Hukuki Açıdan Güvence Hesabı Dr. Salih Uçar  - Kitap
Hukuki Açıdan

Güvence Hesabı

1. Baskı, 
Haziran 2025
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
17x25
Sayfa:
304
Barkod:
9786253773038
Kapak Türü:
Ciltli
Fiyatı:
780,00
Temin süresi 2-3 gündür.
Kitabın Açıklaması
Bu çalışma, "Hukuki Açıdan Güvence Hesabı" isimli doktora tezinin başarı ile savunulmasının ardından birtakım küçük ekleme ve düzeltmeler yapılarak yayına hazırlanmış halidir. Uygulamada Güvence Hesabı ile ilgili davalara sıkça rastlanılmasına rağmen şimdiye kadar konuyu detaylı olarak inceleyen bir doktora tezinin olmaması konunun seçilmesinde önemli rol oynamıştır.
Çalışmamızda, Güvence Hesabının yapısı, kapsamında yer alan zorunlu sigortalar, Hesaba başvuru koşulları, zarar görenlere ödenen tazminatın rücu edilmesine ilişkin esaslar ve son olarak Güvence Hesabı ile ilgili davalarda yetki, görev ve zamanaşımı konuları üzerinde durulmuştur. Bu hususlar incelenirken konu hakkında yeterli kaynak olmaması sebebiyle sigorta kavram ve verilerinden faydalanılmış, ayrıca uygulayıcılar için yol gösterici olması bakımından Yargıtay ilgili Dairelerinin güncel kararları da eklenerek tartışmalı konular hakkında çözüm önerileri getirilmiştir.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Güvence Hesabının Kuruluşu, İşlevi ve Kapsamında Yer Alan Zorunlu Sigortalar
.
Güvence Hesabının Sorumluluğunun Kapsamı
.
Güvence Hesabına Başvuru Esasları ve Ödeme, Rücu ve Halefiyet, Görevli ve Yetkili Mahkeme İle Arabuluculuğa Başvuru, Zamanaşımı
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 
7
İÇİNDEKİLER 
9
KISALTMALAR 
17
GİRİŞ 
19
BİRİNCİ BÖLÜM
GÜVENCE HESABININ KURULUŞU, İŞLEVİ VE KAPSAMINDA YER ALAN ZORUNLU SİGORTALAR
1. GÜVENCE HESABI 
23
1.1. Tanım ve Tarihsel Gelişim 
23
1.2. Amacı 
27
1.3. Yapısı 
30
1.4. Güvence Hesabının Tüzel Kişiliğe Sahip Olup Olmadığı Meselesi 
31
1.5. Gelir Kaynakları ve Giderler 
33
1.6. Güvence Hesabının Sorumluluğunun Hukuki Niteliği 
34
1.7. Yabancı Hukuk Sistemlerinde 
38
1.7.1. Alman hukukunda 
38
1.7.2. İsviçre hukukunda 
39
2. GÜVENCE HESABININKAPSAMINDA YER ALAN ZORUNLU SİGORTALAR 
39
2.1. Sigorta Kavramı 
40
2.2. Sigorta Türleri 
41
2.3. Zorunlu Sigorta 
43
2.3.1. Kavram 
43
2.3.2. Özellikleri 
45
2.4. Türk Hukukunda Zorunlu Sigorta Türleri 
47
2.4.1. Zorunlu nitelikteki zarar sigortaları 
48
2.4.1.1. Zorunlu nitelikteki mal sigortaları 
48
2.4.1.2. Zorunlu nitelikteki sorumluluk sigortaları 
49
2.4.2. Zorunlu nitelikteki can sigortaları 
53
2.5. Güvence Hesabının Kapsamında Yer Alan Zorunlu Sigortalar 
54
2.5.1. Karayolları motorlu araçlar zorunlu mali sorumluluk
sigortası 
57
2.5.1.1. Hukuki düzenlemeler 
57
2.5.1.2. Özellikleri 
58
2.5.1.2.1. Taşıt yönünden uygulama alanı 
59
2.5.1.2.2. Yer yönünden uygulama alanı 
61
2.5.1.2.3. Kişi yönünden uygulama alanı 
