Destekten Yoksunluk ve İş Göremezlik Tazminatı ile Aktüeryal Hesap Esasları
 Dr. Memet Sinan Cebe  - Kitap

Destekten Yoksunluk ve İş Göremezlik Tazminatı ile Aktüeryal Hesap Esasları

3. Baskı, 
Eylül 2025
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
17x25
Sayfa:
656
Barkod:
9786253812607
Kapak Türü:
Ciltli
Fiyatı:
1.300,00
24 saat içerisinde temin edilir.
Kitabın Açıklaması
Beden varlığı kişinin sahip olduğu en önemli değerdir. Bu nedenle beden tamlığının ihlali halinde failin cezai sorumluluğu dışında, tazminat sorumluluğu da bulunmaktadır. Ancak tazminat miktarının belirlenmesinde maddi hukuk kuralları kadar aktüeryal hesap yöntemleri de belirleyici olmaktadır.
Dolayısıyla bu çalışmada, vücut tamlığının ihlali nedeniyle açılan destekten yoksun kalma ve iş göremezlik tazminatı davalarında, görevli ve yetkili mahkeme, davacı ve davalı, ölüm ve yaralanma halinde talep edilebilecek zararlar, manevi tazminat, kusurun, maluliyetin, muhtemel bakiye ömrün ve zarar miktarının tespiti ile sebeplerin yarışması ilkesi ve bundan da önemlisi tazminatın hesabında kullanılacak aktüeryal hesap yöntemlerinin esasları ile saptanan zarardan indirim nedenleri, trafik kazalarından kaynaklanan zararlarda sigortacının sorumluluğu, tazminat borcunun muaccel hale gelmesi, temerrüt, faiz, zamanaşımı ve vekalet ücreti konuları ayrıntılı olarak ele alınmıştır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Vücut Tamlığının İhlali
.
Zararı Tazmin İçin Başvuru Yöntemleri
.
Sigorta Tahkim Komisyonuna Başvuru
.
Davalarda Yargı Yolu, Görev ve Yetkili Mahkeme
.
Davacı Hak Sahipleri ve Davalılar
.
Ölüm ve Yaralanma Halinde İstenebilecek Zararlar
.
Ölüm ve Yaralanma Halinde Manevi Tazminat
.
Kusur, Beden Gücü Kayıp Oranı ve Muhtemel Bakiye Ömrün Tespiti
.
Zarara Esas Gelir ile Zararın Tespiti ve İndirim Nedenleri
.
Motorlu Araç Hasarı ve Değer Kaybından Kaynaklanan Zarar
.
Sigorta Şirketinin Zarardan Sorumluluğunun Kapsamı
.
Temerrüt, Faiz ve Vekalet Ücreti
.
Zamanaşımı
.
Örnek Bilirkişi Raporları
Kitabın İçindekileri
Üçüncü Baskıya Önsöz 
7
İkinci Baskıya Önsöz 
9
Önsöz 
10
Kısaltmalar 
19
1. BÖLÜM VÜCUT TAMLIĞININ İHLALİ 
21
1.1. VÜCUT TAMLIĞININ İHLALİ HALİNDE İSTENEBİLECEK ZARARLAR 
21
1.2. VÜCUT TAMLIĞININ İHLALİNDE SORUMLULUK SEBEPLERİ 
22
1.2.1. Sözleşmeye Aykırılık Nedeniyle Sorumluluk 
22
1.2.2. Haksiz Fiil Nedeniyle Sorumluluk 
24
1.2.3. Kusursuz Sorumluluk 
24
1.2.3.1. Tehlike Sorumluluğu 
25
1.2.3.2. Tehlike Sorumluluğunun Özel Bir Türü Olarak Motorlu Araç İşleteninin Sorumluluğu 
