Rödövans Sözleşmesi Arş. Gör. Kemal Erdoğan  - Kitap

Rödövans Sözleşmesi

1. Baskı, 
Eylül 2017
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
248
Barkod:
9789750244896
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Kitabın Fiyatı:
360,00
İndirimli (%65):
127,00
Stoktan hemen gönderilir.
Kitabın Açıklaması
Maden haklarının bölünebilmesinin yasak olduğuna ilişkin Maden Kanununda (Maden K.m.5/I) yer alan düzenleme, uygulamada rödövans sözleşmelerinin ortaya çıkmasına neden olmuştur. Rödövans sözleşmesi ise, maden işletme ruhsatı sahibinin maden sahasının tamamı veya bir kısmı üzerinde sahip olduğu maden işletme izninden kaynaklanan madencilik faaliyeti yapma ve maden ocağından çıkan maden cevherlerini kullanma, yararlanma ve üzerinde tasarruf yapma yetkilerini devretmeyi taahhüt ettiği; buna karşılık, rödövansçının (rödövans verenin) sözleşmede kararlaştırılan rödövans bedelini ödeme ve belirli miktarda üretim yapma borcu altına girdiği bir özel hukuk sözleşmesidir.
Rödövans sözleşmesi, kanunî düzenlemeye konu olmayan karma bir sözleşmedir. Zira, rödövans sözleşmesinde tipik bir sözleşmeye Maden Kanunu ve Madencilik Faaliyetleri Uygulama Yönetmeliği tarafından yabancı yan edimler eklenmiştir. Karma sözleşmeler kanunen düzenlenmemiş olduğu için, bu sözleşmelere kanun hükümleri ancak kıyasen uygulanmalı veya hâkim Medenî Kanunun 1 inci maddesine istinaden hukuk yaratmalıdır. Öğreti ve yargı kararlarında ürün (hasılat) kirası sözleşmesine ilişkin Borçlar Kanununda yer alan hükümlerin niteliğine uygun düştüğü ölçüde rödövans sözleşmelerine kıyasen uygulanacağı kabul edilmektedir.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Genel Olarak Rödövans Kavramı
.
Rödövans Sözleşmesinin Tarihî Gelişimi
.
Rödövans Sözleşmesinin Tanımı, Konusu, Tarafları ve Unsurları
.
Rödövans Sözleşmesinin Hukukî Niteliği
.
Rödövans Sözleşmesine Uygulanacak Kurallar
.
Rödövans Sözleşmesinin Hükümleri
.
Rödövans Yöntemiyle Yapılan Madencilik Faaliyetlerinden Doğan Hukukî Sorumluluk
.
Rödövans Sözleşmesinin Sona Ermesi
Kitabın İçindekileri
Önsöz ve Teşekkür 
7
Kısaltmalar 
15
GİRİŞ 
17
BİRİNCİ BÖLÜM
GENEL OLARAK RÖDÖVANS KAVRAMI VE
RÖDÖVANS SÖZLEŞMESİNİN TARİHÎ GELİŞİMİ
§ 1. RÖDÖVANS KAVRAMI 
23
I. RÖDÖVANS KAVRAMININ KAYNAĞI VE ANLAMI 
23
II. RÖDÖVANS KAVRAMINI İFADE ETMEK İÇİN KULLANILAN TERİMLER 
26
A. Mevzuatımızda Kullanılan Terimler 
26
B. Yargı Kararlarında Kullanılan Terimler 
28
C. Öğretide Kullanılan Terimler 
29
D. Uygulamada Kullanılan Terimler 
30
§ 2. RÖDÖVANS SÖZLEŞMESİNİN TARİHÎ GELİŞİMİ 
32
İKİNCİ BÖLÜM
GENEL OLARAK RÖDÖVANS SÖZLEŞMESİ