62
2.5.1.2.4. Zararın türü yönünden uygulama alanı 
63
2.5.1.2.5. Teminat dışında kalan haller 
64
2.5.1.3. Taraflar 
70
2.5.1.3.1. Sigortacı 
70
2.5.1.3.2. Sigorta ettiren 
70
2.5.1.3.2.1. Kavram 
70
2.5.1.3.2.2. İşletenin tespiti ve bu tespitin
Güvence Hesabı bakımından
taşıdığı önem 
71
2.5.1.3.2.3. Gerçek işleten 
74
2.5.1.3.2.3.1. Araç sahibi 
74
2.5.1.3.2.3.2. Aracı mülkiyeti muhafaza
kaydıyla satın alan kişi 
75
2.5.1.3.2.3.3. Aracı uzun süreli kiralayan, ariyet (kullanım ödüncü) veya rehin alan 
76
2.5.1.3.2.4. Farazi işletenler (işleten gibi
sorumlu olanlar) 
77
2.5.1.3.2.4.1. Motorlu araçlarla ilgili
mesleki faaliyette bulunanlar 
78
2.5.1.3.2.4.2. Yarış düzenleyicileri 
79
2.5.1.3.2.4.3. Motorlu aracı çalan veya
gasbeden kişiler 
80
2.5.1.3.2.4.4. Aracın bağlı olduğu teşebbüs
sahibi 
81
2.5.2. Karayolu yolcu taşımacılığı zorunlu koltuk ferdi kaza
sigortası 
81
2.5.2.1. Hukuki düzenlemeler 
81
2.5.2.2. Özellikleri 
82
2.5.2.3. Taraflar 
85
2.5.3. Tehlikeli maddeler ve tehlikeli atık zorunlu mali
sorumluluk sigortası 
86
2.5.3.1. Hukuki düzenlemeler 
86
2.5.3.2. Özellikleri 
87
2.5.3.3. Taraflar 
89
2.5.4. Tüpgaz zorunlu sorumluluk sigortası 
90
2.5.4.1. Hukuki düzenlemeler 
90
2.5.4.2. Özellikleri 
90
2.5.4.3. Taraflar 
94
2.5.5. Maden çalışanları zorunlu ferdi kaza sigortası 
94
2.5.5.1. Hukuki düzenlemeler 
94
2.5.5.2. Özellikleri 
95
2.5.5.3. Taraflar 
99
2.5.5.3.1. Sigortacı 
99
2.5.5.3.2. Sigorta ettiren 
99
2.5.5.3.3. Sigortalı 
101
2.6. Olması Gereken Hukuk Açısından (De Lege Ferenda): Güvence
Hesabının Kapsamında Yer Alması Gereken Sigortalar 
101
İKİNCİ BÖLÜM
GÜVENCE HESABININ SORUMLULUĞUNUN KAPSAMI
1. GÜVENCE HESABININ SORUMLULUĞUNU DOĞURAN HALLER 
103
1.1. Temel Şart; Zararın, Güvence Hesabının Sorumluluğu Altındaki Zorunlu Sigortaların Kapsamına İlişkin Bir Faaliyet Nedeniyle Doğmuş Olması 
103
1.2. Özel Şartlar 
105
1.2.1. Sigortalının veya sigortayı yaptırmakla sorumlu olanın
tespit edilememesi 
106
arasında fark bulunması 
109
1.2.2.1. Sorumluluk sigortasının bulunmaması 
109
1.2.2.2. Zorunlu sigorta teminat limitleri ile sigorta poliçesinde belirtilen limit arasında fark olması 
112
1.2.3. Sigorta şirketinin iflası ya da mali bünye zaafiyeti nedeniyle sürekli olarak bütün branşlarda ruhsatlarının iptal edilmesi 
115
1.2.3.1. Sigorta şirketinin iflası 
115
1.2.3.2. Sigorta şirketinin mali bünye zaafiyeti nedeniyle
sürekli olarak bütün branşlarda ruhsatlarının
iptal edilmesi 
119
1.2.3.3. İflas ve ruhsat iptali dışındaki ödeme güçsüzlüğü
hallerinde hukuki durum 
122
1.2.4. Çalınmış veya gasbedilmiş bir aracın karıştığı kazada
işletenin sorumlu tutulamaması 
123
1.2.5. Yeşil kart sigortası ile ilgili Türkiye Motorlu Taşıt
Bürosunca yapılacak ödemeler için Büro tarafından
başvuru 
132
1.2.6. Cumhurbaşkanının gerekli görülen hallerde, eşyaya
