İDARE HUKUKUNUN GENEL KAVRAMLARI VE İLKELERİ
I. İDARE HUKUKUNUN GENEL KAVRAMLARI
25
1. Kelime ve Kavram Olarak İdare
25
2. Kamu İdaresi – Özel İdare Ayrımı
26
3. İdarenin Diğer Devlet Organlarından Ayrımı
27
a. Organik Anlamda İdare
27
b. İşlevsel Anlamda İdare
28
B. İDARE HUKUKUNUN TANIMI, DOĞUŞU VE ÖZELLİKLERİ
32
1. İdare Hukukunun Tanımı ve İdare Hukuku Sistemleri
32
a. İdare Hukukunun Tanımı
32
b. İdare Hukuku Sistemleri
33
2. İdare Hukukunun Doğuşu ve Gelişimi
33
a. Fransa’da İdare Hukukunun Doğuşu
34
b. Türkiye’de İdare Hukukunun Gelişimi
36
3. İdare Hukukunun Özellikleri
38
C. İDARE HUKUKUNUN KAYNAKLARI
41
b. Yazılı Olmayan Kaynaklar
43
D. İDARE HUKUKUNUN UYGULAMA ALANI
44
2. Kamu Hizmeti Kıstası
46
3. İdarî İşlev Kıstası
47
II. İDARE HUKUKUNU ETKİLEYEN ANAYASADAKİ İLKELER
48
A. HUKUK DEVLETİ İLKESİ
48
1. Hukuk Devleti İlkesinin Anlamı ve Özellikleri
48
2. Hukuk Devleti–İdare Hukuku İlişkisi
51
B. SOSYAL DEVLET İLKESİ
52
1. Sosyal Devlet İlkesinin Anlamı ve Özellikleri
52
2. Sosyal Devlet–İdare Hukuku İlişkisi
54
1. Eşitlik İlkesinin Anlamı ve Özellikleri
54
2. Eşitlik İlkesi–İdare Hukuku İlişkisi
55
D. İDARENİN KANUNÎLİĞİ İLKESİ
55
E. MERKEZDEN YÖNETİM–YERİNDEN YÖNETİM İLKESİ
56
a. Merkezden Yönetimin Özellikleri
57
b. Merkezden Yönetimin Yararları ve Sakıncaları
58
c. Yetki Genişliği İlkesi
59
a. Yerinden Yönetimin Özellikleri
61
b. Yerinden Yönetimin Yararları ve Sakıncaları
62
F. İDARENİN BÜTÜNLÜĞÜ İLKESİ
63
a. Hiyerarşinin Özellikleri
64
b. Hiyerarşi Yetkisinin Kapsamı
64
a. İdarî Vesâyet Denetiminin Anlamı ve Amacı
66
b. İdarî Vesâyetin Özellikleri
68
c. İdarî Vesâyet Yetkisinin Kapsamı
68
III. KİŞİ KAVRAMI VE KAMU TÜZEL KİŞİLİĞİ
70
A. KİŞİ KAVRAMI VE TÜRLERİ
70
B. KAMU TÜZEL KİŞİLERİ
73
1. Anayasada Düzenlenen Kamu Tüzel Kişileri
74
a. Devlet Tüzel Kişiliği
74
b. Anayasada Düzenlenen Diğer Kamu Tüzel Kişileri
74
2. Kanunla Düzenlenen Kamu Tüzel Kişileri
75
3. İdarî Kararla Kurulan Kamu Tüzel Kişileri
76
4. Kanunla Nitelendirilmeyen Kurumlar
77
5. Kamu Tüzel Kişiliği Niteliğine Bağlanan Sonuçlar
78
TÜRK İDARE TEŞKİLÂTININ GENEL GÖRÜNÜMÜ
A. MERKEZ (BAŞKENT) TEŞKİLÂTI
82
a. Yürütme ve İdareye İlişkin Görev ve Yetkileri
83
b. Cumhurbaşkanının Sorumluluğu
85
c. Cumhurbaşkanlığı Teşkilâtı
87
2. Bakanlıklar ve Bakanlar
89
a. Bakanlıklar ve Bakanların Mevcut Durumları
89
b. Bakanların Görevleri
92
