TÜRK, AZERBAYCAN VE RUS HUKUKLARINDA HÜKÜMSÜZLÜK VE ÖLÜME BAĞLI TASARRUF KAVRAMLARI
I. Hükümsüzlük kavramı ve çeşitleri
8
c. İptal edilebilirlik
11
d. Noksanlık (eksik hukuki işlemler)
12
c. İptal edilebilirlik
17
d. Noksan (eksik) hukuki işlemler
19
3. Azerbaycan Miras hukukunda hükümsüzlüğün genel sonuçları
20
c. İptal edilebilirlik
22
3. Rus Miras hukukunda hükümsüzlüğün genel sonuçları
23
II. Ölüme bağlı tasarruf kavramı ve çeşitleri
24
c. Ölüme bağlı tasarruf kavramının iki farklı anlamı
25
2. Şekli anlamda ölüme bağlı tasarruflar
26
i. Vasiyetname yapma iradesinin (animus testandi) varlığı
26
ii. Tek taraflı hukuki işlem olma
27
iv. Ölüm sonrası yürürlüğe girme (mortis causa etkisi)
27
v. Son iradenin açıklanmış olması
28
vi. Sıkı biçimde kişiye bağlılık
28
iii. El yazılı vasiyetname
31
i. Olumlu ve olumsuz miras sözleşmeleri
39
ii. Bir taraflı ve iki taraflı miras sözleşmeleri
40
3. Maddi anlamda ölüme bağlı tasarruflar
41
b. Vasiyet (Belirli mal bırakma)
41
c. Yükleme (Mükellefiyet)
42
e. İkameli tasarruflar
45
(1) Yedek mirasçı atama
46
g. Vasiyeti yerine getirme görevlisi atama
50
h. Mirasçılıktan çıkarma
52
(1) Mirasçılıktan cezalandırıcı çıkarma
52
(2) Mirasçılıktan koruyucu çıkarma
54
1. “Ölüme bağlı tasarruf” kavramı ve hukuki niteliği
55
i. Açık bir belgenin teslimi
58
ii. Resmi memur (noter) huzurunda beyan
59
ii. Şahitli vasiyetname (Witnessed will)
62
iii. Kapalı vasiyetname
64
3. Ortak (müşterek) vasiyetname
64
(1) Birlikte ortak vasiyetname
66
(2) Karşılıklı ortak vasiyetname
66
(3) Birbirine bağlı ortak vasiyetname
66
4. Vasiyetnamenin içeriği
69
b. Vasiyet (Belirli mal bırakma)
70
c. Yükleme (Mükellefiyet)
71
e. Yedek mirasçı atama
75
f. Vasiyeti yerine getirme görevlisinin tayini
75
g. Mirasçılıktan çıkarma ve saklı paydan mahrum bırakma
78
(1) Vasiyetname ile mirasçılıktan mahrum bırakma
78
(2) Saklı paydan mahrum bırakma
79
1. “Rasporyazheniya na sluchai smerti” kavramı
83
2. Ölüme bağlı tasarrufların şekilleri
85
ii. Noter onaylı vasiyetname
88
iii. Noter onaylı vasiyetnameye eş değer vasiyetnameler
90
iv. Melez (resmi–özel karışığı) bir tasarruf: Kapalı vasiyetname
92
vi. Olağanüstü (el yazılı) vasiyetname
94
b. Eşlerin ortak (müşterek) vasiyetnamesi
96
3. Ölüme bağlı tasarrufların çeşitleri
98
a. Mirasçı ve yedek mirasçı atama
98
(2) Yedek mirasçı atama
99
e. Vasiyeti yerine getirme görevlisi tayini
103
f. Mirasçılıktan çıkarma
104
(1) Doğrudan mirasçılıktan çıkarma
104
(2) Dolaylı mirasçılıktan çıkarma
105
TÜRK, AZERBAYCAN VE RUS HUKUKLARINDA ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLARIN HÜKÜMSÜZLÜK ÇEŞİTLERİ
A. Terminoloji sorunu
107
B. Hükümsüzlük çeşitleri
109
1. Ölüme bağlı tasarruf yapma iradesinin eksikliği: Yokluk
109
a. Fiil (eylem) iradesinin eksikliği
110
b. Hukuken bağlanma iradesinin eksikliği
113
(1) Vasiyetname taslağı
114
(2) Zihni kayıt (reservatio mentalis)
115
(3) Ciddi olmayan beyanlar
117
2. Kesin hükümsüzlük sebepleri
119
a. Maddi anlamda sıkı biçimde kişiye bağlılık kuralına aykırılık
119
(1) Kurala tanınan istisnalar
120
(2) Kurala aykırılığın yaptırımı
123
b. Tip sınırlılığı (Numerus clausus) ilkesine aykırılık
124
c. Tasarrufun içeriğinin yerine getirilmesinin imkansızlığı
125
3. Ölüme bağlı tasarrufların iptali
126
(2) Miras sözleşmesinde
136
i. Mirasbırakan bakımından
136
ii. Sözleşmenin karşı tarafı bakımından
136
(3) Ehliyetsizliğin ispatı
137
i. Ölüme bağlı tasarruf lehine fiili karine
137
ii. Bilirkişi raporu ve uzman görüşü
139
b. İrade bozuklukları
144
i. Beyan yanılması (hatası)
