ADÎ ORTAKLIĞIN TANIMI, UNSURLARI VE ÖZELLİKLERİ
I. ADÎ ORTAKLIĞIN TANIMI
23
II. ADÎ ORTAKLIĞIN UNSURLARI
26
2. Kişi Unsurunun Sınırları
28
a. Gerçek veya Tüzel Kişi Ortaklar Bakımından
28
b. Ortak Sayısı Bakımından
30
2. Ortak Amaç Unsurunun Sınırları
35
a. Ortak Amacın Konusunun Niteliği Bakımından Bir Sınırının
b. Ortak Amacın Konusunun Sürekliliği Bakımından Bir Sınırının
C. ORTAK AMAÇ UĞRUNA BİRLİKTE ÇABA (AFFECTIO SOCIETATIS) UNSURU
39
D. KATILMA PAYI UNSURU
41
2. Katılma Payının Adî Ortaklık Sözleşmesinin Zorunlu Bir Unsuru
3. Katılma Payının Tür, Nitelik veya Süre Bakımından Bir Sınırının
2. Adî Ortaklık Sözleşmesinin Kurulması
50
3. Adî Ortaklık Sözleşmesinin Geçerliliği
52
a. Taraf Ehliyetleri Bakımından
52
b. Sözleşmenin Şekli Bakımından
53
c. TBK md. 27 Hükmü Bakımından
57
d. İrade ile Beyan Arasında Meydana Gelen Uyumsuzluklar
4. Adî Ortaklık Sözleşmesinin Hukukî Nitelikleri
59
b. Çok Taraflı Bir Sözleşme Olması
60
c. İvazlı Bir Sözleşme Olması
62
d. Sürekli Bir Sözleşme Olması
63
e. Rızaî Bir Sözleşme Olması
64
III. ADÎ ORTAKLIĞIN ÖZELLİKLERİ
65
A. TÜRK HUKUKUNDA ADÎ ORTAKLIĞA TÜZEL KİŞİLİK TANINMAMIŞ
2. Hukukî Ehliyetinin Olmaması
67
3. Ortakları Arasında Temsil Hükümlerinin Uygulanıyor Olması
68
4. Merkezinin Bulunmaması
70
B. ADÎ ORTAKLIĞIN KURAL OLARAK ELBİRLİĞİNE DAYALI BİR HAK
SAHİPLİĞİ İLİŞKİSİ OLUŞTURMASI
71
C. ADÎ ORTAKLIKTA TARAFLARIN, ORTAKLIK BORÇLARINDAN DOLAYI
ÜÇÜNCÜ KİŞİLERE KARŞI KİŞİSEL MALVARLIKLARIYLA BİRİNCİ
DERECEDEN, SINIRSIZ VE MÜTELSELSİL SORUMLU OLMASI
74
1. Ortakların Sorumluluğunun Birinci Dereceden Olması
74
2. Ortakların Arasında Müteselsil Sorumluluğun Bulunması
75
3. Ortakların Malvarlıklarıyla Sorumluluğunun Kişisel ve Sınırsız
D. ADÎ ORTAKLIĞIN ORTAKLIKLAR HUKUKUNUN TEMEL ORTAKLIK TÜRÜNÜ
ADÎ ORTAKLIĞIN SONA ERME NEDENLERİ
II. ADÎ ORTAKLIKTA SONA ERME KAVRAMI VE BUNA İLİŞKİN YASAL
B. BORCUN GENEL SONA ERME NEDENLERİNİN ADÎ ORTAKLIĞIN SONA
C. ADÎ ORTAKLIK SÖZLEŞMELERİNDE DEVAM KAYDI
87
D. TBK MD. 639 VE DEVAMINDA YER ALAN DÜZENLEMELERİN HUKUKÎ
NİTELİĞİ VE UYGULAMA ALANI
88
E. ADÎ ORTAKLIĞIN SONA ERMESİNE İLİŞKİN TÜRK BORÇLAR
KANUNU’NDAKİ DÜZENLEME
89
III. ADÎ ORTAKLIĞI KENDİLİĞİNDEN SONA ERDİREN NEDENLER
91
A. SÖZLEŞMEDE ÖNGÖRÜLEN AMACIN GERÇEKLEŞMESİ YA DA
GERÇEKLEŞMESİNİN İMKÂNSIZ HÂLE GELMESİ
91
1. Maddede Sözü Edilen Amaç Kavramının Kapsamı
91
2. TBK md. 639/I–1 Hükmünün Hukukî Niteliği
93
3. Amacın Gerçekleşmesi
96
4. Amacın Gerçekleşmesinin İmkânsız Hâle Gelmesi
98
b. İmkânsızlığın Objektif Nitelikte Olması
99
c. İmkânsızlığın Kalıcı Nitelikte Olması
100
d. İmkânsızlığın Sözleşmenin Kurulmasından Sonra Meydana
e. İmkânsızlığın Fiilî ya da Hukukî Olabilmesi
102
f. İmkânsızlığa Dayalı Bir Sona Ermede Sona Erme Anının Tespiti
103
g. Ortak Amacın İmkânsız Hâle Gelmesine Ortaklardan Birinin
