1. BÖLÜM: GENEL BİLGİLER 
 
29
I. BORÇLAR HUKUKU’NA EGEMEN OLAN TEMEL İLKELER 
 
29
A) İrade Özerkliği (Serbestîsi) İlkesi 
 
29
E) Üçüncü Kişi Aleyhine Borç Kurulamaması İlkesi 
 
30
II. BORÇ İLİŞKİSİ VE BORÇ KAVRAMLARI İLE BORÇ İLİŞKİSİNİN UNSURLARI 
 
31
A) Borç İlişkisi ve Borç Kavramları 
 
31
1. Borç İlişkisi Kavramı 
 
31
B) Borç İlişkisinin Unsurları 
 
32
1. Geniş Anlamda Borç İlişkisinin Unsurları 
 
32
a) Sözleşmenin Tarafları 
 
32
b) Yükümlülükler ve Haklar 
 
33
aa) Edim Yükümlülükleri ve Diğer Yükümler 
 
33
aaa) Edim Yükümlülükleri 
 
33
i. Aslî Edim Yükümlülükleri 
 
33
ii. Yan Edim Yükümlülükleri 
 
33
iii. Talî Edim Yükümlülükleri 
 
33
iv. Fer’i Edim Yükümlülükleri 
 
34
bb) Geniş Anlamda Borç İlişkisinden Doğan Haklar 
 
34
aaa) Geniş Anlamda Borç İlişkisinden Doğan Birincil Haklar 
 
34
bbb) Geniş Anlamda Borç İlişkisinden Doğan İkincil Haklar (Düzenleme Hakları) 
 
35
i. Yenilik Doğuran Haklar 
 
35
ii. Borç İlişkisinden Doğan Def’iler 
 
36
2. Dar Anlamda Borç İlişkisinin Unsurları 
 
37
bb) Alacaklının Borç İlişkisinden Doğan Hakları 
 
37
d) Dar Anlamda Borcun Konusu: Edim 
 
38
aa) Verme–Yapma–Yapmama Edimi Ayrımı 
 
38
bb) Ani–Dönemli–Sürekli Edim Ayrımı 
 
38
cc) Bölünebilir–Bölünemez Edim Ayrımı 
 
38
dd) Maddi–Şahsi Edim Ayrımı 
 
39
III. BORÇ VE SORUMLULUK 
 
39
2. BÖLÜM: BORCUN KAYNAKLARI 
 
43
I. SÖZLEŞMENİN HUKUKİ NİTELİĞİ: HUKUKİ İŞLEM 
 
43
1. Özel Hukukun Farklı Alanlarına İlişkin Olmalarına Göre 
 
44
2. Etkilerini Sağlararasında veya Ölümden Sonra Meydana Getirmelerine Göre 
 
45
3. Malvarlığı Üzerinde Yaptıkları Etkiye Göre 
 
45
4. Sebebe Bağlı Olup Olmamalarına Göre 
 
46
5. Kazandırıcı Olup Olmamasına Göre 
 
47
6. Sebebin Gösterilmiş Olup Olmamasına Göre 
 
47
7. Taraf Sayısına Göre 
 
48
II. SÖZLEŞMENİN MEYDANA GELMESİ 
 
50
1. Kavram ve Unsurları 
 
50
2. Önerinin Hükmü: Önerinin Bağlayıcılığı 
 
51
a) Genel Olarak Öneriyle Bağlılık 
 
51
b) Önerinin Geri Alınması (Öneriden Dönme) 
 
51
c) Ölüm veya Ehliyetin Kaybının Önerenin Öneriyle Bağlılığına Etkisi 
 
52
1. Kavram ve Unsurları 
 
52
2. Kabulün Geri Alınması (Kabulden Dönme) 
 
53
3. Kabul Beyanının Yapılış Tarzı ve Susmanın Kabul Anlamına Gelip Gelmediği 
 
53
D) Sözleşmenin Tamamlandığı ve Hüküm İfade Ettiği An 
 
54
2. Hazırlar (Karşı Karşıya Bulunan Şahıslar) Arasında Sözleşme 
 
54
3. Hazır Olmayan (Uzakta Bulunan Şahıslar, Gaipler) Arasında 
 
54
4. Açık Bir Kabul Beyanına Gerek Olmayan Hallerde 
 
55
III. SÖZLEŞMENİN GEÇERLİLİK ŞARTLARI 
 
55
A) Uyulmaması Halinde Sözleşmenin Kesin Hükümsüzlüğüne Neden Olan Geçerlilik Şartları 
 
55
1. Tarafların Hukuki İşlem Ehliyetine Sahip Olması 
 
55
2. Sözleşmenin Emredici Hükümlere, Genel Ahlaka, Kişilik Haklarına, Kamu Düzenine Aykırı Olmaması ve Sözleşmenin Konusunun İmkânsız Olmaması 
 
57
b) Emredici Hükümlere Aykırılık 
 
58
d) Kişilik Haklarına Aykırılık 
 
59
e) Kamu Düzenine Aykırılık 
 
59
f) Sözleşmenin Konusunun Başlangıçtan İtibaren İmkânsız Olması 
 
59
3. Sözleşmenin Muvazaalı Olmaması 
 
60
aa) Genel Olarak Muvazaanın Türleri 
 
60
bb) Mutlak Muvazaa ve Nispi Muvazaa Kavramları 
 
61
d) Sözleşmenin Niteliğinde Muvazaanın Hüküm ve Sonuçları 
 
61
e) Bedel Muvazaası ve Hükmü 
 
63
aa) Bedel Muvazaası Kavramı 
 
63
bb) Bedel Muvazaasının Hükmü 
 
63
g) Muvazaada Üçüncü Kişilerin Korunması 
 
64
h) Muvazaanın İnançlı İşlemden Farkı 
 
64
4. Belli Bir Geçerlilik Şekli Öngörülmüşse Sözleşmenin Bu Şekle Uyularak Yapılmış Olması 
 