3. Merkeze Yardımcı Kuruluşlar
94
c. Millî Güvenlik Kurulu
95
d. Ekonomik ve Sosyal Konsey
95
B. MERKEZİN TAŞRA TEŞKİLÂTI
96
b. Bakanlıkların İl Teşkilâtları
100
b. Bakanlıkların İlçe Teşkilâtları
103
A. YER BAKIMINDAN YERİNDEN YÖNETİM İDARELERİ
105
a. İl Özel İdaresinin Görev ve Yetkileri
107
aa. İl Özel İdaresinin Görevleri
107
bb. İl Özel İdaresinin Yetkileri
108
b. İl Özel İdaresinin Organları
109
cc. Yürütme Organı: Vali
116
aa. Görevden Uzaklaştırma
117
cc. İl Özel İdaresi Teşkilâtı
117
ee. Bütçe, Kesinhesap ve Borçlanma
118
ff. Diğer Kuruluşlarla İlişkiler
119
a. Kuruluş, Görevler ve Yetkiler
120
aa. Belediyelerin Kurulacağı Yerler
120
bb. Belediyenin Görevleri
121
cc. Belediyenin Yetkileri
122
b. Belediyenin Organları
123
bb. Belediye Encümeni
129
aa. Görevden Uzaklaştırma
132
cc. Stratejik Plân ve Performans Plânı
133
dd. Belediye Teşkilâtı
133
ee. Belediyenin Denetimi
134
ff. Bütçe, Kesinhesap ve Borçlanma
134
3. BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ
135
a. Büyükşehir Belediyesinin Kuruluşu
136
b. Büyükşehir Belediyesinin Görevleri
137
c. Büyükşehir Belediyesinin Organları
140
aa. Büyükşehir Belediye Meclisi
140
bb. Büyükşehir Belediye Encümeni
142
cc. Büyükşehir Belediye Başkanı
142
aa. İhtisas Komisyonları
143
bb. Büyükşehir Belediye Teşkilâtı
143
a. Tanım, Kurulması ve Kaldırılması
144
b. Köy İdaresinin Görev ve Yetkileri
145
c. Köy İdaresinin Organları
146
bb. Köy İhtiyar Meclisi
147
5. MAHALLE İDARESİ VE MAHALLÎ İDARE BİRLİKLERİ
150
b. Mahallî İdare Birlikleri
151
B. HİZMET BAKIMINDAN YERİNDEN YÖNETİM İDARELERİ (KAMU
C. KAMU KURUMU NİTELİĞİNDE MESLEK KURULUŞLARI
155
1. Meslek Kuruluşu Tanımı
155
2. Anayasada Öngörülen İlkeler ve Ortak Özellikler
155
3. Meslek Kuruluşlarının Görevleri
156
D. DÜZENLEYİCİ VE DENETLEYİCİ KURUMLAR
156
1. Tanımı ve Ortaya Çıkış Sebepleri
156
E. YENİ TÜR KAMU TÜZEL KİŞİLERİ
160
1. Yatırım ve Finans Ofisi
160
2. Kamu Denetçiliği Kurumu
161
3. Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu
162
İDARENİN GÖREVLERİ (KAMU HİZMETİ – KOLLUK)
A. KAMU HİZMETİ KAVRAMI VE ÖZELLİKLERİ
163
1. Kamu Hizmeti Kavramı
163
2. Kamu Hizmetine Hâkim Olan İlkeler
165
b. Değişebilirlik ve Uyarlanma
166
c. Yararlanmada Eşitlik ve Tarafsızlık
167
d. Kamu Hizmetlerinin Bedâvalığı
167
B. KAMU HİZMETİNİN YÜRÜTÜLÜŞ BİÇİMLERİ
168
1. Kamu Hizmetinin İdare Tarafından Yürütülmesi: Emanet
