Ekolojik Hukuk (Eko – Hukuk) & Çevre Hukuku
Uygulamalar, Kararlar ve Örnek Dava Dilekçeleri
1. Baskı,
Eylül 2021
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa Sayısı:
614
Baskısı tükenmiştir.
Kitabın Açıklaması
Bu kitap, Ülkemizin temel doğal varlıklarını, çevresel sorunlarını ve bunların hukukunu betimlemesinin yanı sıra, yine önemli ekolojik ve çevresel sorunlarını ve bunlarla ilgili olarak yapılmış hukuki mücadelenin belgelerini de kapsıyor. Böylece kitap, bu özellikleri ile bir başucu kitabı niteliği taşıyor.
Ülkemizde ekolojik hukuk ve çevre hukuku bilinci 1980'ler sonrasında gelişmeye başladı ve 1990'lardan itibaren de hızlanarak arttı. Birçok gönüllü ve gönüllü sivil toplum kuruluşu bu konuda mücadele etmekte olup, son yıllarda hukukçuların yanı sıra halkta da farkındalığın arttığı ve bu mücadelenin içinde yer aldığı görülmektedir.
Kitabın yazarı, 30 yılı aşan avukatlık ve 40 yılı aşan hukuk hayatının önemli bir bölümünde bu mücadelenin içinde yer almış ve almaktadır. 25 Yılı aşkın bir süredir TEMA Vakfının hukuk danışmanlığını yapan Av. Ömer AYKUL'un açmış olduğu dava sayısı 300'ü aşmıştır. Ayrıca bir süre de Doğal Hayatı Koruma Derneğinin hukuk danışmanlığını yapan Av. Ömer AYKUL, bunların yanı sıra, bireysel olarak pek çok hukuki mücadeleye de destek olmaktadır.
Bu kitap bu olumlu gelişmelerin ivmesini artırabilecek özellikte bir eserdir. Öncelikle kitap, "ekolojik hukuk" ile "çevre hukuku" nu birbirine paralel kulvarlarda ama aynı hedefe yönlendiğini açıkça gösteriyor. Bu eserin yazarı, ‘kamu yararı' yerine ekolojik temelli ‘üstün kamu yararı' kavramını tercih ederek bu yöndeki tartışmalara da farklı bir boyut katıyor.
Kitapta yazar, incelediği temel ekosistemler olan orman, toprak, mera, su, kıyı ve deniz hukuku ile çevre hukukunun iki temel başlığı olan ÇED ve plan hukukunu da kendi davalarından koyduğu dilekçe ve kararlarla örneklendirmektedir. Türkiye'nin önemli çevre hukuku sorunlarından olan nükleer santraller ve Kanal İstanbul konuları da ayrıntılı olarak incelenmektedir.
Yazar, diğer kitaplarından farklı olarak bu kitabın sonsöz bölümünde, kitabın konuları ile ilgili bir davayı açarken nasıl düşünüp hareket ettiğini anlatarak, genç hukukçulara ve bu tarz bir hukuki mücadeleye yeni başlayanlara da bir yöntem sunuyor.
