Kanunilik İlkesi

Kanunilik ilkesi, ceza hukukunun en bilinen ve kritik öneme sahip ilkelerinden biridir. Kabahatler hukuku ise ceza hukuku ile yakın ilişki içerisinde bulunan ve içerdiği yaptırımlarla temel hak ve hürriyetlere temas eden önemli bir alandır. Bazen uygulanan bir idari yaptırımın sonucu, verilebilecek adli cezalardan daha ağır olabilmektedir. Buna rağmen Türk hukuk öğretisinde kabahatler hukuku ve idari yaptırımlar alanı bakir bir alan olarak kalmıştır. Öğretideki bu boşluğa çok küçük bir katkı olarak hazırlanan çalışmada, kabahatler hukukunda kanunilik ilkesi tüm kavramlarıyla beraber ele alınmaya çalışılmış, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Anayasa Mahkemesi'nin konuya bakışı yorumlanmıştır.

Çalışmaya 2020 yılında başlandığında Covid-19 ülkemizde olduğu gibi tüm dünyada da gündem halindeydi. Ülkemizde "Covid-19 tedbir- leri" adı altında uygulanan idari yaptırımların hukukiliği sorunu, bu çalışmanın oluşturulmasında ana etken olarak yer almıştır. Nitekim çalışmada Covid-19 tedbirleriyle ilgili ayrı bir bölüm de yer almaktadır. Çalışma devam ederken Anayasa Mahkemesi'nin ilgili idari yaptırım ve tedbirler için vermiş olduğu kararlar da çalışmada yerini almıştır.

Temel hak ve hürriyetlerin korunmasında ceza hukuku, nitelikli bir sistemi benimsemiş, yıllar içerisinde gelişim göstererek düzenli bir mevzuata kavuşmuştur. Kabahatler hukuku ve idari yaptırımlar alanında ise düzenli bir mevzuat ve etkili bir sistem henüz hukukumuzda mevcut değildir. Oluşturulabilecek böyle bir sistemin en önemli temellerinden biri de kanunilik ilkesi olacaktır. Kabahat fiilini belirlemede çeşitli sebeplerle idare organlarına yetki verilmesi, kanunilik ilkesini çok daha önemli bir konuma getirmektedir. Çalışmada kabahatler hu- kukunda, kamu düzeni ve hukuki güvenlik arasında etkili bir dengenin nasıl sağlanacağı konusunda mütevazı görüşler mevcuttur.