BİRİNCİ BÖLÜM SİGORTA HUKUKU VE TRAFİK SİGORTASI
I– GENEL OLARAK SİGORTA
27
2) SİGORTA’NIN TÜRKİYE’DEKİ GELİŞİMİ
32
3) TÜRK SİGORTA SİSTEMİNDE BULUNAN KURUMLAR
36
A) Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (SEDDK)……
36
C) Türkiye Sigorta Birliği (TSB)
39
D) Sigorta Tahkim Komisyonu
40
b) Komisyonun Görevleri ve Amaçları
41
c) Komisyon Nasıl Çalışır
43
E) Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi
44
F) Sigortacılık Eğitim Merkezi (SEGEM)
45
G) Türkiye Motorlu Taşıtlar Bürosu
46
H) Özel Riskler Yönetim Merkezi (ÖRYM)
48
J) Sigorta ve Reasürans Brokerleri
49
4) SİGORTANIN TEMEL İLKELERİ
51
A) Sigortalanabilir meşru bir menfaat olması
51
B) Azami iyi niyet ilkesi
52
E) Hasara katılım ilkesi
55
F) Hasar ile riziko arasında illiyet ilkesi
56
5) SİGORTA İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR
57
A) Sigorta ettiren– Sigortalı
57
D) Sigortacı (Sigorta Şirketi)
63
a) Sigorta Şirketlerinin ve Reasürans Şirketlerinin Kuruluşu
64
b) Sigorta Şirketleri ve Reasürans Şirketlerinin Teşkilâtı
65
c) Sigorta Şirketlerinin Ruhsat Alma Zorunluluğu
66
d) Sigorta Şirketlerinin Ruhsat Talebinin Reddedilmesi
67
e) Sigorta Şirketlerinin Ruhsatlarının İptali
68
f) Sigorta Şirketlerinin Anasözleşme Değişiklikleri
69
g) İntifa ve Oy Kullanma Haklarının Edinilmesi
69
h) Tasfiye, Birleşme, Devir, Portföy Devri ve İflas
70
a) Riskin Tesadüfi (Rastlantısal) Olması
72
b) Riskin Ölçülebilir Olması
73
c) Riskin Parasal Değeri Olması
73
e) Riskin Gerçekleşme İhtimali Düşük Olmalı
74
H) Sigorta Bedeli, Sigorta Değeri ve Sigorta Süresi
76
a) Sigorta Bedeli (Poliçe Teminatı)
76
II– GENEL OLARAK TRAFİK SİGORTASI
83
1) TRAFİK SİGORTASININ TANIMI
83
2) TRAFİK SİGORTASININ ÖZELLİKLERİ
84
A) Sorumluluk Sigortasının Gelişimi
84
B) Sorumluluk Sigortası Kavramı ve Özellikleri
86
C) Trafik Sigortasının Hukukî Niteliği
87
D) Trafik Sigortasının Kapsamı
90
E) Trafik Sigortasının Tarafları
102
F) Trafik Sigortasının Sorumluluk Alanı
105
G) Trafik Sigortasının Başlangıcı ve Sonu
110
3) TRAFİK SİGORTASININ ŞARTLARI
113
A) Bir Fiil (Eylem) Olması
114
B) Eylemin Hukuka Aykırılık Olması
115
C) Hukuka Aykırı Fiil Sonucu Bir Zarar Doğması
116
D) Zarar Motorlu Bir Aracın İşletilmesinden Doğmalıdır
118
a) Motorlu Araç Kavramı
120
aa) Hareket gücüne sahip olması
120
bb) Kendi itici gücüyle hareket etmesi
121
cc) Karayolunda hareket etmesi
121
b) Motorlu Aracın İşletilme Hali
125
bb) Duran araçlarda işletme kavramı
128
E) Zarar ile Kaza Arasında Uygun İlliyet Bağı Olmalıdır
129
a) Birden çok sebebin aynı zararı birlikte meydana getirmesi
132
b) Birden çok sebepten yalnız birinin zararı doğurması
136
F) Trafik Sigortacısı Sorumluluktan Kurtulduğunu İspat Edememiş olmalıdır……
139
4) TRAFİK SİGORTASINA DAVA AÇMA ŞARTLARI
141
A) Trafik Sigortacısına Başvuru Şartı
142
a) Zarar gören dava açmadan önce sigorta şirketine yazılı başvuruda bulunması gerekir
143
b) Sigortacının yazılı başvuruya 15 gün içinde hiç cevap vermemiş olması….