2. Kamu Hizmetinin Özel Hukuk Kişilerince Yürütülmesi
a. Müşterek Emanet Usûlü
169
c. Ruhsat (İzin) Usûlü
171
aa. İçeriği ve Özellikleri
173
bb. İmtiyazda Genel Kurallar
173
cc. Tarafların Hak ve Yükümlülükleri
174
dd. İmtiyaz Sözleşmesinin Sona Ermesi ve Malların
A. GÜVENLİK VE KOLLUK KAVRAMLARI
176
B. KAMU DÜZENİ KAVRAMI VE UNSURLARI
178
1. Kamu Düzeni Kavramı
178
2. Kamu Düzeninin Unsurları
178
1. İdarî Kolluk–Adlî Kolluk Ayırımı
180
2. Genel İdarî Kolluk– Özel İdarî Kolluk Ayırımı ve Özel
a. Genel İdarî Kolluk
182
3. Görev Alanı, Görevliler, İşlemler ve Usûller
187
b. Kolluk Görevlileri
188
c. Kolluk Tasarrufları
188
4. Kolluk Yetkilerinin Sınırları
191
5. Kolluk Yetkilerinin Yarışması
192
İDARENİN YETKİLERİ (İDARÎ İŞLEMLER–EYLEMLER–SÖZLEŞMELER)
A. İDARİ İŞLEM KAVRAMI VE ÖZELLİKLERİ
193
1. İdarî İşlem Kavramı
193
2. İdarî İşlemin Özellikleri
194
3. İcraî İşlem–İcraî Olmayan İşlem
195
4. İdarî İşlem – Diğer İşlemler Ayrımı
197
B. İDARÎ İŞLEMİN TÜRLERİ
198
1. Maddî Bakımdan İdarî İşlemler
198
a. Düzenleyici İşlemler
198
b. Birel (Bireysel) İşlemler
201
2. İrade Açıklayanların Sayısı Bakımından İdarî İşlemler
203
3. Açıklanan İradenin Şekline Göre İdarî İşlemler
204
C. İDARÎ İŞLEMLERİN UNSURLARI
205
1. İdarî İşlemin Yetki Unsuru
205
a. Yetki Unsurunun Özellikleri
205
b. Yetkilerin Kullanımında İstisnalar
206
aa. Kişi Bakımından Yetki
208
bb. Konu Bakımından Yetki
210
cc. Yer Bakımından Yetki
210
dd. Zaman Bakımından Yetki
211
2. İdarî İşlemin Biçim Unsuru
211
a. İdarî İşlemin Şekli
211
b. İdarî İşlemin Usûlü
213
3. İdarî İşlemin Sebep Unsuru
216
a. Sebep Unsurunda Hukuka Aykırılıklar
218
b. Sebeplerin Çokluğu ve Sebep İkâmesi
218
4. İdarî İşlemin Konu Unsuru
220
a. İmkânsız Bir Konuda İşlem Yapılması
220
b. Hukuka Aykırı İşlem Tesis Edilmesi
220
c. Sebep– Konu İlişkisinde Sakatlık
222
5. İdarî İşlemin Maksat Unsuru
223
a. Kamu Yararına Yabancı Amaçla Hareket Edilmesi
224
b. Kanunun Özel Maksadının Dışına Çıkılarak İşlem
c. Usûl Saptırması ve Maksatların Çokluğu
225
D. İDARÎ İŞLEMLERLE İLGİLİ DİĞER HUSUSLAR
226
1. Bağlı Yetki ve Takdir Yetkisi
226
2. İdarî İşlemlerin Yürürlüğe Girmesi
230
3. İdarî İşlemlerin Kaldırılması ve Geri Alınması
232
a. İdarî İşlemlerin Kaldırılması
232
b. İdarî İşlemin Geri Alınması
234
A. İDARÎ EYLEM KAVRAMI VE ÇEŞİTLERİ
236
1. İdarî Eylem Kavramı
236
