Suç Teorileri (Teori, Araştırma ve Uygulamada Kriminoloji) Dr. Osman Dolu  - Kitap

Suç Teorileri

(Teori, Araştırma ve Uygulamada Kriminoloji)

4. Baskı, 
Ekim 2012
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
504
Barkod:
9789750221224
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Baskısı tükenmiştir.
Kitabın Açıklaması
Suç, öncesi, sonrası ve gerçekleştirilme anı itibariyle oldukça karmaşık ve açıklanması güç bir olgudur. Bu nedenle suçun nedenlerini izah edebilmek için yüzlerce teori ortaya atılmış, sayısız eser kaleme alınmıştır. Bu noktada Suç Teorileri, tamamlanması yedi yıla yakın bir zaman alan kapsamlı bir eser olması itibariyle suçu anlama, suçun nedenlerini izah ve suçun önlenmesi noktasında kriminoloji biliminde son 250 yılda ortaya konulan birbirinden farklı yüzlerce teoriyi, görüşü, modeli ve temel kavramları beş kısımda ve onaltı bölümde başarılı bir biçimde tasnif ederek sentezlemiş; anlaşılması güç ve birbiriyle bağlantısız gibi görünen sayısız fikri herkes tarafından kolaylıkla anlaşılabilecek bir tarzda temel argümanlar etrafında örgülemiş olması itibariyle oldukça kıymetli bir eserdir.
Bu yönüyle kitap suçu teori-araştırma-uygulama ekseninde bütüncül bir bakış açısıyla ele alarak gerek suçla mücadele eden kolluğa, savcılara, hâkimlere, sosyal çalışmacılara ve ceza adalet sistemini oluşturan diğer aktörlere, gerek bizzat suçun kendisini veya suçla ilgili diğer konularda araştırmalar yapan bilim insanlarına, gerekse suç önleme ve mücadele stratejileri üreten güvenlik bürokrasisine ve politikacılara ihtiyaç duyacakları kriminolojik bilgi ve rehberliği sunmaktadır. Bu itibarla Suç Teorileri, suçla ilgilenen akademisyenler, uygulayıcılar ve öğrenciler için pek çok açıdan temel bir eser ve vazgeçilmez bir başucu kitabıdır.
Kitap Hakkında Kim Ne Dedi?
Osman Dolu'nun Suç Teorileri isimli çalışması, sunmuş olduğu bilgi birikimi itibariyle özellikle ülkemizde çok sınırlı olan suç ve suçluluk konusunda klasik ve çağdaş çalışmaların yeni kaynaklarla zenginleştirildiği bir yapıttır. Kitapta sadece konuyla ilgili teorik bilgiler irdelenmemiş, aynı zamanda ampirik çalışmalara da yer verilerek yapılacak yeni araştırmalarda kullanılması gereken yöntem ve teknikler okuyucuya sunulmuştur. Bu kitap günümüzde tüm toplumsal yapılarda—türleri ve miktarları farklı olsa da önemli bir sosyal problem olan suç konusunda ilgili kişi ve kuruluşları aydınlatacak nitelikte hazırlanmış başarılı bir çalışmadır.
Prof. Dr. Tülin Günşen İÇLİ
Hacettepe Üniversitesi Sosyoloji Öğretim Üyesi
Kriminologlar ve ceza adalet sistemi çalışanlarının birincil sorumluluğu olan suçu ve anti-sosyal davranışı azaltarak halkın kendini güven içinde yaşamasını sağlayabilmek için ihtiyaç duyacakları sorun çözümlerine ışık tutan Suç Teorileri: Teori, Araştırma ve Uygulamada Kriminoloji adlı eseri bilim çevresi, kolluk, hukuk ve siyaset öğrencilerine tavsiye ediyor ve bu eserin ilgililer tarafından görmezlikten gelinmemesini diliyorum.
Prof. Dr. Mustafa Tören YÜCEL
Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi
Kitabın Konu Başlıkları
.
Giriş ve Temel Kavramlar
.
Suç Teorilerine Giriş
.
Temel Kavramlar, Bilim Felsefesi ve Bilimsel Araştırma Metotları Açısından Suç Teorileri
.
Klasik Okul
.
Rasyonel Bir Tercih Olarak Suç: Dünden Bugüne Klasik Okul Fikirleri, Rasyonel Tercih ve Caydırıcılık Teorileri
.
Bir Fırsat Olarak Suç: Suçun Durumsal Belirleyicileri, Suç Fırsatları ve Rutin Aktiviteler Teorisi
.
Pozitivist Okul
.
Suçun Nedenlerine İlişkin Birey Eksenli Yaklaşımlar I: Biyolojik Suç Teorileri
.
Suçun Nedenlerine İlişkin Birey Eksenli Yaklaşımlar Iı: Psikolojik Suç Teorileri
.
Çevresel Faktörlerin Bir Sonucu Olarak Suç: Sosyal Düzensizlik Teorisi ve Suçun Nedenlerine İlişkin Ekolojik Yaklaşımlar
.
Öğrenilen Bir Davranış Olarak Suç: Öğrenme Teorileri
.
İnsanlar Neden Suç İşlemez? Kontrol Teorileri
.
Anomi ve Gerilim Teorileri
.