§ 3. RÖDÖVANS SÖZLEŞMESİNİN TANIMI, KONUSU VE TARAFLARI 
39
I. RÖDÖVANS SÖZLEŞMESİNİN TANIMI 
39
II. RÖDÖVANS SÖZLEŞMESİNİN KONUSU 
41
A. Maden Hakkı Kavramı Ve Maden Hakkının Hukukî Niteliği 
41
1. Maden Hakkı Kavramı 
41
2. Maden Hakkının Hukukî Niteliği 
42
B. Maden Hakkının Konusu 
43
1. Genel Olarak Maden Kavramı 
43
2. Madenlerin Mülkiyeti 
46
3. Maden Grupları 
48
C. Maden Hakkının Kazanılması 
49
1. İdareye Başvuru ve İhale 
50
2. Maden Arama Faaliyetleri 
56
3. Maden İşletme Ruhsatı veya Sertifikası 
60
4. Maden İşletme İzni 
61
III. RÖDÖVANS SÖZLEŞMESİNİN TARAFLARI 
62
A. Ruhsat Sahibi 
62
1. Gerçek Kişiler ve Özel Hukuk Tüzel Kişileri 
63
a. Genel Olarak 
63
b. Gerçek Kişiler 
65
c. Özel Hukuk Tüzel Kişileri 
67
2. Kamu Tüzel Kişileri 
67
a. Türkiye Taşkömürü Kurumu 
68
b. Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu 
69
c. Elektrik Üretim Anonim Şirketi 
71
d. Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü 
72
e. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü 
73
B. Rödövansçı 
73
§ 4. RÖDÖVANS SÖZLEŞMESİNİN UNSURLARI 
75
I. GENEL OLARAK 
75
II. MADEN İŞLETME İZNİ ALINAN RUHSAT SAHASI ÜZERİNDEKİ MADEN HAKKININ KULLANIMININ DEVRİ 
75
III. RÖDÖVANS BEDELİ 
76
IV. TARAFLARIN ANLAŞMASI 
79
A. Genel Olarak 
79
B. Rödövans Sözleşmesinin Şekli 
80
1. Sözleşmenin Taraflarının Özel Hukuk Kişisi Olması Hâlinde 
81
2. Sözleşmenin Taraflarından Birisinin Kamu Tüzel Kişisi Olması Hâlinde 
83
V. ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞININ İZNİ 
84
VI. RÖDÖVANS SÖZLEŞMESİNİN MADEN SİCİLİNE ŞERH EDİLMESİ 
89
§ 5. RÖDÖVANS SÖZLEŞMESİNİN HUKUKÎ NİTELİĞİ 
93
I. AİT OLDUĞU HUKUK ALANINA GÖRE RÖDÖVANS SÖZLEŞMESİ 
93
II. KURULUŞ İÇİN BİR ŞEY TESLİMİNİ GEREKTİRİP GEREKTİRMEMESİNE GÖRE RÖDÖVANS SÖZLEŞMESİ 
97
III. BORÇ DOĞURUP DOĞURMAMASINA GÖRE RÖDÖVANS SÖZLEŞMESİ 
98
IV. BORÇ YÜKLENENLERİN SAYISINA GÖRE RÖDÖVANS SÖZLEŞMESİ 
98
V. İVAZLI OLUP OLMAMASINA GÖRE RÖDÖVANS SÖZLEŞMESİ 
100
VI. KANUNÎ DÜZENLEMEYE KAVUŞMUŞ OLUP OLMAMASINA GÖRE RÖDÖVANS SÖZLEŞMESİ 
100
§ 6. RÖDÖVANS SÖZLEŞMESİNİN MADEN HAKKINI DEVİR SÖZLEŞMESİNDEN FARKI 
103
§ 7. RÖDÖVANS SÖZLEŞMESİNE UYGULANACAK KURALLAR 
106
I. GENEL OLARAK 
106
II. RÖDÖVANS SÖZLEŞMESİNE ALT YÜKLENİCİLİĞE İLİŞKİN KURALLARIN UYGULANMASI 
108
III. RÖDÖVANS SÖZLEŞMESİNE ÜRÜN KİRASINA İLİŞKİN KURALLARIN UYGULANMASI 
110
IV. RÖDÖVANS SÖZLEŞMESİNE KULLANIM ÖDÜNCÜNE İLİŞKİN KURALLARIN UYGULANMASI 
112
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
RÖDÖVANS SÖZLEŞMESİNİN HÜKÜMLERİ
§ 8. GENEL OLARAK 
113
§ 9. RUHSAT SAHİBİNİN HAKLARI VE BORÇLARI 
113
