TÜZEL KİŞİLERİN GENEL ESASLARI
 
I. TÜZEL KİŞİ KAVRAMI VE TÜZEL KİŞİLERİN ORTAYA ÇIKIŞ NEDENLERİ 
 
23
B. Tüzel Kişilerin Ortaya Çıkış Nedenleri 
 
25
II. TÜZEL KİŞİLERİN TARİHSEL GELİŞİMİ 
 
26
III. TÜZEL KİŞİLİĞİ MEYDANA GETİREN UNSURLAR 
 
31
3. Amacın Hukuka ve Ahlâka Aykırı Olmaması 
 
33
C. Hukuk Düzeninin Tüzel Kişiliğe İzin Vermesi 
 
34
IV. TÜZEL KİŞİLİĞİN HUKUKİ NİTELİĞİNİ AÇIKLAYAN TEORİLER 
 
36
A. Varsayım Teorisi (Fiktionstheorie) 
 
36
B. Gerçeklik Teorisi (Realitätstheorie; Organtheorie) 
 
37
C. Amaç Kişiliği Teorisi (Zweckpersonifikationstheorie) 
 
38
D. Soyutlama Teorisi (Abstraktionstheorie) 
 
38
E. Teorilerin Türk Hukukuna Yansıması 
 
39
V. TÜZEL KİŞİLERDE PERDEYİ KALDIRMA TEORİSİ (DURCHGRIFF DURCH DIE JURISTISCHE PERSON) 
 
39
VI. TÜZEL KİŞİLERDE KURULUŞ SİSTEMLERİ 
 
41
A. Serbest Kuruluş Sistemi 
 
41
B. Normatif Bildirim Sistemi 
 
42
VII. TÜZEL KİŞİ TÜRLERİ 
 
44
A. Tâbi Oldukları Hukuki Rejim Yönünden 
 
44
1. Özel Hukuk Tüzel Kişileri 
 
44
2. Kamu Hukuku Tüzel Kişileri 
 
44
3. Kamu İktisadi Teşebbüsleri 
 
45
1. Kazanç Paylaşma Amacı Güden Tüzel Kişiler 
 
46
2. Sosyal Amaçlı Tüzel Kişiler 
 
46
DERNEK KAVRAMI, DERNEKLERİN YASAL ÇERÇEVESİ, UNSURLARI, YASAKLAR VE İZNE BAĞLI HUSUSLAR
 
2. 1921 ve 1924 Anayasaları Dönemi 
 
48
3. 1961 Anayasası Dönemi 
 
49
B. 1982 Anayasası ve Uluslararası Anlaşmalar 
 
49
D. 5253 Sayılı Dernekler Kanunu 
 
52
E. Dernekler Yönetmeliği 
 
53
F. Diğer Hukuksal Düzenlemeler 
 
53
II. DERNEK KAVRAMI VE TANIMI 
 
54
III. DERNEĞİN UNSURLARI 
 
55
1. Amaç Kavramı ve Kapsamı 
 
57
2. Amacın Değiştirilmesi 
 
60
IV. DERNEK FAALİYETLERİNE DAİR YASAKLAR VE İZNE BAĞLI HUSUSLAR 
 
61
B. İzne Bağlı Hususlar 
 
62
II. KAMU YARARINA ÇALIŞAN DERNEKLER 
 
65
A. Kamu Yararına Çalışan Dernek Kavramı 
 
65
B. Kamu Yararına Çalışan Dernek Sayılmanın Koşulları 
 
65
C. Kamu Yararına Çalışan Derneklere Tanınan Ayrıcalıklar 
 
66
D. Kamu Yararına Çalışan Derneklere Getirilen Ek Yükümlülükler ve Hükümler 
 
67
III. İKTİSADİ FAALİYETTE BULUNAN VE TİCARİ İŞLETME İŞLETEN DERNEKLER 
 
68
V. GENÇLİK VE SPOR DERNEKLERİ 
 
73
B. 7405 Sayılı Spor Kulüpleri ve Spor Federasyonları Kanunu’na Göre Kurulan Tüzel Kişiler 
 
74
2. Spor Anonim Şirketleri 
 
75
3. Spor Federasyonları 
 
76
A. Türkiye’de Yerleşme Hakkına Sahip Yabancı Gerçek Kişilerin Dernek Kurmaları 
 
76
B. Yabancı Ülkelerde Kurulmuş Derneklerin Türkiye’de Faaliyette Bulunmaları, Temsilcilik veya Şube Açmaları, Üst Kuruluş Kurmaları veya Kurulmuş Dernek veya Üst Kuruluşlara Katılmaları 
 