149
c) Sigortacı yazılı başvuruya cevap vermiş ancak zarar görenin talebini tam karşılamamış olması nedeniyle uyuşmazlık çıkmış olması
150
B) Sigortacıya Başvuru Zorunluluğunun Dava Şartları Açısından Değerlendirilmesi
151
C) Dava Şartı Olarak Arabuluculuk
161
D) Dava Şartlarının İncelenmesi
164
İKİNCİ BÖLÜM TRAFİK SİGORTASI HÜKÜMLERİ
I– SİGORTA SÖZLEŞMESİ
167
2) Sigorta sözleşmesinin yapılması sırasında susma
172
B) Talimat bulunmaması
175
4) Sigorta menfaatinin yokluğu nedeniyle sözleşmenin geçersizliği
175
5) Genel olarak sigortanın kapsamı
176
6) Sigorta süresi ve dönemi
183
7) Sigorta ettiren dışındakilerin bilgisi ve davranışı
189
8) Sigorta sözleşmesinin feshi ve cayma
190
A) Olağanüstü durumlarda fesih
190
B) Sigorta priminin artırılmasında fesih
193
C) Kısmi fesih ve cayma
194
D) Tarafların aczi, takibin semeresiz kalması
194
E) Sigortacının iflası
196
9) Tebliğler ve Bildirimler
198
II– TARAFLARIN BORÇ VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ
199
1) SİGORTACININ BORÇ VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ
199
A) Sigortacının Rizikoyu Taşıma Yükümlülüğü
199
B) Sigortacının Aydınlatma (Bilgilendirme) Yükümlülüğü
205
b) Aydınlatma Yükümlülüğünün Tanımı
207
c) Aydınlatma Yükümlülüğünün Amacı
208
d) Aydınlatma Yükümlülüğünün Kapsamı
208
e) Aydınlatma Yükümlülüğüne İlişkin Genel İlkeler
209
f) Aydınlatma ile Yükümlü Olanlar
211
g) Aydınlatmaya Muhatap Olanlar
213
h) Aydınlatma Yükümlülüğünün Şekli
213
i) Aydınlatma Yükümlülüğün Yerine Getirilmemesinin Sonuçları
219
C) Sigorta Poliçesi Verme Yükümlülüğü
224
b) Sigorta Poliçesinin İçeriği
230
D) Sigortacının Giderleri Ödeme Borcu
237
E) Sigortacının Tazminat Ödeme Borcu
242
b) Kısmi Tazminat Ödemeleri
245
c) Sigortacının Tazminat Borcundan Kurtulması
247
2) SİGORTA ETTİRENİN BORÇ VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ
261
b) Primin Ödenme Zamanı
270
bb) Primlerin taksitlerinin muaccel olması
271
cc) Başkası lehine yapılan sigortada sigortalı veya lehtarın prim borcundan sorumluluğu
272
dd) Rizikonun gerçekleşmesi halinde ödenecek tazminattan ödenmeyen prim taksitlerinin mahsubu
273
d) Primin İndirilmesi
276
e) Prim Borcunun Ödenmemesinin Sonuçları
277
aa) İlk Primin Ödenmemesinin Sonuçları
277
i. Sigorta Şirketinin Sorumluluğunun Başlaması açısından
277
ii. Sigortacının Cayma Hakkını Kullanması Açısından
279
bb) Sonraki Prim Taksitlerinin Ödenmemesi ve Sigortacının Fesih Hakkı……
286
i. Sigortacının sorumluluğu bakımından sonuçları
286
ii. Sözleşmenin feshi açısından
286
a) Sözleşme Öncesi Beyan Yükümlülüğü
297
i. Sigortalanacak Mala veya Sigortalının Şahsına İlişkin Önemli Hususlar
302
ii. Sigortalanan Malın Kullanım Şekli veya Sigortalının Mesleği
303
