I– İŞ HUKUKUNA GÖRE İŞ KAZALARI
1
2– İş Hukuku yönünden iş kazasının tanımı
1
3– İş kazasının unsurları
2
4– İş kazası yönünden işyerleri
2
5– İş kazası yönünden iş süreleri
3
II– SOSYAL GÜVENLİK YASASINA GÖRE İŞ KAZALARI
4
2– İş kazasının unsurları
4
3– İş kazası sayılmanın koşulları
4
4– Sigortalılar ve sigortalı sayılanlar
5
5– Sosyal Güvenlik Yasalarına göre iş kazası nedeniyle gelir bağlanması
6
a) Yürürlükten kalkan 506 sayılı Yasa’nın
6
b) 5510 sayılı Sosyal Güvenlik Yasası’nda
7
a) Kurumun işverene rücu hakkı
7
b) Kurumun üçüncü kişiye rücu hakkı
8
c) Kamu görevlilerinin yaptığı iş kazalarında rücu hakkı bulunmaması
8
d) Haksahiplerine rücu edilememesi
9
7– Kurum’un rücu edemeyeceği gelir ve aylıklar
9
III–İŞ KAZASININ ÖZELLİKLERİ
11
1– İş kazasının özellikleri ve başka kaza türlerinden farkı
11
2– İş kazalarında İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku farkı
11
3– İş kazasında, başka kaza türlerinden farklı olarak, tazminat davası açmadan önce, ön koşulun yerine getirilmesi gerekir
12
İŞ KAZASININ BİLDİRİMİ VE SORUŞTURULMASI
I– BİLDİRİM YÜKÜMLÜLÜĞÜ
13
1– İş Sağlığı ve İş Güvenliği Yasası’na göre
13
2– Sosyal Güvenlik Yasası’na göre
13
3– Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğine göre
14
II–İŞ KAZASININ KURUMA BİLDİRİLMESİ
15
2– İşverenin iş kazasını bildirme yükümlülüğü
15
III–İŞ KAZASININ SORUŞTURULMASI
16
IV– İŞ KAZASININ TESPİTİ DAVASI
17
1– Olayın Kurum’ca iş kazası kabul edilmemesi durumunda tespit davası
17
2– Tespit davasında görevli ve yetkili mahkeme
17
5– Tespit davasında kusur incelemesi yapılmalıdır
18
6– Olayın “iş kazası” olmadığının tespiti davası
18
7– Tespit davasının sonuçları
18
8– İşgöremezlik oranının tespiti davası
19
İŞ KAZALARINDA SORUMLULUK VE SORUMLULAR
I– İŞVERENLERİN SORUMLULUĞU
21
2– Genel olarak iş kazalarından sorumluluk
21
3– İşverenlerin iş kazasından sorumlu tutulabilmesinin koşulları
22
4– İşverenlerin önlem alma yükümlülükleri
23
5– Kaza ile zarar arasında nedensellik bağı
28
6– Kaza ile işverence yürütülen iş arasında nedensellik bağı
30
7– İşverenin sorumluluğu yönünden nedensellik bağının kesilmesi
31
8– İşveren sorumluluğunun hukuksal niteliği
31
9– İşverenin sorumluluğu ile Sosyal Güvenlik Kurumu’nun sorumluluğu farklıdır
36
10–İşverenin sorumluluğuna ilişkin Yargıtay kararlarından örnekler
36
11–İşverenlerin ceza sorumluluğu
43
II– İŞVEREN VEKİLİNİN SORUMLULUĞU
43
2– İşveren – işveren vekili ilişkisi
43
3– İşveren vekilinin sorumluluğu
44
4– İşveren vekilinin sorumluluğuna ilişkin Yargıtay kararları
45
III– İŞÇİLERİN (ÇALIŞANLARIN) SORUMLULUKLARI
48
2– İşçilerin (çalışanların) iş kazasından sorumlulukları
49
IV– ALT İŞVERENİN SORUMLULUĞU
49
2– Alt işveren sayılmanın koşulları
49
3– Asıl işveren ile Alt işverenin ortaklaşa sorumluluğu
51
4– İş Hukukunda Asıl işveren – Alt işveren ilişkisi ile Eser Sözleşmesinde İş sahibi – Yüklenici ilişkisi birbirine karıştırılmamalıdır
52
5– Eser sözleşmesinde “iş sahibi”nin “üst işveren” gibi sorumlu tutulabileceği durumlar
56
6– Alt işverene ilişkin Yargıtay kararları
56
V– ÜÇÜNCÜ KİŞİLERİN İŞ KAZASINDAN SORUMLULUKLARI
62
2– Üçüncü kişilerin sorumlu, işverenin sorumlu olmadığı iş kazaları
64
3– Kurumun üçüncü kişiye rücu hakkı
67
VI– İŞVEREN İLE ÜÇÜNCÜ KİŞİNİN ORTAKLAŞA SORUMLULUĞU
71
1– Ortaklaşa sorumluluğa ilişkin Yasa hükmü
71
2– İşveren ile üçüncü kişinin ortaklaşa sorumluluğu
73
3– İşveren ve üçüncü kişi için farklı hesaplama gerekliliği
74
İŞ KAZALARINDA KUSUR VE SORUMLULUK BELİRLEMESİ
I– GENEL OLARAK KUSUR VE SORUMLULUK
77
1– Tazminat ölçüsü olarak kusur
77
2– Dava şartı olarak kusur ve sorumluluk
77
4– Kusur ve sorumluluk oranlarının belirlenmesi
79
II– KUSUR VE SORUMLULUK TÜRLERİNE GÖRE DEĞERLENDİRME
80
1– Özel Hukukta kusur ve sorumluluk
80
2– Ceza Yasası’nda suç türleri
82
3– Kusur ve zarar ilişkisi
84
4– Kusur incelemesinde sıra
85
III– İŞ KAZALARINDA KUSUR VE SORUMLULUK İNCELEMESİ
85
1– İş kazalarında ilk soruşturma aşaması
85
2– Kolluk kuvvetlerinin incelemesi
86
3– C. Savcılığı Soruşturması
87
4– Ceza davasında toplanan kanıtların değerlendirilmesi
87
5– İş mahkemesinde kusur incelemesi öncesinde kanıtların toplanması
