ŞİRKET BİRLEŞMELERİ VE AYRILMA HAKKI
 
I. BİRLEŞME KAVRAMI VE TÜRLERİ 
 
25
2. Birleşmenin Koşulları 
 
27
B. Ekonomik Açıdan Birleşme Türleri 
 
28
C. Hukuki Açıdan Birleşme Türleri 
 
30
1. Türk Ticaret Kanunu Uyarınca Birleşme Türleri 
 
31
a. Devralma Yoluyla Birleşme 
 
31
b. Yeni Kuruluş Yoluyla Birleşme 
 
32
2. Doktrinde Tanımlanan Diğer Birleşme Türleri 
 
34
a. İki Taraflı–Çok Taraflı Birleşme 
 
34
b. Ana Şirket–Yavru Şirket Birleşmesi (Topluluk İçi Birleşmeler) 
 
35
c. Ortağı Çıkararak Birleşme (Squeeze Out Merger) 
 
36
d. Üç Köşeli Birleşmeler (Triangular Merger) 
 
36
II. BİRLEŞMEYE HÂKİM OLAN İLKELER 
 
37
A. Malvarlıklarının Kendiliğinden Birleşmesi İlkesi 
 
37
B. Külli Halefiyet İlkesi 
 
38
C. Tasfiyesiz İnfisah İlkesi 
 
40
D. Ortaklık Payının ve Haklarının (Pay Sahipliğinin) Devamlılığı İlkesi 
 
41
E. Alacaklıların Korunması İlkesi 
 
43
F. Çalışanların Korunması İlkesi 
 
45
G. Türler Arası Serbest Birleşme İlkesi 
 
46
III. AYRILMA HAKKI KAVRAMI 
 
46
1. Ayrılma Hakkı Kavramı 
 
46
2. Ayrılma Akçesi Kavramı 
 
48
B. Ayrılma Hakkı Kavramı 
 
49
1. Ayrılma Hakkına İlişkin Teoriler 
 
49
2. Ayrılma Hakkının İşlevleri 
 
50
3. Ayrılma Hakkının Hukuki Niteliği 
 
51
C. Ayrılma Akçesi Kavramı 
 
53
1. Ayrılma Akçesinin Amaç ve İşlevi 
 
53
2. Ayrılma Akçesinin Hukuki Niteliği 
 
56
3. Ayrılma Akçesinin Uygulama Alanı 
 
57
D. Ayrılma Hakkı Kavramının Benzer Kurumlarla Karşılaştırılması 
 
59
1. Türk Ticaret Kanunu’nda Düzenlenen Kurumlar ile Karşılaştırma 
 
59
a. Şirketler Topluluğunda Hâkim Şirketin Satın Alma Hakkı (TTK m. 208) 
 
59
b. Şirketler Topluluğunda Bağlı Şirketin Zararlarının Tazmini Davası Açılması Halinde Hâkim Şirketin Satın Alması (TTK m. 202/f. 1) 
 
63
c. Şirketler Topluluğunda Hâkim Şirketin Hakimiyetini Hukuka Aykırı Kullandığı Hallerde Hâkim Şirketin Satın Alması (TTK m. 202/f. 2) 
 
66
aa. TTK m. 202/f. 2’ye İlişkin Özellikler 
 
66
bb. TTK m. 202/f. 1 ve TTK m. 202/f. 2 Kapsamında Hâkim Şirketin Satın Alması ile TTK m. 141 Kapsamında Ayrılma Akçesinin Karşılaştırılması 
 
68
d. Haklı Sebeple Fesih Davasında Hâkim Kararı ile Çıkarılma (TTK m. 531) 
 
69
e. Iskat (TTK m. 482, m. 483) 
 
73
f. Limited Şirketlerde Ayrılma Akçesi (TTK m. 641, m. 642) 
 
74
2. Sermaye Piyasası Kanunu’nda Düzenlenen Kurumlar ile Karşılaştırma 
 
77
a. Halka Açık Anonim Ortaklıklarda Önemli Nitelikteki İşlemlere Muhalif Kalan Pay Sahibinin Ayrılma Hakkı (SerPK m. 24, II–23.3 sayılı Önemli Nitelikteki İşlemler ve Ayrılma Hakkı Tebliği) 
 
