Doğrusal Programlama ve Simplex Yöntemi Prof. Dr. Muhsin Özdemir, Dr. Öğr. Üyesi Algın Okursoy  - Kitap

Doğrusal Programlama ve Simplex Yöntemi

1. Baskı, 
Aralık 2022
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
194
Barkod:
9786254276941
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
147,00
Temin süresi 2-3 gündür.
Kitabın Açıklaması
Simplex Yöntemi, doğrusal programlama modellerini çözmek için kullanılan bir yöntemdir. Doğrusal programlama; üretim, finans, pazarlama ve lojistik vb. alanlarda kullanılan bir matematiksel modelleme tekniğidir. Bu yöntem sayesinde belirli bir amaç gerçekleştirilirken belli kısıtlar altında çalışan bir sistem optimize edebilmeye çalışılmaktadır. Maliyetleri en aza indirgemek veya kârı en yüksek seviyeye çıkarmak buna örnek olarak verilebilir. Simplex yöntemi, doğrusal programlama problemlerinin çözümünde oldukça etkili bir yöntemdir.
Doğrusal programlama; lisans, yüksek lisans ve doktora düzeyinde verilen Sayısal Yöntemler, Yöneylem Araştırması, Karar Verme Teknikleri, Optimizasyon gibi derslerin en az dört haftalık bir süresine karşılık gelmektedir. Doğrusal programlama, bu derslerin bel kemiğini oluşturmaktadır.
Bu kitap, bir problemin doğrusal programlama modelinin uygun şekilde nasıl oluşturulacağı, oluşturulan modellerin Simplex yöntemiyle nasıl çözüleceği ve sonuçların nasıl doğru bir şekilde yorumlanacağı üzerinde detaylı bir şekilde durmaktadır. Ayrıca kitapta geçen konularla ilgili grafik destekli ve kullanıcı dostu interaktif web sayfası yazarlar tarafından oluşturulmuştur.
Bu kitabı kullanan okuyucular kitapta geçen problemleri kendileri de interaktif olarak aşama aşama çözebilmekte, problem parametrelerini değiştirebilmekte, kendi problemlerinin modellerini oluşturup çözebilmektedirler.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Doğrusal Programlama
.
Grafik Yöntemi
.
Simplex Yöntemi
.
Simplex Yönteminde Özel Durumlar
.
Optimal Simplex Tablosu Duyarlılık Analizleri
.
Dualite
.
Doğrusal Programlama Uygulamaları
Kitabın İçindekileri
İÇİNDEKİLER
ÖN SÖZ 
iii
1. DOĞRUSAL PROGRAMLAMA 
1
1.1. Doğrusal programlama modeli oluşturma 
2
1.2. Doğrusal programlama modelinde kullanılan terminoloji 
3
1.2.1. Modelin bileşenleri 
3
1.2.2. Optimizasyon 
3
1.2.3. Amaç fonksiyonu katsayıları 
3
1.2.4. Kısıtlayıcılar 
3
1.2.5. Teknoloji katsayıları 
4
1.2.6. Kısıtlayıcı sağ taraf katsayıları 
4
1.3. Doğrusal programlama varsayımları 
4
1.3.1. Orantılılık varsayımı 
4
1.3.2. Toplanabilirlik varsayımı 
4
1.3.3. Bölünebilirlik varsayımı 
4
1.3.4. Kesinlik varsayımı 
5
1.3.5. Negatif olmama varsayımı 
5
2. GRAFİK YÖNTEMİ 
7
2.1. Grafik yöntemi çözüm aşamaları 
8
2.1.1. Birinci aşama 
8
2.1.2. İkinci aşama 
9
2.1.3. Üçüncü aşama 
13
2.2. Dışbükey çokgen (convex hull) uygun çözüm alanı 
17
2.3. Bağlayıcı (aktif) kısıtlayıcı 
18
2.4. Fazlalık (bol) kısıtlayıcı 
19
2.5. Doğrusal programlama modelinin standart şekli 
20
2.6. Grafik yönteminde özel durumlar 
21
2.6.1. Çoklu (alternatif) optimal çözümlerin bulunması 
21
2.6.2. Problemin uygun çözüm alanının olmaması 
23
2.6.3. Sınırsız çözümlerin bulunması 
24
2.6.4. Dejenere (bozulmuş) çözüm 
27
3. SIMPLEX YÖNTEMİ 
31