88
6– İş hakimince kanıtların değerlendirilmesi
89
7– İş mahkemesinde bilirkişi incelemesi
89
8– Bilirkişilerin “kaçınılmazlık” değerlendirmesi 6331 sayılı Yasa’ya aykırıdır
90
9– Yargıtay’ın kaçınılmazlık unsurunu kabul etmeyen kararları
92
10– Trafik–İş kazalarında bilirkişi seçimi
95
IV– İŞ KAZASI SORUMLULARINA GÖRE KUSUR DEĞERLENDİRMESİ
96
1– Kaza yapan işçi yönünden kusur değerlendirmesi
96
2– İşveren yönünden kusur değerlendirmesi
99
3– Üçüncü kişi yönünden kusur değerlendirmesi
100
4– Üçüncü kişi ile işverenin ortaklaşa sorumluluğunda kusur değerlendirmesi
102
İŞ KAZALARINDA CEZA SORUMLULUĞU
I– İŞ KAZALARINDA CEZA UYGULAMASI
103
II– İŞ KAZALARINDA KİMLER SUÇLU OLUR
104
1– İş kazası yapan kişiler
104
2– İşverenin ceza sorumluluğu
105
3– İşveren vekili, yönetici, gözetici konumundaki kişilerin ceza sorumluluğu
106
4– Alt işverenlerin ceza sorumluluğu
108
III–İŞVERENLERİN CEZA SORUMLULUĞU
108
1– İşveren hangi durumlarda ceza sorumlusu olur
108
2– İşverenin ceza sorumluluğu nasıl belirlenecektir
109
3– Trafik–İş kazalarında işverenin sorumluluğu nasıl belirlenecektir
115
IV–İŞVERENLERE CEZA UYGULANMASI
118
1– İşverenlere ceza uygulamasının koşulları
118
3– Kusur incelemesi nasıl yapılacaktır
119
4– İşçi tam kusurlu bulunsa dahi, İşverenin ceza sorumlusu olduğu durumlar
121
5– Kusur incelemesinden sonra, ceza mahkemesi ne tür kararlar verecektir
122
V– YARGITAY KARARLARINDA İŞVERENLERE CEZA UYGULAMASI
124
1– Yargıtay kararlarında işverenlere “bilinçli taksir” uygulaması
124
2– Yargıtay kararlarında işverenlere “olası kast” uygulaması
128
3– Olası kast yerine bilinçli taksir uygulanan (bizce yanlış) üç karar örneği
131
VI–TÜZEL KİŞİ ORGANLARININ CEZA SORUMLULUĞU
136
1– Tüzel kişi ve organları
136
2– Tüzel kişi organlarının ceza sorumluluğu
137
3– Tüzel kişi organlarının ceza sorumlusu kabul edilmelerinin koşulları
138
İŞ KAZALARINDA GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME
2– İş kazalarında görevli mahkeme, iş mahkemeleridir
142
3– İşverenle birlikte üçüncü kişinin ortaklaşa sorumlu oldukları iş kazalarında görevli mahkeme
143
4– Trafik–iş kazalarında görevli mahkeme
145
5– Trafik kazasının Sosyal Güvenlik Kurumu’nca “iş kazası” sayılması, görevli mahkemenin belirlenmesi için yeterli olmayıp, iş mahkemesinin görevli kabul edilmesi için zarar gören işçi ile sorumlu arasında hizmet sözleşmesinin bulunması gerekir
149
6– Sorumluların birbirlerine karşı açacakları rücu davasında, görevli mahkeme asliye hukuk mahkemesi olacaktır
151
7– İşverenin, kusurlu işçisine dönme hakkı
152
8– İşverenin, alt işverene dönme hakkı ve görevli mahkeme
152
9– Sosyal Güvenlik Kurumu’nun rücu davasında görevli mahkeme
152
1– 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu’na göre yetkili iş mahkemesi
153
2– Yasa’daki yetki kuralı kamu düzeniyle ilgili olduğundan, her zaman ileri sürülebilir ve mahkemece doğrudan dikkate alınması gerekir
154
3– İş kazalarında yetkili mahkeme
154
4– Yurtdışında işçi çalıştıran şirketlere karşı açılacak davalarda yetkili mahkeme
157
İŞ KAZASI NEDENİYLE TAZMİNAT DAVALARI
1– İş kazasının Kuruma bildirilmesi koşulu
159
2– Kurum’ca olayın iş kazası kabul edilme koşulu
159
3– Olayın Kurum’ca iş kazası kabul edilmemesi durumunda tespit davası açılması
160
4– Kurumca, işçiye veya haksahiplerine gelir bağlanması koşulu
161
II– İŞ KAZASI NEDENİYLE DAVA AÇILMASI
163
1– Koşulların yerine getirilmiş olması
163
5– İş kazası nedeniyle açılacak dava türü “belirsiz alacak davası”dır
168
6– Belirsiz alacak davasında dava değeri, bir kez değil, kanun yolları tükeninceye kadar artırılabilecektir. Bu, Yargıtay’ın son kararlarında kabul edilmiştir
168
7– Belirsiz alacak davasında manevi tazminat nasıl istenebilmeli
169
İŞ KAZALARINDA BELİRSİZ ALACAK DAVASI
1– İş kazası nedeniyle açılacak dava türü “belirsiz alacak davası”dır
171
2– Belirsiz alacak davasında dava değeri, bir kez değil, kanun yolları tükeninceye kadar artırılabilecektir. Bu, Yargıtay’ın son kararlarında kabul edilmiştir
172
II– BELİRSİZ ALACAK DAVASININ ÖZELLİKLERİ
173
1– Belirsiz alacak davası (tanım)
173
2– Belirsiz alacak davası ile ulaşılmak istenen amaç