I. RUHSAT SAHİBİNİN HAKLARI 
113
A. Maden Sahasının Amaca Uygun Ve İyi Bir Biçimde İşletilmesini Talep Etme Hakkı 
113
B. Sözleşmede Belirtilen Rödövans Bedelini Talep Etme Hakkı 
115
C. Rödövans Bedelinin Artırılmasını Talep Etme Hakkı 
118
D. Hapis Hakkı 
119
II. RUHSAT SAHİBİNİN BORÇLARI 
122
A. Maden Sahasının Tamamını Veya Bir Kısmını Sözleşmenin Amacına Uygun Biçimde Rödövansçıya Teslim Etme Borcu 
122
B. Devredilen Maden Sahasını Sözleşme Süresince Kullanıma Uygun Hâlde Bulundurma Borcu 
125
C. Tutanak Tutma Borcu 
126
D. Ruhsat Sahibinin Ayıp Ve Zapttan Sorumluluğu 
127
1. Ruhsat Sahibinin Ayıptan Sorumluluğu 
127
a. Genel Olarak 
127
b. Şartları 
127
aa. Maden Sahası veya Maden Sahası ile Birlikte Devredilen Eşya Ayıplı Olmalıdır 
127
bb. Rödövansçı Söz Konusu Ayıbı Bilmemeli veya Bilmesi Gerekmemelidir 
129
cc. Ruhsat Sahibinin Sorumluluğu Sözleşme ile Sınırlandırılmamış veya Kaldırılmamış Olmalıdır 
129
dd. Rödövansçı Ayıptan Sorumlu Olmamalıdır 
130
ee. Rödövansçı, Ayıpları Ruhsat Sahibine Bildirmelidir 
130
2. Ruhsat Sahibinin Zapttan Sorumluluğu 
130
a. Üçüncü Kişinin Sözleşmenin Kurulmasından Önce Üstün Hakka Sahip Olması 
131
aa. Genel Olarak 
131
bb. Şartları 
131
i. Maden Sahası Rödövansçıya Teslim Edilmiş Olmalıdır 
132
ii. Üçüncü Bir Kişi, Rödövansçıya Karşı Rödövans Sözleşmesinin Kurulmasından Önce Mevcut Olan ve Rödövansçının Hakkıyla Bağdaşmayan Üstün Hak İleri Sürmelidir 
132
iii. Üçüncü Kişi Söz Konusu Hakkını Rödövansçıya Karşı Dava Yoluyla İleri Sürmelidir 
132
iv. Rödövansçı, Davayı Ruhsat Sahibine Bildirmelidir 
133
v. Rödövansçı, Rödövans Sözleşmesinin Yapıldığı Anda Üçüncü Kişinin Üstün Hakkını Bilmemelidir 
134
b. Üçüncü Kişinin Sözleşmenin Kurulmasından Sonra Üstün Hakka Sahip Olması 
134
aa. Maden Sahasının El Değiştirmesi 
134
bb. Maden Sahası Üzerinde Üçüncü Kişinin Sınırlı Aynî Hak Sahibi Olması 
137
E. Sözleşme Süresi İçinde Yapılması Zorunlu Olan Esaslı Onarımları Yapma Borcu 
138
F. Vergi Ve Benzeri Yükümlülüklere Katlanma Borcu 
140
G. Ruhsat Sahibinin Maden Kanunundan Kaynaklanan Borçları 
141
§ 10. RÖDÖVANSÇININ HAKLARI VE BORÇLARI 
143
I. RÖDÖVANSÇININ HAKLARI 
143
A. Maden Sahasının Özgülendiği Amaca Uygun Şekilde Kendisine Teslim Edilmesini Ve Sözleşme Süresince Bu Durumda Bulundurulmasını Talep Etme Hakkı 
143
1. Maden Sahasının Özgülendiği Amaca Uygun Şekilde Kendisine Teslim Edilmesini Talep Etme Hakkı 
143
2. Maden Sahasınının Sözleşme Süresince Özgülendiği Amaca Uygun Şekilde Bulundurulmasını Talep Etme Hakkı 
144
B. Ruhsat Sahibinin Ayıp Ve Zapttan Sorumlu Olması Hâlinde Rödövansçının Hakları 
145
