı Kabul 
231
4.3.2. İflâs Davasında Davayı Kabul 
235
4.3.3. Ortaklığın Giderilmesi Davasında Davayı Kabul 
237
4.4. Sulhun Mümkün Olmadığı veya Özel Durum Teşkil Ettiği Hâller 
240
4.4.1. Hâkimlerin Hukukî Sorumluluğuna Dayanılarak Açılan
Tazminat Davasında Sulh 
241
4.4.2. Boşanma Davalarında Sulh 
242
4.4.3. İflâs Davasında Sulh 
245
SONUÇ 
249
KAYNAKÇA 
269