64
aa) Kanuni Şekle Tabi Tutmanın Sebepleri 
 
65
bb) Kanuni Şeklin Türleri 
 
65
i. Yazılı Şeklin Unsurları 
 
66
iii. Yazılı Şekle Tabi İşlemin Değiştirilmesi 
 
68
d) Şekle Uyulmamasının Sonuçları 
 
70
aa) Kesin Hükümsüzlük Görüşü ve Diğer Görüşler 
 
70
bb) Şekle Aykırılığın İleri Sürülmesinde Hakkın Kötüye Kullanılması Yasağı 
 
70
5. Genel İşlem Koşullarına Getirilen Sınırlara Uyulmuş Olması 
 
71
b) Genel İşlem Koşulu Kavramı ve Unsurları 
 
72
c) Genel İşlem Koşulu Olarak Nitelendirilmenin Sonuçları 
 
72
aa) Yazılmamış Sayılma 
 
72
cc) Dayatılan Tarafın Lehine Yorumlanma 
 
73
B) Uyulmaması Halinde Sözleşmenin İptalle Sakat Olmasına Neden Olan Geçerlilik Şartları 
 
73
1. İrade Beyanlarının Sağlıklı Olması 
 
73
aa) Esaslı Yanılma Halleri 
 
74
bb) Yanılmada Karşı Tarafın İyiniyetinin Rolü 
 
76
cc) Esaslı Yanılmanın Sonuçları 
 
77
bbb) İptal Hakkının İleri Sürülmesinde Hakkın Kötüye Kullanılması Yasağı 
 
77
bb) Aldatmanın Sonuçları 
 
79
bb) Korkutmanın Sonuçları 
 
81
i. Korkutulanın Talep Edeceği Tazminat 
 
82
ii. Korkutulanın Ödemekle Yükümlü Tutulabileceği Tazminat 
 
82
2. Aşırı Yararlanmanın Bulunmaması 
 
83
c) Aşırı Yararlanmanın Sonuçları 
 
85
aa) Sömürülenin Sahip Olduğu Haklar 
 
85
C) Bazı Sözleşmeler Bakımından Sözleşmenin Hüküm İfade Etmesi İçin Tamamlayıcı Unsurlar 
 
86
IV. SÖZLEŞMENİN GEÇERSİZLİĞİ 
 
88
A) Genel Olarak Geçersizlik Kavramı ve Sözleşmenin Yokluğundan Farkı 
 
88
B) Kesin Hükümsüzlük Yaptırımı 
 
88
2. Kesin Hükümsüzlük Yaptırımının Özellikleri 
 
89
3. Kesin Hükümsüzlüğün İleri Sürülmesinin Hakkın Kötüye Kullanılması Teşkil Etmesi 
 
89
2. İptal Yaptırımının Özellikleri 
 
90
3. İptal Hakkının Hakkın Kötüye Kullanılması Teşkil Etmesi 
 
90
4. Kesin Hükümsüzlük Yaptırımı İle İptal Yaptırımı Arasındaki Farklar ve Bu Yaptırımların Ortak Özellikleri 
 