2. İdarî İşlem–Eylem (fiil) Ayrımı
237
3. İdarî Eylem–İdarî Olmayan Eylem Ayrımı
239
a. İdarenin İdarî Eylemleri
239
b. İdarenin İdarî Olmayan Eylemleri
241
B. İDARÎ EYLEMİN UNSURLARI
243
1. Bir İdarenin Varlığı
243
2. Eylemin İdareye Bağlanabilmesi
243
3. Eylemin İdarî İşleve İlişkin Olması
244
C. İDARÎ EYLEMİN SONUÇLARI
244
1. İdarî İşleme Dayalı Eylemlerin Hukukî Sonucu
245
2. Saf İdarî Eylemlerin Hukukî Sonucu
245
3. İdarenin Haksız Fiilinin Hukukî Sonucu
246
III. İDARÎ SÖZLEŞMELER
246
A. İDARÎ SÖZLEŞME KAVRAMI VE TÜRLERİ
246
1. İdarî Sözleşme Kavramı ve Kıstasları
247
2. Türk Hukukunda Sözleşme Türleri
249
B. SÖZLEŞMELERİN AKDEDİLMESİ: İHÂLE
250
2. Kamu İhâlelerine Hâkim Olan İlkeler
252
a. Devlet İhale Kanunu’nda İhâle Usûlleri
254
b. Kamu İhale Kanunu’nda İhâle Usûlleri
255
4. İhâlenin Aşamaları
257
5. İhâle Sürecinin Denetimi
262
a. İhâle Sürecinde İdarî Denetim
262
aa. Kamu İhâle Kurumu
262
cc. İdareye Şikâyet Başvurusu
264
dd. Kamu İhâle Kurumu’na İtirazen Şikâyet Başvurusu
265
b. İhâle Sürecinde Yargı Denetimi
267
C. SÖZLEŞMELERDE TARAFLARIN HAK VE BORÇLARI
268
1. İdarenin Yetkileri ve Yükümlülükleri
268
a. İdarenin Yetkileri
268
b. İdarenin Yükümlülükleri
269
2. Sözleşmecinin Hakları ve Borçları
270
a. Sözleşmecinin Hakları
270
b. Sözleşmecinin Borçları
270
D. YENİ OLAYLARIN SÖZLEŞMEYE ETKİSİ
270
1. Fedüprens (Fait du Prince) Teorisi
271
2. Öngörülemezlik Teorisi
272
E. İDARÎ SÖZLEŞMENİN SONA ERMESİ
274
1. Genel Olarak Sözleşmelerin Sona Ermesi
274
2. Kamu İhâle Sözleşmeleri Kanunundaki Düzenlemeler
275
I. KAMU GÖREVLİSİ KAVRAMI VE MEMURLUK MESLEĞİ
277
A. KANUNÎ DÜZENLEMELERDE KAMU GÖREVLİSİ KAVRAMI
277
1. Genel Olarak Kamu Görevlisi Kavramı
277
2. Kanunî Düzenlemelerde Kamu Görevlisi Kavramı
278
3. Devlet Memuru–Diğer Kamu Görevlisi Ayrımı
279
4. Kamu Görevlilerinin Farklılıkları
280
B. MEMURLUK MESLEĞİ VE İLKELERİ
281
2. Memurluk Mesleğinin İlkeleri
281
3. Memurluğa Girişteki İlkeler
284
4. Memur Olabilmenin Genel Şartları
286
C. ATAMA AŞAMALARI, İLERLEME VE ÇALIŞMA SAATLERİ
287
3. Memurların İlerlemesi
290
5. Hizmet İçinde Yetiştirilme
292
II. YÜKÜMLÜLÜKLER, YASAKLAR VE HAKLAR
293
A. MEMURLARIN YÜKÜMLÜLÜKLERİ: ÖDEVLER
293
B. MEMURLAR İÇİN ÖNGÖRÜLEN YASAKLAR
295
C. MEMURLAR İÇİN ÖNGÖRÜLEN HAKLAR
297
III. DİSİPLİN, CEZA VE HUKUKÎ SORUMLULUKLAR
300
A. MEMURUN DİSİPLİN SORUMLULUĞU
300
1. Disiplin Cezalarının Çeşitleri