Kusuruyla Neden Olması
104
B. SÖZLEŞMEDE ORTAKLIĞIN MİRASÇILARLA DEVAM EDECEĞİ YÖNÜNDE
BİR HÜKÜM BULUNMADIĞI TAKDİRDE ORTAKLARDAN BİRİNİN ÖLÜMÜ
104
1. Ortaklardan Birinin Ölümü Karşısında Adî Ortaklığın Genel Durumu
104
2. Ortaklardan Biri Hakkında Ölüm Karinesinin Uygulanması veya
Gaipliğine Karar Verilmesi
107
3. Tüzel Kişi Ortaklar Açısından Durum
109
4. Ortaklardan Birinin Ölümü Sonrasında Ortaklığın Mirasçılarla İlişkisi
111
a. TBK Md. 641/II Hükmü (ve Ayrıca TMK md. 646 ve 649
Hükümleri) ile Mirasçılara Yükletilen Yükümlülükler
111
i. TBK Md. 641/II Hükmü ile Mirasçılara Yükletilen Bilgi
Verme Yükümü ve Bunun TMK md. 646/III ile md. 649/II
Hükümleriyle İlişkisi
112
ii. TBK Md. 641/II Hükmü ile Mirasçılara Yükletilen İş Görme
b. Ortaklığın Mirasçılarla Devam Edip Etmeyeceği
116
i. Halefiyet Dışı Devam Kaydı Bulunan Adî Ortaklıklar
ii. Halefiyet Kaydı Niteliğinde Devam Kaydı Bulunan Adî
Ortaklıklar Bakımından
119
iii. Açık Uçlu Nitelikte Bir Devam Kaydı Bulunan Ortaklıklar
iv. Devam Kaydı Bulunmayan Adî Ortaklıklar Bakımından
129
C. ORTAKLARDAN BİRİNİN KISITLANMASI, İFLÂSI VEYA TASFİYE PAYININ
CEBRÎ İCRA YOLUYLA PARAYA ÇEVRİLMESİ
133
1. Ortaklardan Birinin Kısıtlanması
135
b. Kısıtlama Kararından Sonra Ortaklığın Durumu
136
2. Ortaklardan Birinin İflâsı
140
b. Ortaklık Sözleşmesinde İflâsı Sona Erme Nedeni Olmaktan
Çıkaran Bir Düzenleme Bulunması Durumunda
143
c. Ortaklık Sözleşmesinde İflâsı Sona Erme Nedeni Olmaktan
Çıkaran Bir Düzenleme Bulunmaması Durumunda
144
d. Konkordato Nedenine Dayalı Bir Sona Erme
145
e. İflâs Nedenine Dayalı Sona Ermede Ortaklığın Sona Erdiği Anın
3. Ortaklardan Birine Ait Tasfiye Payının Cebrî İcra Yoluyla Paraya
b. İcra Takibi Süreci
150
c. İcra Takibine Rağmen Ortaklığın Sürdürülmesi
152
D. ADÎ ORTAKLIK SÖZLEŞMESİNDE ORTAKLIK İÇİN KARARLAŞTIRILAN
2. Belirli Süreli Adî Ortaklığın Ortakların Açık İradeleriyle Sürdürülmesi
159
3. Belirli Süreli Adî Ortaklığın Ortakların Örtülü İradeleriyle
IV. ADÎ ORTAKLIĞI SONA ERDİREN İRADÎ NEDENLER
163
A. ORTAKLARIN HEP BİRLİKTE FESİH KARARI ALMASI
163
2. Adî Ortaklığın Feshi Kararının Hukukî Niteliği
166
3. Fesih Kararında Şekil ve İspat
167
B. ORTAKLARDAN BİRİNİN FESİH BİLDİRİMİNDE BULUNMASI
169
2. Fesih Hakkının Saklı Tutulduğu Özellikle Belirli Süreli Adî
a. Ortaklık Sözleşmesinde Saklı Tutulan Fesih Bildiriminde Bulunma
Hakkının Kullanım Yöntemi
175
b. Belirli Süreli Bir Adî Ortaklığın Belirsiz Süreli Bir Adî Ortaklığa
Dönüşmesi ve Bunun Fesih Bildiriminde Bulunma Hakkına
3. Belirsiz Bir Süre İçin ya da Ortaklardan Birinin Ömrü Boyunca
Kurulan Adî Ortaklıklarda Durum
179
a. Belirsiz Bir Süre İçin ya da Ortaklardan Birinin Ömrü Boyunca
Kurulan Adî Ortaklıkta Fesih Bildiriminde Bulunma Hakkının
i. Fesih Bildiriminde Bulunulurken Uyulması Gereken
ii. Geçerli Bir Feshin Hüküm İfade Edeceği Zaman
