ROMA SİYASÎ TARİHİ – ROMA HUKUK TARİHİ
§1. ROMA SİYASÎ TARİHİ
59
I. KRALLIK DÖNEMİ (M.Ö. 753 – M.Ö. 509)
61
A. Roma Şehir Devletinin Kuruluşu
61
2. Halk Meclisi (Comitia Curiata)
67
D. Hukukun Yaratıcı ve Yürürlük Kaynakları
68
1. Halk–Örf ve Âdet Hukuku
69
3. Rahip Hukukçular– Hukukçuların Görüşleri/Yorumları/Hukuk Kurallarını Biçimlendirme Faaliyetleri
71
E. Dönemin Sona Ermesi
72
II. CUMHURİYET DÖNEMİ (M.Ö. 509 – M.Ö. 27)
73
1. Consul’ler ve Diğer Magistra’lar
76
2. Halk Meclisleri (Comitia Centuriata – Comitia Curiata – Concilium Plebis)
78
D. Hukukun Yaratıcı ve Yürürlük Kaynakları
80
1. Halk–Örf ve Âdet Hukuku
80
2. Halk Meclisleri–Kanunlar
80
3. Hukukçular–Hukukçuların Görüşleri/Yorumları/Hukuk Kurallarını Biçimlendirme Faaliyetleri
83
4. Praetor’lar–Praetor Beyannameleri
85
E. Cumhuriyeti Sona Erdiren Nedenler
87
1. Roma’nın Ekonomik Yapısının Değişmesi
87
2. İktidarın Seçkinler Sınıfına ve Bu Sınıftan Oluşan Senatoya Geçmesi
88
3. Eyaletlerdeki Kötü Yönetim
89
4. Ordunun Yeniden Yapılandırılması
89
6. İtalya Konfederasyonu Halklarının Roma Vatandaşı Olma İsteği
90
III. PRINCIPATUS DÖNEMİ (M.Ö. 27 – M.S 235/284)
91
2. Cumhuriyet Dönemi’nden Gelen Magistra’lar
93
3. Princeps’e Bağlı Devlet Memurları
93
C. Hukukun Yaratıcı ve Yürürlük Kaynakları
95
1. Halk Meclisi–Kanunlar
95
2. Praetor’lar–Edictum Perpetuum
95
3. Princeps–Princeps Emirnameleri
96
4. Senato–Senato Kararları
97
5. Romalı Hukukçular–Romalı Hukukçuların Hukukî Sorunları Princeps Adına Çözme Yetkileri Sonucunda Oluşan Hukuk Kuralları
97
IV. DOMINATUS DÖNEMİ (M.S. 284 – M.S. 476/1453)
99
1. İmparator (Imperator)
101
2. İmparatora Bağlı Memurlar
102
C. Hukukun Yaratıcı ve Yürürlük Kaynakları
102
D. Roma İmparatorluğunun Sonu
103
§2. ROMA HUKUK TARİHİ
105
II. ESKİ HUKUK DÖNEMİ (M.Ö. 753–M.Ö. 150)
110
III. KLASİK–ÖNCESİ HUKUK DÖNEMİ (M.Ö. 150–M.Ö. 27)
114
A. Şehir Praetor’u (Praetor Urbanus)
114
B. Yabancılar Praetor’u (Praetor Peregrinus)
116
2. Yabancılar Praetoru’nun Yarattığı Hukuk: Ius Gentium
118
IV. KLASİK HUKUK DÖNEMİ (M.Ö. 27– M.S. 250)
124
A. Döneme Genel Bakış
124
B. Ius Publice Respondendi
126
C. Klasik Hukuk Dönemi Hukukçuları
127
V. KLASİK–SONRASI HUKUK DÖNEMİ (M.S. 250–M.S. 527)
134
VI. IUSTINIANUS DÖNEMİ (M.S. 527–M.S. 565)
137
A. Döneme Genel Bakış
137
B. Iustinianus Derlemesinden Önceki ve Sonraki Bilgi Kaynakları
138
C. Iustinianus Derlemesi (Corpus Iuris Civilis)
139
2. Digesta (Pandectae)
141
VII. ROMA HUKUKU’NUN GÜNÜMÜZE DEĞİN GELİŞİMİ VE ETKİSİ
144
D. Ortak Hukuk (Ius Commune)
149
§1. ROMA ÖZEL HUKUKU SİSTEMİ
155
II. ROMA ÖZEL HUKUKU SİSTEMİ’NİN TÜRK HUKUKUNA ETKİSİ
158
A. Etimolojik Kökeni ve Tarihsel Gelişimi
162