173
3– Belirsiz alacak davasının yararları
174
4– Belirsiz alacak davası hangi durumlarda açılabilir
175
5– Belirsiz alacak davası nasıl açılmalı
176
III– BELİRSİZ ALACAK DAVASININ İŞLEVİ
176
1– Tazminat ve alacağın kesin olarak bilinemeyeceği durumlarda açılabilecek bir dava türü olması
176
2– Harca esas değer “kısmi istek” olarak algılanmamalıdır
177
3– Belirsiz alacak davasının son aşamasında belirlenen tazminat ve alacak tutarı için harç tamamlama işlemi “ıslah” değildir
178
4– Belirsiz alacak davasının açılmasıyla “zamanaşımı” dava sonuna kadar tüm tazminat ve alacaklar için kesilmiş olur
181
5– Belirsiz alacak davası ile kısmi dava birbirine karıştırılmamalıdır
182
IV– BELİRSİZ ALACAK DAVASINDA MANEVİ TAZMİNAT İSTENMESİ
182
1– Belirsiz alacak davasında manevi tazminat nasıl istenebilmeli
182
2– Manevi tazminatın belirsiz alacak davası biçiminde açılması bir zorunluluktur
183
3– Öğretide baskın görüş, manevi tazminatın belirsiz alacak davası biçiminde açılabileceğidir
183
4– Yargıtay, manevi tazminatın belirsiz alacak davası biçiminde açılmasını kabul etmelidir
184
5– Anayasa Mahkemesi’nin manevi tazminatın belirsizliğine ilişkin kararı
184
V– BELİRSİZ ALACAK DAVASINDA DAVA DEĞERİNİN ARTIRILMASI
187
1– Dava değeri hangi aşamada artırılmalı
187
2–Tazminat veya alacak kesin belli olmadan dava değerinin artırılması durumunda, sonradan artan miktar için yeniden ve birkaç kez artırım yapılabilir mi?
187
3– Yargıtay bozma kararından veya Bölge Adliye Mahkemesi kaldırma kararından sonra dava değerinin artırılabilmesi
191
4– Yargıtay bozma kararından sonra dava değerinin artırılabileceğine ilişkin görüşler
193
5– Belirsiz alacak davasında kazanç artışlarının uygulanması
196
VI–DAVA DEĞERİNİ ARTIRMADA “USULİ KAZANILMIŞ HAK” SORUNU
198
1– Usuli kazanılmış hak nedir ?
198
2– Usuli kazanılmış hak kuralının uygulanması, dava konusu hak ve alacağın ortadan kaldırılması veya kısıtlanması sonucunu doğurmamalıdır
198
3– Yargıda “usuli kazanılmış hak” kuralı ve bunun eleştirisi
200
4– Usuli kazanılmış hak kuralının uygulanmayacağı yer ve ayrık durumlar
203
5– Asgari ücretin kamu düzeni gereği uygulanması zorunlu olduğuna ilişkin açıklamalar:
204
6– Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuru Kararı
205
VII –USULİ KAZANILMIŞ HAK KURALI HAKKINDA GÖRÜŞ VE DEĞERLENDİRMELER
207
1– Yargıda hak arayan ve haklı çıkan birinin, hak ve alacağının tamamı, yasalarda bulunmayan usul kurallarına takılmadan hüküm altına alınabilmelidir
207
2– Davacı, bir yararı olmadığı için istinaf ve temyiz yoluna başvurmamış olup da, bozma kararıyla hukuki durumlar ve maddi olgular değişmişse, yeni yargılama aşamasında, değişen durumlara göre, davacı dava değerini artırabilmelidir
208
3– Bilirkişilerin yanılgıları, yanlış ve yetersiz raporlar düzenlemeleri, bu nedenle birkaç kez rapor alınması, hak kayıplarına neden olmamalıdır
209
İŞ KAZALARINDA YARGILAMA YÖNTEMİ VE KANUN YOLLARI
1– Yasal düzenlemeler
211
2– İş mahkemesinde basit yargılama yönteminin uygulanması
211
II– İŞ YARGISINDA KANUN YOLLARI
213
2– Kanun yollarına başvuruya ilişkin parasal sınırlar
214
a) İstinaf başvurusunda parasal sınırlar
214
b) Temyiz başvurusunda parasal sınırlar
215
c) Duruşma istemlerinde parasal sınırlar
215
d) İş kazalarında ve işçi alacaklarında parasal sınırlar çok düşük tutulmalı
216
e) Manevi tazminat davalarında parasal sınır yoktur
216
4– İstinaf incelemesi
217
6– Temyiz incelemesi ve duruşma
217
9– Bozma kararının ilgili mahkemeye gönderilmesi
219
10–Bozmaya uyma veya direnme
219
11–Belirsiz alacak davasında, davacı yararına bozma kararı verilmişse, yeniden hesaplama yaptırılıp dava değeri artırılabilir
220
İŞ KAZASINDA ÖLÜM NEDENİYLE DESTEKTEN YOKSUNLUK
1– İş kazasında destek kavramı
223
2– Destekten yoksunluk
223
II– İŞÇİNİN DESTEĞİNDEN YOKSUN KALANLAR
225
4– Ölen işçinin çocuklarına destekliği
228
5– Yetişkin kız çocukların destekten yoksunluğu
229
6– Ölen işçinin ana ve babasına destekliği
230
7– Ölen işçinin kardeşlerine destekliği
234
III– İŞ KAZASINDA ÖLÜM NEDENİYLE TAZMİNAT DAVASI
235
1– Dava açmadan önce yapılması gerekenler
235
5– Ölümlü iş kazası nedeniyle tazminat davasında sunulacak deliller