Kitabın Konu Başlıkları
Orman, Toprak, Su, Mera, Kıyı, Deniz Ekosistemleri, Korunan Alanlar (Sit, Tabiat Varlıkları, Milli Parklar vd) Hukuku, Biyolojik Çeşitlilik Hukuku ve Davaları
ÇED Hukuku (Madencilik, Termik Santraller), Plan (Çevre Düzeni Planları, Özel Planlar, İmar Planları) Hukuku ve Davaları
İklim Değişikliği, Sürdürülebilirlik ve Döngüsel Ekonomi
Mersin ve Sinop Nükleer Santralleri, Kanal İstanbul ve Davaları
Ekolojik, Çevresel, Sağlık ve Sosyal Etki Değerlendirme Esaslı Üstün Kamu Yararı
Kitapla İlgili Kategoriler
Kitabın İçindekileri
Sunuş
7
GİRİŞ
15
BİRİNCİ BÖLÜM
ÇEVRE VE EKOLOJİ KONULARINA VE
HUKUKUNA GENEL BİR BAKIŞ
1.1. Çevre ve Ekoloji ile İlgili Tanımlar
17
1.2. Çevre ve Ekosistem Ayrımı
19
1.3. Haklar, Çevre ve Ekoloji
19
1.3.1. Haklara Erişme ve Bunları Kullanma Hakları
21
1.3.2. Birinci Kuşak (Temel) Haklar
22
1.3.3. İkinci Kuşak (Sosyal) Haklar
22
1.3.4. Üçüncü Kuşak (Dayanışma) Haklar
22
1.3.5. Dördüncü Kuşak (Sürdürülebilir Yaşam) Haklar ve Bunları Talep Etme Hakkı
23
1.4. Ekolojik ve Çevresel Sorunlar
24
1.4.1. İklim Değişikliği
24
1.4.2. Diğer Ekolojik ve Çevresel Sorunlar
27
1.4.3. Fosil Yakıt Esaslı Enerji Sistemleri ve Yenilenebilir Enerji Sistemleri, Enerji Hukuku
28
1.5. Dünyada ve Ülkemizde Çevre ve Ekosistem Hukukundaki Önemli Gelişmeler
30
1.5.1. Dünyadaki Önemli Gelişmeler
30
1.5.2. Ülkemizdeki Önemli Gelişmeler
34
1.6. İki Önemli Konu: Sürdürülebilirlik ve Döngüsel Ekonomi
35
1.6.1. Sürdürülebilirlik, Sürdürülebilir Kalkınma ve Sürdürülebilir Yaşam
35
1.6.2. Döngüsel Ekonomi
38
İKİNCİ BÖLÜM
ÇEVRE VE EKOLOJİ İLE İLGİLİ DAVALAR VE
DAVALARLA İLGİLİ SORUNLAR
2.2. Ekolojik ve Çevre Hukuku Sorunları Tablosu
42
2.3. Çevre ve Ekoloji ile İlgili Hukuki Mücadelede Anayasal Düzenlemeler
43
2.4. Türkiye’nin Taraf Olduğu Çevre ve Ekoloji ile İlgili Uluslararası Sözleşmeler ve Bunların Hukuki Mücadeledeki Yeri
44
2.5. Ekolojik Hukuk ve Çevre Hukuku ile İlgili Kanun Düzeyinde Düzenlemeler
46
2.6. Yargılama Öncesi Tespit Gerekliliği
47
2.7. Çevresel Zararlarda Adli Yargıda Açılacak Eda (Önleme ve Giderim) Davaları
48
2.8. Dava Açılacak/Açılamayacak İdari İşlem Türleri
49
2.9. Çevresel Zararlarda İdari Yargıda Açılabilecek Tazminat Davası: Tam Yargı Davası
50
2.10. Temel Ekosistem ve Çevre Koruma Davası: İptal Davası
50
2.10.1. Taraf Olma Ehliyeti ve Husumet Yöneltimi
51
2.10.2. Gerekçe ve Menfaat, Örnek Dava (Örnek Dava–1)
53
2.10.3. Dava Açma Süreleri
76
2.10.4. İvedi Yargılama Usulü:
77
2.10.5. Birlikte veya Aynı Dilekçe ile Açılabilecek Davalar, (Örnek Dava–2)
79
2.10.6. Yürütmeyi Durdurma ve Kısıtlamaları
110
2.10.7. Anayasa Başta Olmak Üzere Hukukumuzda Üstün Kamu Yararı ve Alt Unsurları Olarak Ekosistem Hizmetleri, Ekosistem Muhasebesi, Ekolojik (Karbon ve Su) Ayak İzi, Üstün Ekosistem Yararı
112
2.11. Yargılamada Keşif ve Bilirkişi İncelemesi ve Dikkat Edilecek Hususlar
125
2.12. İdari Yargıda İstinaf Uygulaması ve Oluşan Hukuki Boşluk
125
2.13. İdare Hukuku İçin Önemli Bir Olumsuzluk; “Uluslararası Tahkim”