B. Objektif Hukuk – Sübjektif Hukuk
165
C. Ius Naturale (Doğal Hukuk)
166
1. Evrene İlişkin Hukuk Anlamında Ius Naturale
166
2. İnsanlığa İlişkin Hukuk Anlamında Ius Naturale
167
3. Kavimler Hukuku/Halklar Hukuku Anlamında Ius Naturale
170
4. İdeal Hukuk Anlamında Ius Naturale
171
5. Klasik–Sonrası Hukuk Dönemi’nde Ius Naturale
172
D. Ius Publicum (Kamu Hukuku) – Ius Privatum (Özel Hukuk)
172
1. Kavramsal Belirleme
172
2. Utilitas Publica Kavramı
173
II. IUSTITIA (ADALET)
176
A. Kavramsal Belirleme
176
1. Düzeltici/Denkleştirici Adalet
180
III. AEQUITAS (HAKKANİYET/SOMUT OLAY ADALETİ)
183
IV. RERUM NATURA (EŞYANIN DOĞASI)
186
§3. DAVALARA İLİŞKİN HUKUK
191
I. KONUNUN BELİRLENMESİ
192
B. Mutlak Hak– Nispî Hak Ayırımı
198
III. ROMA HUKUKUNDA HAK VE DAVA İLİŞKİSİ
199
IV. HAKLARIN KORUNMASI
200
A. Özel Koruma Düzeni
200
a. Haklı Savunma (Meşru Müdafaa)
201
b. Zorda Kalma (Iztırar / Zaruret Hali)
202
B. Devlet Eliyle Koruma
206
1. Özel Yargılama Sistemi
206
a. Legis Actio’lar Usulü
208
2. Sistem–Dışı Yargılama
215
İNSANLARA İLİŞKİN HUKUK – KİŞİLER HUKUKU VE
§1. HAK EHLİYETİ VE KOŞULLARI
221
I. PERSONA VE STATUS KAVRAMLARI
223
II. HAK EHLİYETİNİN BAŞLANGIÇI VE SONU
226
III. KİŞİ SAYILAN VARLIKLAR
228
IV. HAK EHLİYETİNİN KOŞULLARI
232
2. Köleliğin Nedenleri
235
3. Özgürlüğün Elde Edilmesi (Azat Edilme)
236
4. Kölelerin Hukukî Konumu
238
5. Kölelerin Sosyal Konumu
240
B. Roma Yurttaşı Olmak
242
C. Baba Egemenliği Altında Bulunmamak
245
V. ROMA AİLE HUKUKUNA GENEL BAKIŞ
245
1. Kavramsal Belirleme
247
2. Aile Babası (Pater Familias)
250
3. Aile Babası Egemenliği (Patria Potestas)
250
b. Baba Egemenliğinin Sınırları
251
c. Baba Egemenliğinin Kurulma Yolları
253
dd. Persona in Mancipio
259
d. Baba Egemenliğinin Sona Ermesi
259
C. Ius Gentium Ailesi
261
§2. HUKUKÎ İŞLEM KAVRAMI
265
I. HUKUKÎ OLAY VE HUKUKÎ FİİL KAVRAMLARI
265
II. HUKUKÎ İŞLEM KAVRAMI
268
A. Kavramsal Belirleme
268
B. Hukukî İşlemin Genel Teorisinin Roma Hukukunda Yapılmamasının Nedenleri
271
C. Roma Hukukunda Hukukî İşlemi Belirten Kavramlar
272
III. HUKUKÎ İŞLEM TÜRLERİ
275
A. İrade Beyanında Bulunacak Tarafların Sayısına Göre Hukukî İşlemler
275
1. Tek Taraflı Hukukî İşlemler
275
2. Çok Taraflı Hukukî İşlemler
275
B. İrade Beyanının Şekli Bakımından Hukukî İşlemler
278
a. Terazi ve Maden Külçesi Eşliğinde (Negotia Per Aes Et Libram)
281
b. Magistra Huzurunda Terk (In Iure Cessio)
283
C. Hukukî Sonucun Doğduğu An Bakımından Hukukî İşlemler
285
D. Malvarlığına Yaptıkları Etkiye Göre Hukukî İşlemler
286
1. Taahhüt (Borçlandırıcı) İşlemleri
287
2. Tasarruf İşlemleri
287
3. Kazandırıcı İşlemler
289
E. Sebebe Bağlı Olup Olmamaları Bakımından Hukukî İşlemler