Bir Grup Davranışı Olarak Suç: Alt Kültür Teorileri
.
Eleştirel Perspektif
.
Damgalama Teorisi
.
Radikal Kriminoloji: Çatışma ve Güç Eksenli Suç Teorileri
.
Feminist Kriminoloji: Kadın, Cinsiyet ve Suç
.
Kriminolojinin Son Durumu ve Geleceği
.
Teori Entegrasyonu ve Entegre Teoriler
.
Sonsöz: Türkiye’de ve Dünyada Kriminoloji Bilimi ve Suç Teorilerinin Geleceği
.
Yazarlar ve Kavramlar Dizini
Kitabın İçindekileri
4. Baskıya Önsöz ve Teşekkür 
7
Teşekkür 
9
Takdim 
11
Şekiller Listesi 
29
I. KISIM GİRİŞ VE TEMEL KAVRAMLAR
Bölüm I SUÇ TEORİLERİNE GİRİŞ 
33
GİRİŞ 
33
1. SUÇ VE SAPMA 
34
2. SUÇ TEORİLERİ 
37
3. TÜRKİYE’DE SUÇ ÇALIŞMALARI VE KRİMİNOLOJİ’NİN DURUMU 
38
4. KRİMİNOLOJİ’NİN İLGİ ALANLARI 
39
5. KİTABIN ORGANİZASYONU VE BÖLÜMLERİN GENEL DEĞERLENDİRMESİ 
39
KRİMİNOLOJİ SERÜVENİ BAŞLASIN! 
43
REFERANSLAR 
45
Bölüm II TEMEL KAVRAMLAR BİLİM FELSEFESİ VE BİLİMSEL ARAŞTIRMA METOTLARI AÇISINDAN SUÇ TEORİLERİ
GİRİŞ 
49
1. ONTOLOJİ VE EPİSTEMOLOJİ CİLTTİR, ELBİSE DEĞİL! 
50
1.1. Ontoloji 
50
1.2. Epistemoloji 
51
1.2.1. Pozitivist Epistemoloji 
52
1.2.2. Yorumlayıcı Epistemoloji 
52
1.2.3. Realist Epistemoloji 
53
2. KRİMİNOLOJİ BİLİMİNDE TEMEL YAKLAŞIMLAR VE BİLİM FELSEFESİ 
55
2.1. Pozitivist Perspektif 
55
2.2. Sosyal İnşa Perspektifi 
56
2.3. Fenomenolojik Perspektif 
57
2.4. Eleştirel Perspektif 
58
3. KRİMİNOLOJİ LİTERATÜRÜNDE ARAŞTIRMA VE YÖNTEM 
59
4. BİLİMSEL ARAŞTIRMALARDA YAKLAŞIM SEVİYELERİ 
61
4.1. Paradigma 
62
4.2. Teori 
64
4.3. Hipotez/Önerme 
66
4.4. Kavram 
68
4.5. Değişken 
69
5. SUÇ TEORİLERİNİN ÇEŞİTLERİ VE TASNİF METOTLARI 
70
5.1. Suç Sorumluluğu Açısından: Klasik Okul–Pozitivist Okul veya Özgür İrade–Determinizm Ayrımı 
71
5.2. Açıklama Seviyesine Göre: Mikro mu, Makro mu? 
71
5.3. Suçun Kaynağı Açısından: Bireysel mi, Çevresel mi? 
72
5.4. Fonksiyonu Açısından: Sosyal Yapı mı, Sosyal Süreç mi? 
73
5.5. Güç Dengeleri Açısından: Uzlaşma mı, Çatışma mı? 
73
5.6. Açıklama Çapına/Gücüne Göre: Genel mi, Kısmi mi? 
73
5.7. Açıklanan Kavrama Göre: Suç mu, Suçluluk mu? 
75
5.8. Yakın ve Etkileşim Hâlinde Olduğu Bilim Dalına Göre Tasnif 
75
6. TEORİLERİN KALİTESİNİ GÖSTEREN KRİTERLER 
75
6.1. Mantıksal Tutarlılık 
76
6.2. Kapsamlı Olması 
76
6.3. Test Edilebilir ve Yanlışlanabilir Olması 
76
6.4. Ampirik Geçerliliğinin Olması 
77
6.5. Pratikte İşe Yarar Olması ve Uygulamaya Yönelik Somut Politika Önerileri Sunabilmesi 
77
REFERANSLAR 
79
II. KISIM KLASİK OKUL Bölüm III RASYONEL BİR TERCİH OLARAK SUÇ: DÜNDEN BUGÜNE KLASİK OKUL FİKİRLERİ, RASYONEL TERCİH VE CAYDIRICILIK TEORİLERİ