25
1.3. ZARAR MİKTARININ TESPİTİNDE SEBEPLERİN YARIŞMASI 
29
2. BÖLÜM ZARARI TAZMİN İÇİN BAŞVURU YOLLARI E BAŞVURU ŞARTLARI 
43
2.1. SİGORTA TAHKİM KOMİSYONU’NA BAŞVURU YOLUYLA TAHSİL 
44
2.2. YARGI YERLERİNDE DAVA AÇMA YOLUYLA TAHSİL 
47
2.3. STK’NA BAŞVURU VE DAVADAN ÖNCE SİGORTA ŞİRKETİNE BAŞVURMA ZORUNLULUĞU 
47
2.4. STK’NA BAŞVURMAK VE DAVA AÇMAK İÇİN ARABULUCUYA GİTMİŞ OLMA ŞARTI 
55
2.5. ZORUNLU BAŞVURUNUN ŞART OLMADIĞI HALLERDE ARABULUCUYA GİTME ŞARTI 
58
2.6. DESTEKTEN YOKSUNLUK, BEDENSEL VE ŞEYE İLİŞKİN ZARALARDA BELİRSİZ ALACAK DAVASI AÇMA SORUNU 
59
2.7. CEZA SORUŞTURMASI AŞAMASINDA UZLAŞMANIN DAVA AÇMA HAKKINA ETKİSİ 
65
2.8. CEZA KOVUŞTURMASI AŞAMASINDA ŞİKÂYETTEN VAZGEÇMENİN DAVA AÇMA HAKKINA ETKİSİ 
66
2.9. DAVADAN ÖNCE SULH VEYA İBRANIN DAVA AÇMA HAKKINA ETKİSİ 
67
2.10. DAVADAN SONRA SULH VEYA İBRANIN YENİDEN DAVA AÇMA HAKKI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ 
68
3. BÖLÜM GÖREVLİ MAHKEME 
71
3.1. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİNİN GÖREVLİ OLMASI 
71
3.2. İDARE MAHKEMESİNİN GÖREVLİ OLMASI 
72
3.3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİNİN GÖREVLİ OLMASI 
76
3.4. İŞ MAHKEMESİNİN GÖREVLİ OLMASI 
83
3.5. HUKUK MAHKEMELERİ ARASINDAKİ İŞ BÖLÜMÜ VE GÖREV İLİŞKİSİ 
85
3.6. İHTİYARİ DAVA ARKADAŞLIĞINDA ÖZEL MAHKEMENİN GÖREVLİ OLMASI 
90
4. BÖLÜM YETKİLİ MAHKEME 
95
5. BÖLÜM DAVACI 
99
5.1. ÖLÜM HALİNDE DAVACI 
99
5.2. YARALANMA HALİNDE DAVACI 
100
6. BÖLÜM DAVALI 
101
6.1. SÖZLEŞMEYE AYKIRILIK, HAKSIZ FİİL VE KUSURSUZ SORUMLULUKTA DAVALI 
101
6.2. MOTORLU ARAÇ İŞLETENİN DAVALI OLMASI 
102
6.3. MOTORLU ARAÇ KİRACISININ İŞLETEN OLARAK DAVALI OLMASI 
102
6.4. MOTORLU ARAÇ SÜRÜCÜSÜNÜN DAVALI OLMASI 
114
6.5. MOTORLU ARAÇ KAZALARIN SİGORTACININ DAVALI OLMASI 
115
6.4.1. Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortacısının Davalı Olması 
116
6.4.2. Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortacısının Davalı Olması 
117
6.4.3. İhtiyari Mali Mesuliyet Sigortacısının Davalı Olması 
121
6.4.4. Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortacısının Davalı Olması 
126
6.4.5. Güvence Hesabı’nın Davalı Olması 
137
6.4.6. Motorlu Taşıtlar Bürosu’nun Davalı Olması 
143
7. BÖLÜM ÖLÜM HALİNDE İSTENEBİLECEK ZARARLAR 
149
7.1. CENAZE GİDERLERİ 
149
7.2. ÖLÜM ÖNCESİ TEDAVİ GİDERLERİ VE İŞ GÖREMEZLİK TAZMİNATI 
151
7.3. DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNATI 
152
7.4. DESTEKLİK İLİŞKİSİ 
171
7.4.1. Eşin Eşe Destekliği 
173
7.4.2. Anne ve Babanın Çocuğa Destekliği 
182
