2. ÇEVRE HAKKININ TEMEL KAVRAMLARI 
 
19
I. Genel Olarak Hak Kavramı 
 
19
II. İnsan Haklarının Kuşaklara Ayrılması 
 
23
A. Birinci Kuşak Haklar 
 
23
B. İkinci Kuşak Haklar 
 
24
C. Üçüncü Kuşak Haklar 
 
25
D. Dördüncü Kuşak Haklar 
 
26
III. Çevre Hakkı Kavramı 
 
27
IV. Çevre Hakkının Unsurları 
 
34
A. Çevre Hakkının Konusu 
 
34
B. Çevre Hakkının Öznesi 
 
36
C. Çevre Hakkının Yükümlüsü 
 
41
V. Çevre Hukukunun Temel İlkeleri 
 
43
A. Sürdürülebilir Kalkınma İlkesi 
 
44
C. Kirleten Öder İlkesi 
 
48
F. İşbirliği ve Eşgüdüm İlkesi 
 
51
VI. Çevre Hakkının Usulî Araçları 
 
54
C. Yargıya Başvuru Hakkı 
 
61
1. İdarî yargıya başvuru hakkı 
 
61
2. Adlî yargıya başvuru hakkı 
 
63
3. ULUSLARARARASI VE ULUSAL HUKUKTA ÇEVRE HAKKININ GELİŞİMİ 
 
65
I. Uluslararası Hukukta Çevre Hakkının Gelişimi 
 
65
A. Stockholm Konferansı 
 
65
II. Ulusal Hukukta Çevre Hakkının Gelişimi 
 
87
A. 1982 Anayasasında Çevre Hakkı 
 
90
4. ANAYASA MAHKEMESİ’NİN BİREYSEL BAŞVURU KARARLARINDA ÇEVRE HAKKI 
 
99
I. Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuru Nedir? 
 
99
II. Bireysel Başvuru Konusu Olamayacak Karar ve İşlemler 
 
102
III. Kişi Bakımından Yetki 
 
104
1. Kişisellik şartı ve actio popularis 
 
113
IV. Konu Bakımından Yetki 
 
122
A. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Çevre Hakkına Bakışı 123
 
1. Yaşam hakkı ve çevre 
 
126
2. Özel ve aile hayatına saygı hakkı ve çevre 
 
128
3. Adil yargılanma hakkı ile etkili başvuru hakkı ve çevre 
 
130
4. Mülkiyet hakkı ve çevre 
 
133
5. İfade özgürlüğü ve çevre 
 
134
B. Anayasa Mahkemesi’nin Çevre Hakkını Tarifi 
 
135
C. Pozitif Yükümlülükler 
 
139
V. Hakkın Sınırlandırılması 
 
146
B. Meşru Amaca Uygunluk 
 
149
C. Demokratik Toplumda Gereklilik ve Ölçülülük İlkesi 
 
150