gelecek zararların kısmen veya tamamen Hesaptan
karşılanmasına karar vermesi 
138
2. GÜVENCE HESABININ SORUMLULUĞUNUN SINIRI VE GİDERMEKLE
YÜKÜMLÜ OLDUĞU ZARAR 
138
2.1. Güvence Hesabının Sorumluğunun Sınırı 
138
2.2. Güvence Hesabının Gidermekle Yükümlü Olduğu Zarar 
140
2.2.1. Genel olarak zarar kavramı 
142
2.2.2. Bedensel zarar kavramı 
144
2.2.3. Bedensel zararın kapsamı 
149
2.2.3.1. Tedavi giderleri 
149
2.2.3.1.1. Tedavi gideri kavramı ve kapsamı 
149
2.2.3.1.2. KTK m. 98 karşısında Güvence Hesabının tedavi giderlerinden
sorumlu olup olmayacağı meselesi 
155
2.2.3.2. Kazanç kaybı 
162
2.2.3.2.1. Kavram ve hukuki nitelik 
162
2.2.3.2.2. Kazanç kaybının tespiti 
165
2.2.3.3. Çalışma gücünün azalmasından ya da
yitirilmesinden doğan kayıplar 
173
2.2.3.3.1. Kavram ve hukuki nitelik 
173
2.2.3.3.2. Çalışma gücünün azalması ya da yitirilmesi sebebiyle kaybın tespiti 
174
2.2.3.4. Ekonomik geleceğin sarsılmasından doğan
kayıplar 
180
2.2.4. Özellikli bir durum: Destekten yoksun kalma tazminatı 
183
2.2.4.1. Tanımı ve amacı 
184
2.2.4.2. Özellikleri 
185
2.2.4.3. Unsurları 
188
2.2.4.4. Güvence Hesabının destekten yoksun kalma tazminatından sorumlu olup olmadığı sorunu 
190
2.2.4.4.1. Öğretideki görüşler 
190
2.2.4.4.2. Yargıtayın görüşü 
191
2.2.4.4.3. Görüşlerin değerlendirilmesi ve
görüşümüz 
191
2.2.5. Ölüme bağlı diğer zararlar 
193
2.2.5.1. Cenaze giderleri 
193
2.2.5.2. Ölüm hemen gerçekleşmemişse tedavi giderleri ile çalışma gücünün azalmasından ya da yitirilmesinden doğan kayıplar 
195
2.2.6. Maddi zararlar (Eşyaya verilen zararlar) 
196
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
GÜVENCE HESABINA BAŞVURU ESASLARI VE ÖDEME, RÜCU VE HALEFİYET, GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME İLE ARABULUCUĞA BAŞVURU, ZAMANAŞIMI
1. GÜVENCE HESABINA BAŞVURU ESASLARI VEÖDEME 
199
1.1. Güvence Hesabına Başvurabilecek Kişiler 
199
1.2. Başvuru Şekli ve Süresi 
200
1.3. Başvuru Hakkı Sahibinin Bilgi Verme Yükümlülüğü 
201
1.4. Başvurunun Değerlendirilmesi 
202
1.5. Güvence Hesabının Ödeme Yükümlülüğünün Muacceliyeti 
203
1.5.1. Genel olarak muacceliyet kavramı 
203
1.5.2. Muacceliyete bağlanan hukuki sonuçlar 
204
1.5.2.1. Dava yoluna başvuru bakımından 
204
1.5.2.2. Sigorta tahkim yoluna başvuru bakımından 
206
1.5.2.3. Temerrüt bakımından 
207
1.5.3. TTK m.1427 ve KTK m.99’un kıyasen uygulanması 
208
1.5.3.1. TTK’nın 1427. maddesinin kıyasen uygulanmasının
Güvence Hesabı bakımından sonuçları 
208
1.5.3.1.1. Dava hakkı bakımından 
211
1.5.3.1.2. Sigorta Tahkim Komisyonuna başvuru
bakımından 
212
1.5.3.1.3. Temerrüt bakımından 
212
1.5.3.2. KTK’nın 99. maddesinin kıyasen uygulanmasının
Güvence Hesabı bakımından sonuçları 
213
1.5.3.2.1. Dava hakkı bakımından 
214
1.5.3.2.1.1. Dava şartının tamamlanabilir olup olmadığı 