7.4.3. Çocuğun Anne ve Babaya Destekliği 
187
7.4.3.1. Çocuğun Destekliğinde Çalışma Yaşının Esas Alınması 
193
7.4.3.2. Çocuğun Destekliğinde Öğrenim Süresinin Gözetilmesi 
194
7.4.3.3. Çocuğun Destekliğinde Askerlik Süresinin Gözetilmesi 
195
7.4.3.4. Çocuğun Destekliğinde Yetiştirme Giderlerinin Mahsubu 
196
7.4.4. Kardeşin Kardeşe Destekliği 
197
7.5. DESTEK PAYLARI 
202
8. BÖLÜM YARALANMA HALİNDE İSTENEBİLECEK BEDENSEL ZARARLAR 
209
8.1. İYİLEŞME GİDERLERİNDEN KAYNAKLANAN ZARARLAR 
212
8.1.1. Tedavi Giderlerinden Sorumluluk 
215
8.1.2. Protez Giderinden Sorumluluk 
235
8.1.3. Refakatçi Giderinden Sorumluluk 
244
8.1.4. Bakıcı Giderinden Sorumluluk 
248
8.1.5. İyileştirme Giderlerinin İspatı 
252
8.2. İŞ GÖREMEZLİKTEN KAYNAKLANAN ZARAR 
256
8.2.1. Geçici İş Göremezlik Zararı 
258
8.2.1.1. Çocuğun Geçici İş Göremezlik Zararı 
258
8.2.1.2. Memurun Geçici İş Göremezlik Zararı 
262
8.2.1.3. Ücretlinin Geçici İş Göremezlik Zararı 
263
8.2.1.4. Öğrenici Geçici İş Göremezlik Zararı 
264
8.2.1.5. Geçici İş Göremezlik Zararının Belirlenmesi ve Sorumluluk 
264
8.2.2. Daimî İş Göremezlik Zararı 
266
8.3. EKONOMİK GELECEĞİN SARSILMASINDAN KAYNAKLANAN ZARARLAR 
275
9. BÖLÜM ÖLÜM VE YARALANMA HALİNDE MANEVİ TAZMİNAT 
277
9.1. ÖLENİN YANIKLARININ MANEVİ TAZMİNAT TALEP ETME HAKKI 
277
9.2. YARALANAN KİŞİNİN MANEVİ TAZMİNAT TALEP ETME HAKKI 
278
9.3. YARALANANIN YAKINLARININ MANEVİ TAZMİNAT TALEP ETME HAKKI 
278
9.4. MANEVİ TAZMİNAT SORUMLULUĞUNDA KUSUR ŞARTI SORUNU 
281
9.5. MANEVİ TAZMİNAT MİKTARININ BELİRLENMESİ 
287
10. BÖLÜM KUSURUN TESPİTİ 
293
10.1. SÖZLEŞMEYE AYKIRILIKTA KUSURUN TESPİTİ 
294
10.2. HAKSIZ FİİLDE KUSURUN TESPİTİ 
300
10.3. SEBEP SORUMLULUĞUNDA SEBEBİN TESPİTİ 
301
10.4. TRAFİK KAZALARINDA KAZA MAHALLİNDE KUSURUN TESPİTİNE ESAS DELİLLERİN TOPLANMASI 
304
10.5. YARGILAMA AŞAMASINDA KUSURUN VE MÜTERAFİK KUSURUN TESPİTİ 
306
10.6. KUSURUN TESPİTİNDE CEZA MAHKEMESİ KARALARININ BAĞLAYICILIĞI 
317
10.7. ZARARDAN BİRDEN FAZLA KİŞİNİN SORUMLU OLMASI VE MÜTESELSİL SORUMLULUK 
325
11. BÖLÜM BEDEN GÜCÜ KAYIP ORANIN TESPİTİ 
339
11.1. BEDEN GÜCÜ KAYIP ORANLARININ TESPİTİNDE ÖLÇÜ 
339
11.1.1. Sosyal Sigorta Sağlık İşlemleri Tüzüğü 
344
11.1.2. Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği 
345
11.1.3. Maluliyet Tespiti İşlemleri Yönetmeliği 
346
11.1.4. Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik 
350
11.1.5. Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik 
353
11.1.6. Çocuklar İçin Özel Gereksinim Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik 
354
