BİRİNCİ BÖLÜMSUÇLA MÜCADELE MODELLERİ İLEDEVRİYE POLİSLİĞİNE GENEL BAKIŞ
 
1. SUÇLA MÜCADELEDE POLİSLİK MODELLERİ 
 
21
1.1. Proaktif Polislik 
 
21
1.1.1. Kurumlararası İşbirliği Yoluyla (Çok Kurumlu) Suçla Mücadele 
 
22
1.1.2. Suçlar Öncesi İstihbarat Faaliyetleri Yoluyla Suçla Mücadele 
 
24
1.2. Önleyici Polislik 
 
25
1.3. Adli/Tepkisel Polislik 
 
26
2. DEVRİYE POLİSİ VE GÖREVİNE GENEL BAKIŞ 
 
28
2.2. Devriye Polisi Sayısı ve Dağılımı 
 
31
2.2.1. Genel Personel Dağılımından Kaynaklanan Sorunlar ve Personel Yetersizliği 
 
33
2.2.3. Karakol Sistemi 
 
35
2.2.4. Ülkemizin Genel Yapısından Kaynaklanan Nedenler 
 
40
2.2.5. Ekonomik Nedenler 
 
41
2.2.6. Polisin Asli Görevleri Dışındaki Konularla Meşgul Edilmesinden Kaynaklanan Sorunlar 
 
41
2.2.6.1. Polise Doğrudan Yetki ve Görev Veren Düzenlemeler 
 
42
2.2.6.2. Polise Dolaylı Olarak Yetki ve Görev Veren Düzenlemeler 
 
42
2.2.6.3. Başka Kurumları Doğrudan, Polisi ise Dolaylı Olarak Görevlendiren Düzenlemeler 
 