GİRİŞ 
88
1. DOĞAÜSTÜ GÜÇLER PERSPEKTİFİ: SUÇA İLİŞKİN ERKEN DÖNEM AÇIKLAMALARI VE SUÇLUYA BAKIŞ 
88
2. KLASİK OKUL (1700–1800) 
90
2.1. Kanunların Kaynağı Nedir? 
92
2.2. Kanunların Yorumlanması 
93
2.3. Kanunların Dili 
93
2.4. Cezaların Miktarı: Suç ve Ceza Arasındaki Denge 
93
2.5. Cezaların Amacı 
94
2.6. Cezaların Sahip Olması Gereken Özellikler 
94
2.7. Klasik Okul’a Göre Suç Neden İşlenir? 
95
2.8. Klasik Okul’a Göre İnsancıl Bir Cezalandırma Yöntemi: Hapishaneler 
97
3. KLASİK OKUL DÜŞÜNCELERİNİN YENİDEN DOĞUŞU: NEO-KLASİK OKUL (1970–1980) 
98
4. RASYONEL TERCİH TEORİSİ 
99
5. CAYDIRICILIK TEORİSİ 
101
5.1. Özel ve Genel Caydırıcılık 
102
5.2. Stafford ve Warr’un Caydırıcılık Teorisini Yeniden Formule Etmesi 
102
5.3. Mutlak ve Kısmi Caydırıcılık 
104
5.4. Caydırıcılık Potansiyelinin Hesaplanması 
105
5.5. Caydırıcılık mı Yoksa Suçun Yer Değiştirmesi mi? 
106
5.5.1. Suçun Mekânsal Olarak Yer Değiştirmesi 
107
5.5.2. Suçun Zamansal Olarak Yer Değiştirmesi 
107
5.5.3. Suçun Hedef Yönüyle Yer Değiştirmesi 
107
5.5.4. Suçlunun, Suç İşleme Taktiğini Değiştirmesi 
107
5.5.5. Suçlunun, Bir Suç Türünden Diğerine Kayması 
108
5.5.6. Suçlunun Yerini Başka Suçluların Alması 
108
6. SUÇ VE SUÇLUNUN ÖZELLİKLERİNE GÖRE CAYDIRICILIK 
109
6.1. Suçun Özelliğine Göre Caydırıcı Etkideki Değişim 
109
6.1.1. Rasyonel Bir Eylem Olarak Suç ve Caydırıcılık 
109
6.1.2. Suçun Araç mı Amaç mı Oluşuna Göre Caydırıcılık 
110
6.1.3. Suçun Hedefi Bakımından Caydırıcılık 
110
6.1.4. Tanımlanışına Göre Suçlar ve Caydırıcılık 
110
6.1.5. Suç Mahalli ve Caydırıcılık 
111
6.2. Şahsın Özelliğine Göre Caydırıcı Etkideki Değişim 
112
6.2.1. Suçu Bir Hayat Tarzı Olarak Benimseme, Suçta Uzmanlık ve Caydırıcılık 
112
6.2.3. Cinsiyet ve Caydırıcılık 
112
6.2.4. Diğer Kişisel Özellikler ve Caydırıcılık 
114
7. KLASİK OKUL’UN ZAYIF VE GÜÇLÜ YÖNLERİ 
114
7.1. Güçlü Yönleri 
114
7.2. Zayıf Yönleri 
114
SONUÇ 
115
REFERANSLAR 
118
Bölüm IV BİR FIRSAT OLARAK SUÇ: SUÇUN DURUMSAL BELİRLEYİCİLERİ, SUÇ FIRSATLARI VE RUTİN AKTİVİTELER TEORİSİ
GİRİŞ 
125
1. RUTİN AKTİVİTELER TEORİSİ 
126
1.1. Motive Olmuş Suçlu(lar) 
129
1.2. Koruyucunun Yokluğu 
130
1.3. Uygun Hedef 
130
1.3.1. Hedefin Görünür Olması 
131
1.3.2. Değerli veya Arzu Edilebilir Olması 
131
1.3.3. Suça Karşı Korunmasız Olması 
131
1.3.4. Hareket Kabiliyeti 
132
1.3.5. Hedefin Müsait ve Erişilebilir Olması 
132
1.4. Rutin Aktiviteler Teorisi’ne Eklenen Dördüncü Faktör: “Tutucular” 
133
1.5. Rutin Aktiviteler Teorisi’nin Genel Değerlendirmesi 
134
2. SUÇ FIRSATLARI 
135
3. DURUMSAL SUÇ ÖNLEME 
136
4. SUÇ GERÇEKTEN DE FIRSATLARIN ÜRÜNÜ MÜDÜR? 
140
4.1. Teorinin Temel Varsayımlarının Test Edilmesi 
140
4.2. Suç ve Zaman İlişkisi 
141
4.3. Suç ve Yer İlişkisi 
141
GENEL DEĞERLENDİRME VE SONUÇ 
143
REFERANSLAR 
145
III. KISIM POZİTİVİST OKUL Bölüm V SUÇUN NEDENLERİNE İLİŞKİN BİREY EKSENLİ YAKLAŞIMLAR I: BİYOLOJİK SUÇ TEORİLERİ
GİRİŞ 
151
1. ERKEN DÖNEME AİT YAKLAŞIMLAR: DIŞ GÖRÜNÜŞE BAĞLI TEORİLER 
