§2. KONUNUN İNCELENİŞ BİÇİMİ 
 
26
Birinci BölümGENEL OLARAK DENETİM VE BAĞIMSIZ DIŞ DENETİM
 
I. DENETİM KAVRAMININ TANIMI 
 
29
B. Anonim Ortaklıklarda 
 
32
A. Yapılış Nedenine Göre Denetim Türleri 
 
33
1. Zorunlu (Yasal) Denetim 
 
33
2. İsteğe Bağlı Denetim 
 
34
B. Amaçlarına Göre Denetim Türleri 
 
34
3. Performans Denetimi 
 
35
C. Denetçinin Statüsüne Göre Denetim Türleri 
 
35
a) Bağımsız Dış Denetim 
 
38
bb) İnceleme (Sınırlı Denetim) 
 
40
cc) Özel Durumlarda Yapılan Denetim 
 
41
D. Denetimin Yapıldığı Zamana Göre Denetim Türleri 
 
43
1. Kuruluşta Yapılan Denetim 
 
43
2. İşleyişte Yapılan Denetim 
 
44
§4. BAĞIMSIZ DIŞ DENETİM KAVRAMI 
 
45
I. BAĞIMSIZ DIŞ DENETİMİN TANIMI 
 
45
II. BAĞIMSIZ DIŞ DENETİMİN AMAÇLARI 
 
46
III. BAĞIMSIZ DIŞ DENETİMİN İŞLEVLERİ 
 
47
C. Caydırıcılık İşlevi 
 
50
IV. BAĞIMSIZ DIŞ DENETİMİN ÖZELLİKLERİ 
 
51
§5. KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA BAĞIMSIZ DIŞ DENETİM 
 
53
I. AMERİKAN HUKUKUNDA BAĞIMSIZ DIŞ DENETİM 
 
53
A. Sarbanes-Oxley Kanunu 
 
56
B. Sarbanes-Oxley Kanunu ile Sermaye Piyasası Kurulu Düzenlemelerinin Karşılaştırılması 
 
60
II. AB HUKUKUNDA BAĞIMSIZ DIŞ DENETİM 
 
62
III. İNGİLİZ HUKUKUNDA BAĞIMSIZ DIŞ DENETİM 
 
68
§6. TÜRKİYE’DE BAĞIMSIZ DIŞ DENETİME İLİŞKİN YASAL DÜZENLEMELER 
 
72
A. Yürürlükteki Düzenleme 
 
72
B. Türk Ticaret Kanunu Tasarısının Değerlendirilmesi 
 
73
II. SERMAYE PİYASASI KANUNU VE SPK TEBLİĞLERİ 
 
77
A. Yürürlükteki Düzenlemeler 
 
78
III. 3568 SAYILI SERBEST MUHASEBECİ, SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK VE YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK KANUNU 
 