77
bb. Ayrılma Hakkının Kullanım Fiyatı 
 
81
cc. Ayrılma Hakkının Kullanım Şekli 
 
83
dd. SPK m.24 Kapsamında Ayrılma Hakkı ile TTK 141 Kapsamında Ayrılma Akçesinin Karşılaştırılması 
 
91
b. Halka Açık Anonim Ortaklıklarda Zorunlu Pay Alım Teklifi (SerPK m. 26, II–26.1 sayılı Zorunlu Pay Alım Teklifi Tebliği) 
 
92
c. Halka Açık Anonim Ortaklıkların Sermaye Piyasası Kanunu Kapsamından Çıkması Halinde Ayrılma Hakkı (SerPK m. 33/f. 4, II–16.1 sayılı Ortaklıkların Kanun Kapsamından Çıkarılması ve Paylarının Borsada İşlem Görmesi Zorunluluğuna İlişkin Esaslar Tebliği) 
 
94
d. Halka Açık Anonim Ortaklıklarda Pay Sahibinin Çıkarma ve Satma Hakkı (SerPK m. 27, II–27.3 sayılı Ortaklıktan Çıkarma ve Satma Hakları Tebliği) 
 
96
HALKA KAPALI ANONİM ŞİRKETLERİN BİRLEŞMESİNDE PAY SAHİBİNİN ORTAKLIKTAN AYRILMASI VE BUNA BAĞLI HUKUKİ SONUÇLAR
 
I. AYRILMA AKÇESİNİN TÜRLERİ 
 
99
A. Seçimlik Ayrılma Akçesi 
 
99
2. Kullanım Koşulları 
 
100
a. Seçim Hakkının Kullanılması 
 
100
aa. Seçim Hakkına Sahip Olanlar 
 
100
(i) Devralan veya Yeni Kurulan Şirket Pay Sahiplerine Tanınıp Tanınamayacağı Sorunu 
 
100
(ii) Seçim Olanağının Belirli Bazı Pay Sahiplerine Tanınması Sorunu 
 
102
bb. Olumsuz Oy Kullanma Şartının Aranıp Aramayacağı Sorunu 
 
104
cc. Seçim Hakkının Kullanılma Biçimi ve Süresi 
 
105
dd. Seçim Hakkının Hiç veya Süresinde Kullanılmamasının Sonuçları 
 
109
b. Birleşme Sözleşmesinde Öngörülmesi 
 
110
bb. Birleşme Sözleşmesi’nde Belirtilecek Hususlar 
 
112
c. Birleşme Raporunda Öngörülmesi 
 
115
d. İnceleme Hakkı İlanında Öngörülmesi 
 
117
e. Birleşme Sözleşmesinin Genel Kurulda Onaylanması, Tescil ve İlanı 
 
119
aa. Ağırlaştırılmış Nisaba İlişkin Özellikler 
 
120
bb. Her İki Ayrılma Akçesinin Ağırlaştırılmış Nisaba Tabi Olup Olmadığı Sorunu 
 
122
cc. Birleşme Sözleşmesinin Tamamen Ağırlaştırılmış Nisaba Tabi Olup Olmadığı Sorunu 
 
124
B. Zorunlu Ayrılma Akçesi 
 
126
2. Kullanım Koşulları 
 
128
a. Zorunlu Ayrılma Akçesi Verilebilecek Çevre 
 
128
b. Azınlığın Şirkette Devamlı Sorun Çıkarmasının Gerekli Olup Olmadığı Hususu 
 