152
1.1. Biyometrika: İstatistiğin İnsan Biyolojisi’ne Uygulanması 
153
1.2. Yüz ve Kafatasına Göre Karakter Tahlili ve Suç Tahmini: Fizyonomi ve Prenoloji 
155
1.3. Lombroso’nun “Atavistik Adam”ı ve İtalyan Ekolü 
156
1.4. Dugdale’in “Jukes Ailesi” 
160
1.5. Kretschmer ve Sheldon’un “Vücut Tipleri” Çalışmaları 
161
1.6. Erken Dönem Teorilerini Test Eden Çalışmalar: Goring’in ‘İngiliz Mahkum’u ve Hooton’un ‘Amerikan Suçlu’su 
164
1.7. Erken Dönem Teorilerine Getirilen Eleştiriler 
166
2. ÇAĞDAŞ BİYOLOJİK YAKLAŞIMLAR 
168
2.1. Genetik ve Suç İlişkisi 
168
2.1.1. XYY veya Süper Erkek Sendromu 
168
2.1.2. Gen Temelli Suç Teorileri 
169
2.1.3. Araştırma Dizaynları ve Ampirik Testler 
170
2.1.3.1. Aile Çalışmaları 
170
2.1.3.2. Evlat Edinme Çalışmaları 
170
2.1.3.3. İkizler Üzerinde Yapılan Çalışmalar 
171
2.2. Beyin Fonksiyonu Bozuklukları 
171
2.3. Biyokimyasal Faktörler ve Hormonel Bozukluklar 
172
2.3.1. Seratonin 
173
2.3.2. Testosteron 
173
3. BİYOLOJİK TEORİLERİN GÜÇLÜ VE ZAYIF YANLARI 
175
Güçlü Yanları 
175
Eleştiriler ve Zayıf Yanları 
176
4. BİYOLOJİK SUÇ TEORİLERİNİN ORTAYA KOYDUĞU SUÇ ÖNLEME VE MÜCADELE STRATEJİLERİ 
176
SONUÇ 
177
REFERANSLAR 
178
Bölüm VI SUÇUN NEDENLERİNE İLİŞKİN BİREY EKSENLİ YAKLAŞIMLAR II: PSİKOLOJİK SUÇ TEORİLERİ
GİRİŞ 
184
1. PSİKODİNAMİK PSİKOLOJİ VE PSİKANALİTİK YAKLAŞIM 
185
1.1. Psikanalitik Teori ve Suç 
185
1.2. Psikanalitik Görüşe Getirilen Eleştiriler 
188
2. GENEL KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ VE SUÇ 
188
2.1. Psikopati 
189
2.2. Ani ve Tepkisel Hareket Etme 
190
2.3. Negatif Duygusallık 
191
2.4. Genel Kişilik Özelliklerine İlişkin Eleştiriler 
192
3. ZEKÂ VE SUÇ 
192
3.1. Erken Dönem Zekâ ve Suç Çalışmaları: Goddard’ın “Zekâ Geriliği” Çalışması 
192
3.2. Zekâ – Suç İlişkisine İlişkin Güncel Çalışmalar 
193
3.3. Zekâ – Suç İlişkisine İlişkin Ampirik Çalışmalar ve Bulgular 
194
3.4. Zekâ – Suç İlişkisine İlişkin Çalışmalara Getirilen Eleştiriler 
195
4. AHLÂKİ GELİŞİM VE SUÇ İLİŞKİSİ 
196
4.1. Pieaget’in Ahlâki Gelişim Modeli 
196
4.2. Kohlberg’in Ahlâki Gelişim Modeli 
197
4.2.1. Düzey I – Bireysellik ve Ceza: Gelenek Öncesi Ahlâkilik 
198
1. Aşama – İtaat ve Ceza 
198
2. Aşama – Bireysellik, Menfaat ve Karşılıklık 
199
4.2.2. Düzey II – Toplumcu Yaklaşım: Geleneksel Ahlâkilik 
199
3. Aşama – İnsanlar Arası İyi İlişkiler 
200
4. Aşama – Kamu Düzenini Muhafaza 
200
4.3.3. Düzey III– Prensipler, İlkeler ve Bağımsızlık Düzeyi: Gelenek Ötesi Ahlâkilik 
200
5. Aşama – Sosyal Sözleşme 
201
6. Aşama – Evrensel İlkeler ve Prensipler 
201
4.3. Ahlâki Gelişim – Suç İlişkisini Araştıran Ampirik Çalışmalar 
202
5. PSİKOLOJİK YAKLAŞIMLARIN ZAYIF VE GÜÇLÜ YANLARI 
204
6. PSİKOLOJİK SUÇ TEORİLERİNİN ORTAYA KOYDUĞU SUÇ ÖNLEME VE MÜCADELE STRATEJİLERİ 
204
SONUÇ 
205
REFERANSLAR 
206
Bölüm VII ÇEVRESEL FAKTÖRLERİN BİR SONUCU OLARAK SUÇ: SOSYAL DÜZENSİZLİK TEORİSİ VE SUÇUN NEDENLERİNE İLİŞKİN EKOLOJİK YAKLAŞIMLAR