1. Ruhsat Sahibinin Ayıptan Sorumlu Olması Hâlinde Rödövansçının Hakları 
145
a. Ruhsat Sahibinin Maden Sahasının Teslim Anındaki Ayıplarından Sorumluluğu Hâlinde Rödövansçının Sahip Olduğu Haklar 
145
b. Ruhsat Sahibinin Maden Sahasının Sonradan Ayıplı Hâle Gelmesinden Sorumluluğu Hâlinde Rödövansçının Sahip Olduğu Haklar 
146
aa. Ayıbın Giderilmesini Talep Etme Hakkı 
146
bb. Ayıbı Bizzat Giderme ve Bundan Doğan Alacağını Rödövans Bedelinden İndirtme Hakkı 
147
cc. Rödövans Konusu Malın Ayıpsız Benzeri ile Değiştirilmesini Talep Etme Hakkı 
147
dd. Sözleşmeyi Feshetme Hakkı 
148
ee. Rödövans Bedelinden Ayıpla Orantılı İndirim Yapılmasını Talep Etme Hakkı 
149
ff. Zararlarının Giderilmesini Talep Etme Hakkı 
149
2. Ruhsat Sahibinin Zapttan Sorumlu Olması Hâlinde Rödövansçının Hakları 
150
a. Kendisi Aleyhine Açılan Davayı Ruhsat Sahibinin Üstlenmesini Talep Etme Hakkı 
150
b. Uğradığı Zararların Giderilmesini Talep Etme Hakkı 
150
c. Sözleşmeyi Fesih Hakkı 
150
C. Rödövans Bedelinin İndirilmesini Talep Hakkı 
151
II. RÖDÖVANSÇININ BORÇLARI 
153
A. Maden Sahasını Teslim Alma Borcu 
153
B. Maden Sahasını Amaca Uygun Ve İyi Bir Biçimde İşletme Borcu 
153
C. Maden Sahasını İşletilmeye Elverişli Bir Hâlde Bulundurma Borcu 
155
D. Maden Sahasının Bakımını Yapma Borcu 
155
E. Rödövans Bedelini Ve Yan Giderleri Ödeme Borcu 
156
F. Alt Rödövans Ve Kullanım Hakkını Devir Yasağına Uyma Borcu 
162
G. Katlanma Borcu 
164
H. İhbar Borcu 
164
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
RÖDÖVANS YÖNTEMİYLE YAPILAN MADENCİLİK
FAALİYETLERİNDEN DOĞAN HUKUKÎ SORUMLULUK
§ 11. GENEL OLARAK 
165
§ 12. RUHSAT SAHİBİ VE RÖDÖVANSÇININ TEHLİKE SORUMLULUĞU BAĞLAMINDA MÜTESELSİL SORUMLULUĞU 
165
§ 13. RUHSAT SAHİBİNİN HUKUKÎ SORUMLULUĞU 
167
I. RÖDÖVANSÇININ MADENCİLİK FAALİYETLERİ SEBEBİYLE MADEN ÇIKARILAN ARAZİYE VERDİĞİ ZARARLARDAN DOĞAN HUKUKÎ SORUMLULUK 
167
A. Genel Olarak 
167
B. Maden Çıkarılan Arazi Üzerinde Maden İrtifakı Kurulmaması Veya Arazinin Kamulaştırılmaması Hâlinde 
168
C. Maden Çıkarılan Arazi Üzerinde Ruhsat Sahibi Lehine Maden İrtifakı Kurulması Hâlinde 
170
D. Maden Çıkarılan Arazinin Ruhsat Sahibi Lehine Kamulaştırılması Hâlinde 
172
II. RÖDÖVANSÇININ MADENCİLİK FAALİYETLERİ SEBEBİYLE ÜÇÜNCÜ KİŞİYE VERDİĞİ ZARARLARDAN DOĞAN HUKUKÎ SORUMLULUK 
174
§ 14. RÖDÖVANSÇININ HUKUKÎ SORUMLULUĞU 
179
I. RÖDÖVANSÇININ MADENCİLİK FAALİYETLERİ DIŞINDA MADEN ÇIKARILAN ARAZİYE VEYA ÜÇÜNCÜ KİŞİYE VERDİĞİ ZARARLARDAN DOĞAN HUKUKÎ SORUMLULUK 
179
II. İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KAPSAMINDA ORTAYA ÇIKAN ZARARLARDAN DOĞAN HUKUKÎ SORUMLULUK 