42
2.2.6.4. Polise Asli Görevi Dışında Verilen Yasal Olmayan Görevler 
 
43
2.2.6.5. Polise Asli Görevi Dışında Verilen Yasal Görevler 
 
44
3. DEVRİYE POLİSİNİN AMAÇLARI 
 
45
4.1. Otomobil Devriyesi 
 
51
4.1.1. Devriye Araçları 
 
56
4.1.5. Taşıma Kapasitesi 
 
58
4.2.1. Yaya Devriyenin Dikkat Etmesi Gereken Bazı Önemli Noktalar 
 
62
4.3. Tek Kişilik Devriye 
 
63
4.4. Kombine (Oto ve Yaya) Devriye 
 
65
4.6. Motosikletli Devriye 
 
68
4.9.1. Asayiş Devriye Köpeği 
 
71
4.9.2. Patlayıcı Madde Detektör Köpekleri 
 
71
4.9.3. İz Takip Köpekleri 
 
71
4.9.4. Narkotik Köpekleri 
 
71
4.10. Bisikletli Devriye 
 
72
BİRİNCİ BÖLÜMÜN REFERANSLARI 
 
73
İKİNCİ BÖLÜMDEVRİYE TURU VE YÖNTEMLERİ
 
1. DEVRİYE TURU ÖNCESİ HAZIRLIK 
 
79
1.1. Psikolojik Hazırlık 
 
79
1.2. Zihinsel Hazırlık 
 
8 0
1.3. Fiziksel Hazırlık 
 
81
1.3.1. Devriye Personelinin Dış Görünüşü ve Davranışı 
 
81
1.3.2. Kişisel Araç Gereç 
 
82
2.1. Olağan (Rutin) Devriye 
 
83
2.1.1. Rastgele Devriye 
 
87
2.1.2. Dairesel Devriye 
 
87
2.1.3. Geri Dönüşlü Devriye 
 
87
2.2.2. Hedefli Devriye Görevinde Gizli ve Örtülü Yaklaşımlar 
 
93
İKİNCİ BÖLÜMÜN REFERANSLARI 
 
95
ÜÇÜNCÜ BÖLÜMDEVRİYE BÖLGESİ VE İLETİŞİM TEKNİKLERİ
 
1. DEVRİYE POLİSİ VE BÖLGESİ 
 
97
1.1. Görev Yapılan Birim ve Müdürlük 
 
98
1.2. Görev Bölgesi Hakkında Genel ve Özellik Gösteren Hususlar 
 
98
1.3. Görev Bölgesi Hakkında Ayrıntılı Bilinmesi Gereken Hususlar 
 
98
2. POLİS HALK İLİŞKİLERİ 
 
100
2.1. Polis-Halk İlişkilerinin Kapsamı 
 
100
2.2. Polis-Halk İlişkilerinde Devriye Polisinin Yeri ve Önemi 
 
105
2.2.1. İşyeri Çevresinde Dikkat Edilmesi Gereken Konular ve İş Yeri SahipleriyleOlan İlişki 
 
107
2.2.2. İlişkilerin Geliştirilmesi ve Bilgi Kaynağı 
 
108
3. DEVRİYE VE HABERLEŞME 
 
109
3.1. Devriye Araçlarındaki Siren ve Tepe Lambaları 
 
111
3.4.1. Not Almada Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar: 
 
114
3.5.1. Raporda Bulunması Gereken Bilgiler 
 
116
ÜÇÜNCÜ BÖLÜMÜN REFERANSLARI 
 
117
DÖRDÜNCÜ BÖLÜMDEVRİYE POLİSİNİN GÖZETLEME VEKONTROL FONKSİYONLARI
 
1. GENEL OLARAK GÖZLEM 
 
119
2. GÖZLEMİN İÇERDİĞİ FAKTÖRLER 
 
120
2.1.1. Düzgün Görmeyi (Görüşü) Etkileyen Faktörler 
 
120
2.2. Yapılan Gözlemlerin Yararları 
 
122
2.3. Gözlem Gücü ve Yeteneğinin Geliştirilmesi 
 
122
2.3.1. Mağaza ve Dükkan Pencereleri 
 
123
2.3.2. Yaya Tarifleri 
 
123
2.3.3. Yakalama ve Gözaltına Alma 
 
123
2.3.4. Diğer Memurlarla Yapılan Değerlendirme ve Tartışmalar 
 
123
2.3.5. Gözaltındaki Kişilerle Yapılan Görüşmeler 
 
123
2.3.6. Olay Yeri Fotoğraflarının İncelenmesi 
 
1 23
2.3.8. Görev Bölgesini Tanıma 
 
124
3. DEVRİYENİN KONTROL VE GÖZETLEME FONKSİYONLARI 
 
124
3.1. Suç İşlenebilecek Yerlerin Kontrolü 
 
124
3.2. Şüpheli Kişilerin Kontrolü 
 
127
3.2.1. Bilinen Suçlular 
 
128
3.2.2. Avare Kişiler (Serseriler) 
 
128
3.2.3.1. Toplumsal Yapıyla Bağları Olan Kalabalıklar 
 
129
3.2.3.2. Tesadüfi Kalabalıklar 
 
129
3.2.3.3. Yasadışı Kalabalıklar 
 
130
3.2.4. Provokatörler (Kışkırtıcılar) 
 
131
3.2.5. Sorunlu Gençler 
 
133
3.2.6. Özel/Farklı Sorunlu Kişiler 
 
135
3.2.6.1. Akli Dengesi Bozuk Kişiler 
 
135
3.2.6.2. Sorunlu Aileler 
 
135
3.2.7. Şüphe Uyandıran Kişiler 
 
135
3.2.8. Devriye Polisinin Suç İşleme Olasılığı Olan Kişilerle İlgili Görevleri 
 
136
3.3. Özel Dikkat Gösterilmesi Gereken Şeyler ve Durumların Kontrolü 
 
137
3.3.1. Şüpheli Araçların Kontrolü 
 
137
3.3.2. Bina Kontrolleri 
 
138
3.3.2.1. Bina Kontrollerinde Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar 
 