77
1. Yabancı Derneklerin İzin Alma Yükümlülüğü 
 
77
2. Yabancı Derneklerin Başvurusu, Başvurunun İncelenmesi ve İzin 
 
77
3. Yabancı Derneklerin Yıllık Beyanname Verme Yükümlülüğü 
 
78
VII. ÖZEL DÜZENLEMELERE TÂBİ DERNEKLER 
 
78
VIII. DERNEK BİRLİKLERİ: ÜST KURULUŞLAR 
 
79
IX. ALT BİRİMLER: ŞUBE VE TEMSİLCİLİKLER 
 
80
I. DERNEK KURMA ÖZGÜRLÜĞÜ VE İŞLEVLERİ 
 
83
A. Dernek Kurma Özgürlüğü ve Sınırları 
 
83
C. Dernek Kurma Özgürlüğünün İşlevleri 
 
85
II. DERNEK KURMA İŞLEMİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ 
 
87
A. Kurucu Üyelere İlişkin Şart 
 
87
B. Belgelere İlişkin Şart 
 
89
2. Dernek Tüzüğünün Zorunlu İçeriği 
 
90
3. Kuruluş Bildirimine Eklenecek Belgeler 
 
91
4. Kuruluş Bildirimi ve Tüzüğün En Büyük Mülki Amire Sunulması 
 
91
5. Kuruluş Bildirimi ile Tüzüğün İncelenmesi ve Dernekler Kütüğüne Kayıt 
 
92
C. İlk Genel Kurul Toplantısına İlişkin Şart 
 
93
D. Kuruluş Amacına İlişkin Şart 
 
93
IV. DERNEĞİN KURULUŞUNDA GEÇİCİ YÖNETİM KURULU 
 
94
I. ÜYE VE ÜYELİK KAVRAMLARI, TÜRLERİ, ÜYELİK SIFATININ KAZANILMASI 
 
97
A. Üye ve Üyelik Kavramları 
 
97
2. Kanunda Öngörülen Diğer Şartlar ve Kısıtlamalar 
 
100
3. Dernek Tüzüğünde Öngörülen Şartlar 
 
101
D. Üyelik Sıfatının Kazanılması 
 
101
II. ÜYELİK SÖZLEŞMESİNİN GEÇERSİZLİĞİ 
 
105
B. İptal Edilebilirlik 
 
105
III. ÜYELİKTEN DOĞAN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLER 
 
105
A. Üyelikten Doğan Haklar 
 
106
c. Genel Kurulu Toplantıya Davet Ettirme Hakkı 
 
108
d. Genel Kurul Toplantısında Gündeme Madde Ekletme Hakkı 
 
108
5. Yararlanma Hakları 
 
109
B. Üyelikten Doğan Yükümlülükler 
 
111
2. Aidat Ödeme Yükümlülüğü 
 
111
3. Dernek Düzenine Uyma ve Sadakat Yükümlülüğü 
 
113
4. Yükümlülüklerin İhlâl Edilmesinin Sonuçları 
 
113
IV. ÜYELİK SIFATININ SONA ERMESİ 
 
115
A. Üyeliğin Sona Erme Şekilleri 
 
115
1. Kendiliğinden Sona Erme 
 
115
3. Dernekten Çıkarılma 
 
118
bb. Çıkarma Sebeplerinin Tüzükte Düzenlenmiş Olması 
 
119
bb. Çıkarma Hakkında Tüzükte Herhangi Bir Hüküm Bulunmaması 
 
120
d. Dernekten Çıkarılan Üyenin İtiraz Hakkı 
 
121
aa. Tüzükte Çıkarma Sebepleri veya Çıkarma Düzenlenmişse 
 
121
aaa. Tüzükte Çıkarma Sebepleri Tek Tek Gösterilmişse 
 
121
bbb. Tüzükte Üyelerin Hiçbir Sebep Gösterilmeden Üyelikten Çıkarılabileceği Kabul Edilmişse 
 