11.2. BEDEN GÜCÜ KAYIP ORANININ BELİRLENMESİNDE YETKİLİ BİLİRKİŞİ 
356
11.3. BEDEN GÜCÜ KAYIP ORANININ BELİRLENMESİNDE BİLİRKİŞİ RAPORUNUN BAĞLAYICILIĞI 
367
12. BÖLÜM MUHTEMEL BAKİYE ÖMRÜN TESPİTİ 
373
13. BÖLÜM ZARARA ESAS GELİRİN TESPİTİ 
387
13.1. MEMURUN KAZANCI 
388
13.2. İŞLETME SAHİBİNİN KAZANCI 
389
13.3. SERBEST MESLEK MENSUBUNUN KAZANCI 
390
13.4. MESLEK MENSUBU İŞÇİNİN KAZANCI 
393
13.5. VASIFSIZ İŞÇİNİN VEYA ÇALIŞMAYAN KİŞİLERİN KAZANCI 
396
13.6. EV HANIMININ KAZANCI 
397
13.7. EMEKLİNİN KAZANCI 
398
13.8. KÜÇÜĞÜN KAZANCI 
399
13.9. ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİSİNİN KAZANCI 
399
14. BÖLÜM ZARAR MİKTARININ TESPİTİ 
405
14.1. MUHTEMEL BAKİYE ÖMRÜN DÖNEMLERE AYRILARAK ZARARIN BELİRLENMESİ 
412
14.2. AKTİF DÖNEM ZARARININ BELİRLENMESİ 
416
14.2.1. Aktif Dönem Somut Zararının Belirlenmesi 
416
14.2.2. Aktif Dönem Soyut Zararının Belirlenmesi 
421
14.3. PASİF DÖNEM ZARARININ BELİRLENMESİ 
430
15. BÖLÜM ZARARDAN İNDİRİM NEDENLERİ 
433
15.1. ZARARDAN ZARAR GÖRENİN KUSURU ORANINDA İNDİRİM YAPILMASI 
434
15.2. ZARDAN HATIR TAŞIMASI NEDENİYLE %20 ORANINDA İNDİRİM YAPILMASI 
447
15.3. ZARARDAN SGK’NIN RÜCUYA TABİ ÖDEMELERİNİN İNDİRİLMESİ 
452
15.4. ZARARDAN İFA AMAÇLI ÖDEMELERİN İNDİRİLMESİ 
457
15.5. ZARARDAN HAKKANİYET İNDİRİMİ YAPILMASI YASAĞI 
462
15.6. DESTEKTEN YOKSUNLUK ZARARINDA EŞİN EVLENME ŞANSI ORANINDA İNDİRİM YAPILMASI 
469
16. BÖLÜM 2918 SAYILI KANUN KAPSAMINDA ŞEYE GELEN ZARAR 
475
16.1. MOTORLU ARAÇLARDA MEYDANA GELEN ZARAR 
476
16.2. MOTORLU ARAÇ HASAR BEDELİNİN TESPİTİ 
479
16.2.1. Tamir Bedeli 
479
16.2.2. Tamirin Yapılacağı Yerin Belirlenmesi 
487
16.2.3. Pert Total Araçlarda Hasar Bedeli 
488
16.3. MOTORLU ARAÇ DEĞER KAYBI ZARARININ TESPİTİ 
488
16.4. MOTORLU ARAÇ HASAR BEDELİ VE DEĞER KAYBI ZARARININ SİGORTA TAHKİM KOMİSYONUNA BAŞVURU YOLU İLE TAHSİLİ 
489
17. BÖLÜM ZORUNLU MALİ MESULİYET SİGORTACISININ SORUMLULUK ŞARTLARI 
491
17.1. MOTORLU ARAÇ İŞLETENİN SİGORTACI İLE BİR SİGORTA SÖZLEŞMESİ YAPMIŞ OLMASI 
493
17.2. KAZANIN TÜRKİYE SINIRLARI İÇİNDE MEYDANA GELMİŞ OLMASI 
494
17.3. ZARARIN MOTORLU ARACIN İŞLETİLMESİNDEN KAYNAKLANMIŞ OLMASI 
498
17.4. ZARARIN 2918 SAYILI KTK M. 85/1 KAPSAMINDA İŞLETENİN SORUMLULUĞUNDA KALAN BİR ZARAR OLMASI 
500
17.5. ZARARIN SİGORTACININ SORUMLULUK KAPSAMI DIŞINA ÇIKARILMAMIŞ OLMASI 
501
17.5.1. Zararın İşletenin Bu Kanun Gereği Eylemlerinden Sorumlu Bulunduğu Kişilere Karşı Yöneltebileceği Bir Zarar Olmaması 
501