217
1.5.3.2.1.2. Yargıtay’ın görüşü 
219
1.5.3.2.1.3. Görüşümüz 
221
1.5.3.2.2. Sigorta Tahkim Komisyonuna başvuru bakımından 
222
1.5.3.2.3. Temerrüt bakımından 
223
1.6. Ödemenin Gerçekleştirilmesine İlişkin Esaslar 
224
1.7. Ödemenin Reddi Karşısında Hak Sahiplerinin Güvence Hesabına
Karşı Başvurabileceği Hukuki Yollar 
227
1.7.1. Dava hakkı 
227
1.7.2. Sigorta Tahkim Komisyonuna başvuru hakkı 
227
1.8. Hak Sahiplerinin Zararın Sorumlularına Karşı Dava Hakkı 
231
2. RÜCU VE HALEFİYET 
232
2.1. Rücu Kavramı 
232
2.2. Halefiyet Kavramı 
233
2.3. Rücu ve Halefiyet İlişkisi 
234
2.4. Sigorta Hukuku Bakımından 
236
2.5. Güvence Hesabı Bakımından 
239
2.5.1. Yasal düzenlemeler ve düzenlemelerin tanıtılması 
239
2.5.2. İstisna: zorunlu koltuk ve maden çalışanları zorunlu ferdi
kaza sigortaları yönünden basit rücu hakkı olması 
240
2.6. Güvence Hesabının Rücu Şartları 
241
2.6.1. Güvence Hesabının sorumluluğunu gerektiren bir zararın
meydana gelmiş olması 
241
2.6.2. Güvence Hesabı tarafından ödeme yapılmış olması 
241
2.6.3. Özellikli bir durum: Güvence Hesabının lütuf ödemesi (ex
gratia) yapıp yapamayacağı sorunu 
242
2.7. Güvence Hesabının Rücu Halleri 
245
2.7.1. Zorunlu sigorta yaptırmayan veya geçerli teminat tutarları
üzerinden zorunlu sigortaları yaptırmayan kişilere rücu hakkı 
245
2.7.2. Zarardan sorumlu kişilere veya yükümlü sigorta şirketine
karşı rücu hakkı 
246
2.7.3. Sigorta şirketinin ruhsatlarının iptal edilmesi ya da iflas etmesi 
247
2.7.4. Yeşil kart sigortası kapsamında yapılan ödemeler 
247
2.8. Güvence Hesabının Rücu Davası 
248
2.8.1. Rücu davasının hukuki niteliği 
248
2.8.2. Rücu davasının hukuki sebebi 
248
2.8.3. Rücu davasının sınırı 
249
2.8.3.1. Halefiyete dayalı rücu davasında 
249
2.8.3.2. Basit rücu hakkına dayalı rücu davasında 
252
3. GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME İLE ARABULUCULUĞA BAŞVURU 
253
3.1. Güvence Hesabına Karşı Açılacak Davada Görevli ve Yetkili Mahkeme 
254
3.1.1. Görevli mahkeme 
254
3.1.1.1. Sigorta uyuşmazlıklarında görevli mahkeme 
255
3.1.1.2. Güvence Hesabına karşı açılacak davalarda görevli mahkeme 
257
3.1.2. Yetkili mahkeme 
260
3.1.2.1. Genel olarak 
260
3.1.2.2. Güvence hesabına karşı açılacak davalarda yetkili mahkeme 
261
3.2. Güvence Hesabının Açacağı Rücu Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme 
262
3.2.1. Halefiyete dayalı rücu davasında görevli ve yetkili mahkeme 
262
3.2.2. Basit rücu hakkına dayalı rücu davasında görevli ve yetkili mahkeme 
265
3.3. Arabuluculuğa Başvuru 
266
4. ZAMANAŞIMI 
268
4.1. Güvence Hesabına Karşı Açılacak Davada Zamanaşımı 
268
4.2. Güvence Hesabının Açacağı Rücu Davasında Zamanaşımı 
271
4.2.1. Halefiyete dayalı rücu davasında zamanaşımı 
271
4.2.2. Basit rücu hakkına dayalı rücu davasında zamanaşımı 
275
SONUÇ 
277
KAYNAKÇA 
291