GİRİŞ 
209
1. ŞİKAGO OKULU 
211
2. ŞEHİR VE SUÇ: SUÇ EKOLOJİSİ 
211
3. BURGESS’İN ‘YOĞUNLAŞMA BÖLGELERİ’ MODELİ 
212
4. SOSYAL DÜZENSİZLİK TEORİSİ 
213
4.1. Ayrıştırıcı Değer Sistemleri ve Kültür Çatışması 
214
4.2. Ayırıcı Sosyal Organizasyon 
216
5. SOSYAL DÜZENSİZLİK TEORİSİ’NİN GELİŞİMİ 
218
5.1. Suça, Sosyal Düzensizliğin Neden Olduğu Geleneksel Sosyal Kontrollerin Çöküşü Neden Olur! 
219
5.2. Irk ve Etnisite Temelli Ayrımcılık ve Eşitsizlik Politikalarının Bir Sonucu Olarak Sosyal Düzensizlik 
220
5.3. Toplumsal Tutkunluk ve Suç 
222
6. AMPİRİK ÇALIŞMALAR: TEORİ NE KADAR GEÇERLİ? 
224
7. TEORİNİN GÜÇLÜ VE ZAYIF YANLARI 
226
7.1. Teorinin Güçlü Yanları ve Literatüre Yaptığı Katma Değer 
226
7.2. Teoriye Getirilen Eleştiriler ve Teorinin Zayıf Yanları 
227
8. SOSYAL DÜZENSİZLİK TEORİSİ ÇERÇEVESİNDE UYGULAMAYA YÖNELİK SUÇ ÖNLEME VE MÜCADELE ÖNERİLERİ 
227
SONUÇ 
229
REFERANSLAR 
231
Bölüm VIII ÖĞRENİLEN BİR DAVRANIŞ OLARAK SUÇ: ÖĞRENME TEORİLERİ
GİRİŞ 
235
1. TAKLİT VE SUÇ 
236
2. SUTHERLAND’İN AYIRICI BİRLİKTELİKLER TEORİSİ 
238
3. NÖTRLEŞTİRME TEKNİKLERİ 
241
3.1. Sorumluluğun Reddedilmesi 
242
3.2. Zararın Reddedilmesi 
243
3.3. Mağdurun Varlığının Reddedilmesi 
243
3.4. Lanetleyenlerin Lanetlenmesi 
243
3.5. Kendi Değerlerini Toplumun Değerlerinden Yüksek Görme 
243
4. PSİKOLOJİK ÖĞRENME MODELLERİNİN KRİMİNOLOJİ’YE UYGULANMASI: JEFFEREY VE ‘AKERS VE BURGRESS’İN AYIRICI PEKİŞTİRME TEORİLERİ 
