>
Hukuk Kitapları>
Uluslararası Hukuk>
Barış Antlaşmalarında Savaş Tazminatı ve Karabağ Sorununa Yansımaları
Barış Antlaşmalarında Savaş Tazminatı ve Karabağ Sorununa Yansımaları
1. Baskı,
Eylül 2024
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa Sayısı:
224
Kitabın Fiyatı:
470,00₺
Temin süresi 2-3 gündür.
Kitabın Açıklaması
Kökeni oldukça geriye uzanan Yukarı Karabağ sorunu, Azerbaycan'ın ve Ermenistan'ın 1991 yılında SSCB'den ayrılarak bağımsızlıklarını ilan etmelerinin ardından, iki devlet arasında bir savaşa dönüşmüştür. I. Karabağ Savaşı olarak nitelendirilen bu savaş, 1994 yılında imzalanan ateşkes antlaşmasıyla durdurulmuştur. Ancak bu ateşkese rağmen Ermenistan'ın sürdürdüğü saldırganlık politikası, iki devlet arasında ve genel olarak Güney Kafkasya'da gerilimin uzun bir süre devam etmesine sebep olmuştur. Bu süreçte, Ermenistan'ın gerçekleştirdiği uluslararası hukuk ihlalleri sonucunda, Azerbaycan'ın ülkesinin bir kısmı ilhak edilmiş; ilhak edilen bölgedeki sivil nüfus öldürülmüş; hayatta kalanlar mülklerini bırakarak zorla yerlerinden edilmiş ve Azerbaycan'ın kültürel mirası yok edilmiştir. 1994-2020 yılları arasında taraflar arasında barışın sağlanması için hem uluslararası örgütlerin hem de Azerbaycan'ın diplomatik girişimleri olmuş ancak tüm bu çabalar, sonuçsuz kalmıştır. Nitekim Eylül 2020'de, Ermenistan'ın bir kez daha Azerbaycan'a saldırı gerçekleştirmesi üzerine Azerbaycan'ın meşru müdafaa hakkı çerçevesinde yanıt vermesi, taraflar arasındaki "dondurulmuş savaş"ın yeniden alevlenmesine sebep olmuştur. 44 gün süren ve Azerbaycan'ın işgal altındaki ülkesinin büyük bir kısmını işgalden kurtarması ile sonuçlanan ve II. Karabağ Savaşı olarak bilinen bu savaşın sonucunda, taraflar arasında bir silah bırakışımı antlaşması imzalanmıştır.
Silah bırakışımı antlaşması, uluslararası hukukta barış antlaşmasının imzalanması yönünde atılan bir adım olarak kabul edilir. Ancak silah bırakışımı antlaşması savaşı bitirmez, sadece askeri çatışmaları bir süreliğine askıya alır. Savaşı bitiren ise barış antlaşmasıdır. Barış antlaşması, savaşa veya silahlı çatışmaya son veren ve tarafların barış ilişkilerinin yeniden tesisi amacıyla imzalanan bir atlaşmadır. Barış antlaşmasında düzenlenen en önemli konulardan biri de savaş sonucu ortaya çıkan zararların giderilmesi için savaş tazminatının belirlenmesidir. Özellikle I. ve II. Dünya Savaşlarının ardından imzalanan barış antlaşmalarında düzenlenen savaş tazminatı, günümüzde devletin sorumluluğu çerçevesinde ortaya çıkan onarım yükümlülüğünün bir alt türü olarak değerlendirilmektedir. Uygulamada savaş tazminatının hem nakdi olarak hem de ayni olarak ödenmesi kabul edilmektedir. Nitekim Lozan Barış Antlaşması'nda Türkiye, uğradığı zararlardan dolayı Yunanistan'dan ayni tazminat olarak Karaağaç bölgesini geri almıştır.
Bu çerçevede, Azerbaycan ve Ermenistan arasında imzalanması öngörülen barış antlaşmasının en önemli konularından birini de savaş tazminatı oluşturacaktır. Zira Ermenistan, ister I. ve II. Karabağ Savaşları sırasında olsun isterse de 30 yıllık işgal süresince olsun, Azerbaycan'ı çok ciddi maddi ve manevi zarara uğratmıştır. Bu da Azerbaycan'a savaş sonucu uğradığı zararların giderilmesi için nakdi ve/veya ayni tazminat talep etme hakkı vermektedir. Bu çalışmada, Azerbaycan'ın barış antlaşması müzakerelerinde savaş tazminatı talep etme hakkının hukuki dayanağı tartışılmıştır.