239
IV– DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNATI HESABI
239
1– Tazminat hesabının unsurları
239
2– Destekten yoksunluk süreleri
240
5– Desteğin tazminat hesabına esas kazançları
245
6– Tazminat hesaplama evreleri
247
7– Tazminat hesaplama yöntemi ve formülü
247
8– Destekten yoksun kalma tazminat tutarlarının hesaplanması
249
V–SOSYAL GÜVENLİK KURUMU YARDIMLARI
249
1– İş kazasında ölüm nedeniyle “gelir” bağlanması
249
2– Haksahiplerine “ölüm sigortası”ndan “aylık” bağlanması
250
3– Gelir ve aylıkların birleşmesi halinde Kurum ödemeleri
251
4– Gelir ve aylıkların hesaplanması
251
VI–DESTEK TAZMİNATINDAN İNDİRİMLER
252
1– Dul eşin yeniden evlenme şansı indirimi
252
2– Sosyal Güvenlik Kurumu gelirlerinin indirimi
253
3– Dava öncesi yapılan kısmi ödemelerin indirimi
254
VII–DESTEK TAZMİNATINDAN NELER İNDİRİLMEZ
255
1– Ölüm sigortası dalından bağlanan “aylıklar” tazminattan indirilmez
255
2– Ölen işçinin kusuru nedeniyle Kurum’un rücu hakkı olmadığı için, tazminattan indirim de söz konusu olmaz
255
3– Kamu görevlerinin neden oldukları iş kazalarında, hak sahiplerine bağlanan SGK. gelirleri tazminattan indirilmez
256
VIII–İŞÇİNİN ÖLÜMÜ NEDENİYLE MANEVİ TAZMİNAT İSTEMİ
256
1– Kimler manevi tazminat isteyebilir
256
2– Ne miktar tazminat istenebilir
256
İŞ KAZASINDA BEDENSEL ZARARLAR
2– Sosyal Güvenlik Yasalarında bedensel zararlar
259
3– Ceza Yasasında bedensel zararlar
261
4– Adli Tıp uygulamasında bedensel zararlar
261
II– GEÇİCİ İŞGÖREMEZLİK
262
2– Geçici işgöremezlik ödeneği
263
3– Geçici işgöremezlik zararları, geçici beden gücü kaybıdır
264
III– SÜREKLİ İŞGÖREMEZLİK
265
2– Sürekli işgöremezlik durumu
265
3– Güç kaybı tazminatının tanımı
266
4– Güç kaybı kuramının çalışanlar yönünden uygulanması
266
5– Çalışanların emeklilik dönemine ilişkin güç kaybı tazminatı
266
6– İşçinin kazançlarında bir azalma olmasa bile, aynı işi yaparken sakatlığı oranında zorlanacak olması nedeniyle "güç kaybı tazminatı" isteme hakkı bulunduğuna ilişkin Yargıtay kararlarından (özet) örnekler
267
7– Emeklilerin, yaşlılık günlerinde daha fazla güç harcayarak yaşamlarını sürdürecek olmaları nedeniyle, "güç kaybı tazminatı" isteme hakları bulunduğuna ilişkin Yargıtay kararlarından (özet) örnekler:
268
8– Sürekli işgöremezlik dereceleri
269
IV– YAŞAM BOYU BAKIMA MUHTAÇ OLMA DURUMU
271
3– Yaşam boyu bakım giderlerinin özelliği
272
4– Bakım işini üstlenecek kişiler ve yaşam gerçekleri
272
5– Yaşam boyu bakım giderlerinin hesaplanması
274
V–BEDEN GÜCÜ KAYIPLARININ TESPİTİ
274
1– İş kazalarında beden gücü kayıplarının tespiti
274
2– Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği
275
3– Maluliyet Tespiti İşlemleri Yönetmeliği
278
4– Sosyal Güvenlik Kurumu’nun iki yönetmeliği arasındaki farklar
280
5– Sosyal Güvenlik Kurumu yetkili sağlık kurulları
282
6– Sağlık Kurulu raporlarına itirazlar ve işgöremezlik oranının tespiti davası
283
7– Çalışma Gücü Kaybı ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği’ne göre düzenlenecek raporlarda bulunması gerekenler
285
8– Raporlar açık, anlaşılır ve gerekçeli olmalı
286
9– Beden gücü kayıplarının tespitinde bilirkişinin sorumluluğu
287
10– Raporlar arasındaki çelişkinin nasıl giderileceğine ilişkin Yargıtay kararları
288
11– Tespit davası ile ilgili Yargıtay kararları
291
VI–BEDEN GÜCÜ KAYBINDA SONRADAN ARTIŞLAR
294
1– Beden gücü kaybında sonradan artışlar yeni bir dava konusudur
294
2– Beden gücü kaybındaki her artış, yeni bir zamanaşımının başlangıcıdır
294
VII– İŞ KAZALARINDA TEDAVİ GİDERLERİ
295
1– İş kazalarında tedavi giderlerinden Sosyal Güvenlik Kurumu sorumludur
295
2– İşverenin sorumluluğu
295
3– Kurumca sağlanacak sağlık hizmetleri ve yardımların türleri
295
4– Tedavi giderlerinden Sosyal Güvenlik Kurumu’nun sorumlu olacağına ilişkin Yargıtay kararları
297
5– Borçlar Kanunu’na göre tedavi giderleri ve kapsamı
299
6– Genel hükümlere göre tedavi giderlerinin kanıtlanması ve hesaplanması
302
VIII–BEDENSEL ZARARLARDA MANEVİ TAZMİNAT İSTENMESİ
302
1– Bedensel zarara uğrayan kişinin manevi tazminat istemi
302
2– Bedensel zarara uğrayan kişinin yakınlarının manevi tazminat istekleri