79
IV. BANKALAR KANUNU VE MERKEZ BANKASI TEBLİĞLERİ 
 
80
VII. FİNANSMAN VE FAKTORİNG ŞİRKETLERİ İLE İLGİLİ YASAL DÜZENLEMELER 
 
84
VIII. DİĞER YASAL DÜZENLEMELER 
 
85
İkinci BölümBAĞIMSIZ DIŞ DENETİM KURULUŞLARI VEBAĞIMSIZ DIŞ DENETİM SİSTEMİNİN İŞLEYİŞİ
 
§7. BAĞIMSIZ DIŞ DENETİM KURULUŞLARI 
 
87
I. BAĞIMSIZ DIŞ DENETİM KURULUŞLARININ HUKUKİ YAPISI VE ÖZELLİKLERİ 
 
87
1. Hisse Senetlerinin Nama Yazılı Olması 
 
87
2. Kurucularına ve Ortaklarına İlişkin Sınırlamalar 
 
89
II. BAĞIMSIZ DIŞ DENETİM KURULUŞLARININ KURULUŞ ŞARTLARI 
 
91
III. KURULA BAŞVURU VE YETKİLENDİRME 
 
92
IV. BAĞIMSIZ DIŞ DENETİM KURULUŞLARI HAKKINDAKİ YASAKLAR 
 
93
A. Haksız Rekabet Yasağı 
 
93
B. Ticaret ve Mesleğe Aykırı Faaliyet Yasağı 
 
96
V. BAĞIMSIZ DIŞ DENETİM KURULUŞU DEĞİŞİMİ 
 
97
§8. BAĞIMSIZ DIŞ DENETİM SİSTEMİNDE DENETÇİLER 
 
100
I. DENETÇİ KAVRAMI VE DENETÇİ TÜRLERİ 
 
100
2. Bağımsız Dış Denetçiler 
 
101
II. BAĞIMSIZ DIŞ DENETÇİLER 
 
102
A. Bağımsız Dış Denetim Sisteminde Denetçi Olabilme Koşulları 
 
103
B. Bağımsız Denetim Kuruluşlarında Denetçi Kadroları 
 
104
1. Sorumlu Ortak Başdenetçi 
 
104
5. Denetçi Yardımcısı 
 
106
C. Denetçilerin Mesleki Yeterliliğinin Sağlanması ve Geliştirilmesi 
 
106
D. Denetçilerin Hizmet İçi Eğitimleri 
 
108
I. YILLIK MALİ TABLOLAR 
 
113
C. Öz Sermaye Değişim Tablosu 
 
115
D. Nakit Akım Tablosu 
 
115
II. ARA MALİ TABLOLAR 
 
116
§10. BAĞIMSIZ DIŞ DENETİM STANDARTLARI, BAĞIMSIZ DENETİM ÇALIŞMASI VE RAPORLANMASINA İLİŞKİN ESASLAR 
 
117
I. BAĞIMSIZ DIŞ DENETİM STANDARTLARI 
 
117
A. Uluslararası Standartlar 
 
118
B. Ulusal Standartlar 
 
122
II. BAĞIMSIZ DENETİM ÇALIŞMASI VE RAPORLANMASINA İLİŞKİN ESASLAR 
 
124
A. Bağımsız Denetim Teknikleri 
 
125
B. Bağımsız Denetimin Planlanması 
 
129
1. Denetlenecek Ortaklık Hakkında Bilgi Toplama 
 
130
2. İç Kontrol Sisteminin Değerlendirilmesi 
 
131
3. İç Denetim Biriminin Değerlendirilmesi 
 
133
4. Denetim Riskinin Değerlendirilmesi 
 
134
5. Önemlilik Sınırının Değerlendirilmesi 
 
136
6. Muhasebe Politikalarının İncelenmesi, İlgililerle Denetim Faaliyeti Konusunda Görüşülmesi 
 
138
7. Denetim Ekibinin Oluşturulması ve Koordinasyonun Sağlanması 
 
138
8. Denetim Çalışmasının Bölümlere Ayrılması ve Denetim Programının Açıklanması 
 