Kitabın Konu Başlıkları
Savaşın Hukuki Yapısı
Devletlerin Savaş Tazminatı Talep Etme Hakkı
Karabağ Sorunu Çerçevesinde Savaş Tazminatı Meselesi
Kitapla İlgili Kategoriler
Kitabın İçindekileri
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ
7
İÇİNDEKİLER
11
KISALTMALAR DİZİNİ
15
GİRİŞ
17
BİRİNCİ BÖLÜM
SAVAŞIN HUKUKİ YAPISI
1.1. SAVAŞIN TARİHİ GELİŞİMİ
21
1.1.1. 1945 Öncesi Dönemde Savaş Olgusu
21
1.1.1.1. Antik Çağ’da ve Orta Çağ’da Savaş
22
1.1.1.2. Westphalia Sonrası Dönemde Savaş
25
1.1.1.3. MC Misakı’nda Savaş
28
1.1.1.4. Briand – Kellog Paktı ve Savaşın Yasaklanması
30
1.1.2. 1945 Sonrası Dönem ve BM Şartı
32
1.2. SAVAŞIN TANIMLANMASI MESELESİ
35
1.2.1. Savaş Kavramının Tanımı
35
1.2.2. Savaş Kavramının Kriterleri
36
1.2.2.1. Savaşın Devletler Arasında Gerçekleşmesi
36
1.2.2.2. Savaşın İlan Edilmesi
36
1.2.2.3. Savaşma Niyeti (Animus Belligerendi)
38
1.2.2.4. Savaşın Süresi ve Yoğunluğu
38
1.2.3. Savaş ve Silahlı Çatışma
39
1.3. SAVAŞIN YARATTIĞI HUKUKİ DURUM
40
1.4. SAVAŞ SIRASINDA UYGULANACAK HUKUK KURALLARI
42
1.4.1. Cenevre Sözleşmeleri
44
1.4.2. La Haye Sözleşmeleri
47
1.5. SAVAŞIN DURDURULMASI VE SONLANDIRILMASI MESELELERİ
48
1.5.1. Savaşın Durdurulması
49
1.5.1.1. Ateşkes (Cease–Fire)
49
1.5.1.2. Silah Bırakışımı veya Mütareke (ArmisticeTruce)
49
1.5.1.3. Teslim / Kapitülasyon
52
1.5.2. Savaşın Sonlandırılması
53
1.5.2.1. Debellatio
53
1.5.2.2. Çatışmaların Fiilen Sona Ermesi
54
1.5.2.3. Barış Antlaşması
55
1.5.2.3.1. Barış Antlaşmasının Tanımı
55
1.5.2.3.2. Barış Ön–Antlaşması (Preliminaries)
55
1.5.2.3.3. Barış Antlaşmasının Kapsamı
56
1.5.2.3.4. Barış Antlaşmasının Hukuki Sonuçları
57
İKİNCİ BÖLÜM
DEVLETLERİN SAVAŞ TAZMİNATI TALEP ETME HAKKI
2.1. SAVAŞ TAZMİNATININ TARİHİ GELİŞİM SÜRECİ
59
2.1.1. Antik Çağ’dan I. Dünya Savaşı’na Kadar Savaş Tazminatı
59
2.1.2. I. Dünya Savaşı’ndan Sonra Savaş Tazminatı
64
2.1.2.1. Paris Barış Konferansı’nda Savaş Tazminatının Ele
Alınması
64
2.1.2.2. Versailles Antlaşması ve Almanya’nın Ödeyeceği
Savaş Tazminatı
66
2.1.2.2.1. Dawes Planı
69
2.1.2.2.2. Young Planı
70
2.1.2.3. İttifak Devletleri İle İmzalanan Diğer
Antlaşmalarda Savaş Tazminatı
71
2.1.2.4. Lozan Konferansı ve Lozan Barış Antlaşması’nda
Savaş Tazminatı
73
2.1.3. II. Dünya Savaşı’ndan Sonra Savaş Tazminatı
76
2.1.3.1. Yalta (Kırım) Konferansı
76
2.1.3.2. Potsdam (Berlin) Konferansı
77
2.1.4. Soğuk Savaş Döneminde ve Sonrasında Savaş Tazminatı
79
2.1.4.1. Irak – Kuveyt Savaşı
80
2.1.4.2. Bosna – Sırbistan Savaşı
81
2.1.4.3. İkinci Kongo Savaşı
81
2.1.4.4. Eritre – Etiyopya Savaşı
84
2.1.4.5. Rusya – Ukrayna Savaşı
85
2.2. SAVAŞ TAZMİNATININ TANIMI VE HUKUKİ TEMELİ
87
2.3. DEVLETİN SORUMLULUĞU ÇERÇEVESİNDE SAVAŞ TAZMİNATI
91
2.3.1. Uluslararası Hukuka Aykırı Fiil