122
bb. Tüzükte Çıkarma Hakkında Hiçbir Hüküm Bulunmuyorsa 
 
122
cc. Çıkarma Kararına Karşı İtiraz Usulü 
 
123
B. Üyeliğin Sona Ermesinin Sonuçları 
 
123
1. Genel Kurulun Oluşumu 
 
126
2. Genel Kurulun Görev ve Yetkileri 
 
126
3. Genel Kurul Toplantıları 
 
127
a. Genel Kurul Toplantısının Türleri 
 
127
aa. İlk Genel Kurul Toplantısı 
 
127
bb. Olağan Genel Kurul Toplantısı 
 
127
cc. Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı 
 
128
dd. Toplantısız ve Çağrısız Genel Kurul Kararları 
 
129
b. Toplantıya Çağrı Usulü 
 
130
d. Toplantı Yeter Sayısı 
 
132
f. Görüşmeler ve Kararlar 
 
135
g. Karar Yeter Sayısı 
 
135
h. Oy Hakkından Yoksunluk 
 
136
4. Genel Kurul Kararlarının İptali 
 
137
5. Genel Kurul Toplantısının ve Organlara Seçilenlerin İdareye Bildirilmesi 
 
139
1. Yönetim Kurulunun Oluşumu 
 
140
2. Yönetim Kurulunun Görev ve Yetkileri 
 
142
3. Yönetim Kurulu Kararlarına İtiraz 
 
144
4. Yönetim Kurulunun Sorumluluğu 
 
144
1. Denetim Kurulunun Oluşumu 
 
145
2. Denetim Kurulunun Görev ve Yetkileri 
 
145
II. SEÇİMLİK ORGANLAR 
 
147
DERNEKLERİN FAALİYETLERİNİN SINIRLANMASI, DIŞ DENETİMİ, FAALİYETTEN ALIKONULMASI VE SONA ERMESİ
 
I. DERNEKLERİN FAALİYETLERİNİN SINIRLANMASI 
 
149
II. DERNEĞİN DIŞ DENETİMİ 
 
150
III. DERNEĞİN FAALİYETTEN ALIKONULMASI, ARAMA VE MALLARA EL KOYMA 
 
151
A. Faaliyetten Alıkoyma 
 
151
B. Arama ve Mallara El Koyma 
 
156
IV. DERNEĞİN SONA ERMESİ 
 
157
A. Sona Erme Şekilleri 
 
157
2. Derneğin Kendiliğinden Sona Ermesi 
 
157
a. Amacın Gerçekleşmesi veya Gerçekleşmesinin İmkânsız Hale Gelmesi ya da Derneğin Kuruluş Şartlarını Kaybetmesi 
 
157
b. Dernek Tüzüğünde Belirlenen Sürenin Dolması 
 
158
c. İlk Genel Kurul Toplantısının Kanunda Öngörülen Sürede Yapılmamış ve Zorunlu Organların Oluşturulmamış Olması 
 
158
d. Derneğin Borç Ödemede Acze Düşmüş Olması 
 
159
e. Tüzük Gereğince Dernek Yönetim Kurulunun Oluşturulmasının İmkânsız Hale Gelmesi 
 
159
f. Olağan Genel Kurul Toplantısının Üst Üste İki Defa Yapılamaması 
 
160
3. Derneğin Genel Kurul Kararıyla Kendini Feshetmesi 
 
160
4. Derneğin Mahkeme Kararıyla Feshedilmesi 
 
161
b. Derneğin Başlangıçtaki Amacının Sonradan Hukuka veya Ahlaka Aykırı Hâle Gelmesi 
 
161
c. Derneğin Kuruluştaki Aykırılık ve Eksikliklerinin Giderilmemesi 
 
162
d. Derneğin Emredici Hükümlere ve Ahlak Kurallarına Aykırı Faaliyetlerde Bulunması 
 