303
IX– BEDENSEL ZARARLAR NEDENİYLE TAZMİNAT DAVALARI
304
2– Dava açmadan önce yapılması gerekenler
304
6– Bedensel zarar nedeniyle tazminat davasında sunulacak deliller
308
X– BEDENSEL ZARARLARIN HESAPLANMASI
309
1– Tazminat hesabına esas bilgiler
309
2– Beden gücü kayıplarında zarar süreleri
309
3– İşçinin tazminat hesabına esas kazançları
312
4– Tazminat hesaplama evreleri
314
5– Tazminat hesaplama yöntemi ve formülü
315
XI– SOSYAL GÜVENLİK KURUMU YARDIMLARI
316
1– Geçici işgöremezlik ödeneği
316
2– Sürekli işgöremezlik geliri
316
3– Yaşam boyu bakıma muhtaç olma durumu
317
5– Gelir ve aylıkların birleşmesi halinde Kurum ödemeleri
317
6– Gelir ve aylıkların hesaplanması
318
7– Beden gücü kaybı nedeniyle bağlanan SGK. gelirlerinin indirimi
318
8– Malûliyet aylıkları tazminattan düşülmez
319
İŞ KAZALARINDA MANEVİ TAZMİNAT İSTENMESİ
1– Kimler manevi tazminat isteyebilir
321
a) Ölen işçinin yakınları
321
b) Bedensel zarara uğrayan işçi
321
c) Bedensel zarara uğrayan işçinin yakınları
322
2– Manevi tazminat nasıl istenmeli
323
3– Ne miktar manevi tazminat istenebilir
323
4– Manevi tazminata ortak ölçü arayışı
324
II– MANEVİ TAZMİNATIN ANLAMI, AMACI VE İŞLEVİ
325
2– Manevi tazminatın dört işlevi
326
d) Caydırıcılık işlevi
329
III– MANEVİ TAZMİNATA ÖLÇÜ ARAYIŞI
330
2– Yargıtay kararlarında manevi tazminat değerlendirmesi
331
3– Öğretideki görüşler
333
4– Başka ülkelerdeki uygulamalar
334
5– Manevi tazminatı değerlendirme ilkeleri
334
6– İlkelerin uygulanması
335
7– Manevi tazminata ölçü ararken dikkate alınması gereken hususlar
337
8– Yargıcın gözönünde bulundurması gereken özel durumlar neler olabilir ?
338
9– Manevi tazminatın belirlenmesinde gözönünde bulundurulacak hususlar
338
a) Suçun ve eylemin niteliği
338
b) Olayın ve eylemin ağırlığı
339
c) Zarar görenin ve zarar verenin kişilikleri
339
d) Zarar görenin, zararı göze alması ile zararın doğmasında veya artmasında etkili olmasının dikkate alınması gereği
340
e) Meslek yaşamının sona ermesi ve ekonomik geleceğin sarsılmasında ölçü
341
IV– MANEVİ TAZMİNATI HESAPLAMA DENEMESİ
342
1– Manevi tazminatı hesaplamada yöntem
342
a) Öğretideki görüşlerden yararlanma
342
b) Başka ülkelerdeki uygulamayı örnek alma
342
c) TBK 56. maddesinin gerekçesine uygun bir değerlendirme yapma
342
2– Taban ve tavan belirleme
343
3– Özel durumların dikkate alınması ve değerlendirilmesi
343
BAĞIMSIZ ÇALIŞANLAR YÖNÜNDEN İŞ KAZALARI
I– BAĞIMSIZ ÇALIŞANLAR
345
1– Yasa kapsamında sigortalı sayılanlar
345
2– Bağımsız çalışanlar yönünden iş kazası
345
II– BAĞIMSIZ ÇALIŞANLARIN İŞ KAZASI GEÇİRMELERİ
346
1– Bağımsız çalışanların kaza geçirdiklerinin Kuruma bildirilmesi
346
2– Süresinde bildirilmeyen sigortalılıktan doğan sorumluluk
347
3– Bağımsız çalışanların geçirdikleri trafik kazasının “iş kazası” olduğu nasıl kanıtlanabilir ?
347
4– Trafik kazasının “iş kazası” sayılmasının sonuçları
349
5– Trafik kazası Kurumca “iş kazası” sayılmazsa, tespit davası açılabilir
349
III–BAĞIMSIZ ÇALIŞANLARA SOSYAL GÜVENLİK YARDIMLARI
350
1– Bağımsız çalışanların haksahiplerine Kurum'un sağladığı yardımlar
350
2– Bağımsız çalışanların kendilerine Kurum'un sağladığı yardımlar
350
3– Bağımsız sigortalının yüzde yüz kusurlu olması durumunda gelir bağlanması
351
4– Bağlanan gelirlerden dolayı Kurumun rücu hakkı
352
TAZMİNAT HESAPLARI YÖNÜNDEN İŞ HUKUKUNDA
4– Yüzde yöntemine göre ücret ve bahşişler
358
a) Parça başına ücret
360
7– Ücretin yabancı para olarak ödenmesi
361
8– Tazminat hesabına katılacak ücret ve ekleri ile sosyal yardımlar
362
9– Tazminat hesabına katılmayacak ödemeler ve yardımlar
362
10–Ücretlerin toplanması ve netleştirilmesi işlemi
362
III– ÜCRET VE EKLERİYLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI
364
1– Ücret ve ekleriyle ilgili kararlar
364
2– Primlerle ilgili kararlar
367
3– Ücretin bahşiş olarak ve üçüncü kişilerden alınmasıyla ilgili kararlar:
368
4– Yüzdelerin yansıtılmasıyla ilgili kararlar
370
5– Yabancı para olarak ödenen ücretlerle ilgili kararlar
371
İŞÇİNİN TAZMİNAT HESABINA ESAS KAZANÇLARI VE
GERÇEK KAZANÇLARIN ARAŞTIRILMASI
2– Tazminatın parasal ölçüsü olarak kazançlar
375
3– Tazminat hesaplarında kazancın işlevi
