AVUKAT–MÜVEKKİL GİZLİLİĞİ VE
AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ’NDEKİ DAYANAĞI
I. AVUKAT–MÜVEKKİL GİZLİLİĞİ
18
A. Avukat–Müvekkil Gizliliği Kavramı
18
1. Avukat–Müvekkil Gizliliği ile İlgili Terminolojik Sorunlar
18
2. Avukat–Müvekkil Gizliliğinde Korunan Hukuki Yarar
25
3. Sır Saklama Yükümlülüğünün Gereği Olarak Avukat–Müvekkil Gizliliği
30
B. Avukat–Müvekkil Gizliliği Kapsamında Avukat–Müvekkil İlişkisi
34
1. Avukat Açısından Avukat–Müvekkil İlişkisi
34
2. Müvekkil Açısından Avukat–Müvekkil İlişkisi
36
3. Avukat–Müvekkil Arasındaki Hukuki İlişkinin Nitelenmesi Açısından Avukat–Müvekkil İlişkisi
37
II. AVUKAT–MÜVEKKİL GİZLİLİĞİ’NİN BİRLİK HUKUKU VE TÜRK HUKUKUNDAKİ ANAYASAL DAYANAKLARI VE AİHS’DEKİ YERİ
38
A. AİHS’in ve Avukat–Müvekkil Gizliliğinin Birlik Hukuku’ndaki Anayasal Dayanakları
38
B. AİHS’in ve Avukat–Müvekkil Gizliliğinin Türk Hukuku’ndaki Anayasal Dayanakları
41
III. AVUKAT–MÜVEKKİL GİZLİLİĞİ’NİN AİHS’DE KORUNMASI
41
A. AİHS’in 6. Maddesinde Düzenlenen “Adil Yargılanma Hakkı” Bakımından Avukat–Müvekkil Gizliliğinin AİHS’deki Dayanağı
43
1. Genel Olarak AİHS’in 6. Maddesinin Kapsamı
43
2. AİHS’in 6. Maddesi Bakımından Avukat–Müvekkil Gizliliğinin Kapsamı
48
B. AİHS’in 8. Maddesinde Düzenlenen “Özel ve Aile Hayatına Saygı Hakkı” Bakımından Avukat–Müvekkil Gizliliğinin AİHS’deki Dayanağı
52
1. Genel Olarak AİHS’in 8. Maddesinin Kapsamı
52
2. AİHS’in 8. Maddesi Bakımından Avukat–Müvekkil Gizliliği’nin Kapsamı
57
a. AİHS’in 8. Maddesi Bakımından Hak Öznesi Kişinin Avukat Olmasının Önemive Avukat–Müvekkil Gizliliği
57
b. Müvekkil İçin AİHS’in 8. Maddesi Bakımından Avukat–Müvekkil Gizliliğinin Kapsamı
62
AİHM, ABAD VE AYM İÇTİHATLARI IŞIĞINDA
AVUKAT–MÜVEKKİL GİZLİLİĞİNİN KORUNMASININ SINIRLARI VE GÜVENCELERİ
I. AVUKATIN OFİSİNDE VE ÜZERİNDE ARAMA VE EL KOYMA İŞLEMİ YAPILMASI SIRASINDA AVUKAT–MÜVEKKİL GİZLİLİĞİ’NİN KORUNMASI
65
A. Avukatın Ofisinde ve Üzerinde Arama ve Elkoyma İşlemi Yapılması ile İlgili AİHM Uygulaması
65
B. Anayasa Mahkemesi Kararlarında Avukatın Ofisinin ve Üzerinin Aranması
71
1. Türk Hukuku’nda Avukatın Ofisinin ve Üzerinin Aranması ile İlgili Kurallar
71
2. Anayasa Mahkemesi’nin Konu ile İlgili Kararları
74
II. AVUKATIN MAHPUS VEYA GÖZALTINDAKİ KİŞİ İLE GÖRÜŞMESİ SIRASINDA AVUKAT–MÜVEKKİL GİZLİLİĞİ’NİN KORUNMASI
77
A. Avukatın Mahpus veya Gözaltındaki Kişi ile Görüşmesi Sırasında Avukat–Müvekkil Gizliliğinin Korunmasına İlişkin AİHM Uygulaması
80
2. Kişinin Gözaltına Alındıktan Sonraki İlk Saatlerde Avukata Erişimi Bağlamında Avukat–Müvekkil Gizliliği Açısından AİHM İçtihadı: Salduz/Ibrahim Testi
87