185
iii. Fesih Bildiriminde Uyulması Gereken Zamanlama:
Dürüstlük Kuralına Uygun Kullanım
187
iv. Fesih Bildiriminde Şekil
190
v. Fesih Bildiriminde Gerekçe
192
vi. Fesih Bildiriminde Muhatap
192
b. Belirsiz Bir Süre İçin ya da Ortaklardan Birinin Ömrü Boyunca
Kurulan Adî Ortaklıkta Geçerli Bir Feshin Sonuçları
193
4. Ortaklardan Birinin, Kişiliğin Korunması Hükümlerine Dayalı
“Olağanüstü” Bir Fesih Bildiriminde Bulunması
194
C. MAHKEME KARARINA DAYANAN SONA ERME: ORTAKLIĞIN HAKLI
2. Haklı Neden Kavramı
203
3. Görevli ve Yetkili Mahkeme ile Davanın Tarafları
212
4. Ortaklığın Feshi Davasında Talep Sonucu
216
5. Ortaklığın Feshi Davasında İhtiyatî Tedbir ve Diğer Geçici Hukukî
6. Mahkemece Ortaklığın Feshi Yönünde Verilecek Kararın Hukukî
7. Adî Ortaklık Sözleşmesinin Feshi Kararının Hüküm ve Sonuçları
221
8. Ortaklığın Feshi Davasının Konusuz Kalması
223
ADÎ ORTAKLIĞIN SONA ERMESİNİN HÜKÜM VE SONUÇLARI
II. ADÎ ORTAKLIĞIN SONA ERMESİNİN İDARÎ SONUCU: YÖNETİM (VE TEMSİL)
YETKİLERİNİN SONA ERMESİ
227
B. FESİH DIŞI BİR NEDENLE SONA ERME DURUMUNDA
229
C. FESİH BİLDİRİMİ İLE SONA ERME DURUMUNDA
231
1. Fesih Bildiriminin Yönetim ve Temsil Yetkisine Sahip Ortakların İyi
2. Feshi Bildirim Sürelerinin Ortakların Yönetim Yetkisinin Sona
D. ORTAKLIĞIN ORTAKLARDAN BİRİNİN ÖLÜMÜ NEDENİYLE SONA ERMESİ
1. Mirasçılara Yükeletilen Yükümlülükler
235
2. Geride Kalan Ortakların Ortaklık Faaliyetlerini Geçici Olarak
III. ADÎ ORTAKLIKLIĞIN SONA ERMESİNİN MALÎ SONUCU: TASFİYE
237
A. TASFİYE KAVRAMI VE TASFİYE SÜRECİNİN ORTAKLIK ÜZERİNDEKİ
b. Tasfiyenin Bir Ortaklıklar Hukuku Kurumu Olması
241
c. Tasfiye Sürecinin Yeknesaklık Arz Etmesi
242
d. Tasfiyenin Amacının Ortaklık İlişkilerinin Malî Yönden
Çözümlenmesini Sağlamak Olması
243
e. Tasfiyenin, Adî Ortaklığın Sona Ermesinde Mutlak Bir Sonuç
a. Tasfiye Sürecinde Ortak Amacın Değişime Uğraması
246
b. Tasfiye Sürecinde Ortaklığın Yapabileceği İş ve İşlemlerin
c. Tasfiye Sürecinin Tasfiye Görevlileri Tarafından Yürütülmesi
249
ii. Tasfiye Görevlilerinin Hukukî Konumu
249
iii. Tasfiye Görevlilerinin Ortaklara Karşı Sorumlu Olması
250
iv. Tasfiye Görevlilerinin Görevlerinin Sona Ermesi
251
d. Tasfiye Sürecinde Ortakların Hareket Tarzının Değişmesi
252
e. Tasfiye Sürecinin Ortaklığı Sona Erdiren Nedenlerin Bir Sonucu
Olarak Ortaya Çıkması
254
B. ADÎ ORTAKLIĞIN TASFİYESİNDE İZLENEBİLECEK USÛL VE YÖNTEMLER
255
1. TBK’da Yer Alan Adî Ortaklığın Tasfiyesine İlişkin Hükümlerin
2. Ortaklar (Yasal Tasfiye Görevlileri) Tarafından Tasfiye
259
a. Mirasçılar Olmaksızın Ortaklar Tarafından Tasfiye
259
ii. Tasfiye Anlaşmasının Hukukî Niteliği
262
b. Mirasçıların Katılımıyla Tasfiye
263
3. Tasfiye Görevlisinin Ortaklar Tarafından Belirlenmesi (İradî
b. Tasfiye Görevlisinin Atanması Konusunda Ortakların Oybirliği
ile Karar Alma Zorunluluğu