90
D) Eksiklik (Noksanlık) 
 
91
V. SÖZLEŞMENİN YORUMLANMASI, TAMAMLANMASI VE SÖZLEŞMEDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI 
 
92
B) Sözleşmenin Yorumlanması 
 
92
2. Sözleşmenin Yorumlanmasında Teoriler 
 
93
3. Sözleşmelerin Yorumlanmasında Başvurulacak Kurallar 
 
93
4. İrade ile Beyan Arasında Uygunsuzluk Bulunması Durumu 
 
93
C) Sözleşmenin Tamamlanması 
 
94
D) Sözleşmede Değişiklik Yapılması (Sözleşmenin Uyarlanması) 
 
95
VI. SÖZLEŞME YAPMA ZORUNLULUĞU 
 
96
B) Kanundan Doğan Sözleşme Yapma Zorunluluğu 
 
96
1. Kanundan Doğan Sözleşme Yapma Zorunluluğunun Bulunduğu Başlıca Haller 
 
96
C) Dürüstlük Kuralından Doğan Sözleşme Yapma Zorunluluğu 
 
97
1. Dürüstlük Kuralından Doğan Sözleşme Yapma Zorunluluğunun Bulunduğu Hal 
 
97
D) Sözleşme Yapma Vaadinden Doğan Sözleşme Yapma Zorunluluğu 
 
97
1. Sözleşme Yapma Vaadi Kavramı ve Özellikleri 
 
97
VII. İLAN YOLU İLE ÖDÜL SÖZÜ VERME 
 
100
B) İlân Yolu ile Ödül Sözü Vermenin Türleri 
 
100
1. İlân Yolu ile Ödül Vaadi 
 
100
C) İlân Yoluyla Ödül Sözü Vermeden Dönme 
 
101
VIII. BORCUN (KAZANDIRMANIN) SEBEBİ VE SEBEBİ GÖSTERİLMEKSİZİN YAZILI BORÇ KABULLENMESİ 
 
102
A) Borcun (Kazandırmanın) Sebebi 
 
102
B) Sebebi Gösterilmeden Yazılı Borç Kabullenmesi (İkrarı) 
 
103
B) Temsilin Unsurları ve Özellikleri 
 
105
C) Temsil İlişkisinin Kurulması ve Benzer Hukuki İlişkilerden Farkı 
 
107
2. Benzer Hukuki İlişkilerden Farkı 
 
109
3. Acentelikten Farkı 
 
110
D) Temsil Yetkisinin Kapsamı 
 
111
2. Yetkinin Kapsamına İlişkin Çeşitli Ayrımlar 
 
111
a) Genel Yetki – Sınırlı Yetki – Özel Yetki Ayrımı 
 
111
b) Aktif Yetki – Pasif Yetki Ayrımı 
 
112
c) Tek Başına Yetki – Müteselsil Yetki – Birlikte Yetki Ayrımı 
 
113
3. Temsilcinin Kendi Kendisiyle İşlem Yapması ve Çifte Temsil 
 
113
a) Temsilcinin Kendi Kendisiyle İşlem Yapması 
 
113
E) Temsilcinin Yetkisini Kötüye Kullanması 
 
114
F) Temsil Yetkisinin Sona Ermesi 
 
115
1. Temsil Yetkisini Sona Erdiren Sebepler 
 
115
2. Temsil Yetkisinin Sona Ermesinde İyiniyetli Üçüncü Kişilerin Korunması 
 
117
a) Temsilcinin Yetkinin Sona Erdiğini Bilmiyor Olması Halinde 
 
117
b) Temsilcinin Yetkinin Sona Erdiğini Biliyor Olması Halinde 
 
117
aa) Temsil Yetkisinin, Temsil Edilen Tarafından Geri Alma Beyanıyla Sona Erdirildiği Durumlarda 
 
118
bb) Temsil Yetkisinin Kendiliğinden Sona Erdiği Durumlarda 
 
119
bb) Yetkisiz Olarak Temsil Edilenin Yapılan İşleme Açık veya Örtülü Olarak İcazet Vermesi Durumunda 
 
120
cc) Yetkisiz Olarak Temsil Edilenin Yapılan İşleme İcazet Vermeyi Reddetmesi veya Verilen Sürede Susarak İcazet Vermeyi Reddetmiş Sayılması Durumunda 
 
120
2. KISIM: HAKSIZ FİİLLER 
 
122
I. KUSURA DAYANAN SORUMLULUK 
 
122
B) Kusura Dayanan Sorumluluğun Şartları 
 
122
2. Fiilin Hukuka Aykırı Olması 
 
123
a) Hukuka Aykırılık Kavramı 
 
123
b) Hukuka Uygunluk Sebepleri 
 
123
bb) Zarar Görenin Rızası 
 
123
cc) Kamu Hukukuna Dayanan Yetki 
 
124
dd) Özel Hukuka Dayanan Yetki 
 
124
ee) Üstün Nitelikli Kamu Yararı 
 
125
ff) Üstün Nitelikli Özel Yarar 
 
125
ii) Hakkını Korumak İçin Kuvvet Kullanma 
 
127
aa) Malvarlığı Zararı – Şahısvarlığı Zararı 
 
128
bb) Maddi Zarar – Manevi Zarar 
 
128
cc) Doğrudan Zarar – Dolaylı Zarar 
 
128
ee) Mevcut Zarar – Müstakbel Zarar – Muhtemel Zarar 
 
129
ff) Fiili Zarar – Yoksun Kalınan Kâr 
 
129
b) Nedensellik Bağına İlişkin Teoriler 
 
130
c) Birden Çok Sebebin Varlığında Nedensellik Bağı 
 
130
aa) Ortak Nedensellik (Ortak İlliyet) 
 
130
bb) Yarışan Nedensellik (Yarışan İlliyet) 
 
130
cc) Alternatif (Seçimlik) Nedensellik (İlliyet) 
 
131
dd) Önüne Geçilen (Farazi) Nedensellik (İlliyet) 
 
131
d) Nedensellik Bağının Kesilmesi 
 
132
bb) Ayırt Etme Gücünden Yoksun Kişilerin Hakkaniyet Sorumluluğu 
 
133
cc) Geçici Olarak Ayırt Etme Gücünü Kaybedenlerin Verdikleri Zararlar Bakımından Durum 
 
134
C) Ahlâka Aykırı Fiillerden Sorumluluk 
 
134
II. KUSURA DAYANMAYAN SORUMLULUK 
 
135
B) Kusura Dayanamayan Sorumluluğun Dayandığı Esas 
 
136
C) Kusura Dayanmayan Sorumlulukta Ek (Munzam) Kusur 
 
136
D) Kusura Dayanmayan Sorumluluk Halleri 
 
137
2. Adam Çalıştıranın Sorumluluğu 
 
137
b) Sorumluluğun Uygulama Alanı 
 
138
c) Sorumluluğun Şartları 
 
138
3. Ev Başkanının Sorumluluğu 
 
140
b) Sorumluluğun Uygulama Alanı 
 
140
c) Sorumluluğun Şartları 
 
140
4. Hayvan İdare Edenlerin Sorumluluğu 
 
142
b) Sorumluluğun Uygulama Alanı 
 
143
c) Sorumluluğun Şartları 
 
143
e) İdare Edilen Hayvanın Bir Taşınmaza Zarar Vermesi Durumunda Taşınmaz Zilyedine Tanınan Haklar ve Yükümlülükler 
 
144
5. Araç İşletenin Sorumluluğu 
 
145
bb) Sorumluluğun Dayandığı Esas ve Sorumluluğun Uygulama Alanı 
 
145
cc) Sorumluluğun Şartları ve Rücu Hakkı 
 
146
c) İşletilme Halinde Olmayan Motorlu Aracın Sebep Olduğu Zarardan Sorumluluk 
 
148
d) Gerçekleşen Trafik Kazasında Zarar Görenlere Yardım Edenlerin Uğradıkları Zararlardan Sorumluluk 
 