289
§3. HUKUKÎ İŞLEM EHLİYETİ VE EK DAVALAR
291
I. HUKUKÎ İŞLEM EHLİYETİ
292
A. Kavramsal Belirleme
292
a. Ergenliğe Ermemiş Küçükler (Impuberes)
294
aa. 0–7 Yaş Aralığındakiler (Infantes)
294
bb. 7–14 (Kadınlar için 12) Yaş Aralığındakiler (Impuberes Infantia Maiores)
295
b. Ergenliğe Ermiş Küçükler (Puberes Minores)
298
a. Roma Ailesinde Kadın
303
b. Eski Hukuk Dönemi’nde Kadının Hukukî İşlem Ehliyeti
304
c. Klasik Hukuk ve Iustinianus Dönemleri’nde Kadının Hukukî İşlem Ehliyeti
306
C. Vesayet (Tutela) ve Kayyımlık (Cura)
308
II. EK DAVALAR (ACTIONES ADIECTICIAE QUALITATIS)
311
3. Actio de in Rem Verso
318
C. Ek Davalar Çerçevesinde Yapay Zekâ–Köle İlişkisi
322
§4. HUKUKÎ İŞLEMLERDE ŞART, VADE, TEMSİL
325
A. Kavram ve Unsurları
325
C. Hüküm ve Sonuçları
329
A. Kavramsal Belirleme
331
§5. HUKUKÎ İŞLEMLERİN HÜKÜMSÜZLÜĞÜ
335
I. MODERN HUKUK DOGMATİĞİNE GÖRE
335
B. Butlan (Kesin Hükümsüzlük /Batıl Hukukî İşlemler)
338
2. Kısmî Butlan (Kısmî Kesin Hükümsüzlük)
341
C. İptal Edilebilirlik (Nisbî Butlan)
342
II. ROMA HUKUKUNA GÖRE
343
A. Roma Hukukunda Hükümsüzlük Nedenleri
344
1. Başlangıçtaki İmkânsızlık
345
2. Emredici Hukuk Kurallarına Aykırılık
347
b. Hukukî İşlem Ehliyetinin Koşullarına Aykırılık
349
3. Kanuna Karşı Hile (In Fraudem Legis Agere)
351
4. Genel Ahlâka Aykırılık
352
a. Kavramsal Belirleme
352
3. Tarafların İsteğiyle Yaratılan Uygunsuzluk Halleri
359
a. Latife Beyanı (Iocandi Causa)
359
b. Zihnî Kayıt (Reservatio Mentalis)
359
c. Muvazaa (Simulatio)
360
aaa. Hukukî İşlemin Niteliğinde Hata (Error in Negotio)
367
bbb. Hukukî İşlemin Konusunda Hata (Error in Corpore)
367
ccc. Şahısta Hata (Error in Persona)
368
bb. Temel Hatası (Saikte Hata, Error in Materia, Error in Substantia, Nitelik Hatası)
369
5. Aldatma/Hile (Dolus)
372
6. Korkutma/Tehdit (Metus)
374
MALLARA İLİŞKİN HUKUK – BORÇLAR HUKUKU
BORÇLAR HUKUKU GENEL KISIM
§1. ROMA BORÇLAR HUKUKUNUN TÜRK BORÇLAR HUKUKUNA ETKİLERİ
379
I. ROMA BORÇLAR HUKUKUNUN DOĞUŞU
379
II. ROMA BORÇLAR HUKUKUNUN GÜNÜMÜZE ETKİSİ
381
II. BORÇ İLİŞKİSİNDEN DOĞAN HAKKIN NİTELİĞİ
387
III. BORÇ İLİŞKİSİNİN UNSURLARI
391
1. Kavramsal Belirleme
391
2. Edimin Özellikleri
394
3. Parça Borcu – Cins (Çeşit) Borcu Ayırımı
397
4. Seçimlik Borç (Obligatio Alternativa)
399
5. Eksik Borç–Tam Borç Ayırımı
400
I. KONUSUNA GÖRE SORUMLULUK (“–İLE SORUMLULUK”)
404
II. KAYNAĞINA GÖRE SORUMLULUK (“–DEN SORUMLULUK”)
409
B. Sorumluluk İlkeleri
411
1. Kusur Sorumluluğu İlkesi
411
a. Kavramsal Belirleme ve Koşulları
411
b. Kusur Kavramı ve Türleri
412
2. Kusursuz Sorumluluk İlkesi
415
3. TBK’da Sözleşme Dışı Sorumluluk Alanında Kabul Edilen İlkeler
417
C. Roma Hukukunda Sebep Olma ve Kusur