bb) Sözleşme Öncesi Beyan Yükümlülüğünün Yerine Getirilme Yöntemleri
305
cc) Beyan Yükümlülüğünün Yerine Getirileceği Şekil
309
dd) Beyan Yükümlülüğün Yerine Getirileceği Zaman
309
ee) Sözleşme Öncesi Beyan Yükümlülüğünün Yerine Getirilmemesinin Sonuçları
312
i. Riziko Gerçekleşmeden Önce
312
ib. Prim farkını isteme hakkı
316
ii. Riziko Gerçekleştikten Sonra
317
ia. Tazminattan indirim yapma hakkı
318
ib. Tazminat veya bedel ödeme borcunun ortadan kalkması
320
i. Rizikoyu Ağırlaştıran Hususların Bildirilmesi
329
ii. Riziko ağırlaşmasının unsurları
333
ia. Değişikliğin sigortacının izni olmadan gerçekleşmiş olması
333
ib. Değişikliğin esaslı olması
333
ic. Değişikliğin süreklilik arz etmesi
333
id. Değişikliğin sözleşme kurulduktan sonra ortaya çıkması
334
ie. Değişikliğin önceden beklenmeyen bir değişiklik olması
334
iii. Rizikonun hafiflemesi
335
i. İhlalin rizikonun gerçekleşmesinden önce öğrenilmesi
337
ii. İhlalin Riziko Gerçekleştikten Sonra Öğrenilmesi
340
ia. Rizikonun sigorta ettirenin ihmali ile ağırlaşması
341
ib. Rizikonun sigorta ettirenin kastı ile ağırlaşması
342
bb) Sigorta Ettirenin Beyan Etmekle Yükümlü Olduğu Hususlar
347
cc) Sigorta Türlerine Göre Rizikonun Gerçekleşmesi
347
C) BİLGİ VERME VE ARAŞTIRMA YAPILMASINA İZİN VERME YÜKÜMLÜLÜĞÜ…
353
D) ZARARI ÖNLEME, AZALTMA VE SİGORTACININ RÜCU HAKLARINI KORUMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ
359
E) SÖZLEŞMEDE ÖNGÖRÜLEN YÜKÜMLÜLÜKLERİN İHLALİ
370
F) ZARAR GÖREN MAL VE ZARARIN GERÇEKLEŞTİĞİ YERDE DEĞİŞİKLİK YAPMAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ
377
III– BAŞKASI (ÜÇÜNCÜ KİŞİ) LEHİNE SİGORTA
384
IV– GEÇMİŞE ETKİLİ SİGORTA
388
2) Geçmişe Etkili Sigortanın Şartları
390
A) Geçmişe etkili sigorta anlaşması olmalı
390
B) Rizikonun gerçekleştiği veya gerçekleşme ihtimalinin ortadan kalkmış olduğunun bilinmemesi
391
3) Geçmişe Etkili Sigorta Yapılmasının Sonuçları
393
VI– SORUMLULUK SİGORTASI HÜKÜMLERİ
397
A) Sorumluluk sigortası sözleşmesinin konusu ve kapsamı
397
B) Makul giderlerin sorumluluk sigortacısı tarafından karşılanması
399
C) Sigortalının Bildirim Yükümlülüğü ve Sigortacının Temerrüdü
401
D) Sorumluluk sigortacısının hukuki yardımları
402
a) Sigortacının sigortalı adına hukuki iş ve işlemleri yürütmesi
402
b) Sigortacının sigortalı adına hukuki iş ve işlemleri yürütmemesi
403
E) Sigortalın sorumluluk konusu olaya kasten neden olması
404
F) Doğrudan dava hakkı
406
G) Sigortacının zarar görenden bilgi alma hakkı
406
H) Sorumluluk Sigortalarında Takas Yasağı
408
İ) Sorumluluk Sigortasında Halefiyet
409
a) Sigortacının zarar görene yapmış olduğu ödeme sigorta teminatı kapsamında olmalıdır
410
b) Sigortacı halefiyet gereği ödediği miktar kadar diğer sorumlulara talep ve dava hakkı vardır.