148
e) Birden Fazla Motorlu Aracın Katıldığı Kazalarda Araç İşletenlerin Birbirlerine Karşı Sorumlulukları 
 
149
f) Çalıntı veya Gasp Edilmiş Bir Aracın Neden Olduğu Zararlardan Sorumluluk 
 
149
g) Sorumsuzluk Anlaşması 
 
150
6. Yapı Malikinin Sorumluluğu 
 
150
b) Sorumluluğun Uygulama Alanı 
 
151
c) Sorumluluğun Şartları 
 
151
f) Bina veya Yapı Eserinin Arz Ettiği Tehlikeyi Bertaraf Etme Yükümlülüğü 
 
153
7. Taşınmaz Malikinin Sorumluluğu 
 
154
c) Tazminat Sorumluluğunun Şartları ve Rücu Hakkı 
 
155
d) Tehlikenin Bertaraf Edilmesi Talebi 
 
156
8. Devletin Tapu Sicilinin Hukuka Aykırı Olarak Tutulmasından Doğan Sorumluluğu 
 
156
b) Sorumluluğun Uygulama Alanı 
 
156
c) Sorumluluğun Şartları 
 
157
III. MADDİ ZARARIN TAZMİNİ 
 
158
A) Zararın Belirlenmesi 
 
158
2. Yararların Denkleştirilmesi (Mahsubu) 
 
158
3. Bedensel Zarar ve Ölüm Halinde Maddi Tazminatın Kapsamı 
 
159
b) Bedensel Zarar Halinde 
 
159
B) Tazminatın Belirlenmesi 
 
161
3. Tazminatın Miktarının Belirlenmesi 
 
162
aa) Failin Hafif Kusurlu Olması 
 
163
bb) Zarar Görenin Rızası 
 
163
cc) Zarar Görenin Birlikte (Ortak, Müterafik) Kusuru 
 
163
dd) Failin Yoksulluğa Düşecek Olması 
 
163
ee) Diğer İndirim Sebepleri 
 
164
C) Haksız Rekabet Halinde Maddi Zararın Tazmini 
 
164
D) Maddi Tazminat Davası 
 
164
2. Yetkili ve Görevli Mahkeme 
 
165
a) Zarar Görenin Açacağı Davada Zamanaşımı 
 
165
cc) Kusursuz Sorumlu Kişiye Karşı 
 
166
b) Rücu Davasında Zamanaşımı 
 
166
4. Tazminat Hükmünün Değiştirilmesi ve Geçici Ödemeler 
 
167
a) Tazminat Hükmünün Değiştirilmesi 
 
167
IV. MANEVİ ZARARIN TAZMİNİ 
 
167
2. Bir Kimsenin Kişilik Haklarına Yönelik Hukuka Aykırı Bir Saldırı Bulunmalıdır 
 
168
3. Bu Saldırı Neticesinde Manevi Zarar Doğmuş Olmalıdır 
 
168
4. Sorumlu Kişinin Sorumluluğuna Neden Olan Kusuru veya Kusuru Olmasa da Sorumlu Olmasına Neden Olan Bir Kusursuz Sorumluluk Normu Bulunmalıdır 
 
168
C) Manevi Tazminat Davası 
 
168
2. Yetkili ve Görevli Mahkeme ile Zamanaşımı 
 
169
3. Tazminat Hükmünün Değiştirilmesi 
 
169
V. CEZA HÂKİMİNİN KARARININ HUKUK DAVASINA ETKİSİ 
 
169
VI. BİRDEN ÇOK SORUMLULUK SEBEBİ VEYA BİRDEN ÇOK SORUMLU BULUNMASI 
 
170
A) Bir Kişi Bakımından Birden Çok Sorumluluk Sebebinin Bulunması 
 
170
1. Bir Davranışın Hem Borca Aykırı Davranış Hem de Haksız Fiil Oluşturması 
 
170
2. Bir Kişinin Kusura Dayanmayan Sorumlulukta Kusurunun Bulunması 
 
170
3. Bir Kişinin Birden Fazla Kusura Dayanmayan Sorumluluk Hükmü Çerçevesinde Sorumlu Olması 
 
170
B) Bir Zarardan Birden Çok Kişinin Sorumluluğu 
 
171
3. KISIM: SEBEPSİZ ZENGİNLEŞMEDEN DOĞAN BORÇLAR 
 
172
I. SEBEPSİZ ZENGİNLEŞME KAVRAMI, İŞLEVİ VE TEMEL ÖZELLİKLERİ 
 
172
II. SEBEPSİZ ZENGİNLEŞMENİN ŞARTLARI 
 
172
E) Haklı Sebebin Bulunmaması 
 
174
2. İfa Yoluyla Zenginleşmeler 
 
174
b) İfa Sebebinin Hiç Bulunmaması 
 
174
c) İfa Sebebinin Geçersiz Olması 
 
174
d) İfa Sebebinin Gerçekleşmemiş Olması 
 
175
e) İfa Sebebinin Sona Ermesi (Ortadan Kalkması) 
 
175
3. İfa Dışı Zenginleşmeler 
 
176
III. SEBEPSİZ ZENGİNLEŞME TALEBİNİN ÇEŞİTLİ TALEPLER KARŞISINDAKİ DURUMU VE SEBEPSİZ ZENGİNLEŞME TALEBİNİN İLERİ SÜRÜLEMEYECEĞİ HALLER 
 