244
4.1. Psikoloji Biliminde Davranışçılık ve Öğrenme Modelleri 
245
4.2. Jefferey’in Ayırıcı Pekiştirme Teorisi 
248
4.3. Burgess ve Akers’ın Ayırıcı Birliktelikler-Ayırıcı Pekiştirme Teorisi 
251
4.4. Bandura: Şiddet Taklit Edilen bir Davranıştır 
252
4.4.1. İnsanlar Şiddet Davranışlarıyla Dünyaya Gelmezler 
252
4.4.2. Bobo Doll Deneyi 
252
4.4.3. Gözlemsel Öğrenme, Medya ve Şiddet 
253
5. AKERS’IN SOSYAL ÖĞRENME TEORİSİ 
254
5.1. Ayırıcı Birliktelikler 
255
5.2. Tanımlamalar 
255
5.3. Ayırıcı Pekiştirme 
255
5.4. Taklit 
256
5.5. Sosyal Öğrenme Süreci: Sıralama ve Geri Bildirim Etkileri 
256
6. ÖĞRENME TEORİLERİNİN GEÇERLİLİĞİ: AMPİRİK TESTLER 
257
7. ÖĞRENME TEORİLERİNİN ZAYIF VE GÜÇLÜ YANLARI 
259
7.1. Güçlü Yanları 
259
7.2. Teorinin Zayıf Yanları ve Eleştiriler 
260
8. ÖĞRENME TEORİLERİ ÇERÇEVESİNDE SUÇ ÖNLEME VE MÜCADELE STRATEJİLERİ 
260
GENEL DEĞERLENDİRME VE SONUÇ 
262
REFERANSLAR 
264
Bölüm IX İNSANLAR NEDEN SUÇ İŞLEMEZ? KONTROL TEORİLERİ
GİRİŞ 
269
1. RECKLESS’IN SINIRLAMA TEORİSİ 
270
1.1. Teorinin Özü 
271
1.2. Suça Neden Olan Faktörler: İticiler ve Çekiciler 
271
1.3. Suçtan Korucuyu Faktörler: İç ve Dış Sınırlayıcılar 
272
1.3.1. İç Sınırlayıcılar 
272
1.3.2. Dış Sınırlayıcılar 
273
1.4. Sınırlama Teorisi Ne Kadar Geçerli? 
273
2. HİRSCHİ’NİN SOSYAL BAĞ TEORİSİ 
274
2.1. Bağlılık 
275
2.2. Adanmışlık 
276
2.3. Sürekli Meşguliyet 
276
2.4. İnanç 
277
2.5. Sosyal Bağ Teorisi Ne Kadar Geçerli? 
278
3. GOTTFREDSON VE HİRSCHİ’NİN GENEL SUÇ TEORİSİ 
279
3.1. Öz-Kontrol’ü Düşük Olan Bireylerin Özellikleri 
279
3.2. Düşük Öz-Kontrol’ün Sebepleri 
281
3.3. Aile, Çocuk Terbiyesi ve Öz-Kontrol 
281
3.4. Genel Suç Teorisi Ne Kadar Geçerli?: Ampirik Testler ve Eleştiriler 
283
4. COLVİN’İN ZORLAMA VE SOSYAL DESTEK TEORİSİ 
286
4.1. Tip 1: Tutarlı Sosyal Destek 
287
4.2. Tip 2: Tutarsız Sosyal Destek 
288
4.3. Tip 3: Tutarlı Zorlayıcı Kontrol 
288
4.4. Tip 4: Tutarsız Zorlayıcı Kontrol 
289
4.5. Zorlama ve Sosyal Destek Teorisinin Genel Değerlendirmesi ve Geçerliliği 
291
5. KONTROL TEORİLERİNİN GÜÇLÜ VE ZAYIF YANLARI 
293
5.1. Güçlü Yanları 
293
5.2. Zayıf Yanları 
293
6. KONTROL TEORİLERİ PERSPEKTİFİNDEN SUÇ ÖNLEME VE MÜCADELE STRATEJİLERİ 
294
6.1. Güçlü Bir Öz-Kontrol Geliştirmek 
294
6.2. Çocukları ve Gençleri Faydalı İşlerle Meşgul Etmek 
295
6.3. Toplumsal Değerleri Öğretmek ve Yaşatmak 
296
6.4. Zorlayıcılıktan ve Baskıcılıktan Uzak Bir Toplum İnşa Etmek 
296
SONUÇ 
297
REFERANSLAR 
299
Bölüm X ANOMİ VE GERİLİM TEORİLERİ
GİRİŞ 
303
1. ANOMİ TEORİLERİ 
304
1.1. Durkheim’in Anomi Teorisi 
304
1.2. Merton’un Anomi Kavramını Yeniden Ele Alması 
306
1.3. Messner ve Rosenfeld’in “Kurumsal Anomi Teorisi” 
306
1.3.1. Amerikan Rüyası’nın Ortaya Çıkışı 
307
1.3.2.1. Başarı 
308
1.3.2.2. Bireysellik 
309
1.3.2.3. Evrensellik 
309
1.3.2.4. Para Fetişizmi 
309
1.3.4. Sosyal Organizasyon ve Suç İlişkisi 
312
2. GERİLİM TEORİLERİ 
313
2.1. Merton’un Klasik Gerilim Teorisi 
314
2.1.1. Uyumluluk 
315
2.1.2. Yenilikçilik 
315
2.1.3. Şekilcilik 
315
2.1.4. Geri Çekilme 
316
2.1.5. İsyankârlık 
316
2.2. Cohen’in Alt Kültürel Gerilim Teorisi 
317
2.3. Cloward’ın Suç Fırsatları Teorisi 
319
2.4. Agnew’ün Genel Gerilim Teorisi 
322
2.4.1. GGT’ye Göre Bireyi Suça Sürükleyen Gerilimin Nedenleri 
323
2.4.1.1. Bireylerin Pozitif Değer Atfettikleri Hedeflere Ulaşmasının Engellenmesi 
323
2.4.1.2. Bireylerin Pozitif Değer Atfettikleri Uyarıcıların Ortadan Kaldırılması 