162
5. Derneğin İdari Kararla Kapatılması 
 
164
B. Derneğin Sona Ermesinin Sonuçları 
 
165
1. Derneğe Ait Malvarlığının Tasfiyesi ve Ortaya Çıkan Fazlalığın Tahsisi 
 
165
VAKIF KAVRAMI, VAKIFLARIN TARİHSEL GELİŞİMİ,
 
YASAL ÇERÇEVESİ VE TÜRLERİ
 
2. 1926 Tarihli 743 Sayılı Türk Kanunu Medenisi Dönemi 
 
168
C. Türk Medeni Kanunu 
 
170
D. 5737 Sayılı Vakıflar Kanunu 
 
170
E. Vakıflar Yönetmeliği 
 
171
F. Diğer Hukuksal Düzenlemeler 
 
171
II. VAKIF KAVRAMI VE TÜRLERİ 
 
172
b. Eski Vakıf Türleri 
 
173
c. Eski Vakıflarla İlgili Bazı Temel Kavramlar 
 
175
dd. İcareteynli Vakıf 
 
175
ff. Galle ve Galle Fazlası 
 
176
b. Yeni Vakıf Türleri 
 
178
bb. Kamuya Yararlı Vakıflar 
 
178
cc. Çalıştırılanlara ve İşçilere Yardım Vakıfları 
 
179
bbb. Tek Taraflı Çalıştırılanlara ve İşçilere Yardım Vakıfları 
 
180
ccc. İki Taraflı Çalıştırılanlara ve İşçilere Yardım Vakıfları 
 
181
c. Vakıflarda Şube ve Temsilcilik 
 
183
d. Vakıfların Uluslararası Faaliyette Bulunması 
 
184
A. Vakıf Kurma İşlemi ile Özgülenecek Malvarlığı Değerleri 
 
185
B. Özgülenen Malvarlığı Değerlerinin Amacı Gerçekleştirmeye Yeterli Olması 
 
187
A. Amacın Belirli Olması 
 
189
B. Amacın Sürekli Olması 
 
190
C. Amacın Yasak Amaçlardan Olmaması 
 
190
D. Amacın İmkânsız Olmaması 
 
191
E. Ticari İşletme İşletmek Amacıyla Vakıf Kurulup Kurulamayacağı 
 
192
F. Amacın Değiştirilmesi 
 
195
IV. TÜZEL KİŞİLİK VE ÖRGÜTLENME UNSURU 
 
199
V. VAKIFLARDA ÜYELİK SORUNU 
 
200
C. Vakıf Kurma İşlemi 
 
205
2. Vakıf Kurma İşleminin Hukuki Niteliği 
 
205
3. Vakıf Kurma İşleminin Şekli 
 
207
a. Vakfedenin Sağlığında Kurulacak Vakıflarda 
 
207
b. Vakfedenin Ölümünden Sonra Kurulacak Vakıflarda 
 
208
4. Vakıf Kurma Ehliyeti 
 
210
a. Gerçek Kişilerin Vakıf Kurma Ehliyeti 
 
210
aa. Sağlararası İşlemle Vakıf kurulmasında Ehliyet 
 
210
bb. Ölüme Bağlı Tasarrufla Vakıf Kurulmasında Ehliyet 
 
210
b. Tüzel Kişilerin Vakıf Kurma Ehliyeti 
 
211
5. Vakıf Kurma İşleminin Geçersizliği 
 
212
a. Sağlararası İşlemlerin Geçersizliği 
 
212
aa. Kesin Hükümsüzlük 
 
212
bb. Kısmi Hükümsüzlük 
 
213
b. Ölüme Bağlı Tasarrufun Geçersizliği 
 
214
6. Vakıf Kurma İşleminin İçeriği 
 
215
II. VAKFA İTİRAZ VE VAKIFTAN CAYMA 
 
216
III. VAKFIN TESCİLİ VE İLANI 
 
219
A. Özel Sicile Tescil 
 
219
B. Merkezi Sicile Tescil 
 
222
IV. TESCİLİN HUKUKİ SONUÇLARI 
 
223
VAKFIN EHLİYETİ, ORGANLARI VE
 
A. Vakfın Hak Ehliyeti 
 
227
B. Vakfın Fiil Ehliyeti 
 
229
2. Vakfın Fiil Ehliyetinin Kapsamı 
 
230
a. Hukuki İşlemler Yönünden 
 
230
b. Hukuka Aykırı Fiiller Yönünden 
 
231
bb. Organın Borca Aykırı Davranışından Sorumluluk 
 
231
cc. Organın Haksız Fiilinden Sorumluluk 
 
232
c. Vakfın Yardımcı Kişilerinin Durumu 
 
233
B. Organın Hukuki Niteliği 
 
234
C. Organ Sıfatının Kazanılması 
 
235
D. Vakıf Tüzel Kişiliği ile Organ Arasındaki Hukuki İlişkinin Niteliği 
 
236
E. Vakfın Organsız Kalması 
 
237
1. Zorunlu Organ: Yönetim Organı 
 
238
a. Yönetim Organının Oluşumu 
 
238
b. Yönetim Organının Görev ve Yetkileri 
 
240
c. Vakıf Yöneticilerinin Görevden Alınması ve Sorumlulukları 
 
242
2. Vakfın Seçimlik Organları 
 
243
III. VAKFIN YÖNETİM ŞEKLİNİN, AMACININ VE MALLARININ DEĞİŞTİRİLMESİ 
 
245
B. Vakfın Örgütünün, Yönetim Şeklinin ve İşleyişinin Değiştirilmesi 
 
245
C. Vakfın Amacının Değiştirilmesi 
 
247
D. Vakfın Mallarının Değiştirilmesi 
 
248
IV. VAKIFTAN YARARLANANLAR 
 
249
VAKFIN DENETİMİ VE SONA ERMESİ
 
II. VAKFIN SONA ERMESİ 
 
254
A. Vakfın Sona Erme Şekilleri 
 
254
1. Vakfın Kendiliğinden Sona Ermesi 
 
254
2. Vakfın Mahkeme Kararıyla Dağıtılması 
 
256
3. Vakfın, Vakfedenin Alacaklılarının veya Saklı Pay Sahibi Mirasçılarının İtirazı Üzerine Sona Ermesi 
 
256
B. Vakfın Sona Ermesinin Sonuçları 
 
257
1. Vakfa Ait Malvarlığının Tasfiyesi 
 
257
3. Vakfın Sicil Kayıtlarının Silinmesi ve İlan 
 
259