140
3.3.3. Boş veya Terk Edilmiş Yerler ve Binaların Kontrolü 
 
141
3.3.4. İlginç veya Potansiyel Tehlike Oluşturan Durum ve Nesnelerin Kontrolü 
 
142
3.3.5. Bozuk veya Eksik Kamu Hizmetinin Kontrolü 
 
143
DÖRDÜNCÜ BÖLÜMÜN REFERANSLARI 
 
145
BEŞİNCİ BÖLÜMDEVRİYE GÖREVİNDE KİŞİSEL EMNİYET VEZİHİNSEL HAZIRLIK
 
3. DEVRİYE GÖREVİNDE ZİHİNSEL HAZIRLIK VE STRES 
 
150
3.1. Zihinsel Hazırlık Kavramı ve İçeriği 
 
150
3.2. Devriye Polisi ve Stres 
 
154
3.2.1. Yüksek Risk İçeren Ortamlarda Bulunan Devriye Polislerinde GörülebilecekStres Belirtileri 
 
159
3.2.1.1. Korkuya Dayalı Ani Tepki Verme 
 
159
3.2.1.2. Düşüncede Dikkatin Dağılması 
 
159
3.2.1.3. Fiziksel Sıkıntı ve Acı 
 
160
3.2.1.4. Duyumsal Çarpıtma 
 
160
3.2.1.5. Farkında Olma Halinde Yanılma 
 
160
3.3. Stres ve Yönetime Dayalı Sorunlar 
 
161
3.4. Devriye Polisi ve Stresle Başa Çıkma Yolları 
 
162
4.1. Güç Kullanmada Aranan Şartlar 
 
168
4.1.1. Güç Kullanmaya Mecbur Kalınmalıdır 
 
169
4.1.2. Güç Kullanma Tedbirleriyle Olay Arasında Bir Denge Olmalıdır 
 
170
4.1.3. Güç Kullanma Kanuna Uygun Olmalıdır 
 
170
4.2. Güç Kullanma Öncesi Psikolojik Hazırlık 
 
171
4.2.1. Dikkatli ve Uyanık Olmak 
 
171
4.2.2. Kararlı ve Çabuk Hareket Etmek 
 
173
4.2.3. Soğukkanlı ve Sakin Olmak 
 
173
4.3. Güç Kullanma Modeli 
 
173
4.3.1. Tehdit Algılama Seviyesi 
 
173
4.3.2. Algılanan Hedef Kişi Davranışları 
 
176
4.3.2.1. Uyumlu (İtaatkar) 
 
177
4.3.2.3. Aktif Direnme Gösteren 
 
177
4.3.2.4. Hafif Saldırgan (Yaralanma Tehlikesi) 
 
177
4.3.2.5. Ağır Saldırgan (Ağır Yaralanma ve Ölüm Tehlikesi) 
 
177
4.3.3. Makul Polis Müdahalesi 
 
178
4.3.3.1. İşbirliği ile Yapılan Kontroller 
 
180
4.3.3.2. Temas Kontrolleri 
 
180
4.3.3.3. İtaat ve Uyma Teknikleri 
 
181
4.3.3.4. Savunma Amaçlı Taktikler 
 
181
4.3.3.5. Ölümcül Güç Kullanma 
 
181
4.4. Yüksek Risk İçeren Ortamlarda Bulunan Devriye Polisinin Psikolojik veZihinsel Durumu ve Farkında Olma Hali 
 
183
4.5. Kişisel Emniyet Tedbirleri 
 
187
4.5.1. Kişisel Emniyet Tedbirlerinin Alınmasında Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar 
 
1 87
4.5.2. Farklı Bazı Durumlarda Alınması Gereken Kişisel Emniyet Tedbirleri veTaktikleri 
 
188
4.5.3. Pusu veya Tuzaklara Maruz Kalma Olasılığının En Aza Düşürülmesi 
 
188
4.5.4. Devriyenin Silahlı Saldırıya Uğraması Halinde Alınması Gerekli Tedbirler 
 