126
2.14. Çevresel Hukuki Mücadelede Bireysel Hak Başvurusu ve İHAM Yolu
129
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
EKOSİSTEM HUKUKU İLE İLGİLİ TEMEL BAŞLIKLAR VE ÖRNEK DAVALAR
3.1. Temel Ekosistemler ve Ekosistem Koruma ile İlgili Birincil Hukuki Düzenlemeler
131
3.1.1. Temel Ekosistemler
131
3.1.2. Ekosistem Koruma ile İlgili Birincil Hukuki Düzenlemeler
131
ORMAN VE BİYOÇEŞİTLİLİK HUKUKU
3.2. Ormanlar ve Biyoçeşitlilik
133
3.2.1. Orman Hukuku ve Değerlendirmeler
135
3.2.2. Orman Hukukunda İkincil Hukuk
136
3.2.3. Anayasa’nın 169 ve 170’inci Md.leri ve “Orman ve Orman Köylüleri” Hukuku
137
3.2.4. 2005 Yılı Anayasa Değişiklik Girişimleri ve Örnek İade Gerekçeleri
140
3.2.5. 2/A ve 2/B Sorunu, Ecrimisil, Çözüm Önerileri
144
3.2.6. 5831 ve 6292 Sayılı Kanunlar ve Çözülemeyen 2B Sorunu 5831 Sayılı Kanun:
148
3.2.7. 2/B Olayının Bir Başka Cephesi ve Gerçek Mağdurları
156
3.2.8. 6831 Sayılı Orman Kanunu ve Ek Madde–16 Sorunu
157
3.2.9. Orman Hukuku ile İlgili Örnek Dava (Örnek Dava–3)
160
3.2.10. Biyoçeşitlilik ve Hukuku
181
MERA HUKUKU
3.3. Meralar
183
3.3.1. Mera Hukuku ve Değerlendirmeler
183
3.3.2. Mera Hukukunda İkincil Hukuk
186
3.3.3. Mera ile İlgili Örnek Dava (Örnek Dava–4)
186
TOPRAK/TARIM HUKUKU
3.4. Tarım Toprakları
193
3.4.1. Toprak Hukuku ve Değerlendirmeler
193
3.4.2. Toprak Hukukunda İkincil Hukuk
194
3.4.3. Toprak, Erozyon, Arazi Kullanımı Yetenek Sınıfları ve Çölleşme
194
3.4.4. Tarım Topraklarında Yabancılara Satış
197
3.4.5. Gıda Güvenliği ve Gıda Güvencesi
204
3.4.6. Tarım Toprakları ile İlgili Örnek Dava (Örnek Dava–5)
208
YÜZEY VE YERALTI SULARI HUKUKU
3.5. Sular
238
3.5.1. Su Hukuku ve Değerlendirmeler
238
3.5.2. Su Hukukunda İkincil Hukuk
240
3.5.3. Suyun Ekolojik Hukuk (Eko–Hukuk) Açısından Tanımı, Suyla İlgili Temel Prensipler ve Yeni Bir Hak: “Güvenli ve Temiz İçme Suyu ve Hıfzısıhha Hakkı”
242
3.5.4. Küresel Su Döngüsü ve Tatlı Su Ekosistemleri Tarafından Sağlanan Yaşam Destek Hizmetleri
244
3.5.5. Tatlı Su Ekosistemleri ve Sundukları Hizmetler Üzerinde İnsanların Etkileri
244
3.5.6. Su Politikalarının (Tatlı Su) Güncellenme Gerekliliği, Su Tahsisleri
247
3.5.7. Su Esaslı Yönetim: Havza Yönetimi ve Uygulama, Bütüncül Su Yönetimi
248
3.5.8. Su Üzerinde Baskılar: Büyük Barajlar ve Nehir Tipi HES'ler, Tarımsal Su Kullanımı, Suda Kirlenme, Yanlış Su Kullanımı: Erozyon ve Tuzlanma
250
3.5.9. Su Zenginliği/Fakirliği, Kuraklık ve Su Yönetimi
252
3.5.10. Su Güvenliği ve Su Güvencesi, Suda Çevresel Göstergeler, Yeraltı Akiferlerine Atık Su Basımı
255
3.5.11. Sınır aşan Sular ve Türkiye
256
3.5.12. Sular ile İlgili Sorunlar ve Örnek Dava (Örnek Dava–6)
257
DENİZ VE KIYI HUKUKU
3.6. Denizler ve Kıyılar
278
3.6.1. Deniz ve Kıyı Hukuku ve Değerlendirmeler
278
3.6.2. Deniz ve Kıyı Hukukunda İkincil Hukuk
279
3.6.3. Kritik Durumdaki Deniz ve Kıyı Ekosistemleri
279
3.6.4. Deniz ve Kıyılar ile İlgili Sorunlar ve Örnek Dava (Örnek Dava–7)
285
KORUNAN ALANLAR HUKUKU