92
2.3.1.1. BM Şartı’nın 2/4. Maddesinin İhlali (Jus Ad Bellum)
93
2.3.1.2. İnsancıl Hukuk Kurallarının İhlali (Jus In Bello)
96
2.3.2. Zarar / Savaş Zararları (War Damages)
98
2.3.3. Uluslararası Hukuk İhlalinin Devlete Atfedilmesi
102
2.3.4. Zararın Tazmin Edilmesi
106
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
KARABAĞ SORUNU ÇERÇEVESİNDE SAVAŞ TAZMİNATI MESELESİ
3.1. KARABAĞ SORUNUNDA TARİHİ ARKA PLAN
113
3.1.1. 1994 Tarihli Bişkek Protokolü’ne Kadar Olan Süreçte Yukarı
Karabağ
113
3.1.2. Bişkek Protokolü Sonrası Süreç ve II. Karabağ Savaşı
125
3.1.3. 10 Kasım 2020 Tarihli Silah Bırakışımı Antlaşması
129
3.2. II. KARABAĞ SAVAŞI’NA GİDEN SÜREÇTE AZERBAYCAN’IN
MÜDAHALE HAKKINI KULLANMASI
131
3.2.1. SSCB İç Hukukuna Göre Yukarı Karabağ’ın Statüsü ve
Ayrılma Hakkı
132
3.2.1.1. SSCB ve Azerbaycan SSC Anayasası
132
3.2.1.2. 3 Nisan 1990 Tarihli Kanun
134
3.2.2. Uluslararası Hukuka Göre Yukarı Karabağ’ın Ayrılma Hakkı
135
3.2.2.1. Uti Possidetis Juris İlkesi
136
3.2.2.2. Ülke Bütünlüğüne Saygı İlkesi
139
3.2.2.3. Kendi Kaderini Tayin Etme (Self–Determinasyon)
Hakkı
143
3.2.3. Yukarı Karabağ Sorunu Çerçevesinde Azerbaycan’ın Meşru
Müdafaa Hakkı
154
3.2.3.1. Uluslararası Hukukta Meşru Müdafaa Hakkı
154
3.2.3.2. Silahlı Saldırının Varlığı
156
3.2.3.3. Zaruret ve Orantılılık
159
3.2.3.4. Aciliyet
160
3.2.3.5. BM Güvenlik Konseyi’ni Bilgilendirme
163
3.3. ERMENİSTAN’IN ULUSLARARASI HUKUKTAN DOĞAN
SORUMLULUĞU
164
3.3.1. BM Şartı’nın 2/4. Maddesinin İhlali
165
3.3.2. İnsancıl Hukuk Kurallarının İhlali
169
3.3.2.1. I. Karabağ Savaşı Sırasında Gerçekleştirilen
Eylemler
169
3.3.2.1.1. Demografik Yapıyı Değiştirme
169
3.3.2.1.2. Malların Yağmalanması ve İmha
Edilmesi
172
3.3.2.1.3. Kültürel Malların Zarar Görmesi
172
3.3.2.2. II. Karabağ Savaşı Sırasında Gerçekleştirilen
Eylemler
174
3.3.2.2.1. Sivillere ve Sivil Yerleşim Yerlerine
Yönelik Saldırılar
174
3.3.2.2.2. Yasaklı Silahların ve Yöntemlerin
Kullanılması
175
3.3.2.2.3. Kültürel Malların Zarar Görmesi
178
3.3.2.2.4. Çocuk Askerlerin Kullanılması
179
3.3.3. Sorumluluğun Ermenistan’a İsnat Edilmesi
180
3.4. AZERBAYCAN’IN UĞRADIĞI ZARAR VE SAVAŞ TAZMİNATI
TALEP ETME HAKKI
184
SONUÇ
189
KAYNAKÇA
193
Kitabın Fiyatı:
470,00₺
Temin süresi 2-3 gündür.
Bu kitaplar da ilginizi çekebilir
Uluslararası Hukukta Çok Uluslu Şirketlerin Çevresel Zararlardan Kaynaklanan Sorumluluk Rejimi
Ali Özdemir
Uluslararası Deniz Hukuku Ansiklopedisi
Kenan Şahin
Uluslararası Hukuk – II
Yusuf Aksar
Uluslararası Hukukun Esasları Seti (Eylül 2025)
Melda Sur, Hilal Cecanpınar, Hatice Türkay
Hakkımızda
|
Uluslararası Yayınevi Belgesi|
Kaynakça Dosyası|
Kişisel Verilerin Korunması |
Üyelik|
Siparişlerim|
İade Politikası|
İletişim