188
4.5.4.1. Yaya Devriyenin Silahlı Saldırıya Uğraması Halinde 
 
188
4.5.4.2. Otomobil Devriyesinin Silahlı Saldırıya Uğraması Halinde 
 
189
BEŞİNCİ BÖLÜMÜN REFERANSLARI 
 
190
ALTINCI BÖLÜMDURDURMA VE ARAMA
 
1. KARAR VERME SÜRECİ 
 
195
2. DURDURMA VE KİMLİK KONTROLÜ 
 
196
3.1. Yaya Durdurma ve Arama 
 
206
3.1.1. Kişinin Görünümü 
 
207
3.1.2. Kişinin Hareketi 
 
208
3.1.3. Kişi Hakkında Önceden Elde Edilen Bilgi 
 
208
3.1.5. Durdurma Zamanı 
 
209
3.1.6. Yayanın Durdurulması İçin Kullanılacak Yöntem 
 
209
3.2. Üst Arama Yöntemleri 
 
211
3.2.2. Diz Üstü Yöntemi 
 
211
3.2.3. Yüz Üstü Yöntemi 
 
212
3.3. Üst Aramalarda Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar 
 
213
3.4.1. Araç Durdurmalarda Kişisel Emniyet 
 
214
3.4.1.2. Durdurma Zamanı ve Görünürlük 
 
215
3.4.1.3. Yolun Yapısı 
 
216
3.4.1.5. Durdurma Yeri 
 
216
3.4.2. Araç Durdurma Yöntemleri 
 
217
3.4.2.1. Hareket Halinde Araç Durdurma 
 
217
3.4.2.1.1. Şüpheli Araçların Durdurulması 
 
217
3.4.2.1.2. İhbarlı (Hedefli) Araç Durdurma 
 
220
3.4.2.2. Sabit Olarak Araç Durdurma 
 
222
3.4.3. Araç Arama Teknikleri 
 
223
3.4.3.1. Araç İçinin Aranması 
 
224
3.4.3.2. Araçların Dış Bölümünün Aranması 
 
225
ALTINCI BÖLÜMÜN REFERANSLARI 
 
226
YEDİNCİ BÖLÜMİHBAR VE ÇAĞRILARA CEVAP VERME
 
1. İHBAR VE ÇAĞRILARA CEVAP VERME 
 
229
1.1. İhbar ve Çağrılara Cevap Verilmesinde Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar 
 
231
1.2. Çağrı Üzerine Yapılacak Hareket 
 
233
1.2.1. Sıradan, Olağan Durumlarda 
 
233
1.2.2. Acil Durumlarda Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar 
 
233
1.2.2.1. Yangın Olaylarında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar 
 
234
1.2.2.2. Trafik Kazalarında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar 
 
235
1.3. İhbar ve Çağrılara Cevap Vermede Etkili Olan Unsurlar 
 
235
1.3.2. İhbar ve Çağrı Süreleri 
 
244
1.3.2.1. Polisi Hemen Aramama 
 
245
1.3.2.2. Polisle İletişim Kurmada Sorunlar Yaşama 
 
246
1.4. Polisin Çağrı ve İhbarlara Cevap Verme Süresi Üzerinde Etkili OlabilecekProgramlar 
 
247
1.4.1. Haber (Telsiz) Merkezlerinde Görevli Personeli Eğitmek 
 
247
1.4.2. Acil Yardım Merkezi (Polis-İtfaiye- Ambulans) Birlikteliğini Oluşturmak 
 
