Ceza Hukukunda Ön Kusurluluk – Ceza Hukuku Monografileri – Dr. İsmail Çınar  - Kitap

Ceza Hukukunda Ön Kusurluluk

– Ceza Hukuku Monografileri –

1. Baskı, 
Mart 2024
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
302
Barkod:
9789750291975
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
412,00
Stoktan hemen gönderilir.
Kitabın Açıklaması
Kitap ceza hukukunda hemen hemen her konu ile bağlantılı olarak ortaya çıkan çok temel bir sorunun çözümüne odaklanmıştır. "Ön kusurluluk" olarak isimlendirdiğimiz bu sorun, cezalandırılabilirlik için gerekli olan temel esasların uygulanması halinde failin cezasız kalmasına ya da normalden daha az ceza almasına neden olan bir problemdir. Bu sorunun ortaya çıkmasının sebebi, suça doğrudan sebebiyet veren davranışın gerçekleştiği zamanda failin cezasız kalmasına ya da daha az ceza almasına sebep olan bir nedenin bulunması, ancak bu nedene bizzat fail tarafından sebebiyet verilmesidir. Bu sebeple failin kendisinin yol açtığı bu nedenin mevcudiyetinden yararlanarak cezasız kalması ya da daha az ceza alması, adil görülmemektedir.
Failin cezai sorumluluğunun nasıl belirleneceği ise bir sorun hâline gelmektedir. Esasen kanunda yer alan taksir sorumluluğu, dolaylı fail ve azmettiren kişinin icrasına katılmadıkları halde bir fiilden kaynaklanan sorumlulukları gibi bazı temel isnadiyet modellerinin dogmatik esasının belirlenmesine de katkı sunan bu çalışmada, ön kusurluluk sorununun belirdiği tüm ihtimaller tespit edilmiş ve sorunun çözümü bağlamında ortaya konan görüşler ele alınarak tenkit edilmiştir. Hem mevcut düzenlemelere uygun çözümler gösterilmiş hem de olması gereken hukuk açısından önerilerde bulunulmuştur. Ceza hukuku dogmatiğine katkı sunacağını umduğumuz bu çalışmanın ilgili ön kusurluluk sorunu bakımından da farkındalık oluşturacağı düşünülmektedir.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Actio Libera in Causa (Sebebinde Serbest Hareket)
.
Actio Illicita in Causa (Sebebinde Hukuka Aykırı Hareket)
.
Omissio Libera in Causa (Sebebinde Serbest İhmal)
.
Actio Dolosa in Causa (Sebebinde Kasıtlı Hareket)
.
Actio Culpa in Causa (Sebebinde Taksirli Hareket)
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
7
Kısaltmalar 
15
Giriş 
17
Birinci Bölüm
KAVRAMSAL ÇERÇEVE VE SORUNUN SOMUTLAŞTIRILMASI
I. SUÇ TEORİSİ 
23
A. Kavram 
24
B. Çalışmaya Esas Alınan Suç Teorisinin Belirlenmesi 
27
1. Klasik Suç Teorisi 
29
2. Neoklasik Suç Teorisi 
31
3. Finalist Suç Teorisi 
34
4. Değerlendirme 
35
a. Genel Olarak 
35
b. TCK’de Baz Alınan Suç Teorisi 
39
aa. Tipiklik 
39
bb. Hukuka Aykırılık 
40
cc. Kusurluluk 
41
c. Çalışmaya Esas Suç Teorisi 
43
II. SUÇ TEORİSİNDE ORTAYA ÇIKAN GENEL İSNADİYET PROBLEMLERİ 
44
A. Ceza Hukukunda İsnadiyet Kavramı: Cezalandırılabilirliğin Esası Olarak İsnadiyet 
