Uluslararası Andlaşmalarda Şartların Esaslı Değişimi: Rebus Sic Stantibus İlkesi Dr. Damla Akkaya  - Kitap

Uluslararası Andlaşmalarda Şartların Esaslı Değişimi: Rebus Sic Stantibus İlkesi

1. Baskı, 
Ocak 2021
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
224
Barkod:
9789750265631
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Kitabın Fiyatı:
335,00
İndirimli (%83):
58,00
Stoktan hemen gönderilir.
Kitabın Açıklaması
Kelime anlamı olarak koşulların olduğu gibi kalması anlamına gelen rebus sic stantibus, andlaşmalar hukukunun en eski ilkelerinden biridir. Bir andlaşmanın akdedildiği şartların esaslı olarak değişmesi durumunda, bu değişikliklerin andlaşma üzerindeki etkileri rebus sic stantibus ilkesi çerçevesinde belirlenmektedir. Rebus sic stantibus ilkesi, uluslararası hukukun gelişimine paralel olarak çeşitli evrelerden geçmiş, zaman içinde ilkenin hem hukuki niteliği hem de kapsam, koşul ve andlaşma üzerindeki etkileri değişim göstermiştir.
Eserde öncelikle rebus sic stantibus ilkesinin günümüz uluslararası hukukundaki hukuki niteliği tespit edilmiş sonrasında ise ilkenin kapsam, koşul ve hukuki etkileri ayrıntılarıyla açıklanmıştır. Bu çerçevede oldukça ayrıntılı bir çalışma olan eser, doktrine andlaşmalar hukuku konusunda önemli katkı sağlamaktadır.
Rebus sic stantibus ilkesi yalnızca bilimsel açıdan değil; Türkiye'nin güncel uluslararası meseleleri bakımından da önem arz etmektedir. Bu özelliğiyle çalışma, uluslararası hukuk doktrinine sağladığı katkının yanı sıra uygulamacılar açısından da bir başvuru kaynağı niteliğindedir.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Rebus Sic Stantibus İlkesinin Tarihsel Gelişimi
.
Rebus Sic Stantibus İlkesinin Uluslararası Örf ve Adet Hukuku Kuralı Niteliği
.
Rebus Sic Stantibus İlkesinin Andlaşma Üzerindeki Hukuki Etkileri, Kapsamı ve Koşulları
Kitapla İlgili Kategoriler
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
5
Kısaltmalar 
13
1. GİRİŞ 
15
2. REBUS SIC STANTIBUS İLKESİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ 
25
2.1. ORTAÇAĞ 
26
2.2. KLASİK DÖNEM 
29
2.3. VİYANA KONGRESİ VE I. DÜNYA SAVAŞI ARASI DÖNEM 
33
2.3.1. Kuramsal Çerçeve 
33
2.3.2. Devlet Uygulamaları 
36
2.3.2.1. Karadeniz’in Tarafsızlaştırılmış Statüsünün Sona Ermesi (1871) 
36
2.3.2.2. Batum’daki Serbest Limanın Kapatılması (1886) 
37
2.3.2.3. Clayton–Bulwer Andlaşması’nın Sona Ermesi (1901) 
38
2.3.2.4. Avusturya–Macaristan’ın Bosna ve Hersek’i İlhakı (1908–1909) 
39
2.4. İKİ DÜNYA SAVAŞI ARASINDAKİ DÖNEM 
40
2.4.1. Kuramsal Çerçeve 
40
2.4.2. Devlet Uygulamaları 
44
2.4.2.1. Tunus ve Fas Vatandaşlık Kararnameleri Meselesi 
44
2.4.2.2. Türk Kapitülasyonlarının Sona Ermesi (1923) 
46
2.4.2.3. Çin’de Uygulanan Ülke–Dışılık Rejiminin Sona Ermesi (1920/1947) 
48
2.4.2.4. Mısır Kapitülasyonlarının Sona Ermesi (1937) 
50
2.4.2.5. Fransa’nın ABD’ye Olan Savaş Borçlarının Askıya Alınması (1932–1941) 
51
2.4.2.6. Uluslararası Yükleme Hattı Sözleşmesi’nin Askıya Alınması (1941) 
52
2.5. SOVYET TEORİSİNDE REBUS SIC STANTIBUS 
53
2.6. İSLAM HUKUKU TEORİSİNDE REBUS SIC STANTIBUS 
56
3. REBUS SIC STANTIBUS İLKESİNİN ULUSLARARASI ÖRF VE ADET HUKUKU KURALI NİTELİĞİ 
61
3.1. DEVLET UYGULAMALARINDA REBUS SIC STANTIBUS 
65
3.1.1. Türk Boğazlarının Silahsızlandırılmış Statüsünün Sona Ermesi (1936) 
67
3.1.2. İngiliz–Mısır İttifak Andlaşması’ nın Sona Ermesi (1945–1954) 
70