176
A) Sebepsiz Zenginleşme Talebinin Çeşitli Talepler Karşısındaki Durumu 
 
176
2. Sebepsiz Zenginleşme Talebini Bertaraf Eden Talepler 
 
176
a) İstihkak Davasına İlişkin Talep 
 
176
b) Zilyetlik Davalarına İlişkin Talepler 
 
176
c) Gerçek Vekâletsiz İş Görme Talebi 
 
177
d) Sözleşmeye Dayanan Talep 
 
177
3. Sebepsiz Zenginleşme Talebiyle Yarışan Talepler 
 
177
a) Haksız Fiilden Doğan Talep 
 
177
b) Gerçek Olmayan (Caiz Olmayan) Vekâletsiz İş Görmeden Doğan Talep 
 
177
B) Sebepsiz Zenginleşme Talebinin (veya Başka Bir Talebin) Bulunmadığı Durumlar 
 
177
2. Hukuka veya Ahlâka Aykırı Amaç Güdülerek Verilen Şeyler 
 
178
3. Eksik Borcun İfasında 
 
178
4. Borç Olmayan Şeyin Borçlu Olunmadığı Bilinerek İfasında 
 
178
IV. SEBEPSİZ ZENGİNLEŞMEDE İADE BORCU 
 
179
B) İade Borcunun Kapsamı 
 
179
1. Sebepsiz Zenginleşenin İyiniyetli Olması Halinde 
 
179
2. Sebepsiz Zenginleşenin Kötüniyetli Olması Halinde 
 
180
3. Zenginleşenin İade Sırasında İleri Sürebileceği Talepler 
 
180
3. BÖLÜM: BORÇ İLİŞKİSİNİN HÜKÜMLERİ 
 
183
1. KISIM: BORCUN İFASI 
 
183
I. İFANIN HUKUKÎ NİTELİĞİ, İFADA FİİL EHLİYETİ VE TASARRUF YETKİSİ, İFANIN UNSURLARI 
 
183
B) İfanın Hukukî Niteliği 
 
183
C) İfada Fiil Ehliyeti ve Tasarruf Yetkisi 
 
184
1. İfada Fiil Ehliyeti 
 
184
2. İfada Tasarruf Yetkisi 
 
185
a) Borcu İfa Edecek Kişi ve Üçüncü Kişinin İfası 
 
186
bb) Borcun Üçüncü Kişi Tarafından İfa Edilmesinin Sonuçları 
 
186
aaa) Genel Kural: Borcun Sona Ermesi ve Rücu 
 
186
bbb) İstisna: Borcun Sona Ermemesi ve Üçüncü Kişinin Alacaklıya Halef Olması 
 
186
b) Borcun İfa Edileceği Kişi ve Üçüncü Kişiye İfa 
 
187
II. ÇEŞİTLİ EDİMLERİN İFASI 
 
189
A) Bölünebilir Edimlerde İfa (Kısmî İfa) 
 
189
B) Bölünemeyen Edimlerin İfası 
 
190
C) Çeşit (Cins) ve Parça Borçlarında İfa 
 
190
1. Çeşit Borcu – Parça Borcu Ayrımı ve Mislî Eşya – Gayrımislî Eşya Ayrımı ile İlişkisi 
 
190
2. Çeşit Borçlarında ve Parça Borçlarında İfa 
 
191
a) Çeşit Borçlarında İfa 
 
191
b) Parça Borçlarında İfa 
 
191
3. Sınırlı Çeşit Borcu Kavramı ve Bu Borçların İfası 
 
191
D) Seçimlik Borçlarda İfa 
 
191
E) Para Borçlarında İfa 
 
192
2. Mevzuat Hükümleri Çerçevesinde Yasal Olduğu Durumlar Bakımından Yabancı Para Borçlarında İfa 
 
192
a) Genel Kural ve İstisnası 
 
192
b) Yabancı Para Borcunun Vadesinde Ödenmemesi 
 
193
3. Para Borçlarında Faiz 
 
193
4. Para Borçlarında Mahsup 
 
195
b) Tek Bir Borcun Bulunduğu Hallerde Mahsup 
 
195
c) Birden Fazla Borcun Bulunduğu Hallerde Mahsup 
 
195
5. Para Borçlarında Ödemenin İspatı 
 
195
III. İFA YERİ VE İFA ZAMANI 
 
196
2. İfa Zamanının Belirlenmesi 
 
197
a) Muaccel Borç – Müeccel Borç 
 
197
b) Özel Olarak Vadeye Bağlı Borçlar 
 
197
bb) Vadeye Bağlı Borçlarda Sürenin Hesaplanması 
 
198
3. Zamanından Önce İfa 
 
198
IV. KARŞILIKLI (TAM İKİ TARAFA) BORÇ YÜKLEYEN SÖZLEŞMELERDE İFA 
 
199
B) Aynı Anda İfa Kuralı ve Ödemezlik Def’i 
 
199
C) Bir Tarafın Ödeme Güçsüzlüğü Halinde Diğer Tarafın Def’i ve Fesih Hakkı 
 
200
V. ALACAKLI TEMERRÜDÜ VE BORCUN İFASINI ENGELLEYEN ALACAKLIYA İLİŞKİN DİĞER SEBEPLER 
 
200
A) Alacaklı Temerrüdü 
 
200
a) Borçtan Kurtulma İmkânı 
 
201
bb) Verme Borçlarında Borçtan Kurtulma İmkânı 
 
201
aaa) Malı Tevdi Hakkı 
 
201
iii. Tevdiyle Borcun Sona Ermesi ve İstisnası 
 
202
iv. Tevdinin İfadan Farkı 
 
202
bbb) Malı Sattırarak Bedeli Tevdi Hakkı 
 
202
ii. Tevdiye Elverişsizlik 
 
202
iii. Malı Sattırarak Bedelin Tevdiinde Usûl 
 
203
cc) Yapma Borçlarında Borçtan Kurtulma İmkânı 
 
203
B) Borcun İfasını Engelleyen Alacaklıya İlişkin Diğer Sebepler 
 
204
2. KISIM: BORCUN İFA EDİLMEMESİ (BORCA AYKIRI DAVRANIŞ) 
 