326
2.4.1.3. Bireylere Negatif Etki Yapıcı Uyarıcıların Sunulması 
327
2.4.2. Gerilimi Tetikleyen ve Artıran Toplumsal Faktörler 
328
2.4.3. Suça Neden Olan Gerilim Türleri 
329
3. AMPİRİK TESTLER 
333
3.1. Klasik Gerilim: Pozitif Değer Atfedilen Hedeflere Erişimin Engellenmesi 
333
3.2. Genel Gerilim Teorisi: Negatif İlişkiler ve Olaylara Gösterilen Bir Tepki Olarak Suç 
334
3.2. Göreceli Mahrumiyet 
335
4. ANOMİ VE GERİLİM TEORİLERİNİN ZAYIF VE GÜÇLÜ YANLARI 
336
4.1. Güçlü Yanları 
336
4.2. Zayıf Yanları 
336
5. ANOMİ VE GERİLİM TEORİLERİ ÇERÇEVESİNDE SUÇ ÖNLEME VE SUÇLA MÜCADELEYE YÖNELİK POLİTİKA ÖNERİLERİ 
337
5.1. Eğitim 
337
5.2. İş 
338
5.3. Sosyal Destek Programları 
339
5.4. Televizyon ve Magazin Programları 
339
5.5. Kiracılık Sorunu 
340
5.6. Problem Çözme ve Stresle Başa Çıkma Eğitimleri 
340
SONUÇ 
342
REFERANSLAR 
343
Bölüm XI BİR GRUP DAVRANIŞI OLARAK SUÇ: ALT KÜLTÜR TEORİLERİ
GİRİŞ 
347
1. SUÇLU ALT KÜLTÜRÜNE GİRİŞ: THRASHER VE ÇETELER 
349
2. COHEN’İN SUÇLU ALT KÜLTÜRÜ TEORİSİ 
349
2.1. Suç Bir Alt Kültür Sorunudur 
350
2.2. Suçlu Alt Kültür Alt Sınıflarda ve Erkeklerde Yoğunlaşmaktadır 
351
2.3. Alt Kültürler Nasıl Doğar, Varlıklarını Nasıl Devam Ettirir? 
351
2.4. Statü Sorunlarına Bir Çözüm Olarak Suçlu Alt Kültürleri 
352
2.5. Toplumsal Tabakalaşma ve Sınıf Sistemine Bir Alternatif Olarak Suçlu Alt Kültür 
354
2.6. Bir Kültür ve Eğitim Merkezi Olarak Alt Kültür 
354
2.7. Sosyal Sınıflara Dayalı Bir Sistem İçinde Yaşamak ve Orta Sınıf Değerlerine Göre Değerlendirilmek 
355
2.8. Bir Tür Problem Çözme Tekniği Olarak Suç ve Suçlu Alt Kültürü 
356
3. MİLLER’İN İLGİ ODAKLARI TEORİSİ 
358
3.1. Bela Arama 
359
3.2. Sertlik 
360
3.3. Zekilik 
360
3.4. Heyecan 
361
3.5. Kadercilik 
361
3.6. Başına Buyrukluk 
361
4. CLOWARD VE OHLİN’İN AYIRICI FIRSATLAR TEORİSİ 
362
4.1. Maddi Kazanç Eksenli Suçlu Alt Kültürü 
364
4.2. Çatışma Alt Kültürü 
365
4.3. Geri Çekilme Alt Kültürü 
366
5. WOLFGANG VE FERRACUTİ’NİN ŞİDDET ALT KÜLTÜRÜ TEZİ 
367
6. ANDERSON’UN “SOKAKLARIN KANUNU” YAKLAŞIMI 
370
7. ALT KÜLTÜREL SUÇ TEORİLERİ, ÇETELER VE AMPİRİK ÇALIŞMALAR 
374
8. ALT KÜLTÜR TEORİLERİNİN GÜÇLÜ VE ZAYIF YANLARİ 
375
Güçlü Yönleri 
375
Zayıf Yönleri 
375
9. UYGULAMAYA YÖNELİK ÇÖZÜM ÖNERİLERİ: SUÇ ÖNLEME VE MÜCADELE STRATEJİLERİ 
375
SONUÇ 
377
REFERANSLAR 
379
IV. KISIM ELEŞTİREL PERSPEKTİF Bölüm XII DAMGALAMA TEORİSİ
GİRİŞ 
385
1. SEMBOLİK ETKİLEŞİM 
387
2. KÖTÜLÜĞÜN DRAMATİZE EDİLMESİ 
388
3. BİRİNCİL VE İKİNCİL SAPMA 
389
4. HOWARD BECKER VE “ÖTEKİLER” 
392
4.1. Sapma Tanımlamaları 
393
4.1.1. Sapma ve Diğer İnsanların Tepkileri 
393
4.1.2. Kimin Kuralları? 
394
4.2. Sapma Türleri 
395
4.2.1. Gerçek Suçlular ve Gerçek Suçsuzlar 
396
4.2.2. Yanlışlıkla Suçlananlar 
396
4.2.3. Gizli Suçlular 
396
4.3. Suçlu Statüsü 
397
4.4. Ahlâk Girişimcileri: Kural Koyucular 
397
4.5. Peki Kurallar Her Zaman Uygulanır mı? 
398
5. KLASİK DAMGALAMA TEORİLERİNDE ÖNE ÇIKAN TEMEL KAVRAMLARIN ÖZETİ VE DAMGALAMA SÜRECİ 
400
5.1. Baskın Statü 
400
5.2. Kendini Gerçekleştiren Kehanet Başka Nasıl İfade Edilebilir? 
402
5.3. Geçmişe Dönük Yorumlama – Yorum Yapma 
403
6. BRAITHWAITE’İN BİRLEŞTİRİCİ UTANDIRMA TEORİSİ 
404
6.1. Karşılıklı Bağımlılık 
405
6.2. Toplumculuk 
405
6.3. Utandırma 
405
6.3.1. Birleştirici Utandırma 
406
6.3.2. Ayrıştırıcı Utandırma (Damgalama) 
406
6.4. Vicdan, Utandırma ve Ceza 
406
6.5. Birleştirici Utandırma Teorisi’nin Kısa Özeti 