3.1. Simplex yönteminin amaç fonksiyonu Max ve kısıtlayıcıları
küçük eşit ( ≤ ) olan doğrusal programlara uygulanması 
31
3.2. Başlangıç Simplex tablosunun oluşturulması 
35
3.2.1. Simplex tablosunda uygun (temel) bir çözümün bulunması 
37
3.2.2. Zj satırının hesaplanması ve anlamı 
38
3.2.3. Cj–Zj satırının hesaplanması ve anlamı 
39
3.2.4. Optimal Simplex tablosunun tespit edilmesi için kriter 
40
3.2.5. Mevcut çözümünün iyileştirilmesi 
41
3.2.6. Temel değişkenler listesinden çıkarılacak değişkenin seçimi 
42
3.2.7. Yeni Simplex tablosunun oluşturulması 
43
3.3. Grafik yöntemi ile Simplex yöntemi arasındaki ilişki 
50
3.4. Örnek problemler 
52
3.4.1. Örnek problem 1 
52
3.4.2. Örnek problem 2 
54
3.4.3. Örnek problem 3 
56
3.5. Simplex yönteminin amaç fonksiyonu Max ve kısıtlayıcıları
küçük eşit ( ≤ ), büyük eşit ( ≥ ) ya da eşitlik ( = ) olan
doğrusal programlara uygulanması 
58
3.6. Minimizasyon problemlerinin Simplex yöntemi ile çözülmesi 
64
3.7. Simplex yöntemi akış diyagramı 
66
4. SIMPLEX YÖNTEMİNDE ÖZEL DURUMLAR 
69
4.1. Çoklu (alternatif) optimal çözümlerin bulunması 
69
4.2. Sınırsız çözümlerin bulunması 
72
4.3. Problemin uygun çözüm alanının olmaması 
75
4.4. Bozulmuş (dejenere) çözüm 
78
4.5. Pozitif değer olarak sınırlandırılmamış (serbest) değişkenler 
87
5. OPTİMAL SIMPLEX TABLOSU DUYARLILIK ANALİZLERİ 
91
5.1. Karar değişkenlerinin amaç fonksiyonu katsayıları için duyarlılık analizleri 
92
5.1.1. Optimal Simplex tablosunda karar değişkenlerinin
amaç fonksiyonu katsayıları için duyarlılık analizleri 
98
5.1.2. Optimizasyon programlarında karar değişkenlerinin
amaç fonksiyonu katsayıları için duyarlılık analizleri 
101
5.2. Kısıtlayıcıların sağ taraf sabit sayıları için duyarlılık analizleri 
103
5.2.1. Optimal Simplex tablosunda kısıtlayıcıların sağ taraf
katsayıları için duyarlılık analizleri 
111
5.2.1.1. Dual (gölge) fiyat 
112
5.2.1.2. Kısıtlayıcıların dual (gölge) fiyatları 
112
5.2.1.3. Küçük eşit ( ≤ ) kısıtlayıcıların sağ taraf
katsayıları için optimal aralıkların hesaplanması 
115
katsayıları için optimal aralıkların hesaplanması 
121
5.2.1.5. Büyük eşit ( ≥ ) kısıtlayıcıların sağ taraf
katsayıları için optimal aralıkların hesaplanması 
126
5.2.2. Optimizasyon programlarında kısıtlayıcıların sağ taraf
katsayıları için duyarlılık analizleri 
132
6. DUALİTE 
139
6.1. Kanonik doğrusal model 
140
6.2. Primal doğrusal model 
142
6.3. Dual doğrusal model 
142
6.4. Primal ve dual doğrusal programların özellikleri 
144
7. DOĞRUSAL PROGRAMLAMA UYGULAMALARI 
155
7.1. Ulaştırma Modelleri 
155
7.1.1. Ulaştırma problemlerinin genel özellikleri 
155
7.1.2. Ulaştırma probleminin şekille gösterimi 
156
7.1.3. Ulaştırma probleminin çözümü 
158
7.2. Ulaştırma probleminin Simplex yöntemi ile çözümü 
158
7.3. Ulaştırma probleminin modellenmesinde ve çözümünde
dikkat edilecek hususlar 
161
7.4. Atama Modelleri 
166
7.4.1. Atama problemlerinin genel özellikleri 
166
7.4.2. Atama probleminin şekille gösterimi 
167
7.5. Atama probleminin modellenmesinde ve çözümünde
dikkat edilecek hususlar 
169
7.5.1. Birebir atama şartı bulunan problemler 
169
7.5.2. Birebir atama şartı bulunmayan genel problemler 
179
8. KAYNAKÇA 
184