205
II. BORCA AYKIRI DAVRANIŞ İLE CULPA IN CONTRAHENDO ARASINDAKİ İLİŞKİ 
 
206
III. İFA DAVASI VE CEBRİ İCRA 
 
206
B) Verme Tipi Borçlarda İfa Davası ve Cebri İcra 
 
206
C) Yapma ve Yapmama Tipi Borçlarda İfa Davası ve Cebri İcra 
 
207
IV. BORCA AYKIRI DAVRANIŞIN TÜRLERİ VE HÜKÜMLERİ 
 
207
A) Kusurlu İfa İmkânsızlığı ve Hükümleri 
 
207
B) Borcun Gereği Gibi İfa Edilmemesi (Kötü İfa) ve Hükümleri 
 
208
C) Temerrüt ve Hükümleri 
 
208
3. Hükümleri (Hukukî Sonuçları) 
 
210
b) Temerrüdün Genel Sonuçları 
 
211
aa) Gecikme Tazminatı 
 
211
bb) Beklenmedik Hâlden (Kazadan) Sorumluluk (Beklenmedik Hâl Nedeniyle Ortaya Çıkan Zararları Tazmin Sorumluluğu) 
 
212
c) Temerrüdün Para Borçlarına Özgü Sonuçları 
 
212
bb) Aşkın (Ek, Munzam) Zarar 
 
214
d) Temerrüdün Tam İki Tarafa Borç Yükleyen (Synallagmatik) Sözleşmelerdeki Sonuçları 
 
214
bb) Alacaklının Sahip Olduğu Haklar 
 
215
cc) Hakların Kullanılması 
 
215
bbb) Seçimlik Hakların Kullanılmasına İlişkin Genel Özellik 
 
216
ccc) Süre (Mehil) Verilmesine ilişkin Özellikler ve Süre Verilmesi Gerekmeyen Haller 
 
216
ddd) Seçimlik Hakların Kullanılmasında Zararın İspatı 
 
217
eee) Seçimlik Hakların Kullanılmasında Kusurun Rolü 
 
217
5. Kısmî Temerrüt ve Hukukî Sonuçları 
 
219
V. BORCA AYKIRI DAVRANIŞTA ZARAR VE ZARARIN HESAPLANMASI 
 
219
A) Borca Aykırı Davranışta Zarar Kavramı 
 
219
B) Zararın Hesaplanması 
 
220
2. Aynen İfadan Vazgeçerek Müspet Zararın Tazmininin Talep Edilmesi Halinde Zararın Hesaplanması 
 
220
b) Temerrüde Düşülen Edimin Alacaklısı Kendi Edimini İfa Etmişse 
 
220
c) Temerrüde Düşülen Edimin Alacaklısı Kendi Edimini İfa Etmemişse 
 
220
3. Sözleşmeden Dönme ve Menfî Zararın Tazminin Talep Edilmesi Halinde Zararın Hesaplanması 
 
221
C) Borca Aykırı Davranışta Tazminatın Kapsamının ve Şeklinin Belirlenmesi 
 
222
VI. SORUMSUZLUK ANLAŞMASI 
 
222
B) Sorumluluğa Neden Olabilecek Davranışı Gerçekleştiren Kişiye Göre Sorumsuzluk Anlaşmasının Türleri ve Bu Türlere Göre Anlaşmanın Geçerliliği 
 
223
2. Borçlunun Kendi Borca Aykırı Davranışından Sorumlu Olmayacağına İlişkin Sorumsuzluk Anlaşması ve Geçerliliği 
 
223
3. Borçlunun Alacaklıya Karşı Yardımcı Kişinin Verdiği Zarardan Sorumlu Olmayacağına İlişkin Sorumsuzluk Anlaşması ve Geçerliliği 
 
224
VII. BORÇLUNUN İFA YARDIMCILARININ FİİLİNDEN (EYLEMLERİNDEN/BORCA AYKIRI DAVRANIŞINDAN) SORUMLULUĞU 
 
224
B) Sorumluluğun Şartları 
 
225
C) Borçlunun İfa Yardımcılarının Eylemlerinden Sorumluluğunun Adam Çalıştıranın Sorumluluğuyla Karşılaştırılması 
 
226
3. Borçlunun Emrinde Çalışan Kişinin Borcun İfası veya Borçtan Doğan Hakkın Kullanılmasında Alacaklıya Zarar Vermesi Durumu 
 