418
1. Haksız Fiiller Alanında
418
a. Eski Hukuk Dönemi’ne Egemen Olan Sonuç Sorumluluğu
418
b. Dolus’tan Sorumluluk
419
c. Culpa’dan Sorumluluk
420
2. Sözleşmeler Alanında
424
a. Custodia Sorumluluğu
425
b. Dolus (Kast) Sorumluluğu
427
c. Culpa (İhmal) Sorumluluğu
429
aa. Kavramsal Belirleme
429
bb. Culpa Lata (Ağır İhmal)
430
cc. Culpa Levis (Hafif İhmal)
430
aaa. Soyut ölçü (culpa in abstracto)
431
bbb. Somut ölçü (culpa in concreto)
431
dd. Culpa In Eligendo
433
d. Diligentia (Özen Yükümü)
434
e. Utilitas (Fayda) İlkesi
436
D. Sorumluluğun Sınırı: Casus ve Vis Maior
438
3. Ayırımda Hareket Noktası
442
4. Ayırımın Sorumluluğa Etkisi
442
§4. ZARAR VE ZARARIN TAZMİNİ
445
I. KAVRAMSAL BELİRLEME VE ZARAR TÜRLERİ
445
A. Kavramsal Belirleme
445
1. Malvarlığı Zararı – Şahısvarlığı (Kişivarlığı) Zararı
447
2. Maddî Zarar – Manevî Zarar – Duygulanım Zararı
448
aa. Fiilî Zarar (Damnum Emergens)
448
bb. Yoksun Kalınan Kazanç (Lucrum Cessans)
449
3. Doğrudan Zarar – Dolaylı Zarar
452
II. ZARAR VE TAZMİNAT BORCU DOĞURAN BİR KAYNAK OLARAK HAKSIZ FİİL
453
1. Haksız Fiilde Zarar
455
2. Haksız Fiilde Tazminat ve Belirlenmesi
457
III. ZARAR VE TAZMİNAT BORCU DOĞURAN BİR KAYNAK OLARAK SÖZLEŞME
459
1. Olumlu (Müspet) Zarar
460
2. Olumsuz (Menfi) Zarar
461
C. Culpa in Contrahendo (Sözleşme Görüşmeleri Sırasındaki Kusur)
463
V. BİRLİKTE KUSUR DURUMUNDA TAZMİNAT
466
§5. BORÇ İLİŞKİSİNİN TARAFLARININ DEĞİŞMESİ VE BORCU SONA ERDİREN NEDENLER
469
I. BORÇ İLİŞKİSİNİN TARAFLARININ DEĞİŞMESİ
469
II. BORCU SONA ERDİREN NEDENLER
471
A. Hukuk Gereği Sona Erme Nedenleri
472
2. Yenileme, Tecdit (Novatio)
473
3. İbra (Acceptilatio)
474
4. Alacaklı ve Borçlu Sıfatlarının Birleşmesi (Confusio)
475
5. Takas, Ödeşme (Compensatio)
475
6. Kusursuz Sonraki İmkânsızlık
476
B. Def’i Yoluyla Borçları Sona Erdiren Nedenler
476
1. Borcun İstenmeyeceği Anlaşması (Pactum De Non Petendo)
476
2. Uzun Zaman Geçmiş Olduğu Def’i
477
BORÇLAR HUKUKU ÖZEL KISIM
§1. BORÇLARIN KAYNAKLARI
479
§2. SÖZLEŞME (CONTRACTUS)
483
I. KAVRAMSAL BELİRLEME
486
II. TİPE VE ŞEKLE BAĞLILIK
490
B. Tipe Bağlılığın Aşılması
491
III. İRADE ÖZERKLİĞİ İLKESİ
493
IV. PACTA SUNT SERVANDA
495
V. CLAUSULA REBUS SIC STANTIBUS
496
VI. ROMA SÖZLEŞMELER SİSTEMİ
497
A. Yazılı Sözleşmeler (Litteris Contrahitur)
497
B. Sözlü Sözleşmeler (Verbis Contrahitur)
498
C. Real Sözleşmeler (Re Contrahitur)
501
1. Karz (Tüketim Ödüncü) Sözleşmesi (Mutuum)
502
a. Kurulması ve Konusu
502
b. Tarafların Hak ve Borçları
503
2. Ariyet (Kullanım Ödüncü) Sözleşmesi (Commodatum)
505
a. Kurulması ve Konusu
505
b. Tarafların Hak ve Borçları
506
aa. Ariyet Alanın Hak ve Borçları
506
bb. Ariyet Verenin Hak ve Borçları