375
4– Tazminat hesabına esas gerçek kazançlar
377
5– Günümüz koşullarında “gerçek kazançlar” ne olmalıdır
378
II– TAZMİNAT HESABINA ESAS KAZANÇLARIN BELİRLENMESİ
379
1– Genel olarak kazançlarla ilgili bilgi ve belgeler
379
2– Kanıtların toplanması
380
3– İş ve meslekle ilgili belge ve bilgilerin derlenmesi
381
III– İŞÇİLERİN KAZANÇLARINI BELİRLEYİCİ BELGELER
382
1– Ücret bordroları ve çeşitli ödeme belgeleri
382
2– Bireysel iş (hizmet) sözleşmeleri
382
3– Toplu İş Sözleşmeleri
382
5– Müfettiş raporları
383
IV–BAĞIMSIZ SİGORTALILARIN KAZANÇ BELGELERİ
383
1– Ticari defter ve kayıtlar ile vergi bildirimleri
383
2– Serbest meslek kazanç belgeleri ve vergi bildirimleri
383
3– İş ve eser sözleşmeleri
383
V–BİLGİ VE BELGELERİN KANIT OLMA DEĞERLERİ
383
2– Ücret bordrolarının kanıt olma değerleri
384
3– İmzalı bordroların bağlayıcılığına ilişkin karar örnekleri
391
4– Sigorta kayıtlarının geçerliği
395
5– Müfettiş raporlarının geçerliği
397
6– Kazanç kanıtlamada bireysel iş sözleşmelerinin geçerliği
400
7– Toplu iş sözleşmelerine göre kazanç belirlenmesi zorunluluğu
402
8– Tüccar ve sanayicilerin, serbest meslek sahiplerinin defter ve kayıtları ile vergi bildirimleri
405
VI– KAZANÇLAR KONUSUNDA TANIK DİNLENMESİ
408
2– Yargıtay kararlarına göre tanık anlatımlarının değerlendirilmesi
409
VII– MAHKEME KANALIYLA ARAŞTIRMA YAPILMASI
413
2– Meslek kuruluşlarından "eşdeğer (emsal) kazançların" sorulması
414
3– Meslek kuruluşlarından hangi durumlarda bilgi istenmelidir
415
4– Meslek kuruluşlarının verdikleri bilgiler ne derece sağlıklıdır?
415
5– Kazanç araştırmasında daha sağlıklı yöntemlere başvurulması gereği
416
6– TÜİK’in Kazanç Bilgi Sorgulama Merkezi
416
7– Bilgi istenirken dikkat edilecek hususlar
417
8– Meslek kuruluşlarından bilgi istenmesi konusunda Yargıtay kararları
417
9– Türkiye İstatistik Kurumu’ndan (TÜİK’den) ve resmi kurumlardan kazanç sorulmasına ilişkin Yargıtay kararları
424
10–Kamu görevlilerinin kazançları hakkında, kamu kurum ve kuruluşlarından bilgi istenmesi
425
VIII–SAVCILIK KANALIYLA KAZANÇLARIN SORUŞTURULMASI
426
1– Savcılık kanalıyla sosyal ve ekonomik durumun araştırılma biçimi
426
2– Sosyal ve ekonomik durum araştırması nasıl yapılabilir
426
3– Savcılık kanalıyla yapılan araştırmanın hiçbir yararı olmamaktadır
427
4– Türk Borçlar Kanunu’nun 56. maddesinin gerekçesi, Savcılık araştırmasının yararsızlığını ortaya koymaktadır
427
IX– KAZANÇ BELİRLEME DÖNEMLERİ
428
1– İşlemiş aktif dönem kazançları
428
2– İşleyecek aktif dönem kazançları
428
3– Pasif dönem zarar hesabının parasal ölçüsü
429
İŞ KAZASI TAZMİNAT DAVALARINDA ASGARİ ÜCRETLERİN UYGULANMASI
2– Yasal düzenlemeler
431
3– Asgari ücretlerin uygulanacağı yer ve durumlar
432
4– Asgari ücretlerin uygulanmasında temel ilkeler
433
II– ASGARİ ÜCRETLERİ UYGULAMA KURALLARI
433
1– Asgari ücret kamu düzeniyle ilgili olup uygulanması zorunludur
433
2– Asgari ücretin altında ücret kararlaştırılamaz
434
3– Tazminat, yılın bütün günleri çalışılıyormuş gibi hesaplanmalıdır
434
4– Asgari ücret, yargılamanın her aşamasında dikkate alınmalıdır
435
5– Asgari ücret kamu düzeniyle ilgili olduğundan, bazı ayrık durumlar dışında, kazanılmış hak oluşmaz
435
6– Hüküm gününe kadar yürürlüğe giren tüm asgari ücretlerin hesaplamada gözetilmesi gerekir
436
7– Davacı hesap raporuna itiraz etmemiş olsa dahi, davalı yararına usuli kazanılmış hak oluşmaz ve sonradan yürürlüğe giren asgari ücretler hesaplamada gözetilir
438
8– Yargıç, bir istek olmasa dahi, yargılamanın her aşamasında “asgari ücret artışlarını” doğrudan dikkate almakla yükümlüdür:
438
9– Bozma kararından sonra asgari ücretlerde bir artış olmuşsa, bu artışların da hesaplamada gözönünde tutulması gerekir
438
III– ASGARİ ÜCRETLERE İLİŞKİN YARGITAY KARARLARI
439
1– Asgari ücret kamu düzeniyle ilgili olup uygulanması zorunludur:
439
2– Hüküm gününe kadar yürürlüğe giren tüm asgari ücretlerin hesaplamada gözetilmesi gerekir
441
3– Yargıç, bir istek olmasa dahi, yargılamanın her aşamasında “asgari ücret artışlarını” doğrudan dikkate almakla yükümlüdür
442