301
2. Disiplin Soruşturması Usûlü
303
3. Disiplin Cezalarına Karşı Başvuru Yolları
306
4. Disiplin Cezalarının Ortadan Kalkması
306
5. Görevden Uzaklaştırma
307
B. MEMURUN CEZA SORUMLULUĞU
308
1. Memurların Korunması İhtiyacı ve İzin Sistemi
308
2. İzin Vermeye Yetkili Merciler
309
C. MEMURLARIN HUKUKÎ SORUMLULUĞU
311
1. Memurun İdareye Karşı Sorumluluğu
311
2. Memurun Üçüncü Kişilere Karşı Sorumluluğu
312
IV. MEMURLUĞUN SONA ERMESİ VE EMEKLİLİK
313
A. MEMURLUĞU SONA ERDİREN HÂLLER
313
2. Mustafi (Çekilmiş) Sayılma
313
3. Memurluktan Çıkarılma (İhraç)
314
4. Koşullarda Eksiklik
314
B. MEMURLARDA EMEKLİLİK
315
1. Emeklilik Sebepleri
315
I. İDARENİN SORUMLULUĞU VE TARİHİ GELİŞİMİ
317
A. SORUMLULUK VE İDARENİN SORUMLULUĞU KAVRAMLARI
317
1. Genel Olarak Sorumluluk Kavramı
317
2. İdarenin Hukukî Sorumluluğu Kavramı
318
B. İDARÎ SORUMLULUĞUN GELİŞİMİ VE HUKUKÎ TEMELİ
319
1. İdarî Sorumluluğun Doğuşu
319
2. İdarî Sorumluluğun Hukukî Temeli
322
3. İdarî Sorumluluğun Bağımsızlığı
322
II. İDARE HUKUKUNDA SORUMLULUK TÜRLERİ
323
1. İdare Hukukunda Kusur Kavramı
324
2. Hukuka Aykırılık–Kusur İlişkisi
326
3. Kusurun İspatı ve Kusur Karîneleri
326
4. Kusurun Derecelendirilmesi
327
5. Hizmet Kusuru–Kişisel Kusur Ayırımı
329
6. Kişisel Kusurun Varlığında Davanın Açılması
331
B. KUSURSUZ SORUMLULUK
332
1. Kusursuz Sorumluluğun Özellikleri
332
2. Kusursuz Sorumluluk İlkeleri
333
a. Risk İlkesi Gereğince Sorumluluk
334
aa. Risk Sorumluluğunun Özellikleri
334
bb. Risk Sorumluluğuna Yol Açan Durumlar
334
b. Kamu Külfetleri Karşısında Eşitlik İlkesi Gereğince
bb. Sorumluluğu Doğuran Hâller
340
III. İDARENİN SORUMLULUĞUNUN ŞARTLARI
341
1. İdarî Davranışın Varlığı
341
2. Davranışın İdareye İsnâdiyeti
342
IV. İDARENİN SORUMLULUĞUNU ETKİLEYEN HÂLLER
346
1. Mücbir Sebebin Şartları
346
2. Mücbir Sebebin Sonuçları
349
1. Beklenilmeyen Hâlin Şartları
350
2. Beklenilmeyen Hâlin Sonuçları
351
C. ZARAR GÖRENİN DAVRANIŞI
351
1. Zarar Görenin Davranışının Şartları
351
2. Zarar Görenin Davranışının Sonuçları
353
D. ÜÇÜNCÜ KİŞİNİN DAVRANIŞI
353
1. Üçüncü Kişinin Davranışının Şartları
354
2. Üçüncü Kişinin Davranışının Sonuçları
354
A. ZARARIN TAZMİNİNE İLİŞKİN İLKELER
355
1. Nakden Tazmin İlkesi
355
2. Sorumluluk Nispetince Tazmin İlkesi
356
3. Taleple Bağlılık İlkesi
356
B. ZARARIN MİKTARININ TESPİTİNDE İLKELER
357
1. Zararın Hesaplanma Tarihi