227
3. KISIM: BORÇLARIN ÜÇÜNCÜ KİŞİLERE ETKİSİ 
 
228
I. ÜÇÜNCÜ KİŞİNİN FİİLİNİ ÜSTLENME (ÜÇÜNCÜ KİŞİNİN FİİLİNİ TAAHHÜT) 
 
228
C) Üçüncü Kişinin Edimini Taahhüt ile Kefalet Arasındaki Farklar 
 
228
II. ÜÇÜNCÜ KİŞİ YARARINA (LEHİNE) SÖZLEŞME 
 
229
B) Üçüncü Kişi Yararına Sözleşmenin Türleri ve Hükümleri 
 
229
a) Tam Üçüncü Kişi Yararına Sözleşmenin Hükümleri 
 
230
b) Eksik Üçüncü Kişi Yararına Sözleşmenin Hükümleri 
 
230
C) Çalışana Gerçekleştirilecek Zararlara İlişkin Sorumluluk Sigortalarında Durum 
 
231
4. BÖLÜM: BORCUN VE BORÇ İLİŞKİSİNİN SONA ERMESİ VE ZAMANAŞIMI 
 
233
1. KISIM: BORCUN VE BORÇ İLİŞKİSİNİN SONA ERMESİ 
 
233
I. BORCUN VE BORÇ İLİŞKİSİNİN SONA ERMESİ KAVRAMLARI 
 
233
II. BORÇ İLİŞKİSİNİ SONA ERDİREN SEBEPLER 
 
234
B) İkâle (Bozma Sözleşmesi) 
 
234
E) Özel Olarak Aşırı İfa Güçlüğüne Dayanan Dönme veya Fesih 
 
235
G) Borç İlişkisinin Yenilenmesi 
 
237
III. BORCU SONA ERDİREN SEBEPLER 
 
237
3. Kurulması ve Şekli 
 
238
C) Birleşme (Alacaklı ve Borçlu Sıfatlarının Birleşmesi) 
 
239
4. Cari Hesap Sözleşmesinde Durum 
 
240
5. Yenilemenin Sonuçları 
 
240
a) Borcun Tamamına İlişkin Kusursuz İfa İmkânsızlığının Hükümleri 
 
241
b) Kısmî İfa İmkânsızlığının Hükümleri (Borcun Bir Kısmına İlişkin Kusursuz İfa İmkânsızlığının Hükümleri) 
 
241
b) Karşılıklı Borçluluk 
 
242
aaa) Karşılıklı Borçluluk Bulunmadığından Takasın Mümkün Olmadığı Bazı Özel Durumlar 
 
243
bbb) Karşılıklı Borçluluk Bulunmamasına Rağmen Takasın Mümkün Olduğu İstisnai Hâl 
 
243
c) Borçlarda Özdeşlik 
 
243
d) Takası İleri Sürecek Olanın Alacağının Muaccel Olması 
 
243
bb) Bazı Özel Durumlarda Takas 
 
243
aaa) Karşılıklı Borçlardan Birinin Eksik Borç Olması Durumu 
 
243
bbb) Karşılıklı Borçlardan Birinin Müeccel Olması Durumu 
 
243
ccc) Karşılıklı Borçlardan Birinin Zamanaşımına Uğramış Olması Durumu 
 
244
i. Duruma İlişkin Temel Kural 
 
244
ii. Zamanaşımında Uğramış Borçlarda Özel Durum 
 
244
3. Ancak Karşı Tarafın Rızasıyla Takas Edilebilecek Borçlar 
 
245
I. ZAMANAŞIMI KAVRAMI 
 
246
B) Hak Düşürücü Süreden Farkı 
 
246
II. ZAMANAŞIMINA UĞRAMIŞ BORCUN ÖZELLİKLERİ 
 
247
III. REHİNLE TEMİN EDİLEN ALACAKLARDA ZAMANAŞIMI 
 
247
IV. ZAMANAŞIMI SÜRELERİ, ZAMANAŞIMI SÜRESİNİN BAŞLANGICI VE ZAMANAŞIMININ HESAPLANMASI 
 
247
A) Zamanaşımı Süreleri 
 
247
B) Zamanaşımı Süresinin Başlangıcı 
 
248
C) Zamanaşımının Hesaplanması 
 
248
V. ZAMANAŞIMININ DURMASI VE KESİLMESİ 
 
249
B) Zamanaşımının Durması 
 
249
C) Zamanaşımının Kesilmesi 
 
250
2. Zamanaşımını Kesen Haller 
 
250
a) Zamanaşımının Borçlunun Bir Fiiliyle Kesilmesi 
 
250
b) Zamanaşımının Alacaklının Bir Fiiliyle Kesilmesi 
 
250
c) Zamanaşımının Yargılama veya Takibe İlişkin Bir İşlemle veya Yargıcın Kararıyla Kesilmesi 
 
251
3. Zamanaşımının Kesilmesinin Hükümleri 
 
251
a) Zamanaşımının Kesilmeden Sonra İşleyecek Yeni Süre Bakımından 
 
251
b) Zamanaşımının Kesilmesinin Borçlu Dışında Kalan Diğer Kişilere Etkisi Bakımından 
 
251
VI. ZAMANAŞIMI SÜRELERİNİN KESİNLİĞİ 
 
251
VII. ZAMANAŞIMINDAN VAZGEÇME 
 
252
VIII. ZAMANAŞIMININ DOLMASININ HÜKÜMLERİ 
 
252
5. BÖLÜM: BORÇ İLİŞKİSİNDE ÖZEL DURUMLAR 
 
253
1. KISIM: TESELSÜL (MÜTESELSİL BORÇLULUK VE MÜTESELSİL ALACAKLILIK) 
 
253
II. BORÇLULAR ARASINDA TESELSÜL (MÜTESELSİL BORÇLULUK) 
 
253
C) Müteselsil Borçlulukta İlişkiler 
 
255
1. Dış İlişki (Alacaklı ile Müteselsil Borçlular Arasındaki İlişki) 
 
255
a) Müteselsil Borçlulardan Her Birinin Borcun Tamamı Ödeninceye Kadar Alacaklıya Karşı Sorumlu Olması 
 
255
b) Müteselsil Borçlulardan Birinin Kişisel Eylemiyle Diğerlerinin Durumunu Ağırlaştıramaması 
 