413
c) Sigortacı gerçek zarar miktarı kadar talepte bulunabilecektir
413
2) ZORUNLU SORUMLULUK SİGORTASI HÜKÜMLERİ
415
A) Sözleşme yapma zorunluluğu
416
B) Zarar görenle ilişkide sigortacının ifa yükümlülüğü
418
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM TRAFİK SİGORTASI KAPSAMINA GİREN TEMİNAT TÜRLERİ
I– MADDİ ZARARLAR TEMİNATI
421
1) Mala (Şeye) Gelen Zarar Tazminatı
421
2) Değer Kaybı Tazminatı
433
3) Araç Hasar Tazminatı
444
A) Aracın kısmi hasarlı olması
445
a) Hasar Gören Parçanın Orijinal Olması
448
b) Hasar Gören Parçanın Orijinal Olmaması
456
c) Aracın Onarım Yerinin Seçimi ve Sonuçları
458
d) Kısmi onarımda Hasarlı Parçaları Sigorta Şirketinin Talep etmesi
462
e) Kısmi Hasar Halinde Onarım Bedelinin Servise Yapılması
462
B) Aracın tam hasarlı ve ağır hasarlı olması
462
a) Aracın Tam Hasarlı olması
462
b) Aracın Ağır Hasarlı Olması
467
c) Aracın Pert Total Kabul Edilmesi ve Sonuçları
469
d) Hurda ve Çekme Belgelerinin Sigorta Şirketine İbraz edilememesi
474
C) Sigortalı aleyhine hasar bedeli ile ilgili dava açılması durumunda sigortacının davaya dahil olması
476
D) Sigortalı veya eylemlerinden sorumlu tutulduğu kimseler aleyhine cezai kovuşturmaya geçilmesi
477
E) Hasar miktarının yüzde ellisinin avans olarak ödenmesi
477
F) Tazminat ve giderlerin ödenmesi
478
II– SAĞLIK GİDERLERİ TEMİNATI
481
1) SAĞLIK HİZMETİ GİDERLERİ
483
A) 6111 Sayılı Kanunun yürürlüğe girmesinden önce yapılmış olan sağlık hizmeti giderlerinden sorumluluk
484
a) 6111 sayılı kanunun yürürlüğe girmesinden önce meydana gelen trafik kazalarından kaynaklanan sağlık hizmeti giderleri kanunun yürürlüğe girmesinden önce sigortacı tarafından ödenmiş ise SGK’dan rücu edebilir mi?
485
b) 6111 sayılı kanunun yürürlüğe girmesinden önce meydana gelen trafik kazalarından kaynaklanan sağlık hizmeti giderleri kanunun yürürlüğe girmesinden sonra sigortacı tarafından ödenmiş ise SGK’na rücu edebilir mi?
486
c) 6111 Sayılı Kanun yürürlüğe girmesinden önce sağlık hizmeti giderleri talepli açılan tazminat davalarında SGK’nun taraf durumu
488
B) 6111 Sayılı Kanun yürürlüğe girdikten sonra yapılan sağlık hizmeti giderlerinden sorumluluk
491
C) Trafik sigortası olmayan araçlar yönünden sorumluluk
492
D) Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarına göre sağlık hizmeti teminatı
495
E) Sağlık hizmeti giderlerinin ispatı
502
2) İYİLEŞME GİDERLERİ
506
A) Sağlık hizmeti aldığı sırada yapılan diğer giderler
508
B) Taburcu olduktan sonra yapılan giderler
512
C) İlerde yapılacak giderler
513
D) İyileşme giderlerinin ispatı
520
B) Bakıcıya İhtiyaç Olup Olmadığının Tespiti
524
C) Yargıtay Uygulamalarına Göre Bakıcı Giderinin Belirlenmesi ve Sorumluluk…
525
D) Bakıcı Tazminatından Hakkaniyet İndirimi Yapılabilir mi?
529
E) Genel Şartlara Göre Bakıcı Giderlerinden Sorumluluk ve Bakıcı Giderlerinin Belirlenmesi
536
a) Geçici bakıcı giderinden sorumluluk
538
b) Sürekli bakıcı giderinden sorumluluk
541
c) Yargıtay kararları ile genel şartlar düzenlemesi arasında farklar
543
aa) Bakıcı gideri tazminatına esas alınacak gelirin belirlenmesi açısından.