17.5.2. Zararın İşletenin, Eşinin, Usul ve Füruunun, Kendisine Evlat Edinme İlişkisi ile Bağlı Olanların ve Birlikte Yaşadığı Kardeşlerinin Mallarına Gelen Zarar Nedeniyle İşletene Karşı İleri Sürülebilecek Bir Zarar Olmaması 
504
17.5.3. Zararın İşletenin Bu Kanun Uyarınca Sorumlu Tutulmadığı “Şeye Gelen Zarar” Niteliğinde Olmaması 
505
17.5.5. Zararın Motorlu Araçta Taşınan Eşyanın Uğradığı Bir Zarar Olmaması 
507
17.5.6. Zararın Manevi Tazminata İlişkin Olmaması 
507
17.5.7. Zararın Hak Sahibinin Kendi Kusuruna Denk Gelen Bir Zarar Olmaması 
508
17.5.8. Zararın Sigorta Genel Şartları ile Sorumluluk Kapsam Dışına Çıkarılmamış Olması Sorunu 
514
17.5.8.1. Sigorta Genel Şartlarının Hukukumuzdaki Yeri 
516
17.5.8.2. Sigorta Genel Şartlarının Kanuna Aykırı Olmayan Hükümlerin Uygulanması 
528
17.5.9. Zarara Çalınan veya Gasp Edilmiş Bir Aracın Sebep Olmamış Olması 
532
17.5.10. Zarara Motorlu Bisikletlerin Sebep Olmamış Olması 
534
17.6. ZARARIN SİGORTA TEMİNATI VE LİMİTLERİ DAHİLİNDE KALMASI 
536
17.6.1. Maddi Zararlar Teminatı 
538
17.6.2. Sağlık Giderleri Teminatı 
538
17.6.3. Sakatlanma Teminatı 
542
17.6.4. Destekten Yoksun Kalma (Ölüm) Teminatı 
543
17.7. LİMİTİ AŞAN ZARAR İÇİN İHTİYARI MALİ MESULİYET SİGORTACISININ SORUMLU OLMASI 
543
18. BÖLÜM TAZMİNAT ALACAĞINDA TEMERRÜT VE FAİZ 
547
18.1. TAZMİNAT BORCU BAKIMINDAN TEMERRÜT 
547
18.2. TAZMİNAT ALACAĞINA UYGULANMASI GEREKEN FAİZ 
552
19. BÖLÜM ZAMANAŞIMI 
561
19.1. GENEL OLARAK ZAMANAŞIMI 
561
19.2. ZAMANAŞIMI DEF’İNİN İLERİ SÜRÜLMESİ 
565
19.3. TRAFİK KAZALARINDAN KAYNAKLANAN ALACAKLARDA ZAMANAŞIMI 
568
19.4. SEBEPLERİN YARIŞMASINDA ZAMANAŞIMININ BELİRLENMESİ 
572
19.5. KORONAVİRÜS SALGINI'NIN ZAMANAŞIMI SÜRELERİNE ETKİSİ 
578
20. BÖLÜM VEKALET ÜCRETİ 
583
21. BÖLÜM ÖRNEK BİLİRKİŞİ RAPORLARI 
587
21.1. DESTEKTEN YOKSUNLUK TAZMİNATINA İLİŞKİN ÖRNEK RAPOR 
587
21.2. İŞ GÖREMEZLİK TAZMİNATINA İLİŞKİN ÖRNEK RAPOR 
595
22. BÖLÜM SİGORTA GENEL ŞARTLARI 
603
EKLER 
621
EK 1: DEĞER KAYBI TAZMİNATI HESAPLAMASI 
621
EK 2: SAKATLIK TAZMİNATLARI HESAPLAMASI 
627
EK 3: DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNATI HESAPLAMASI 
631
EK 4: MOTORLU ARAÇLARLA İLGİLİ MESLEKİ FAALİYETTE BULUNANLAR İÇİN YAPTIRILACAK ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTASI HAKKINDA UYGULANACAK ESASLAR 
634
EK 5: MOTORLU ARAÇLARLA İLGİLİ YARIŞ DÜZENLEYİCİLERİ İÇİN YAPTIRILACAK ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTASI HAKKINDA UYGULANACAK ESASLAR 
635
EK 6: TAZMİNAT ÖDEMELERİNDE İSTENİLECEK BELGELER 
636
EK 7: TAZMİNAT HESAPLAMALARINDA ESAS ALINACAK HAYAT TABLOLARI 
638
Kaynakça 
645
Kavram Dizini 
649