146
ii. Saik yanılması (hatası)
147
iii. Yanılmanın (hatanın) nedenselliği
149
iv. Vasiyetnamede yanılma (hata)
150
v. Miras sözleşmesinde yanılma (hata)
150
vi. Yanılmanın (hatanın) ispatı
152
ii. Miras hukukunda aldatma (hile)
154
iii. Aldatmanın (hilenin) ispatı
155
iii. Korkutmanın ispatı
160
(5) İrade bozukluğunun düzelmesi
161
ii. Vasiyetname üzerinde etkisi
162
ii. Miras sözleşmesi üzerinde etkisi
163
c. Hukuka veya ahlâka aykırılık
164
(4) Özel bazı olaylar
172
i. Metres vasiyetnamesi
172
ii. Özgür karar verme iradesinin sınırlandırılması
175
iv. Tahrip etme kayıtları (Demolierungsklausel)
180
v. Çıkarcı tasarruflar
182
vi. Güvenilir kişilere yapılan kazandırmalar: “Miras dolandırıclığı” olayı
182
i. Resmi vasiyetnamede
185
ii. El yazılı vasiyetnamede
188
iii. Sözlü vasiyetnamede
192
(3) Miras sözleşmesinde
193
II. Azerbaycan hukukunda
193
B. Hükümsüzlük çeşitleri
194
1. Vasiyet yapma iradesinin eksikliği: Yokluk
194
(1) İşleme göre okur yazarlık?
196
(2) Sahte vasiyetname
197
(3) “Yoğun bakım” vasiyetnamesi
198
2. Kesin hükümsüzlük: Ehemiyetsizlik
198
a. İstenerek yaratılan irade bozukluğu halleri: muvazaalı ve ciddi olmayan işlemler
198
(1) Muvazaalı işlemeler
198
(2) Ciddi olmayan hukuki işlemler
199
(2) Sosyal hizmet kuruluşları lehine vasiyetname yapılabilir mi?
202
3. İptal edilebilirlik
203
c. İrade bozuklukları
209
B. Hükümsüzlük Sebepleri
214
1. Porok subyekta: Süjeye (irade beyanı sahibine) ilişkin gerekliliklerde eksiklik
214
b. Kısıtlıların durumu
214
(1) Kumar, alkol veya uyuşturucu bağımlılığı nedeniyle kısıtlanma halinde
215
(2) Psikolojik bozuluk nedeniyle kısıtlanma halinde
215
2. Porok voli: İrade ve irade beyanına ilişkin gerekliliklerde eksiklik
216
b. Ayırt etme gücünden yoksunluk
217
3. Porok formı: Şekil eksikliği
220
4. Porok soderzhaniya: İçerik bozukluğu
222
ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLARIN HÜKÜMSÜZLÜĞÜNE İLİŞKİN DAVALAR
A. Ölüme bağlı tasarrufun iptali davası
225
1. İptal davasının hukuki niteliği
225
2. Görevli ve yetkili mahkeme
226
3. İptal davasında taraf sıfatı
226
a. Davacı sıfatı (aktif husumet)
227
(2) Miras hukuku kapsamındaki (doğrudan) menfaatler
228
(3) Dava açabilecek kişiler
229
i. Mirasçı–vasiyet alacaklısı
229
ii. Son mirasçı sıfatıyla Devlet (Hazine)
230
iii. Vasiyeti yerine getirme görevlisi
231
b. Davalı sıfatı (pasif husumet)
232
(2) Henüz ana rahmine düşmemiş (döllenmemiş) olan bir “varlığın” (nondum conceptus) davalı sıfatı
233
4. Hak düşürücü süreler
236
5. İptal kararının etkisi
242
b. Taraflar arası (inter partes) etki
243
(1) Kişiler bakımından
243
(2) Ayrı ayrı tasarruflar bakımından
245
c. Kısmi hükümsüzlükten ayırma
246
B. Ölüme bağlı tasarrufun hükümsüzlüğüne ilişkin tespit davası
248
2. Hukuki yararın (menfaatin) varlığı
249
3. Tespit kararının etkisi
251
II. Azerbaycan hukukunda
252
A. Azerbaycan Yargı Sistemi
252
B. Vasiyetnamenin hükümsüzlüğüne ilişkin davalar
253
C. Vasiyetnamenin hükümsüzlüğü davalarında görevli ve yetkili mahkeme
253
D. Mirasbırakan vasiyetnamenin iptali davası açabilir mi?
253
2. Ortak vasiyetnamenin iptali
255
2. AzMM m. 354.2’nin uygulanabilirliği sorunu
257
F. Mirasbırakanın sakatlanmış ölüme bağlı tasarrufu onaylamasının sonuçları
258
G. Vasiyetnamenin iptalinin sonuçları
260
A. Rusya Federasyonu Yargı Sistemi
261
B. Vasiyetname ve miras sözleşmesinin hükümsüzlüğüne ilişkin davalar
262
C. Vasiyetname ve miras sözleşmesinin hükümsüzlüğü davalarında görevli ve yetkili mahkeme
262
D. İptal davasının tarafları
262