543
bb) Bakıcı gideri tazminatında asgari ücretin hangi oranda esas alınacağı açısından
544
III– SAKATLANMA TEMİNATI
544
1) GEÇİCİ İŞ GÖREMEZLİK KAYBI
546
A) Geçici iş göremezlik süresi
546
B) Geçici iş göremezlik kaybının tespiti
547
C) Geçici iş göremezlik kaybından trafik sigortasının sorumluluğu
553
2) SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK (MALULİYET) KAYBI
557
B) SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK (MALULİYET) ORANININ TESPİTİ VE UYGULANACAK MEVZUAT
562
a) Sosyal Sigortalar Sağlık İşlemleri Tüzüğü
565
b) Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği
566
c) Maluliyet Tespiti İşlemleri Yönetmeliği
566
d) Özürlülük Ölçütü Sınıflandırılması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik
569
e) Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik
571
aa) Yönetmeliğin amacı
575
bb) Yönetmeliğin Kapsamı
575
cc) Yönetmeliğin Dayanağı
576
ee) Engellilik Sağlık Kurulunun Teşkili
578
i. Birden fazla uzmanlık dalını ilgilendiren engel durumlarının tespiti 578
ii. Tek bir uzmanlık dalını ilgilendiren engel durumlarının tespiti . 578
ff) Engellilik Sağlık Kurulunun çalışma usulü
580
gg) Yetkili sağlık kurum ve kuruluşları
580
hh) Erişkinler İçin Engellilik Sağlık Kurulu Raporunun Düzenleme Usulü
583
ii) Erişkinler İçin Terör, Kaza ve Yaralanmaya Bağlı Durum Bildirir Sağlık Kurulu Raporunun düzenlenme usulü
584
jj) Erişkinler İçin Engellilik Sağlık Kurulu Raporu ve Erişkinler İçin Terör, Kaza ve Yaralanmaya Bağlı Durum Bildirir Sağlık Kurulu Raporunun düzenleme esasları
585
kk) Raporların geçerlilik süresi
586
mm) Kazanılmış haklar
589
nn) Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
590
oo) Raporların elektronik ortamda düzenlenmesi
590
pp) Birden fazla hastalığı veya engeli bulunanların engel oranları . 590
f) Maluliyetin Tespitine İlişkin Mevzuatın Analizi
591
3) SAKATLIK TAZMİNATI HESAPLAMA USUL VE ESASLARI
596
A) GEÇİCİ İŞGÖREMEZLİK SÜRESİ VE SÜREKLİ İŞGÖREMEZLİK ORANININ TESPİTİ
598
b) Maluliyet Raporunu Hazırlayacak Sağlık Kurulu Heyeti
602
c) Zarar gören kişinin bizzat muayene edilmesi suretiyle maluliyetin belirlenmesi
609
d) Maluliyet oranı yaralanan kişinin mesleği, yaptığı işin özelliklerine göre belirlenmelidir
611
e) Maluliyet Oranı Belirlerken Dava Konusu Olayla İlgisi Olmayan Önceye Dayalı Maluliyetlerin Dahil Edilmemesi
612
f) Gelişen–Değişen Durum (Maluliyetin Niteliği ve Kapsamında Zaman İçinde Değişiklik Olması)
613
g) Post Travmatik Stres Bozukluğunun Tespiti
623
h) Alt Ekstremitede Bir Yıllık Sürenin Beklenmesi
629
i) Maluliyet Raporunun İçeriği
637
B) KUSURUN AĞIRLIĞININ TESPİTİ
641
a) Genel Olarak Kusur
641
b) Kusurun Dereceleri
644
c) Kusurun İspat Yükü
649
d) Kusurun Belirlenmesinde Bilirkişinin Rolü
653
e) Ceza Mahkemesinin Kararının Hukuk Mahkemesine Etkisi
660
C) TAZMİNATA ESAS KAZANCIN TESPİTİ
667
a) Fiilen Bir İşi ve Kazancı Olanlar
669
aa) Bir iş yerine bağlı olarak bordrolu çalışanlar
669
bb) Bir iş yerine bağlı olmadan serbest çalışanlar
673
b) Fiilen Bir İşi Ve Kazancı Olmayanlar
682
aa) Ev Kadınları Yönünden
683
bb) Öğrenciler Açısından
685
cc) 18 Yaşından Küçük Çocuklar Açısından
689
c) Aktif–Pasif Dönem Tazminata Esas Kazançlar
692
d) Bilinen Dönem Bilinmeyen Dönem Kazançları
698
aa) Bilinen (İşlemiş) Dönem Kazancı
698
bb) Bilinmeyen Dönem Kazancı
706
e) Genel Şartlara Göre Kazancın Belirlenmesi
709
aa) Geçici ve Sürekli Sakatlık Tazminatı Hesaplama Usul ve Esasları………
711
bb) Genel Şartlara Göre Aktif ve Pasif Dönemin Esasları
714
i. Genel Şartlara Göre Aktif Dönem Gelirinin Belirlenmesi
717
ii. Genel Şartlara Göre Pasif Dönem Gelirinin Belirlenmesi
719
cc) Askerlik Süresinde Gelirin Belirlenmesi
719
dd) Bilinen/İşlemiş Dönem Gelirinin Belirlenmesi
720
ee) Bilinmeyen/İşleyecek Dönem Gelirinin Belirlenmesi
720
D) MUHTEMEL HAYAT SÜRESİNİN BELİRLENMESİ
723
a) PMF (Population Mesculine Et Fèminine) 1931 Fransa Hayat Tablosu………….