44
B. İsnadiyetin Esası Olarak Adalet Duygusu 
47
C. Suç Teorisine göre İsnadiyet Türleri ve Genel İsnadiyet Problemleri 
52
1. Haksızlık İsnadiyeti (Objektif ve Subjektif İsnadiyet) 
52
a. Objektif İsnadiyet Koşulları ve Bu Bağlamda Ortaya Çıkan Genel İsnadiyet Problemleri 
54
aa. İlk Koşul: İcrai ya da İhmali Bir Davranışın Bulunması 
54
bb. İkinci Koşul: Neticeli Suçlarda Bir Neticenin Bulunması 
56
cc. Üçüncü Koşul: Herhangi Bir Hukuka Uygunluk Nedeninin Bulunmaması 
58
b. Subjektif İsnadiyet Koşulları ve Bu Bağlamda Ortaya Çıkan Genel İsnadiyet Problemleri 
59
aa. Birinci Koşul: Manevi Unsurun Bulunması 
60
bb. İkinci Koşul: Herhangi Bir Hukuka Uygunluk Nedeninin Bulunmaması (Hukuka Uygunluk Nedenlerinde Subjektif Unsur Meselesi) 
63
2. Kusur İsnadiyeti (Bireysel İsnadiyet) 
72
a. Kusur Yeteneğinin Bulunması 
73
aa. Algılama Yeteneği 
74
bb. Yönlendirme (İrade) Yeteneği 
76
b. Kusur Yeteneğini (Kusurluluğu) Etkileyen Hâllerin Bulunmaması 
77
D. İsnadiyetin Bulunması Gereken Zaman: Çakışma (Koinzidenzprinzip) ya da Eş Zamanlılık Prensibi (Simultanitätsprinzip) 
78
III. BİR ÖZEL İSNADİYET PROBLEMİ OLARAK ÖN KUSURLULUK 
89
A. Özel İsnadiyet Problemleri 
89
B. Kavram Olarak “Ön Kusurluluk” 
89
IV. BİRİNCİ BÖLÜMÜN SONUÇLARI 
92
İkinci Bölüm
SUÇ TEORİSİNDE ÖN KUSURLULUK TÜR VE HÂLLERİ
I. ÖN KUSURLULUK TÜRLERİ 
96
A. Maksatlı Ön Kusurluluk 
97
B. Kasıtlı Ön Kusurluluk 
100
C. Taksirli Ön Kusurluluk 
101
II. ÖN KUSURLULUK BENZERİ OLAYLAR 
103
III. ÖN KUSURLULUK HÂLLERİ 
110
A. Tipikliğin Maddi Unsurları ve Ön Kusurluluk 
110
1. Faillik Sıfatının Yokluğuna Neden Olmak 
111
2. Mağdurluk Sıfatının Yokluğuna Neden Olmak 
116
3. Suçun Konusunun Yokluğuna Neden Olmak 
119
4. Fiilin Yokluğuna Neden Olmak 
121
a. İcrai Suçlarda 
122
b. İhmali Suçlarda 
124
5. Neticenin Yokluğuna Neden Olmak 
125
6. Nedensellik Bağı ile Objektif İsnadiyetin Yokluğuna Neden Olmak 
127
B. Tipikliğin Manevi Unsurları ve Ön Kusurluluk 
128
1. Kastın Yokluğuna Neden Olmak 
128
2. Diğer Manevi Unsurların Yokluğuna Neden Olmak 
129
3. Kastı Engelleyen Hataya Neden Olmak 
130
C. Hukuka Aykırılık ve Ön Kusurluluk 
132
1. Meşru Savunmada Saldırıya Neden Olmak (Provokatif Meşru Savunma) 
133
2. Kanun Hükmünün Yerine Getirilmesi Hukuka Uygunluk Sebebine Neden Olmak 
135
3. Yükümlülüklerin Çatışmasına Neden Olmak 
136
4. Hukuka Uygunluk Nedenlerinin Maddi Şartlarının Varlığında Hataya Neden Olmak 
138
D. Kusurluluk ve Ön Kusurluluk 
139
1. Kusur Yeteneğinin Yokluğuna veya Azalmasına Neden Olmak 
139
2. Zorunluluk Hâlinde Tehlikeye Neden Olmak 
140
3. Haksızlık Bilincinin Yokluğuna Neden Olmak (Haksızlık Yanılgısı–Yasak Hatası) 
142
E. Taksirli Suçlar ve Ön Kusurluluk 
143