180
A. 5995 Sayılı Kanunun Yürürlüğe Girmesinden Önce 
180
1. Rödövans Sözleşmesinin İşyerinin Devrine Yol Açması Hâlinde 
180
2. Rödövans Sözleşmesinin Asıl İşveren – Alt İşveren İlişkisine Yol Açması Hâlinde 
182
B. 5995 Sayılı Kanunun Yürürlüğe Girmesinden Sonra 
187
III. ÇEVRENİN KİRLETİLMESİNDEN KAYNAKLANAN HUKUKÎ SORUMLULUK 
189
BEŞİNCİ BÖLÜM
RÖDÖVANS SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİ VE
RÖDÖVANS SÖZLEŞMESİNDEN DOĞAN UYUŞMAZLIKLARIN
ÇÖZÜMÜNDE YETKİLİ VE GÖREVLİ MAHKEME
§ 15. RÖDÖVANS SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİ 
191
I. GENEL OLARAK 
191
II. RÖDÖVANS SÖZLEŞMESİNİ SONA ERDİREN SEBEPLER 
191
A. Rödövans Süresinin Dolması 
191
B. Rödövans Sözleşmesinin Feshedilmesi 
192
1. Rödövans Sözleşmesinin Olağan Feshi 
193
2. Rödövans Sözleşmesinin Olağanüstü Feshi 
194
a. Önemli Sebeplerin Varlığı Hâlinde 
194
b. Rödövansçının İflâsı Hâlinde 
196
c. Rödövansçının Ölümü Hâlinde 
197
3. Rödövans Sözleşmesinin Temerrüt Nedeniyle Feshi 
198
a. Rödövansçının Temerrüde Düşmesi Hâlinde 
198
b. Ruhsat Sahibinin Temerrüde Düşmesi Hâlinde 
199
4. Rödövans Sözleşmesinin Rödövansçının Maden Sahasını Özenle Kullanma ve Komşulara Saygı Gösterme Borcuna Aykırı Davranması Hâlinde Ruhsat Sahibi Tarafından Feshi 
200
C. İbra 
200
D. Sonradan Ortaya Çıkan Kusursuz İmkânsızlık 
201
1. Genel Olarak 
201
2. Ruhsat Sahibinin Maden Hakkının Sona Ermesinin Sonradan Ortaya Çıkan Kusursuz İmkânsızlık Bağlamında Değerlendirilmesi 
201
a. Genel Olarak 
201
b. Maden Hakkının Sona Erdiği Hâller 
202
aa. Devletleştirme 
202
bb. Kanunkoyucunun İradesi 
202
cc. Ruhsat Süresinin Sona Ermesi 
202
dd. Ruhsatın Feshi ve İptali 
203
ee. Terk 
203
ff. Rezervin Tükenmesi 
203
III. RÖDÖVANS SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİNİN SONUÇLARI 
204
A. Rödövans Sözleşmesinin Sona Ermesi Hâlinde Tarafların Borçları 
204
1. Rödövansçının Borçları 
204
a. Maden Sahasını Geri Verme Borcu 
204
b. İyi Bir İşletme Durumunda Kaçınılabilecek Olan Değer Eksiklikleri İçin Tazminat Ödeme Borcu 
206
2. Ruhsat Sahibinin Borçları 
208
a. Maden Sahasını Tutanağa Geçirilmiş Olan Eşyalarla Birlikte İade Alma Borcu 
208
b. Ruhsat Sahibinin Diğer Borçları 
208
B. Rödövans Sözleşmesinin Maden Sicil Kayıtlarından Terkin Edilmesi 
209
§ 16. RÖDÖVANS SÖZLEŞMESİNDEN DOĞAN UYUŞMAZLIKLARIN ÇÖZÜMÜNDE YETKİLİ VE GÖREVLİ MAHKEME 
209
I. RÖDÖVANS SÖZLEŞMESİNDEN DOĞAN UYUŞMAZLIKLARIN ÇÖZÜMÜNDE YETKİLİ MAHKEME 
209
II. RÖDÖVANS SÖZLEŞMESİNDEN DOĞAN UYUŞMAZLIKLARIN ÇÖZÜMÜNDE GÖREVLİ MAHKEME 
210
SONUÇ 
213
Kaynaklar 
231
Kavram Dizini 
247