132
c. Birleşme Sözleşmesinde Öngörülmesi 
 
134
d. Birleşme Raporunda Öngörülmesi 
 
134
e. İnceleme Hakkı İlanında Öngörülmesi 
 
135
f. Birleşme Sözleşmesinin Genel Kurulda Onaylanması, Tescil ve İlanı 
 
135
II. AYRILMA AKÇESİNİN HESAPLANMASI VE ÖDENMESİ 
 
137
A. Ayrılma Akçesinin Hesaplanması 
 
137
1. Gerçek Değer Esası 
 
137
2. Gerçek Değerin Belirlenmesi 
 
140
a. Şirket Değerlemesinin Yapılması 
 
143
aa. Değerlemeye Esas Alınacak Bilanço 
 
145
bb. Değerlemeye Esas Alınacak Tarih 
 
147
cc. Değerleme Yöntemleri 
 
147
b. “Due Diligence” Aşamasının Etkisi 
 
150
c. Malvarlığındaki Değişikliklerle İlgili Bilgi Verme Yükümlülüğünün Yerine Getirilmesi 
 
151
B. Ayrılma Akçesinin Finansman Kaynakları 
 
153
C. Ayrılma Akçesinin Ödeme Usulü 
 
155
1. Ödemeyi Gerçekleştirecek Taraf 
 
155
4. Ödeme Zamanı (Muacceliyeti) 
 
162
III. AYRILMA AKÇESİNİN KOLAYLAŞTIRILMIŞ BİRLEŞME HALİNDE ARZ ETTİĞİ ÖZELLİKLER 
 
163
A. Seçimlik Ayrılma Akçesinin Öngörülme Zorunluluğu 
 
163
1. Seçim Hakkının Kullanım Şekli 
 
164
2. Sermaye Artırımı Sorunu 
 
165
B. Zorunlu Ayrılma Akçesi Öngörülmesi Sorunu 
 
165
1. Birleşme Raporunun Hazırlanmaması Bakımından 
 
167
2. İnceleme Hakkı İlanının Gerçekleştirilmemesi Bakımından 
 
167
IV. AYRILMA AKÇESİ ÖNGÖRÜLMESİNİN HÜKÜM VE SONUÇLARI 
 
168
1. Pay Sahibi Sıfatının Sona Ermesi 
 
168
2. Diğer Pay Sahipliği Haklarına Etkisi 
 
169
3. Ayrılma Akçesi Alacağını Talep Etme Hakkı 
 
169
4. Değişim Oranının Hesaplanmasına Etkisi 
 
169
1. Pay Sahiplerine Ayrılma Akçesi Ödeme Yükümlülüğünün Doğması 
 
170
2. Sermaye Artırımının Yapılması ve Tescili 
 
170
3. Pay Sahibi Sayısına Etkisi 
 
173
HALKA KAPALI ANONİM ŞİRKETLERİN BİRLEŞMESİNDE ORTAKLIKTAN AYRILAN PAY SAHİBİNİN BAŞVURABİLECEĞİ DAVA YOLLARI
 
I. DENKLEŞTİRME DAVASI (ORTAKLIK PAYI İLE HAKLARININ İNCELENMESİ) AÇMA HAKKI 
 
175
B. Davanın Açılma Süresi 
 
179
D. Mahkeme Tarafından Yapılacak İncelemenin Kapsamı 
 
181
G. Ayrılma Akçesine İlişkin Hukuka Aykırılıklarda Davalar Arasındaki İlişki 
 
185
1. Özel İptal Davası ile İlişkisi 
 
185
2. Özel Sorumluluk Davası ile İlişkisi 
 
186
II. İPTAL DAVASI AÇMA HAKKI 
 
187
B. Davanın Açılma Süresi 
 
190
C. Davanın Sebepleri ve Sonuçları 
 
192
E. Ayrılma Akçesine İlişkin Hukuka Aykırılıklarda Davalar Arasındaki İlişki 
 
196
1. Genel İptal Davası ile İlişkisi 
 
196
2. Özel Sorumluluk Davası ile İlişkisi 
 
196
III. ÖZEL SORUMLULUK DAVASI AÇMA HAKKI 
 
197
B. Davanın Açılma Süresi ve Zamanaşımı 
 
200
C. Davanın Sebepleri ve Sonuçları 
 
200
E. Ayrılma Akçesine İlişkin Hukuka Aykırılıklarda Davalar Arasındaki İlişki 
 
203