724
b) CSO (Commissioners Standard Ordinary) 1980 ABD Hayat Tablosu
724
c) TRH–2010 (Ulusal Mortalite) Hayat Tablosu
725
E) EKONOMİK GELECEĞİN SARSILMASINDAN DOĞAN ZARARLAR
733
IV– DESTEKTEN YOKSUN KALMA (ÖLÜM) TEMİNATI
744
1) ÖLÜM HALİNDE UĞRANILAN ZARARLAR
744
B) Ölüm hemen gerçekleşmemişse tedavi giderleri ile çalışma gücünün azalmasından ya da yitirilmesinden doğan kayıplar
749
a) Ölüm Halinde Uğranılan Tedavi Giderleri
752
aa) Trafik kazası nedeniyle ölüm halinde trafik sigortasından talep edilemeyecek tedavi giderleri
753
bb) Trafik kazası nedeniyle ölüm halinde trafik sigortasından talep edilebilecek tedavi giderleri
756
b) Ölüm Hemen Gerçekleşmemişse Çalışma Gücünün Azalmasından Ya Da Yitirilmesinden Doğan Kayıplar
760
aa) Ölüm hemen gerçekleşmemişse çalışma gücünün azalması (geçici iş göremezlik) nedeniyle uğranılan zararlar
760
bb) Ölüm hemen gerçekleşmemişse çalışma gücünün yitirilmesi (maluliyet) nedeniyle uğranılan zararlar
761
C) Ölenin Desteğinden Yoksun Kalan Kişilerin Bu Sebeple Uğradıkları Kayıplar…
765
2) DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNATININ TANIMI VE NİTELİĞİ
767
A) Destekten Yoksun Kalma Tazminatının Tanımı
767
B) Destekten Yoksun Kalma Tazminatının Niteliği
768
3) DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNATININ ÖZELLİKLERİ
774
A) Destekten Yoksun Kalma Tazminatı Bağımsız Bir Tazminattır
775
B) Destekten Yoksun Kalma Tazminatı Kendine Özgü Bir Tazminattır
781
C) Destekten Yoksun Kalma Tazminatı Maddî Tazminat Niteliğindedir
782
D) Destek Kaybından Doğan Zarar Yansıma Yoluyla Uğranılan Bir Zarardır . 784
b) Yansıma Yoluyla Zarara Uğrayanlar Bakımından Tazminatın Kapsamı…….