4– Davacı hesap raporuna itiraz etmemiş olsa dahi, davalı yararına usuli kazanılmış hak oluşmaz ve sonradan yürürlüğe giren asgari ücretler hesaplamada gözetilir
442
5– Bozma kararından sonra asgari ücret artışlarına göre yeniden tazminat hesaplanması gerekir. Ancak, davacının temyiz başvurusu yoksa ve karar davalı yararına bozulmuşsa, yeniden hesaplanacak tazminat tutarı (bazı ayrık durumlar dışında) önceki davadaki miktarı geçemez
443
6– Bozma kararı sonrası yeniden yargılamada, hukuki durumlar ve maddi olgular değişmişse, davacı temyiz başvurusunda bulunmamış olmasına karşın, yeniden yapılacak hesaplamada önceki tazminat miktarı aşılabilir
444
IV– BELİRSİZ ALACAK DAVASINDA ASGARİ ÜCRET UYGULAMASI
444
1– Belirsiz alacak davası
444
2– Belirsiz alacak davasında dava değerinin artırılması
445
3– Yargıtay bozma kararından veya Bölge Adliye Mahkemesi kaldırma kararından sonra dava değerinin artırılabilmesi
446
4– Belirsiz alacak davasında, bozmadan sonra dava değerinin artırılabileceğine ilişkin Yargıtay kararları
448
5– Belirsiz alacak davasında, dava değerinin artırılmasına ilişkin ilke, kural ve kararların özeti:
449
6– Belirsiz alacak davasında asgari ücretlerin uygulanması
450
V–ASGARİ ÜCRET KARŞILAŞTIRMASI YÖNTEMİYLE KAZANÇ BELİRLENMESİ
451
1– Asgari ücret artışlarının başka kazançlara etkisi
451
2– Asgari ücret karşılaştırması yöntemi
452
3– Asgari ücretlerle karşılaştırma yöntemiyle kazanç belirlemesine ilişkin Yargıtay karar örnekleri
453
İŞ KAZALARINDA ZAMANAŞIMI
I– GENEL OLARAK ZAMANAŞIMI
457
2– Haksız eylemlerde zamanaşımı süreleri
458
c) Olağan dışı süre (Ceza zamanaşımı süresi)
459
3– Sözleşme ilişkilerinde zamanaşımı süreleri
460
4– Zamanaşımının başlangıcı
460
5– Zamanaşımının kesilmesi
461
a) Dava açılmasıyla zamanaşımının kesilmesi
462
b) Dava, görevsiz veya yetkisiz mahkemede açılmışsa
463
c) Davanın açılmamış sayılmasında
463
d) Yanlış yazılan ad ve unvan
464
e) Temsilcide yanılmada
464
f) Ölü kişiye karşı dava açılmasında
464
g) Ortaklaşa sorumlulukta ve dayanışmalı borçlulukta
465
6– Zamanaşımı savunması
465
II– İŞ KAZALARINDA ZAMANAŞIMI
467
1– İşverenin sorumluluğu yönünden zamanaşımı süresi
467
2– Üçüncü kişinin sorumluluğu yönünden zamanaşımı süreleri
468
3– İş kazalarında zamanaşımının başlangıcı
469
4– Bedensel zararlarda zamanaşımının işlemesine ilişkin koşullar
470
5– İş kazası nedeniyle “belirsiz alacak davası” biçiminde açılan tazminat davalarında, dava kesinlik kazanıncaya kadar zamanaşımı işlemez
471
III– BEDENSEL ZARARLARDA ZAMANAŞIMININ BAŞLANGICI
473
1– Genel kural ve temel ilkeler
473
2– Öğretide bedensel zararlarda zamanaşımının başlangıcına ilişkin görüşler ve bunun Yargıtay kararlarına yansımaları
474
a) Zarar, kesin raporla öğrenilir
474
b) İyileşme sürecinin ve gelişen durumların tamamlanmasından sonra alınacak kesin raporun “öğrenilmesi” ile zamanaşımı işlemeye başlayacaktır
476
c) Sürekli işgöremezlik oranında her artış ayrı bir olgudur. Her birinin öğrenme gününden başlayarak yeni bir zamanaşımı işlemeye başlar. Her yeni olgu, yeni bir dava konusudur
478
d) Sonradan ortaya çıkan (beklenmeyen ve önceden kestirilemeyen) durumlar
478
IV– BEDENSEL ZARARLARDA ZAMANAŞIMININ BAŞLANGICINA İLİŞKİN YARGITAY KARARLARI
479
V–BEDENSEL ZARARLARDA GELİŞME DURUMUNDA ZAMANAŞIMININ BAŞLANGICINA İLİŞKİN YARGITAY KARARLARI
491
VI– BEDENSEL ZARARLARDA HER ARTIŞ, YENİ BİR DAVA KONUSU, YENİ BİR ZAMANAŞIMININ BAŞLANGICIDIR,
502
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU RÜCU DAVALARI
I– KURUM’UN RÜCU HAKKI
509
2– Kurum alacaklarının hukuksal nedeni
510
II– GEÇMİŞTEN BUGÜNE RÜCU DAVALARI
514
1– Sınırsız rücu dönemi
514
2– Sosyal Sigortalar Kanunu’nda kısmi sınırlama dönemi
516
3– Bağ–Kur’un rücu hakkının sınırlanması
519
4– Anayasa Mahkemesi iptal kararı
520
5– Anayasa Mahkemesi iptal kararından sonraki dönem
521
6– 5510 sayılı Yasa dönemi
522
III– KURUM’UN RÜCU HAKKINA İLİŞKİN YASA HÜKMÜ
524
1– İşverene rücu hakkı
524
2– Üçüncü kişiye rücu hakkı
524
IV– KURUM’UN İŞVERENE RÜCU HAKKI
526
1– 5510 sayılı Yasa’nın 21. maddesi 1. fıkrasına göre işverene rücu miktarı
526
2– Kurum’un rücu edeceği miktarın belirlenmesinde “yapılan veya ilerde yapılması gereken ödemeler”den anlaşılması gereken nedir ?