509
3. Vedia (Saklama) Sözleşmesi (Depositum)
511
a. Tarihsel Temeli, Kurulması, Konusu
511
b. Tarafların Hak ve Borçları
512
aa. Vedia Alanın Hak ve Borçları
512
bb. Vedia Verenin Hak ve Borçları
514
4. Rehin Sözleşmesi (Pignus)
516
a. Kavramsal Belirleme ve Kurulması
516
b. Tarafların Hak ve Borçları
518
aa. Rehinli Alacaklının Hak ve Borçları
518
bb. Rehinli Borçlunun Hak ve Borçları
520
a. Kavramsal Belirleme
521
b. Fiducia Anlaşmasının Taraflar Arasındaki Etkisi
523
c. Güvenilen El Sıfatıyla Rehinli Alacaklının Hukukî Konumu
524
d. Güvenen Sıfatıyla Rehinli Borçlunun Hukukî Konumu
525
e. Hüküm ve Sonuçları
526
D. Rızaî Sözleşmeler (Consensu Contrahitur)
527
1. Kavramsal Belirleme
527
2. Fides ve Bona Fides Kavramları
529
3. İyiniyet Sözleşmelerinin Hukuk Hayatına Girmesi
530
4. Alım–Satım Sözleşmesi (Emptio Venditio)
533
a. Kavramsal Belirleme
533
e. Tarafların Hak ve Borçları
539
aaa. Edimi İfa Etme Borcu
539
bb. Satıcının Borçları
543
aaa. Edimi İfa Etme Borcu
543
ccc. Mülkiyeti Nakil İşlemlerini Yapma Borcu
545
ddd. Yan Edim Yükümlülükleri
547
aa. Kavram ve Terminoloji
547
bb. Roma’nın Çözümü: Periculum Est Emptoris
549
cc. Periculum Est Emptoris Çözümünün Kodifikasyonlara Etkisi
551
g. Satıcının Zapttan Sorumluluğu
552
aaa. Satılan Malın Mülkiyetinin Mancipatio ile Devredilmesi
554
bbb. Stipulatio Aracılığıyla Zapta Karşı Güvence Verilmesi
555
ccc. Satış Sözleşmesinden Doğan Davayla Korunması
555
h. Satıcının Ayıptan Sorumluluğu
557
aaa. Eski Hukuk Dönemi
558
aaaa. Actio de Modo Agri
558
bbbb. Garanti Stipulatio’ları
559
bbb. Klasik–Öncesi Hukuk Dönemi
559
aaaa. Aedilis’lerin Edictum’ları
559
ccc. Klasik Hukuk Dönemi
563
ddd. Iustinianus Dönemi
564
a. Kira Sözleşmesi (Locatio Conductio Rei)
567
aa. Kavramsal Belirleme, Türleri, Konusu
567
bb. Tarafların Hak ve Borçları
569
aaa. Kiracının Borçları
569
bbb. Kiralayanın Borçları
571
cc. Hasarın Üstlenilmesi
572
bbb. Hasılat Kirasında
573
b. Hizmet Sözleşmesi (Locatio Conductio Operarum)
576
aa. Kavramsal Belirleme
576
bb. Operae Illiberales – Operae Liberales Ayırımı
577
cc. Tarafların Yükümlülükleri
579
aaa. İşçinin Yükümlülüğü
579
bbb. İşverenin Yükümlülüğü
579
c. İstisna Sözleşmesi (Locatio Conductio Operis)
582
aa. Kavramsal Belirleme
582
bb. Tarafların Hak ve Borçları
584
aaa. İş Sahibinin Borçları
584
bbb. Müteahhidin Borçları
584
aaaa. Müteahhidin Custodia Sorumluluğu
584
bbbb. Müteahhidin Imperitia Sorumluluğu
585
cccc. Eseri Ortaya Çıkarma Borcu
587
dddd. Eseri Teslim Etme Borcu
587
dd. Taşıma Sözleşmesi
589
6. Şirket Sözleşmesi (Societas)
590
a. Tanım ve Tarihsel Kökeni
590
c. Hüküm ve Sonuçları
593
7. Vekâlet Sözleşmesi (Mandatum)