3.7. Korunan Alanlar (SİT, Milli Parklar vd)
301
3.7.1. Korunan Alanlar ile İlgili Hukuk ve Değerlendirmeler
302
3.7.2. Korunan Alanlar ile İlgili Hukukta İkincil Hukuk
310
3.7.3. Korunan Alanlar ile İlgili Sorunlar ve Örnek Dava (Örnek Dava–8)
313
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
ÇEVRE HUKUKU İLE İLGİLİ TEMEL BAŞLIKLAR VE
ÖRNEK DAVALAR
4.1. Temel Çevre Konuları
341
4.2. Çevre ile İlgili Birincil Hukuki Düzenlemeler
341
4.3. Çevre ile İlgili İkincil Hukuki Düzenlemeler
342
STRATEJİK ÇEVRESEL DEĞERLENDİRME (SÇD) VE ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ (ÇED) HUKUKU
4.4. Stratejik Çevresel Değerlendirme (SÇD) ve Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED)
343
4.4.1. SÇD ve ÇED ile İlgili Hukuk ve Değerlendirmeler
343
4.4.2. SÇD ve ÇED ile İlgili İkincil Hukuk
345
4.4.5. ÇED ile İlgili Sorunlar ve Örnek Dava (Örnek Dava–10)
368
PLANLAMA VE PLAN HUKUKU
4.5. Planlama ve Plan Hukuku
398
4.5.1. Planlamanın Türk Hukukundaki Gelişimi
398
4.5.2. Planlama, Sosyoekonomik ve Mekânsal Planlar ile İlgili Hukuk ve Değerlendirmeler
399
4.5.3. Planlama ve Mekânsal Planlar ile İlgili Hukukta İkincil Hukuk
401
4.5.4. Planlama, Mekânsal Planlar ile İlgili Sorunlar ve Örnek Dava (Örnek Dava–11)
401
MADEN HUKUKU
4.6. Madenler ve Madencilik Faaliyetleri
414
4.6.1. Madencilik ile İlgili Hukuk ve Değerlendirmeler
414
4.6.2. Madencilikte İkincil Hukuk
416
4.6.3. Madencilik ile İlgili Sorunlar ve Özet Örnek Davalar (Örnek Dava–12)
417
NÜKLEER ENERJİ HUKUKU
4.7. Nükleer Enerji
419
4.7.1. Nükleer Enerji ile İlgili Hukuk ve Değerlendirmeler
421
4.7.2. Nükleer Enerji ile İlgili Hukukta İkincil Hukuk
422
4.7.3. Dünyada ve Türkiye’de Nükleer Kazaların Seviye Sınıflandırma Tablosu
423
4.7.4. Nükleer Enerji ile İlgili Davaların (Mersin Akkuyu ve Sinop) İncelenmesi
426
KANAL İSTANBUL (Örnek Dava–15)
4.8. Kanal İstanbul
529
4.8.1. Tarihimizde Kanal Projeleri ve Kanal İstanbul
529
4.8.2. Kanal İstanbul Projesi ÇED Raporunun İncelenmesinde Ana Başlıklar
529
4.8.3. Kanal İstanbul ile İlgili Hukuka Aykırılıklar ve Davanın İncelenmesi
530
SON SÖZ
577
EKLER
EK–1: TESPİT DAVASI DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ
581
EK–2: ÖNLEME VE GİDERİM (TAZMİNAT) DAVASI DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ
582
EK–3: TÜRKİYE'NİN TARAF OLDUĞU ÇEVRE VE EKOLOJİ İLE İLGİLİ ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER
583
EK–4: ÖRNEK DAVALAR LİSTESİ
603
Kaynakça
605
Kavram Dizini
609
Baskısı tükenmiştir.
Bu kitaplar da ilginizi çekebilir
Küresel Isınma ve İklim Koruma Hukuku
Kutluhan Bozkurt
Rights of Future Generation: Right to Environment and Access to Natural Resources
Afra Teren Gürlüler
Çevre Sorunları
Reyhan Ayşen Wolff, Kurtuluş Yılmaz Genç, Nadide Hüsnü
Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED)
Uyuşmazlıklarında Yargılama Usulü
Ömer Şişek
Hakkımızda
|
Uluslararası Yayınevi Belgesi|
2023 Kaynakça Dokümanı|
Kişisel Verilerin Korunması |
Üyelik|
Siparişlerim|
İletişim