526
3– Tazminat tavanı ile sınırlama
527
4– Peşin değer ve tazminat tavan hesaplarındaki farklılıktan doğan sorunlar
528
5– Süresinde bildirilmeyen sigortalılıktan doğan sorumlulukta rücu miktarı
530
V– KURUM’UN ÜÇÜNCÜ KİŞİYE RÜCU HAKKI
533
1– 5510 sayılı Yasa’nın 21. maddesi 4. fıkrasına göre üçüncü kişiye rücu miktarı
533
2– 5510 sayılı Yasa’nın 39. maddesine göre üçüncü kişiye rücu miktarı
534
VI– ÜÇÜNCÜ KİŞİYE RÜCU HAKKININ İNCELENMESİ
534
2– Kurum’un üçüncü kişilere rücu miktarının neden ilk peşin değerin “yarısı” kadar olacağının araştırılması
536
3– Tasarıdaki maddeler
537
4– Bütçe ve Plan Komisyonu değişiklik gerekçesi
537
5– İptal davası ve Anayasa Mahkemesi’nin yorumu
538
6– Öğretideki görüşler
541
VII– KURUM’UN RÜCU ALACAĞINA GÖRE TAZMİNAT HESAPLARI
543
1– İşveren ve üçüncü kişi için farklı hesaplama gerekliliği
543
2– İşveren ile üçüncü kişinin ortaklaşa sorumluluğunda tazminat ve rücu hesabı
545
3– Hesaplama örnekleri
546
VI– RÜCU MİKTARLARININ HESAPLANMASI
547
1– İşverenin tek başına sorumluluğunda rücu miktarları
547
2– Üçüncü kişinin yüzde yüz kusurlu olması halinde rücu miktarları
548
3– Ortaklaşa sorumlulukta rücu miktarlarının hesaplanması
549
4– Sigorta şirketlerinin Kuruma karşı sorumlulukları
551
V– DEĞİŞEN DURUMLARIN RÜCU MİKTARINA ETKİSİ
553
2– İşçinin beden gücü kaybının sonradan artması
554
3– İşçinin beden gücü kaybının azalması
555
4– İşçinin işgöremezlik geliri bağlandıktan sonra ölümü
557
5– Gelirlerin kesilmesinin rücu miktarlarına etkisi
557
6– Gelir ve aylıkların birleşmesi
559
VI–RÜCU EDİLEMEYECEK ÖDEMELER
560
1– İlk peşin değerli gelirlerden sonraki artışlar rücua tabi değildir
560
2– Ölüm ve maluliyet sigortasından bağlanan “aylıklar” için rücu hakkı yoktur
561
3– Kamu görevlilerinin yaptığı iş kazalarında Kurum’un rücu hakkı yoktur
561
4– İş kazasında kusuru bulunan haksahiplerine rücu edilemeyeceği için, bağlanan gelirler tazminattan indirilmez
562
VII–KURUMUN RÜCU DAVASINDA GÖREVLİ MAHKEME
562
1– Yasalardaki hükümler
562
2– Kurumun rücu davalarında görevli mahkeme
562
VIII–KURUMUN RÜCU DAVASINDA DAVA TÜRÜ
563
1– Belirsiz alacak davası
563
IX–RÜCU DAVASINDA ZAMANAŞIMI
564
2– Trafik–İş kazası nedeniyle rücu davasında zamanaşımı
565
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU GELİR BAĞLAMA VE
1– Gelir bağlama ve peşin değer hesaplarının bilinmesinin gerekliliği
567
2– Kurumun gelir ve peşin değer hesaplarında üç dönem
567
II– GELİR BAĞLAMA YÖNTEM VE FORMÜLLERİ
568
1– Gelirlere esas tutulacak günlük kazanç
568
2– Geçici işgöremezlik ödeneğinin hesabı
569
3– Sürekli işgöremezlik geliri hesabı
569
4– Sigortalının ölümünde haksahiplerine bağlanan gelirlerin hesabı
570
III–PEŞİN DEĞER HESAP VE FORMÜLLERİ
572
1– Peşin değer formülü:
572
2– Sürekli işgöremelikte bağlanan gelirin peşin değer hesabı:
572
3– Ölüm nedeniyle bağlanan gelirlerin peşin değer hesabı:
573
IV–GELİRLERİN BAŞLAMA TARİHLERİ
574
1– Sürekli işgöremezlik gelirinin başlama tarihi
574
2– Ölüm gelirinin başlama tarihi
574
V– BEDENSEL ZARAR HESAPLAMA ÖRNEKLERİ
574
3– Peşin değer hesabı
575
4– Tazminattan indirilecek peşin değerler:
575
5– İşçi, asgari ücretten çalışmakta ise, hesaplama sonucu:
576
VI–DESTEKTEN YOKSUNLUK HESAPLAMA ÖRNEKLERİ
577
2– SGK. gelirlerinin hesaplanması
580
3– Bağlanan gelirlerin peşin değerleri
581
4– Tazminat tutarlarından indirilecek peşin değerler:
581
İŞ KAZALARINDA TAZMİNAT HESAPLARI
1– Genel olarak tazminat hesapları
583
2– İş kazalarında farklı hesaplama
584
II– İŞ KAZALARINDA SGK. GELİRLERİ
585
1– İş kazası nedeniyle SGK’nın gelir bağlaması
585
2– SGK’nın bağladığı gelirlerden dolayı rücu hakkı ve tazminattan indirimler
585
3– Tazminat tavanı ile sınırlama
586
4– SGK’nın rücu edemeyeceği gelirler
588
5– SGK’nın kısıntılı gelir bağladığı durumlar
588
III– İŞ KAZALARINDA ORTAKLAŞA SORUMLULUK
589
1– Ortaklaşa sorumluluk
589
2–İş kazalarında tazminat hesabı ve SGK gelirlerinin indirimi
590
3– Tazminat tavanı ile sınırlı sorumluluk
592
IV– TAZMİNATTAN İNDİRİMLER
592
1–İndirimlerde zarar ve tazminat kavramları
592
2– Tazminattan zorunlu indirimler
593
3– Dava öncesi ödemelerin indirimi
593
4– Tazminattan hakkaniyet indirimleri
594
V–TAZMİNATTAN İNDİRİMLERDE SIRA
595
2– Yargıtay 21. Hukuk Dairesi kararlarda indirim sıralaması
596
Yararlanılan Kitaplar ve Yazılar
609
Kavramlara Göre Arama Dizini
615
Yazarın Yayınevimizce Yayınlanan Kitapları
620