595
a. Kavramsal Belirleme
595
b. Vekâlet Sözleşmesinde Ücret Kararlaştırılamaması
597
d. Hüküm ve Sonuçları
599
E. İsimsiz Sözleşmeler
601
1. Roma Sözleşmeler Hukukunda Tip Zorunluluğu
601
2. İsimsiz Sözleşmelerin Gelişimi
601
a. Praetor Hukuku’nda
602
b. Klasik Hukuk Dönemi’nde
602
c. Klasik–Sonrası Hukuk Dönemi’nde
604
d. Iustinianus Dönemi’nde
606
3. Uygulamada Sık Kullanılan İsimsiz Sözleşmeler
607
a. Trampa Sözleşmesi (Permutatio)
607
b. İğreti Sözleşmesi (Precarium)
608
c. Satım İçin Bırakma Sözleşmesi (Aestimatum)
608
d. Uyuşma (Sulh) Sözleşmesi (Transactio)
608
F. Anlaşmalar (Pactum’lar)
609
1. Etimolojik ve Tarihsel Kökeni
609
2. Praetor Edictum’larında Pactum’lar
610
3. Uygulamada Sık Kullanılan Pactum’lar
611
a. Borç ödeme vaadi (Constitum)
611
b. Garanti Sözleşmesi (Receptum)
611
aa. Hakeme Tevdi (Receptum Arbitri)
612
bb. Gemicilere, Hancılara, Ahırcılara Tevdi (Receptum Nautorum, Cauponem, Stabulariorum)
612
cc. Banker Anlaşması (Receptum Argentarii)
612
c. Tahkim Anlaşması (Compromissum)
614
d. Cihaz Vaadi (Dotis Dictio–Dotis Promissio)
614
e. Bağış Vaadi (Pactum Donationis)
615
§3. SÖZLEŞME BENZERLERİ (QUASI CONTRACTUS)
617
I. VEKÂLETSİZ İŞ GÖRME (NEGOTIORUM GESTIO)
618
A. Kavramsal Belirleme
618
D. Hüküm ve Sonuçları
620
III. TESADÜFÎ MÜŞTEREK MÜLKİYET (COMMUNIO INCIDENS)
623
IV. MUAYYEN MAL VASİYETİ (LEGATUM)
624
V. SEBEPSİZ (HAKSIZ) ZENGİNLEŞME (CONDICTIO)
625
A. Kavramsal Belirleme
625
C. Hüküm ve Sonuçları
627
D. Sebepsiz Zenginleşme Davaları
628
1. Condictio Indebiti
628
2. Condictio Causa Data Causa Non Secuta
629
3. Condictio Ob Turpem Vel Iniustam Causam
629
5. Condictio Sine Causa
631
§4. HAKSIZ FİİL (DELICTUM)
633
I. KAVRAMSAL BELİRLEME
634
A. Kamu Suçları (Delicta Publica)
636
B. Özel Suçlar (Delicta Privata)
641
III. DELICTUM EHLİYETİ VE NOXAL SORUMLULUK
643
C. Hayvanların Verdiği Zarardan Sorumluluk
647
IV. DELICTUM DAVALARININ ORTAK NİTELİKLERİ
649
A. Hukuka Aykırı Davranış (Fiil, Hareket)
651
C. Uygun Nedensellik (İlliyet) Bağı
653
VI. IUS CIVILE TARAFINDAN TANINAN HAKSIZ FİİLLER
655
A. Furtum (Hırsızlık)
655
1. Kavramsal Belirleme, Türleri, Konusu ve Unsurları
655
a. Furtum Kavramı ve Türleri
655
2. On İki Levha Kanunu’nda Furtum
658
3. Praetor Hukuku’nda Furtum ve Tanınan Davalar
660
c. Condictio Ex Causa Furtiva
662
d. Actio Furti Prohibiti
663
e. Actio Furti Nec Exhibiti
663
B. Rapina (Gasp/Yağma)
663
C. Damnum Iniuria Datum (Mala Verilen Zarar)
665
1. On İki Levha Kanunu’nda Mala Verilen Zarar
665
2. Lex Aquilia’da Mala Verilen Zarar
666
a. Lex Aquilia’nın Birinci Bölümüne Göre
666
b. Lex Aquilia’nın Üçüncü Bölümüne Göre
667
3. Damnum Iniuria Datum’un Unsurları