1. Subjektif Öngörülebilirliğin Yokluğuna Neden Olmak (Üstlenilmiş Taksir/Kusur) 
143
2. Taksirli Suçlarda Kusur Yeteneğinin Yokluğuna Neden Olmak 
149
3. Kast için Gerekli Olan Bilginin Yokluğuna (Taksirin Kendisine) Neden Olmak 
150
F. İhmali Suçlar ve Ön Kusurluluk 
153
1. Yükümlülüğün Yerine Getirilebilmesi için Gerekli Olan Hareket Kabiliyetinin Yokluğuna Neden Olmak (Omissio Libera in Causa) 
153
2. Yükümlülüğün Yerine Getirilebilmesi için Gerekli Olan Kusur Yeteneğinin Yokluğuna Neden Olmak (Actio Libera in Causa) 
153
3. Görünüşte İhmali Suçlarda Teminat Yükümlülüğünün Varlığına Neden Olmak 
154
G. Nitelikli Hâller ve Ön Kusurluluk 
157
H. Şahsi Cezasızlık Sebebi ya da Cezada İndirim Yapılmasını Gerektiren Şahsi Sebepler ve Ön Kusurluluk 
159
J. Suçun Özel Görünüş Biçimleri ve Ön Kusurluluk 
161
1. Teşebbüs ve Ön Kusurluluk 
161
2. İştirak ve Ön Kusurluluk 
163
a. İştirakte Esas Alınacak Davranış Sorunu 
163
b. Dolaylı Faillik ve Ön Kusurluluk Arasındaki İlişki 
166
c. Azmettirme ve Ön Kusurluluk Arasındaki İlişki 
169
3. İçtima ve Ön Kusurluluk 
171
K. Ceza Hukukunun Özel Hükümleri ve Ön Kusurluluk 
172
IV. İKİNCİ BÖLÜMÜN SONUÇLARI 
173
Üçüncü Bölüm
ÖN KUSURLULUK HÂLLERİNDE OLUŞAN
İSNADİYET PROBLEMLERİNİN ÇÖZÜMÜ BAĞLAMINDA
ORTAYA ATILAN GÖRÜŞLER VE ELEŞTİRİSİ
I. TÜM ÖN KUSURLULUK HÂLLERİ İÇİN GELİŞTİRİLEN GÖRÜŞLER 
179
II. FİİL UNSURUNUN YOKLUĞUNA NEDEN OLUNMASI SORUNUNUN ÇÖZÜMÜ BAĞLAMINDA ORTAYA ATILAN GÖRÜŞLER 
181
A. Actio Libera in Causa Görüşü 
181
B. Omissio Libera in Causa Görüşü 
183
C. Değerlendirme 
184
III. KASTIN YOKLUĞUNA NEDEN OLUNMASI SORUNUNUN ÇÖZÜMÜ BAĞLAMINDA ORTAYA ATILAN GÖRÜŞ: ACTIO DOLOSA IN CAUSA (SEBEBİNDE KASITLI HAREKET) 
185
A. Görüşün Esasları 
185
B. Değerlendirme 
187
IV. HUKUKA AYKIRILIK UNSURUNUN YOKLUĞUNA NEDEN OLUNMASI SORUNUNUN (PROVOKATİF MEŞRU SAVUNMA) ÇÖZÜMÜ BAĞLAMINDA ORTAYA ATILAN GÖRÜŞLER 
187
A. Provokatör Failin Meşru Savunma Hakkını Reddeden Görüş 
188
1. Meşru Savunmanın Şartlarının Oluşmaması Teorisi 
189
2. Sebebinde Hukuka Aykırı Hareket (Actio Illicita in Causa) Teorisi 
190
3. Meşru Savunmanın Teorik Temeli Teorisi 
192
4. Hakkın Kötüye Kullanılması Teorisi 
192
5. Rıza Teorisi 
193
6. Dolaylı Failliğe Dayalı Zorunluluk Hâli Teorisi 
194
B. Provokatör Failin Meşru Savunma Hakkını Kabul Eden Görüş 
195
1. Normatif Temelin Bulunmaması Teorisi 
195
2. Hukukun Korunması Teorisi 
196
3. Kendini Koruma Teorisi 
196
C. Değerlendirme 
197
V. ZORUNLULUK HÂLİNDE TEHLİKEYE BİLEREK NEDEN OLUNMASI SORUNUNUN ÇÖZÜMÜ BAĞLAMINDA ORTAYA ATILAN GÖRÜŞLER 
204
A. Psikolojik Baskı Teorisi 
206
B. Çifte Kusur Azalması Teorisi 
208
C. Sebebinde Serbest Hareket (Actio Libera in Causa) Figürüne Dayanan Teori 
209
D. Suç Politikası Teorileri 
210
E. Değerlendirme 
212