139
C. Kayıtların Tutulması 
 
140
D. Denetim Bilgilerinin Toplanması ve Değerlendirilmesi 
 
141
E. Denetimden Sorumlu Komiteler 
 
144
§11. BAĞIMSIZ DIŞ DENETİM RAPORLARI 
 
148
I. RAPORLARIN İÇERİĞİ 
 
149
II. BAĞIMSIZ DENETİM RAPORU ÇEŞİTLERİ 
 
15 1
A. Olumlu Görüş Bildiren Rapor 
 
151
B. Olumsuz Görüş Bildiren Rapor 
 
151
C. Şartlı Görüş Bildiren Rapor 
 
152
D. Görüş Bildirmeme Halinde Rapor 
 
152
III. RAPORUN KESİNLEŞMESİ VE İLANI 
 
152
Üçüncü BölümBAĞIMSIZ DIŞ DENETİM SÖZLEŞMESİ VEBAĞIMSIZ DENETİM KURULUŞLARININ SORUMLULUĞU
 
§12. BAĞIMSIZ DIŞ DENETİM SÖZLEŞMESİ 
 
155
A. Benzer Sözleşmelerle Karşılaştırılması 
 
155
1. Hizmet Sözleşmesi ile Karşılaştırılması 
 
155
2. Vekalet Sözleşmesi ile Karşılaştırılması 
 
156
3. Eser (İstisna) Sözleşmesi ile Karşılaştırılması 
 
158
II. SÖZLEŞMENİN KURULMASI 
 
160
III. TARAFLARI VE ŞEKLİ 
 
161
IV. SÖZLEŞMENİN UNSURLARI 
 
163
V. SÖZLEŞMENİN YÜRÜRLÜĞE GİRMESİ 
 
165
VI. BAĞIMSIZ DENETİMİN GEÇERLİLİĞİ 
 
167
§13. BAĞIMSIZ DIŞ DENETİM İLİŞKİSİNİN SONA ERMESİ 
 
168
I. SÖZLEŞME SÜRESİNİN SONA ERMESİ 
 
168
II. BAĞIMSIZ DIŞ DENETİM KURULUŞU TARAFINDAN SÖZLEŞMENİN FESHİ 
 
168
III. MÜŞTERİ TARAFINDAN DENETİM SÖZLEŞMESİNİN FESHİ 
 
171
§14. BAĞIMSIZ DENETİM SÖZLEŞMESİNDEN DOĞAN YÜKÜMLÜLÜKLER 
 
172
I. BAĞIMSIZ DENETİM KURULUŞUNUN YÜKÜMLÜLÜKLERİ 
 
172
A. Bağımsız Denetim Standartlarına Uygun Davranma 
 
172
C. Genel Kurul Toplantılarına Katılmak 
 
175
D. Çalışma Kâğıtlarının Saklanması 
 
175
E. Mali Tabloların İlanını Takip Etmek 
 
176
1. Genel Olarak Bağımsızlık İlkesi 
 
177
2. Bağımsızlığı Ortadan Kaldıran Haller 
 
182
G. Mesleki Özen ve Titizlik Gösterme Yükümlülüğü 
 
185
II. DENETLENEN MÜŞTERİ ORTAKLIĞIN YÜKÜMLÜLÜKLERİ 
 
187
§16. BAĞIMSIZ DENETİM KURULUŞLARININ SORUMLULUĞU 
 
188
C. Sorumlu Olan Gerçek ve Tüzel Kişiler 
 
193
2. Sorumlu Ortak Başdenetçi 
 
195
3. Bağımsız Denetçiler 
 
196
4. Müşteri Ortaklık Yönetim Kurulu 
 
198
5. Müşteri Ortaklık Denetim Kurulu 
 
200
D. Sorumluluğun Hukuki Niteliği ve Şartları 
 
200
1. Müşteriye Karşı Sorumluluğun Hukuki Niteliği ve Şartları 
 
201
a) BK. m.96’ya Göre Sorumluluk 
 
202
aa) Denetim Sözleşmesinin Varlığı 
 
202
bb) Denetim Sözleşmesinin İhlali 
 
202
b) Yardımcı Şahısların Fiilinden Sorumluluk 
 
206
2. Üçüncü Kişilere Karşı Sorumluluğun Hukuki Niteliği ve Şartları 
 
207
3. Sorumluluğun Sınırlandırılması 
 
209
E. Bağımsız Denetim Standartlarına Aykırılık 
 
210
1. Bağımsız Denetim Standartları Kavramı 
 
210
2. Bağımsız Denetim Standartlarına Aykırılık Halleri 
 
211
a) Sözleşme Öncesi Kusurlu Davranış (Culpa in Contrahendo) 
 
211
b) Denetim Raporunun Gerçeği Yansıtmaması 
 
214
F. Sorumluluktan Kurtulma Halleri 
 
217
1. Bağımsız Denetim Yapma Yükümlülüğünün Bulunmaması 
 
217
2. Denetimin, Denetim Standartlarına Uygun Olması 
 
217
3. Denetim Raporunun Önemli Olmayan Konularda Gerçeği Yansıtmaması 
 
218
4. İlliyet Bağının Bulunmaması veya Kesilmesi 
 
218
III. İDARİ SORUMLULUK 
 
221
Ek 1: Tebliğ Kısımları ve Karşılık Gelen Uluslararası Bağımsız Denetim Standartları 
 
233
Ek 2: Genel Bağımsız Denetim Sözleşmesi Örneği 
 
236
Ek 3: Hile ve Usulsüzlük Risk Faktörlerine Örnekler 
 
238
Ek 4: Hile ve Usulsüzlükten Kaynaklanan Önemli Yanlışlık Riskine Karşı Uygulanabilecek Bağımsız Denetim Tekniklerine Örnekler 
 
243
Ek 5: Hile ve Usulsüzlük Belirtisi Olabilecek Durumlara İlişkin Örnekler 
 
247
Ek 6: Mevzuata Aykırılığın Oluştuğu Durumlara Örnekler 
 
249
Ek 7: Bağımsız Denetçinin Genel Bağımsız Denetim Stratejisi Oluştururken Göz Önünde Bulundurabileceği Hususlara İlişkin Örnekler 
 