411
7. DAMGALAMA TEORİSİ NE KADAR GEÇERLİDİR? 
412
8. DAMGALAMA TEORİSİNİN GÜÇLÜ VE ZAYIF YANLARI 
414
8.1. Güçlü Yönleri 
414
8.2. Teorinin Zayıf Yönleri ve Eleştiriler 
414
9. UYGULAMAYA YÖNELİK POLİTİKA ÖNERİLERİ 
416
9.1. Pasif Kalma: Radikal Bir Tutum Olarak Müdahale Etmeme 
416
9.1.1. Bazı Eylemlerin Suç Olmaktan Çıkarılması 
416
9.1.2. Hapishanelerin Boşaltılması 
416
9.2. Aktif Katılım: Problemlere Toplumsal Çözüm Arayışı 
417
9.2.1. Alternatif Müdahale Stratejileri: Bireye İkinci Bir Şans Verme 
417
9.2.2. Tamir: Onarıcı Adalet Uygulamaları 
418
SONUÇ 
419
REFERANSLAR 
421
Bölüm XIII RADİKAL KRİMİNOLOJİ: ÇATIŞMA VE GÜÇ EKSENLİ SUÇ TEORİLERİ
GİRİŞ 
425
1. RADİKAL KRİMİNOLOJİ’YE GÖRE SUÇ, ADALET VE GÜÇ İLİŞKİSİ 
427
1.1. Suç 
427
1.2. Adalet 
428
1.3. Güç 
429
1.4. Suç-Ceza-Güç Etkileşimi 
432
2. RADİKAL KRİMİNOLOJİYE GÖRE SUÇUN NEDENLERİ 
434
2.1. Kapitalizm ve Suç 
434
2.2. Sosyal Sınıf, Devlet ve Suç 
437
2.2.1 Hâkim Sınıf Tarafından İşlenen Suçlar 
438
2.2.1.1 Ekonomik Hâkimiyeti Sağlamak ve Korumak İçin İşledikleri Suçlar 
438
2.2.1.2 Devlet Yönetiminde Kalabilmek İçin İşledikleri Suçlar 
439
2.2.1.3 Halkı Baskı Altına Almak İçin İşledikleri Suçlar 
439
2.2.1.4 Sosyal Yaralar 
439
2.2.2 Dezavantajlı Sınıflar Tarafından İşlenen Suçlar 
439
2.2.2.1 Adi Sokak Suçları 
440
2.2.2.2 Politik İsyan Suçları 
440
2.3. Marksist Suç Paradigması 
440
3. AMPİRİK ÇALIŞMALAR IŞIĞINDA ÇATIŞMA PERSPEKTİFİNİN GEÇERLİLİĞİ 
441
4. RADİKAL KRİMİNOLOJİ ÇERÇEVESİNDE ORTAYA KOYULAN SUÇ ÖNLEME VE MÜCADELEYE YÖNELİK POLİTİKA ÖNERİLERİ 
443
SONUÇ 
444
REFERANSLAR 
445
Bölüm XIV FEMİNİST KRİMİNOLOJİ: KADIN, CİNSİYET VE SUÇ
GİRİŞ 
449
1. FEMİNİZM VE FEMİNİST PERSPEKTİF 
451
1.1. Liberal Feminizm 
452
1.2. Radikal Feminizm 
452
1.3. Sosyalist Feminizm 
452
1.4. Postmodern Feminizm 
453
2. KADIN SUÇLULUĞUNA İLİŞKİN ÇALIŞMALAR 
454
2.1. Özgürleşme Perspektifi: Kadınlar Özgürleştikçe Kadın Suçluluğu da Artar 
455
2.2. Hagan’ın Güç-Kontrol Teorisi 
457
3. SUÇLULUK-MAĞDURİYET AYRIMININ ZORLUĞUNA İLİŞKİN ÇALIŞMALAR 
461
SONUÇ 
462
REFERANSLAR 
464
V. KISIM KRİMİNOLOJİNİN SON DURUMU VE GELECEĞİ Bölüm XV TEORİ ENTEGRASYONU VE ENTEGRE TEORİLER
GİRİŞ 
469
1. TEORİLERİ NEDEN BİRLEŞTİRİYORUZ? 
470
2. TEORİLER NASIL BİRLEŞTİRİLİR? 
472
3. TEORİ ENTEGRASYON ŞEKİLLERİ 
472
3.1. Kavramsal Birleştirme 
472
3.2. Önermelerin Birleştirilmesi 
473
3.2.1. Uç-Uca Birleştirme 
473
3.2.2. Yan Yana Birleştirme 
474
3.2.3. Alt Alta Birleştirme 
476
3.3. Teorilerin Olgunlaştırılması Yaklaşımı 
477
GENEL DEĞERLENDİRME VE SONUÇ 
478
REFERANSLAR 
480
Bölüm XVI SONSÖZ: TÜRKİYE’DE VE DÜNYADA KRİMİNOLOJİ BİLİMİ VE SUÇ TEORİLERİNİN GELECEĞİ
GİRİŞ 
483
1. “KRİMİNOLOJİ” BAĞIMSIZ BİR BİLİM DALI OLARAK TANINMALIDIR 
484
2. SUÇU ANLAMA VE SUÇLA MÜCADELEDE KRİMİNOLOJİ BİLİMİNDEN FAYDALANILMALIDIR 
486
2.1. Ceza Adalet Politikaları, Ceza Hukuku ve Kriminoloji 
486
2.2. Bilişim Suçları, Sınıraşan Suçlar ve Kriminoloji 
487
2.3. Terör ve Kriminoloji 
487
3. SUÇ TEORİLERİ TÜRKİYE ÖZELİNDE TEST EDİLMELİDİR 
488
4. YENİ TEORİLER GELİŞTİRİLMELİDİR 
489
5. SUÇ ÖNLEME VE MÜCADELEDE YENİ STRATEJİLER GELİŞTİRİLMELİDİR 
489
6. KRİMİNOLOJİK ÇALIŞMALAR İÇİN ARAŞTIRMA FONLARI OLUŞTURULMALIDIR 
491
7. KRİMİNOLOJİ EPİSTEMİK TOPLULUĞU KURULMALIDIR 
491
8. KRİMİNOLOJİSİZ SUÇLA MÜCADELE OLMAZ 
491
REFERANSLAR 
493
YAZARLAR VE KAVRAMLAR DİZİNİ
Yazarlar Dizini 
499
Kavramlar Dizini 
501