VI. KUSUR YETENEĞİNİN YOKLUĞUNA NEDEN OLUNMASI SORUNUNUN ÇÖZÜMÜ BAĞLAMINDA ORTAYA ATILAN GÖRÜŞLER 
213
A. Failin Cezalandırılmasını Kabul Eden Görüşler 
218
1. Tipiklik Modeli (Tatbestandsmodell) 
219
a. Fiilin Öne Çekilmesi Argümanı (Vorverlagerungs– oder Vorverlegungstheorie) 
219
b. Şart Teorisi Argümanı (Begründung über die Äquivalenztheorie) 
220
2. Dolaylı Faillik Modeli (Begründung über mittelbare Täterschaft) 
221
a. Failin Kendisini Araç Olarak Kullanması Argümanı (Werkzeugsmodell) 
221
b. Dolaylı Faillik Kurumuna Esas Teşkil Eden Hukuki Düşüncenin Uygulanması Argümanı 
222
c. Dolaylı Sorumluluk Argümanı 
223
3. Genişletme Modeli (Ausdehnungsmodell) 
224
4. İstisna Modeli (Ausnahmemodell) 
225
a. Telafi Argümanı (Kompensationsmodell) 
226
b. Teamül ve İçtihat Hukuku Argümanı 
227
c. İkame Argümanı (Surrogationsmodell) 
228
5. Diğer Münferit Modeller 
229
a. Teşebbüs Modeli (Versuchsmodell) 
229
b. Haksızlık Modeli (Unrechtsmodell) 
230
c. Normatif İsnadiyet Modeli 
231
B. Failin Cezalandırılmasını Reddeden Görüş – Bağdaşmazlık Teorisi (Unvereinbarkeitstheorie) 
231
C. Değerlendirme 
233
VII. TAKSİRİN YOKLUĞUNA NEDEN OLMA SORUNUNUN ÇÖZÜMÜ BAĞLAMINDA ORTAYA ATILAN GÖRÜŞ: ÜSTLENİLMİŞ TAKSİR YA DA ÜSTLENİLMİŞ KUSUR TEORİSİ 
244
A. Görüşün Esasları 
244
B. Değerlendirme 
247
VIII. ÜÇÜNCÜ BÖLÜMÜN SONUÇLARI 
250
Dördüncü Bölüm
ÖN KUSURLULUK HÂLLERİNİN
KARAKTERİSTİK ÖZELLİĞİ VE
ÇÖZÜM ÖNERİSİ OLARAK KANUNİ İSTİSNA MODELİ
I. ÖN KUSURLULUK HÂLLERİNİN KARAKTERİSTİK ÖZELLİĞİ 
253
A. İsnadiyetin Belirlenmesinde Metot: Kural–İstisna İlişkisi 
253
1. Genel Olarak 
253
2. Kastın Kural–Taksirin İstisna Oluşu 
255
3. Doğrudan Failliğin Kural–Dolaylı Faillik ve Şerikliğin İstisna Oluşu 
256
4. Zorunluluk Hâlinden Yararlanmanın Kural–Tehlikeye Bilerek Neden Olmanın İstisna Oluşu 
257
5. Yasak Hatasının Kural–Kaçınılabilir Yasak Hatasının İstisna Oluşu 
258
6. Kusur Yeteneğinin Bulunmasının Kural–Bulunmadığı Hâlde Cezalandırılmanın Kabul Edilmesinin İstisna Oluşu 
258
B. Ön Kusurluluk Hâllerinin İstisnai Özelliği 
259
C. Değerlendirme ve Çözüm Önerisi 
260
1. Değerlendirme 
260
2. Çözüm Önerisi: Kanuni İstisnai Modeli 
264
II. KANUNİ İSTİSNA MODELİNE GÖRE ÖN KUSURLULUK HÂLLERİNDE SUÇUN FAİLE İSNAT EDİLEBİLİRLİĞİ 
267
A. Tipikliğin Yokluğuna Neden Olma Hâllerinde 
267
1. Suçun Maddi Unsurlarının Yokluğuna Neden Olmak 
267
2. Suçun Manevi Unsurunun Yokluğuna Neden Olmak 
270
B. Hukuka Aykırılığın Yokluğuna Neden Olma Hâllerinde 
272
C. Kusurluluğun Yokluğuna Neden Olma Hâllerinde 
273
D. Taksirin Yokluğuna Neden Olma Hâllerinde 
274
E. Diğer Hâllerde 
275
F. Suçun Özel Görünüş Biçimlerinde Ortaya Çıkan Sorunların Kanuni İstisna Modeline göre Çözümü 
275
III. DÖRDÜNCÜ BÖLÜMÜN SONUÇLARI 
276
Sonuç 
279
Kaynakça 
283
Kavram Dizini 
299