Kompozisyon ve Anlatım Biçimleri

Birinci bölümde, retorik ve kompozisyon ilişkisi üzerinde durulmuştur. Kompozisyonun retorik ve belagatla ilişkilendirilmesinin iki sebebi vardır. İlk olarak, Batı kaynaklı kompozisyon kitapları retorikle iç içe girmiş, hatta kompozisyon kitapları Retorik ve Kompozisyon, Modern Retorik, Kompozisyon ve Retorik vb. başlıklarla adlandırılmıştır. İkinci olarak, Osmanlı eğitim kurumlarında dili etkili ve güzel kullanma sanatı olan belagata ağırlık verilmiş, eğitimin en alt kademesinden en üst kademesine kadar belagat bir şekilde öğretilmiştir. Gerek Batılı kaynaklar gerekse Türkçe kompozisyon ve belagat kitaplarının içeriği kompozisyonun retorik ve belagatla yakından ilişkili olduğunu göstermektedir.

Araştırmamızın ikinci bölümü anlatım biçimlerine ayrılmıştır. İkinci bölümde açıklayıcı anlatım, hikâye edici anlatım, kanıtlayıcı anlatım ve tasvir edici anlatım, İngilizce ve Türkçe kompozisyon kitaplarıyla mukayeseli olarak ele alınmıştır. Bu bağlamda önce Türkçe kompozisyon kitaplarında söz konusu anlatım biçimlerinin nasıl anlatıldığına bakılmış, ardından Batı kaynaklı kompozisyon kitaplarındaki anlatım biçimleri mümkün olduğu kadar kısa ve öz olarak değerlendirilmiştir. Böylece sadece anlatım biçimleri dikkate alınarak Batılı kompozisyon kitaplarıyla Türkçe kompozisyon kitaplarının olgulara bakışı tasvirî bir metotla aktarılmıştır.