269
4. Tasfiye Sürecinin Mahkeme Tarafından Atanan Tasfiye Görevlisi
Aracılığıyla Gerçekleştirilmesi (Adlî Görevlendirme)
270
b. Mahkemenin Talep Konusuyla Bağlı Olması
271
c. Mahkeme Tarafından Verilen Atama Kararının Hukukî Sonucu
271
d. Tasfiye Görevlisinin Atanmasında Yargısal Süreç
273
e. Atanacak Tasfiye Görevlilerinin Sayısı, Hareket Tarzı ve
f. Tasfiye Görevlisine Ödenecek Ücret
275
C. TASFİYE SÜRECİNİN YÜRÜTÜLMESİNDE YARGITAY’IN BENİMSEDİĞİ
2. Tasfiye Sürecinin Mahkeme Aracılığıyla Gerçekleştirilmesi Konusunda
Öğretide Yer Alan Görüşler
278
3. Tasfiyenin Mahkeme Aracılığıyla Gerçekleştirilmesi Konusunda
D. ADÎ ORTAKLIKTA TASFİYE SÜRECİNİN AŞAMALARI
283
2. Dış Tasfiye Aşaması
286
a. Ortaklığın Malvarlığının Tespit Edilmesi
287
i. Tasfiye Sürecinde Ortaklık Malvarlığının Tespitinin Bir Ön
ii. Ortaklığın Malvarlığının Tespitinin Parasal Değer Üzerinden
iii. Malvarlığının Tespitinde Katılma Paylarının Niteliğinin
iv. Ortaklığın Sona Ermesinden Önce Tahakkuk Etmekle
Birlikte Henüz Ödenmemiş Değerlerin Malvarlığının Tespiti
Kapsamında Tasfiyeye Dâhil Edilmesi
289
v. Tasfiye Aşamasında Ortaklık Malvarlığının Tespit
Edilebilmesi İçin Gerekli Yeni İş ve İşlemlerin Yapılabilmesi
290
vi. Ortaklık Malvarlığının Tespitinde Yalnızca Aktiflerin Değil
Pasiflerin de Hesaba Katılması
291
vii. Malvarlığının Tespitinin Bir Bilânço ile Ortaya Konması
292
b. Ortaklığın Malvarlığının Paraya Çevrilmesi
293
i. Tasfiyede Malvarlığının Dağıtımının İlke Olarak Nakit
ii. Tasfiye Aşamasında Paraya Çevirme İşleminin İlke Olarak
Dış Tasfiyeyi Karşılamaya Yetecek Ölçüde Yapılması
295
c. Ortaklığın Üçüncü Kişilere Karşı Yükümlülüklerinin Yerine
ii. Ortakların da Tasfiye Aşamasında Üçüncü Kişi Olarak
iii. Tasfiye Görevlisine Ödenecek Ücretin Üçüncü Kişilere
Yapılacak Ödemeler Kapsamında Değerlendirilmesi
299
iv. Öncelikle Muaccel Borçların Ödenmesi, Müeccel Borçlar
Erken İfa Edilemediği Takdirde Karşılıklarının Ayrılması
300
v. Ortaklık Malvarlığının Borçları Ödemeye Yetmemesi
Durumunda Ortakların Katılma Paylarını Artırmaya
d. Ortaklar Tarafından Ortaklık İçin Yapılan Giderler ve Verilen
3. İç Tasfiye Aşaması
306
b. Katılma Paylarının Ortaklara Geri Verilmesi
307
iv. Nakdî nitelikteki Katılma Paylarının İadesi
313
c. Kazanç ya da Zararın Ortaklar Arasında Paylaştırılması
316
ii. Ortaklığın Kazanç Elde Etmesi Durumunda Paylaştırma
318
iii. Ortaklığın Zararla Sonuçlanması Durumunda Paylaştırma
320
4. Tasfiyenin Sona Ermesinin Sonuçları
322
IV. ADÎ ORTAKLIĞIN SONA ERMESİNİN ÜÇÜNCÜ KİŞİLERLE OLAN HUKUKÎ
A. TASFİYE PAYINA İLİŞKİN ALACAK HAKKI BAKIMINDAN
326
B. KÂR PAYINA İLİŞKİN ALACAK HAKKI BAKIMINDAN
327
C. ORTAKLIK FAALİYETLERİ KAPSAMINDA YAPILAN GİDERLER VE VERİLEN
AVANSLAR İLE YÜKÜMLÜ OLUNMADIĞI HÂLDE SARF EDİLEN EMEK
D. KATILMA PAYI KOYMA BORCU BAKIMINDAN
327