B. Anayasa Mahkemesi Kararlarında Avukatın Mahpus veya Gözaltındaki Kişi ile Görüşmesi Sırasında Avukat–Müvekkil Gizliliğinin Korunması
96
1. Türk Hukuku’nda Avukatın Mahpus veya Gözaltındaki Kişi ile Görüşmesi Sırasında Avukat–Müvekkil Gizliliğinin Korunması ile İlgili Kurallar
96
2. Anayasa Mahkemesi’nin Konu ile İlgili Kararları
101
III. AVUKATA AİT VERİLERİN AVUKAT–MÜVEKKİL GİZLİLİĞİ BAKIMINDAN KORUNMASI
109
IV. AVUKATIN MÜVEKKİLİ İLE HABERLEŞMESİ’NİN AVUKAT–MÜVEKKİL GİZLİLİĞİ BAKIMINDAN KORUNMASI
112
A. Avukatın Müvekkili ile Haberleşmesinin Avukat–Müvekkil Gizliliği Bakımından Korunmasına İlişkin AİHM İçtihadının Gelişimi
113
1. Tutuklu ve Hükümlülerin Avukatlarıyla Haberleşmesi
113
a. Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin Tespiti Açısından
115
b. Yazışmalara El Koyma İşlemleri Açısından
118
B. Avrupa Birliği Adalet Divanı Kararlarında Avukat ile Müvekkilinin Haberleşmesinin Avukat–Müvekkil Gizliliği Bakımından Korunması: AM&S Prensibi
119
1. Avrupa Birliği Adalet Divanı’nın Avukat–Müvekkil Gizliliği Koruması Kapsamındaki Haberleşmeler Hakkında Belirlediği Usuli Kurallar
120
2. AM&S Prensibi: AB Hukukunda Haberleşmenin Avukat–Müvekkil Gizliliği Kapsamında Korunmasının Şartları
123
a. Haberleşmenin Müvekkilin Savunma Hakkından Kaynaklanan Çıkarlarını Koruması Amacı
124
b. Haberleşmenin Avrupa Birliği veya Avrupa Ekonomik Bölgesi’nde Faaliyet Gösteren Bağımsız Avukatla Yapılması
126
C. Anayasa Mahkemesi Kararları’nda Avukatın Müvekkili ile Haberleşmesi’nin Avukat–Müvekkil Gizliliği Bakımından Korunması
136
1. Türk Hukuku’nda Avukatın Müvekkili ile Haberleşmesi’nin Avukat–Müvekkil Gizliliği Bakımından Korunmasına ilişkin Kurallar
136
a. Tutuklu ve Hükümlülerin Avukatlarıyla Haberleşmesine İlişkin Kurallar
136
b. Cezai Davalarda Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin Denetlenmesine İlişkin Kurallar
138
2. Konu ile İlgili Anayasa Mahkemesi Kararları
144
a. Tutuklu ve Hükümlülerin Avukatlarıyla Haberleşmesine İlişkin Kararlar
144
b. Avukatın İletişiminin Denetlenmesine İlişkin Kararlar
148
V. AVUKATIN MÜVEKKİLİNE İLİŞKİN BİLGİLERİ İFŞA ETMESİ YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN AVUKAT–MÜVEKKİL GİZLİLİĞİ İLE İLİŞKİSİ
149
A. Genel Olarak Avukatın Müvekkiline İlişkin Bilgileri İfşa Etmesi Yükümlülüğü
149
B. Kara Para Aklama ve Terörizmin Finansmanıyla Mücadele Kapsamında Avukatları Müvekkillerinin Bilgilerini Açıklamaya Mecbur Bırakan Birlik Mevzuatı ve AİHM ve ABAD’ın Bu Konudaki Tutumu
152
C. Türk Hukukunda Kara Para Aklama ve Terörizmin Finansmanıyla Mücadele Kapsamında Avukatın Müvekkiline ilişkin Bilgileri İfşa Etmesinin Avukat–Müvekkil Gizliliği ile İlişkisine ilişkin Kurallar
160