248
1.4.3.1. Bilgisayar Destekli Devriye Sevk ve Yönetim Sistemi 
 
249
1.4.3.2. İhbar ve Çağrı Alma Sistemi 
 
249
1.4.3.3. İhbar Değerlendirme ve Yönlendirme Sistemi 
 
249
1.4.4.1. Araç Bilgisayarı 
 
251
1.4.4.2. Araç Bilgisayar Yazıcısı 
 
251
1.4.4.4. Araç Tescil Plakası Tarayıcısı 
 
252
1.4.4.5. Lazer Sistemleri 
 
252
1.4.4.6. Araç İzleme ve Konum Belirleme Sistemi 
 
252
1.4.4.7. Mobil Mesajlaşma 
 
253
1.5. İhbar Süreleri Üzerinde Etkili Olabilecek Programlar 
 
253
1.5.1. Suç İhbarında Bulunanlara Yardım Sağlamak 
 
253
1.5.2. Polis İmdat Telefon Numarasını Gösteren Telefon Etiketleri Dağıtmak 
 
254
1.5.3. Topluma Dayalı Suç Programları Yürütmek 
 
255
YEDİNCİ BÖLÜMÜN REFERANSLARI 
 
256
SEKİZİNCİ BÖLÜMYAKALAMA VE SANIKLARIN TEŞHİSİ
 
1.1. Yakalama Yetkisi 
 
259
1.2. Yakalama ile İlgili İşlem ve Tedbirler 
 
261
1.2.1. Yakalama Öncesi 
 
262
1.2.2. Yakalama Sonrası 
 
262
1.3. Müzekkereli Yakalama 
 
263
1.4. Yakalamalarda Şüphelinin Kişisel Durumu ve Özellikleri 
 
264
1.5. Sanıkların Yakalanması ve Suçların Aydınlatılması 
 
266
2. YAKALAMA SONRASI SANIKLARIN TEŞHİSİ 
 
272
2.1. Teşhisin Tanımı ve Ana Unsurları 
 
272
2.1.3. Ayırt edici Özellikler 
 
274
2.2. Görsel Teşhis Yöntemleri 
 
275
2.2.1. Gruptan Teşhis 
 
275
2.2.2. Topluluk İçerisinde Teşhis 
 
278
2.2.3. Fotoğraftan Teşhis 
 
278
2.2.4. Temsili (Robot) Resimler Yoluyla Teşhis 
 
280
2.2.5. Video Filmden Teşhis 
 
280
2.2.6. Bilgisayar Teknolojisi Yardımıyla Teşhis 
 
281
2.2.7. Sanığın Tanıkla Yüz Yüze Getirilmesi Yoluyla Teşhis 
 
282
2.3. Tanığın Yanılmasında Etkili Olan Faktörler ve Tanıkların Güvenirliği 
 
287
DOKUZUNCU BÖLÜMDEVRİYENİN SUÇLAR ÜZERİNDEKİ ETKİSİ
 
1. RUTİN MOTORİZE DEVRİYENİN SUÇLAR ÜZERİNDEKİ ETKİSİ 
 
289
1.1. Kansas City Rutin Önleyici Otomobil Devriyesi Deneyi 
 
290
2. HEDEFLİ DEVRİYENİN SUÇLAR ÜZERİNDEKİ ETKİSİ 
 
295
2.1. Kansas City Hedefli Devriye Deneyi 
 
297
2.1.1. Suçlu Bilgi Merkezi (SBM) 
 
298
2.1.3. Yer Merkezli Devriye (YMD) 
 
299
3. YAYA DEVRİYELERİN SUÇLAR ÜZERİNDEKİ ETKİSİ 
 
304
3.2. Flint Yaya Devriye Deneyi 
 
307
4. YAYA VE MOTORİZE DEVRİYE KARŞILAŞTIRMASI 
 
309
4.1. Avantaj ve Dezavantajlar 
 
312
4.1.1. Otomobil Devriyesinin Başlıca Avantajları 
 
313
4.1.2. Otomobil Devriyesinin Başlıca Dezavantajları 
 
313
4.1.3. Yaya Devriyenin Avantajları 
 
314
4.1.4. Yaya Devriyenin Dezavantajları 
 
315
4.1.5. İki ve Üç Kişilik Devriyenin Dezavantajları 
 
315
4.1.6. Tek Kişilik Devriyenin Avantajları 
 
316
4.1.7. Tek Kişilik Devriyenin Dezavantajları 
 
316
5. DURDURMA VE ARAMALARIN SUÇLAR ÜZERİNDEKİ ETKİSİ 
 
317
6. POLİSE YAPILAN İHBARLARIN OLAYLARA MÜDAHALE VE SANIK YAKALAMASI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ 
 
321
DOKUZUNCU BÖLÜMÜN REFERANSLARI 
 
325