667
b. Zararın Bedenden Bedene Verilmiş Olması
670
c. Iniuria (Hukuka Aykırılık)
673
1. Kavramsal Belirleme
677
2. On İki Levha Kanunu’nda Iniuria
678
3. Praetor Beyannamelerinde Iniuria
680
b. Convicium (Hakaret) Suçuna İlişkin Edictum
681
c. De Iniuriis, Quae Servis Fiunt Hakkındaki Beyanname
681
d. De Adtemptata Pudicitia Hakkındaki Beyanname
682
e. Ne Quid Infamandi Causa Fiat’a İlişkin Beyanname
682
4. Lex Cornelia de Iniuriis’de Iniuria
683
5. İmparator Emirnamelerinde Iniuria
683
6. Iniuria Suçundan Dolayı Açılan Davanın Özellikleri
684
VII. PRAETOR’LAR TARAFINDAN TANINAN HAKSIZ FİİLLER
685
C. Fraus Creditorum (Alacaklılara Karşı Hileli Hareketler)
689
§5. HAKSIZ FİİL BENZERLERİ (QUASI DELICTA)
693
A. Iudex, Qui Litem Suam Fecit
694
B. Actio De Effusis Vel Deiectis
695
C. Actio De Positis Vel Suspensis
696
D. Actio De Damno Aut Furto Adversus Nautas, Caupones, Stabularios
697
MALLARA İLİŞKİN HUKUK – EŞYA HUKUKU
§1. EŞYA HUKUKUNUN KONUSU – AYNÎ HAK KAVRAMI
701
I. EŞYA HUKUKUNUN KONUSU
701
A. Kavramsal Belirleme
702
B. Aynî Hak – Şahsî Hak Ayırımı
704
C. Aynî Hakka Egemen Olan İlkeler
705
2. Açıklık (Alenîyet) İlkesi
706
3. Sınırlı Sayı (Numerus Clausus) ve Tipe Bağlılık İlkesi
706
5. Kamu Güveninin (İyiniyetin) Korunması İlkesi
707
I. KAVRAMSAL BELİRLEME
709
A. Aynî Hakkın Konusunu Oluşturamayan Mallar (Res Extra Commercium)
712
1. Özel Nitelikleri Gereği Aynî Hakkın Konusunu Oluşturamayan Mallar
713
2. Hukuk Düzeni Tarafından Aynî Hakkın Konusu Olamayacağı Saptanmış Olan Mallar
713
a. Tanrısal – Dinsel Hukuk Gereğince Aynî Hak Konusu Olamayan Mallar (Res Nullius Divini Iuris)
713
aa. Res Sacrae (Kutsal Mallar, Tanrısal Mallar)
714
bb. Res Religiosae (Dinsel Mallar)
714
cc. Res Sanctae (Kutsanmış, Takdis Edilmiş Mallar)
715
b. Beşerî (İnsana İlişkin) Hukuk Gereğince Aynî Hak Konusu Olamayan Mallar (Res Nullius Humani Iuris)
716
aa. Res Communes Omnium (Herkesin Ortak Kullanımında Olan Mallar)
716
bb. Res Publicae (Kamu Malları)
717
cc. Res Universitatis (Topluluğa Ait Olan Mallar)
717
B. Aynî Hakkın Konusunu Oluşturan Mallar (Res in Commercio)
717
1. Res Corporales – Res Incorporales
718
2. Res Mancipi – Res nec Mancipi
719
3. Taşınır Mal (Res Mobiles) – Taşınmaz Mal (Res Immobiles)
721
4. Mislî Mal (Res Fungibiles) – Mislî Olmayan Mal (Res nec Fungibiles)
722
5. Kullanımı Tüketime Bağlı Mal – Kullanımı Tüketime Bağlı Olmayan Mal
723
6. Bölünebilen Mal (Res Divisibiles) – Bölünemeyen Mal (Res nec Divisibiles)
724
7. Basit Eşya – Bileşik Eşya – Eşya Birliği (Topluluğu)
725
a. Basit Eşya (Corpus Continuum)
725
b. Bileşik Eşya (Corpus ex Contingentibus)
725
c. Eşya Birliği (Corpus ex Distantibus)
