Ulusal ve Uluslararası Mevzuat Çerçevesinde Engelli Hakları,
Yaşanan Sorunlar ve Çözüm Önerileri Sempozyumu
MEVZUAT ÇERÇEVESİNDE ENGELLİ HAKLARI,
YAŞANAN SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
Doç. Dr. İpek SAĞLAM ¦ Doç. Dr. Özlem KARAMAN COŞGUN
Akademik ve Mesleki Yayınlar
Ulusal ve Uluslararası Mevzuat Çerçevesinde Engelli Hakları, Yaşanan Sorunlar ve
Çözüm Önerileri Sempozyumu
Editörler: İpek SAĞLAM ¦ Özlem KARAMAN COŞGUN
Birinci Baskı: Aralık 2019
Sayfa Tasarımı:
168 Sayfa, 16x23,5 cm.
5. Eşitlik İlkesi
6. Engellilerin Korunması
© Seçkin Yayıncılık San. ve Tic. A.Ş.
Bu kitabın her türlü yayın hakkı Seçkin Yayıncılık San. ve Tic. A.Ş.’ye aittir. Yayınevinin yazılı izni olmadan, tanıtım amaçlı toplam bir sayfayı geçmeyecek alıntılar hariç olmak üzere, hiçbir şekilde kitabın tümü veya bir kısmı herhangi bir ortamda yayımlanamaz ve çoğaltılamaz.
Mustafa Kemal Mah. 2158. Sokak No: 13 Çankaya/ANKARA
İstanbul Çağlayan Adliyesi
D Blok 2. Bodrum Kat No: 5
Tel: (216) 303 20 00 / 5462
Strazburg Cad. 23/B Sıhhiye
Web Sitesi: www.seckin.com.tr
Seçkin Yayıncılık Sertifika No: 12416
Meteksan Matbaacılık ve Teknik Sanayi Ticaret A.Ş. – Sertifika No: 13563
Beytepe Köyü No: 3 06800 Bilkent – Çankaya/ANKARA – Tel: (312) 266 44 10
“Ulusal ve Uluslararası Mevzuat Çerçevesinde Engelli Hakları, Yaşanan Sorunlar ve Çözüm Önerileri Sempozyumu”nun düzenlenmesi fikri, 2018 yılı sonbaharında Marmara Üniversitesi Engelli Öğrenci Birimi Koordinatörü Öğretim Görevlisi Zuhal Pek’in, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Serap Helvacı ile istişareleri neticesinde ortaya çıkmıştır. Prof. Dr. Serap Helvacı’nın önderliğinde, Öğretim Görevlisi Zuhal Pek, proje yürütücüsü Doç. Dr. İpek Sağlam, Doç. Dr. Özlem Karaman Coşgun, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Engelli Öğrenci Danışmanı Dr. Öğr. Üyesi Hanife Doğrusöz Koşut, Av. Hüseyin Varol ve Arş. Gör. Kardelen Kıraç tarafından sempozyum hazırlık çalışmaları yürütülmüştür. Marmara Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi’nin (BAPKO) desteği ile sempozyum, 16.05.2019 tarihinde düzenlenmiştir . Sempozyumda engelli haklarının özel hukuk ve kamu hukuku kapsamında ele alınması, karşılaşılan sorunların tartışılması ve bunlara somut çözüm önerileri sunulması hedeflenmiştir. Bu bilimsel çalışma, yargı mensuplarının, idari sorumluluk üstlenenlerin, akademisyenlerin ve sorunları günlük hayatında yaşayanların değerli katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Sunulan tebliğlerin basılı hale getirilerek kalıcılığının sağlanmasının, yaşanan sorunların çözümüne bir nebze de olsa katkıda bulunacağını ümit etmekteyiz.
Bu sempozyumun hayata geçirilmesinde ve sunulan tebliğlerin yayımlanmasında desteklerini bizden hiçbir zaman esirgemeyen Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanımız Sayın Prof. Dr. Serap Helvacı’ya, üniversitemiz bünyesinde tüm mesaisini bu ideal amaç için vakfeden Sayın Zuhal Pek’e, değerli sunumları ile bizleri onurlandıran tebliğ sahiplerine, tebliğlerin sunumu sırasında bizlerle deneyimlerini paylaşan ve katkı sunan kıymetli katılımcılara, tüm süreçte akademik yoğunluğuna rağmen bu ideal amaç için vaktini ayıran Medeni Hukuk Anabilim Dalı Araştırma Görevlisi Sayın Kardelen Kıraç’a, mali desteğini esirgemeyerek bu organizasyona katkılarını sunan Marmara Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi’ne, basım ve yayım aşamasında emeği geçen Seçkin Yayınevi’nin tüm çalışanlarına şükranlarımızı sunarız. Bu yöndeki bilimsel çalışmalara ışık tutması temennisiyle…
Doç. Dr. İpek SAĞLAM – Doç. Dr. Özlem KARAMAN COŞGUN
Görme Engellilerin Yükseköğretime Girişinde Yaşanan Sorunlar
9
Prof. Dr. Turan YILDIRIM ¦ Muhammed DALAK
Zihinsel Engelli Kişilerin Yargıya Erişim Hakkı ve Ehliyet Sorunu
21
Bir İnsan Hakkı Olarak “Engelli Bireyin Çalışma Hakkı”
41
Kambiyo Senedi İle Borçlanma Ehliyeti Bakımından Engellilik
49
Dr. Öğr. Üyesi Hanife DOĞRUSÖZ KOŞUT
İş Hukukunda Engellilik Temelinde Ayırımcılık
81
Dr. Öğr. Üyesi Canan ÜNAL
Engelliliğin Yaşlılık Aylığına Hak Kazanma Koşullarına Etkisi
99
Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Halis KARAMAN
Anayasa Mahkemesi Kararları Işığında Engelli Hakları ve Engellilerin Korunması
121
Dr. Fatma KARAMAN ODABAŞI
Engellilerin Ceza Hukuku Bakımından Korunması
141
Dr. Öğr. Üyesi Zafer İÇER
Engellilerin Adalete Erişim Hakkı ve Türkiye'de Mevcut Durum:
Yargısal ve Yargısal Benzeri Usuller Bağlamında Bir Değerlendirme
167
Dr. Öğr. Üyesi Ulaş KARAN