250
Ek 8: İşletmenin, Faaliyet Koşullarının ve Çevresiyle Olan İlişkilerinin Anlaşılması 
 
253
Ek 9: İç Kontrol Sisteminin Unsurları 
 
256
Ek 10: Önemli Yanlışlık Risklerinin Varlığını Gösteren Olaylar ve Durumlar 
 
261
Ek 11: Kontrol Testlerinde Örnek Hacmini Etkileyen Faktörlere İlişkin Örnekler 
 
263
Ek 12: Detay Testlerinde Örnek Hacmini Etkileyen Faktörlere İlişkin Örnekler 
 
264
Ek 13: Örnek Seçim Yöntemleri 
 
266
Ek 14: İşletme Yönetimi Teyit Mektubu Örneği 
 
267
Ek 15/A.1: Bağımsız Denetim Raporu Örneği 
 
269
Ek 15/A.2: Bağımsız Denetim Raporu Örneği (Emeklilik Yatırım Fonları Dahil Yatırım Fonları İçin) 
 
271
Ek 15/B: Bağımsız Denetim Raporu Örneği 
 
273
Ek 15/C: Bağımsız Denetim Raporu Örneği 
 
275
Ek 16/A.1: Finansal Tablo Kalemlerine İlişkin Bağımsız Denetim Raporu Örneği 
 
277
Ek 16/A.2: Finansal Tablo Kalemlerine İlişkin Bağımsız Denetim Raporu Örneği 
 
278
Ek 16/B.1: Sözleşmeye Uygunluğa İlişkin Bağımsız Denetim Raporu Örneği 
 
279
Ek 16/B.2: Sözleşmeye Uygunluğa İlişkin Bağımsız Denetim Raporu Örneği 
 
280
Ek 16/C.1: Özet Finansal Tablolara İlişkin Bağımsız Denetim Raporu Örneği 
 
281
Ek 16/C.2: Özet Finansal Tablolara İlişkin Bağımsız Denetim Raporu Örneği 
 
282
Ek 16/D.1: Emeklilik Yatırım Fonunun Yatırım Performansı Konusunda Kamuya Açıklanan Bilgilere İlişkin Rapor Örneği 
 
283
Ek 16/D.2: Emeklilik Yatırım Fonunun Varlıklarının Saklanmasına İlişkin Olumlu Görüş İçeren Rapor Örneği 
 
284
Ek 16/D.3: Emeklilik Yatırım Fonunun İç Kontrol Sisteminin Durumuna İlişkin Olumlu Görüş İçeren Rapor Örneği 
 
285
Ek 17/A: Ara Dönem Finansal Tabloların İncelenmesi Çalışmasında (Sınırlı Bağımsız Denetiminde) Göz Önünde Bulundurulabilecek Analitik İnceleme Teknikleri 
 
286
Ek 17/B: İşletme Yönetimi Teyit Mektubu Örneği 
 
287
Ek 17/C.1: Ara Dönem Finansal Tabloları Hakkında İnceleme Raporu Örnekleri (Genel Amaçlı Tam Set Finansal Tablolar) 
 
289
Ek 17/C.2: Ara Dönem Finansal Tabloları Hakkında İnceleme Raporu Örnekleri (Özet Finansal Tablolar) 
 
290
Ek 17/D.1: Finansal Raporlama Standartlarına Aykırı Durumların Varlığı Halinde Düzenlenecek Şartlı Sonuç İçeren İnceleme Raporu Örnekleri (Genel Amaçlı Tam Set Finansal Tablolar) 
 
291
Ek 17/D.2: Finansal Raporlama Standartlarına Aykırı Durumların Varlığı Halinde Düzenlenecek Şartlı Sonuç İçeren İnceleme Raporu Örnekleri (Özet Finansal Tablolar) 
 
292
Ek 17/E.1: İşletme Yönetiminden Kaynaklanmayan Sınırlamaların Varlığı Halinde Düzenlenecek Şartlı Sonuç İçeren İnceleme Raporu Örnekleri (Genel Amaçlı Tam Set Finansal Tablolar) 
 
293
Ek 17/E.2: İşletme Yönetiminden Kaynaklanmayan Sınırlamaların Varlığı Halinde Düzenlenecek Şartlı Sonuç İçeren İnceleme Raporu Örnekleri (Özet Finansal Tablolar) 
 
294
Ek 17/F.1: Finansal Raporlama Standartlarına Aykırı Durumların Varlığı Halinde Düzenlenecek Olumsuz Sonuç İçeren İnceleme Raporu Örnekleri (Genel Amaçlı Tam Set Finansal Tablolar) 
 
295
Ek 17/F.2: Finansal Raporlama Standartlarına Aykırı Durumların Varlığı Halinde Düzenlenecek Olumsuz Sonuç İçeren İnceleme Raporu Örnekleri (Özet Finansal Tablolar) 
 
296