255
c) Def’i ve İtirazlar 
 
255
aa) Ortak Def’i ve İtirazlar 
 
255
bb) Kişisel Def’i ve İtirazlar 
 
255
2. İç İlişki (Müteselsil Borçlular Arasındaki İç İlişki) 
 
256
b) Alacaklının Haklarına Halef Olma 
 
256
III. ALACAKLILAR ARASINDA TESELSÜL (MÜTESELSİL ALACAKLILIK) 
 
256
2. KISIM: KOŞULA (ŞARTA) BAĞLI BORÇLAR 
 
258
II. KOŞULUN TÜRLERİ, KOŞULA BAĞLANAMAYAN İŞLEMLER, YASAK KOŞULLAR VE ANLAMSIZ VEYA RAHATSIZ EDİCİ KOŞULLAR 
 
258
1. Geciktirici Koşul – Bozucu Koşul 
 
258
2. Tesadüfi Koşul – İradi Koşul – Karma Koşul 
 
258
3. Olumlu (Müspet) Koşul – Olumsuz (Menfî) Koşul 
 
258
B) Koşula Bağlanamayan İşlemler 
 
259
D) Anlamsız veya Rahatsız Edici Koşullar 
 
259
III. GECİKTİRİCİ KOŞUL 
 
259
B) Geciktirici Koşulun Hüküm ve Sonuçları 
 
259
3. KISIM: BAĞLANMA PARASI, CAYMA PARASI, CEZA KOŞULU 
 
261
I. BAĞLANMA PARASI (PEY AKÇESİ) 
 
261
II. CAYMA PARASI (CAYMA AKÇESİ) 
 
261
B) Ceza ile İfa Arasındaki İlişki 
 
261
2. Seçimlik Ceza Koşulu ile İfaya Eklenen Ceza Koşulu 
 
262
3. Dönme veya Fesih Cezası Bulunduğunun Kanıtlanması İmkânı 
 
262
a) Genel Olarak Dönme veya Fesih Cezası ve Bu Cezanın Ceza Koşulu ile Cayma Parasından Farkı 
 
262
aa) Genel Olarak Dönme veya Fesih Cezası 
 
262
bb) Dönme/Fesih Cezasının Ceza Koşulu ile Cayma Parasından Farkı 
 
262
b) Borçlunun Cezanın Dönme/Fesih Cezası Olduğunu Kanıtlayabilme İmkânı 
 
263
C) Ceza ile Zarar Arasındaki İlişki 
 
263
D) Cezanın Miktarı ve İndirilmesi 
 
263
4. KISIM: DAR VE GENİŞ ANLAMDA BORÇ İLİŞKİSİNDE TARAF DEĞİŞİKLİKLERİ 
 
264
I. DAR ANLAMDA BORÇ İLİŞKİSİNDE TARAF DEĞİŞİKLİĞİ 
 
264
2. Alacağın Devri Kavramı, Devrin Hukukî Niteliği ve Devrin Kaynağı 
 
265
a) Alacağın Devri Kavramı 
 
265
b) Alacağın Devrinin Hukukî Niteliği 
 
265
c) Alacağın Devrinin Kaynağı 
 
266
3. Alacağın Devrinin Geçerlilik Şartları 
 
266
4. Alacağın Devrinin Hükümleri ve Devredenin Devralana Karşı Sorumluluğu (Garanti Sorumluluğu) 
 
267
a) Alacağın Devrinin Hükümleri 
 
267
b) Alacağı Devredenin Devralana Karşı Sorumluluğu 
 
268
aa) Çeşitli Durumlarda Sorumluluk 
 
268
bb) Sorumluluğun Kapsamı 
 
268
5. Alacağın Devrinde Borçlunun Savunma İmkânları 
 
269
b) Alacağın Devri İşleminden Doğan Def’i ve İtirazlar 
 
269
c) Borçlu ile Alacaklı Arasındaki Sözleşmeden Doğan Def’i ve İtirazlar 
 
269
d) Borçlunun Önceki Alacaklının Şahsına Karşı Sahip Olduğu Def’iler 
 
269
B) Borcun Nakli (Borcun Üstlenilmesi) 
 
269
2. İç Yüklenme Sözleşmesi ile Borcun Üçüncü Kişi Tarafından İfasından Farkı 
 
270
a) İç Yüklenme Sözleşmesinden Farklı 
 
270
b) Borcun Üçüncü Kişi Tarafından İfasından Farkı 
 
270
3. Borcun Nakli Sözleşmesinin Kurulması 
 
270
b) Üstlenen ve Alacaklının Karşılıklı İrade Beyanlarıyla Kurulması 
 
271
aa) Borcu Üstlenenin Süreli Olarak Öneride Bulunması Durumunda 
 
271
bb) Borcu Üstlenenin Süresi Olarak Öneride Bulunması Durumunda 
 
271
c) İç Yüklenme Sözleşmesinin Borçlu Tarafından Bildirilmesi Üzerine Alacaklının Bu Bildirime Rıza Göstermesiyle Kurulması 
 
272
4. Borcun Nakli Sözleşmesinin Hükümleri 
 
272
5. Borcun Naklinde Borcu Üstlenen Kişinin Savunma İmkânları 
 
272
6. Borcun Naklinde Alacaklının Rızasının Aranmadığı Özel Durumlar 
 
273
a) Bir Malvarlığının veya İşletmenin Aktif ve Pasifleri ile Devri 
 
273
b) İşletmelerin Birleşmesi 
 
273
II. GENİŞ ANLAMDA BORÇ İLİŞKİSİNDE TARAF DEĞİŞİKLİĞİ 
 
273
C) Sözleşmeye Katılma 
 
274