726
8. Asıl Mal – Teferruat (Eklenti)
727
a. Kavramsal Belirleme
728
b. Köle Kadının Çocuğunun Semere Sayılıp Sayılmayacağı Sorunu
729
I. TANIMI, UNSURLARI, HUKUKÎ NİTELİĞİ, İŞLEVLERİ
733
A. Günümüz Hukukunun Zilyetlik Anlayışı
733
1. Kavramsal Belirleme
733
a. Fiilî Egemenlik (Possessio Corpore)
735
b. Zilyetlik İradesi (Animus Possidendi)
735
B. Roma Hukukunun Zilyetlik Anlayışı
736
C. Detentio (Vazülyetlik)
740
1. Kavramsal Belirleme
740
2. Zilyetlik Korumasından Yararlandırılan Vazülyetler
742
b. Yed–i Emin (Güvenilir El)
743
e. Uzun Süreli Kira Hakkı Sahibi
744
II. ZİLYETLİK TÜRLERİ
747
A. Aslî (Bağımsız) Zilyetlik–Ferî (Bağımlı) Zilyetlik
748
B. Dolaysız Zilyetlik–Dolaylı Zilyetlik
748
C. Haklı Zilyetlik–Haksız Zilyetlik
749
D. İyiniyetli Zilyetlik–Kötüniyetli Zilyetlik
749
III. ZİLYETLİĞİN KAZANILMASI
750
c. Hukukî İşlem Yoluyla
752
a. Kısa Elden Teslim (Brevi Manu Traditio)
753
b. Hükmen Teslim (Constitutum Possessorium)
754
IV. ZİLYETLİĞİN KAYBI
754
V. ZİLYETLİĞİN KORUNMASI
756
A. Kuvvet Kullanarak Zilyetliği Koruma
756
B. Zilyetliği Interdictum Yoluyla Koruma
757
I. KAVRAMSAL BELİRLEME
762
II. ROMA MÜLKİYETİNİN TARİHSEL KÖKENİ
765
B. Ius Civile Mülkiyeti (Dominium Ex Iure Quiritium)
769
D. Praetor Mülkiyeti (In Bonis Habere)
772
IV. MÜLKİYET HAKKININ SINIRLANMASI
774
A. Dinsel Hukuk ve Kamu Hukuku Kökenli Sınırlamalar
775
B. Özel Hukuk Kökenli Sınırlamalar
777
1. Komşuluk Hukukundan Doğan Sınırlamalar
777
2. Cautio Damni Infecti
778
C. Hakkın Kötüye Kullanılması Yasağı
779
V. MÜLKİYET HAKKININ KAZANILMASI
781
1. Sahiplenme (Occupatio)
784
2. Birleşme (Accessio)
785
a. Taşınırla Taşınırın Birleşmesi
786
b. Taşınırla Taşınmazın Birleşmesi
786
c. Taşınmazla Taşınmazın Birleşmesi
787
3. Karışma (Confusio–commixtio)
787
4. Hukukî Tağyir–İşleme (Specificatio)
787
5. Semerelerin Kazanılması
789
D. Kazandırıcı Zamanaşımı (Usucapio)
792
1. Kavramsal Belirleme
792
a. Elverişli Mal (Res Habilis)
796
b. Hukukî Neden (Titulus, Iusta Causa)
797
c. Zilyetlik (Possessio)
798
d. İyiniyet (Bonafides)
799
VI. MÜLKİYET HAKKININ KORUNMASI
801
A. Rei Vindicatio (İstihkak Davası)
801
B. Actio Negatoria in Rem (Müdahalenin Önlenmesi Davası)
802
C. Actio Publiciana in Rem
803
§5. SINIRLI AYNÎ HAKLAR (IURA IN RE ALIENA)
805
1. Taşınmaz Lehine İrtifak Hakları
809
2. Şahıs Lehine İrtifak Hakları
812
a. İntifa Hakkı (Ususfructus)
812
b. Kullanma Hakkı (Usus)
813
c. Sükna, Oturma Hakkı (Habitatio)
814
d. Kölelerin ya da Hayvanların Hizmetlerinden Yararlanma Hakkı (Operae Servorum vel Animalium)
814
B. Uzun Süreli Kira (Emphyteusis)
815
C. Üst Hakkı (Superficies)
816
D. Rehin Hakkı (Pignus)
816
1. Kavramsal Belirleme
816