3.1.3. Fransa’nın NATO Entegre Komuta Sistemi’nden Çekilmesi ve Bu Çerçevede Akdedilmiş İkili Andlaşmaları Sona Erdirmesi (1966–1967) 
72
3.1.3.1. Alman–Fransız Andlaşmaları 
74
3.1.3.2. Amerikan–Fransız Andlaşmaları 
75
3.1.3.3. Değerlendirme Yerine 
76
3.1.4. Irak–İran Sınır Andlaşması Uyuşmazlığı (1969) 
77
3.1.5. Avrupa Ekonomik Topluluğu ve Lomé Sözleşmeleri 
79
3.1.6. Hollanda’nın Hollanda–Surinam Kalkınma İşbirliği Andlaşması’nı Askıya Alması (1982) 
82
3.1.7. Polonya’nın Çeşitli Andlaşmaları Sona Erdirmesi (1999) 
84
3.1.8. ABD’nin Anti–Balistik Füze Andlaşması’ndan Çekilmesi (2001) 
87
3.1.9. Rusya’nın Plütonyumun Yönetilmesi ve İmhası Anlaşması’nı Askıya Alması (2016) 
89
3.1.10. Danimarka ve Dublin III Tüzüğü (2017) 
92
3.1.11. Brexit Süreci ve Rebus Sic Stantibus (2019) 
98
3.2. VİYANA ANDLAŞMALAR HUKUKU SÖZLEŞMESİ VE REBUS SIC STANTIBUS 
102
3.3. YARGI KARARLARI 
109
3.3.1. Güneybatı Afrika’nın Uluslararası Statüsü (1950) 
111
3.3.2. Balıkçılık Yetki Davaları (1973) 
115
3.3.3. Gabcikovo–Nagymaros Projesi Davası (1997) 
120
3.3.4. Racke Davası (1998) 
124
3.4. DEĞERLENDİRME 
127
4. REBUS SIC STANTIBUS İLKESİNİN ANDLAŞMA ÜZERİNDEKİ HUKUKİ ETKİLERİ, KAPSAMI VE KOŞULLARI 
133
4.1. REBUS SIC STANTIBUS İLKESİNİN ANDLAŞMA ÜZERİNDEKİ HUKUKİ ETKİLERİ 
133
4.1.1. Andlaşmanın Sona Erdirilmesi ve Askıya Alınması 
133
4.1.1.1. Andlaşmanın Sona Erdirilmesin ve Askıya Alınmasında İzlenecek Usul 
135
4.1.1.1.1. Bildirim 
136
4.1.1.1.2. Bildirimin İçeriği 
137
4.1.1.1.3. Bildirimin Şekli 
137
4.1.1.1.4. Süre Sınırlandırması 
137
4.1.1.1.5. Bildirime İtiraz Edilmesi 
140
4.1.1.1.6. Bildirimde Belirtilen Tedbirlerin Yerine Getirilmesi 
141
4.1.1.1.7. Bildirimin Geri Alınması 
142
4.1.1.2. Sona Ermenin veya Askıya Almanın Gerçekleşmesi 
143
4.1.1.3. Uyuşmazlıkların Çözümü 
143
4.1.1.4. Uyuşmazlıkların Çözüm Yollarının Sonuç Vermemesi 
148
4.1.1.5. Prosedüre İlişkin Düzenlemelerin Hukuki Niteliği 
149
4.1.2. Andlaşmanın Gözden Geçirilmesi 
154
4.1.2.1. Terim Sorunu 
154
4.1.2.2. Rebus Sic Stantibus İlkesinin Hukuki Etkisi Olarak Gözden Geçirme 
155
4.1.2.3. Viyana Andlaşmalar Hukuku Sözleşmesi ve Andlaşmanın Gözden Geçirilmesi 
156
4.1.2.4. Andlaşmanın Gözden Geçirilmesinde İzlenecek Usul 
157
4.1.2.5. Değerlendirme 
160
4.2. REBUS SIC STANTIBUS İLKESİNİN KAPSAM VE KOŞULLARI 
161
4.2.1. Değişikliğin Esaslı Olması 
161
4.2.2. Değişikliğin Andlaşmanın Akdedildiği Sırada Var Olan Şartlara İlişkin Olması 
163
4.2.3. Değişikliğe Uğrayan Şartın Tarafların Andlaşma ile Bağlanma Rızalarının Asli Temelini Oluşturuyor Olması 
164
4.2.4. Değişikliğin İcra Edilecek Yükümlülüklerin Kapsamını Köklü Şekilde Değiştirme Etkisine Sahip Olması 
170
4.2.5. Değişikliğin Taraflarca Öngörülememesi 
171
4.2.6. Rebus Sic Stantibus İlkesine Başvurma Hakkının Kaybı 
171
4.2.6.1. Feragat 
172
4.2.6.2. Zımni Kabul 
173
4.2.7. Rebus Sic Stantibus İlkesinin Uygulanmayacağı Haller 
175
4.2.7.1. Sınır Tesis Eden Andlaşmalar 
176
4.2.7.2. Esaslı Değişikliğin Ona Başvuran Tarafın Önceki Hukuka Aykırı Fiilinin Sonucu Olması 
178
4.2.8. Viyana Andlaşmalar Hukuku Sözleşmesi Düzenlemesi Dışında Bırakılan Andlaşmalara Halefiyet ve Silahlı Çatışmaların Andlaşmalara Etkisi Konularının Rebus Sic Stantibus İlkesi ile İlişkisi 
180
4.2.8.1. Andlaşmalara Halefiyet ve Rebus Sic Stantibus İlkesi 
181
4.2.8.1.2. 1978 Halefiyet Sözleşmesi’nde Düzenlenen ‘Şartların Esaslı Değişimi’ Koşulu 
183
4.2.8.2. Silahlı Çatışmalar ve Rebus Sic Stantibus 
184
5. SONUÇ 
187
Kaynaklar 
191
Kavramlar Dizini 
219