357
İDARENİN MALLARI VE KAMULAŞTIRMA
1. İdarenin Mal İhtiyacı
359
2. İdarenin Mal İhtiyacının Karşılanması
359
b. Olağanüstü Usûller
361
3. Kamu Malı–Kamusal Mal Kavramları
362
4. Kamusal Mal–Kamunun Özel Malı Ayrımı
362
b. Tahsis İşleminin Kaldırılması
365
6. Mülkiyet–Kamu Mülkiyeti Kavramları
365
B. KAMUSAL MALLARIN TASNİFİ
366
1. Oluşumları Açısından Kamusal Mallar
367
a. Doğal Kamusal Mallar
367
b. Sun’i (Yapay) Kamusal Mallar
367
2. Tahsis Cihetine Göre Kamusal Mallar
368
C. KAMUSAL MALLARIN ÖZELLİKLERİ
369
1. Kamusal Malların Devir ve Ferağ Edilmezliği
369
2. Kamusal Malların Zaman Aşımı İle İktisap Edilmezliği
369
3. Kamusal Malların Özel Hukuk İşlemlerine Konu
4. Kamusal Malların Kamulaştırılamazlığı
370
5. Kamusal Mallar Vergi Gibi Yükümlülüklerden Muaftır
371
6. Kamusal Mallar Özel Bir Korumaya Tabidir
371
D. KAMUSAL MALLARDAN YARARLANMA
371
1. Kamusal Mallardan Yararlanmanın Genel İlkeleri
371
2. Malların Türüne Göre Yararlanma Biçimleri
372
3. Özel–İstisnâî Yararlanma
373
A. KAMULAŞTIRMA VE İLKELERİ
374
1. Mevzuattaki Düzenlemeler
375
2. Kamulaştırmanın Temel İlkeleri
375
B. KAMULAŞTIRMANIN AŞAMALARI
378
1. Kamulaştırmada İdarî Aşamalar
378
2. Kamulaştırma İşleminde Adlî Aşama
380
C. KAMULAŞTIRMADAN VAZGEÇME VE MALİKİN GERİ ALMA
1. Kamulaştırmadan Vazgeçme
382
2. Malikin Geri Alma Hakkı
383
D. ACELE KAMULAŞTIRMA
383
I. BİLGİ EDİNME USÛLÜ
386
A. BİLGİ EDİNME USÛLÜNÜN KAPSAMI
386
1. Talep Edilebilecek Bilgi ve Belgeler
386
2. Başvuru Hakkı Olanlar
388
3. İdarelerin Bilgi Verme Yükümlülüğü
388
4. Bilgi Talep Edilebilecek İdareler
389
5. İdarelerin Bilgi Edinme Usûlüne İlişkin Yükümlülükleri
390
B. BİLGİ EDİNME HAKKININ SINIRLARI
390
C. BİLGİ EDİNMEDE BAŞVURU USÛLÜ
392
2. Başvuruların Kabûlü ve Değerlendirilmesi
394
3. Başvuruların Cevaplandırılması
394
4. Bilgi veya Belgelere Erişim Usûlü ve Süresi
395
D. İTİRAZ VE İTİRAZIN İNCELENMESİ
395
2. İtirazı Değerlendirecek Merci
396
II. KAMU DENETÇİLİĞİNE BAŞVURU USÛLÜ
397
A. KURULUŞ VE GÖREVLER
399
1. Kamu Denetçiliği Kurumunun Kuruluşu
399
3. Kurumun Görev Alanına Giren İdareler
401
B. BAŞVURU VE İNCELEME USÛLÜ
401
1. Şikâyet Hakkı Olanlar
401
3. İnceleme ve Araştırma
404
4. İnceleme ve Araştırmaya Etki Eden Hâller
404
5. İnceleme ve Araştırma Sonucunda Verilecek Kararlar
405
b. Karara İlişkin Diğer Hususlar
405
YARARLANILAN KAYNAKLAR
407