786
c) Giderilecek Zarar Bakımından Tazminatın Kapsamı
787
E) Destekten Yoksun Kalma Tazminatı Nafaka Borcu Değildir
788
F) Destekten Yoksun Kalma Tazminatı Haczedilemez
791
4) DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNATININ ÖZEL ŞARTLARI
791
B) Ölen Kişinin Destek Olması
792
a) Gerçek (Fiili) Destek
795
aa) Eşlerin birbirlerine desteği
796
i. Destek Olarak Koca
797
ii. Destek Olarak Evli Kadın
800
bb) Çocukların anne ve babasına desteği
805
cc) Anne ve babanın çocuklara desteği
807
dd) Kardeşin kardeşe desteği
818
ee) Medeni Nikah Olmaksızın Birlikte Yaşayanların desteği
821
aa) Küçük çocuğun anne ve babasına desteği
830
bb) Nişanlının destek durumu
833
C) Bakım İlişkisi Olması
839
b) Bakım ilişkisinin unsurları
841
aa) Bakım fiili (eylemli), düzenli ve sürekli olmalıdır
842
bb) Bakım karşılıksız olmalıdır
844
cc) Bakım ekonomik olmalıdır
844
dd) Destek bakım gücüne sahip olmalıdır
846
ee) Bakım ahlâka aykırı bir amaç taşımamalıdır
850
D) Destek Talep Edenin Bakım İhtiyacı İçinde Bulunması
851
5) DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNATI HESAPLAMA USUL VE ESASLARI 855
A) TARAFLARIN KUSURUNUN TESPİTİ
857
B) TAZMİNATA ESAS ALINCAK DESTEĞİN GELİRİNİN BELİRLENMESİ
859
b) Hükme En Yakın Tarihteki Gelir
864
c) Gerçek Desteğin Gelirinin Belirlenmesi
873
aa) Bir işyerine bağlı olarak ücretle çalışanların geliri
873
bb) Serbest çalışanların geliri
881
cc) Küçük çocuk desteklerin geliri
887
dd) Ev hanımının geliri
890
d) Aktif– Pasif Döneme Esas Kazanç
892
e) Bilinen Dönem Bilinmeyen Döneme Esas Kazanç
895
aa) Bilinen (işlemiş) dönem kazancı
895
bb) Bilinmeyen (işleyecek)dönem kazancı
897
f) Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarına Göre Desteğin Gelirin Belirlenmesi
902
aa) Genel Şartlara göre desteğin aktif dönemde tazminata esas gelirinin tespiti
903
bb) Genel Şartlara göre destek şahsın tazminata esas pasif dönem gelirinin tespiti
906
cc) Genel Şartlara göre işlemiş (bilinen) dönem gelirinin tespiti
908
dd) Genel Şartlara göre işleyecek (bilinmeyen) dönem gelirinin tespiti…
909
C) DESTEKTEN YOKSUN KALANLARIN DESTEK PAYLARI
910
b) Yargıtay’ca Kabul Edilen Destek Payları
913
bb) Çocuksuz eşin payı
919
cc) Çocuklarla birlikte eşin payı
920
dd) Eş ve çocuklar ile birlikte anne ve babanın payı
923
ee) Küçük çocukların ana–babalarına varsayımsal destekliği
930
ff) Kardeşin kardeşe destekliğinde destek payları
937
D) DESTEK VE DESTEKLENENLERİN BAKİYE ÖMÜRLERİNİN TESPİTİ
938
a) PMF (Population Mesculine et Fèminine) 1931 Fransa Hayat Tablosu…………
943
b) CSO (Commissioners Standard Ordinary) 1980 ABD Hayat Tablosu
945
c) TRH–2010 (Ulusal Mortalite) Hayat Tablosu
946
E) DESTEKTEN YOKSUN KALANLARIN BAKIM SÜRELERİ
951
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM TRAFİK SİGORTASININ SORUMLULUĞU
I– TRAFİK SİGORTASININ SORUMLULUK KAPSAMI
963
1) Trafik Sigortası Kapsamında Olan İşletenin Sorumluluğu
964
A) Trafik sigortasının sorumluluğu ve gerçek işleten
966
b) Aracın mülkiyeti muhafaza kaydıyla alıcısı
968
c) Aracın uzun süreli kiracısı, ariyet ve rehin alanı
969
B) Trafik sigortasının sorumluluğu ve farazi işleten
974
a) Motorlu araçla ilgili mesleki faaliyette bulunan kişiler
974
b) Yarış düzenleyicileri
976
c) Motorlu aracı çalan veya gasbeden kişiler
978
d) Devlet ve diğer kamu tüzel kişileri
983
C) Trafik sigortasının sorumluluğunda ki işletenin eylemlerinden sorumlu olduğu kişiler
985
b) Diğer yardımcılar.
987
2) Trafik Sigortasının Kapsamında Olmayan İşletenin Sorumlulukları
989
A) İşletilme halinde olmayan aracın vermiş olduğu zarardan sorumluluk
989
a) İşletilme halinde olmayan motorlu bir aracın sebep olduğu trafik kazası olmalıdır
990
b) Zarar görenler kazaya, işletenin veya yardımcılarının kusurunun veya aracın bozukluğunun sebep olduğunu ispat etmelidir
991
B) Kazadan sonra yapılan yardım çalışmaları sırasında doğan zararlardan işletenin sorumluluğu
994
II– TRAFİK SİGORTASI TEMİNATI DIŞINDA KALAN HUSUSLAR
996
1) Karayolları Trafik Kanununa Göre Teminat Dışında Kalan Hususlar
996
A) İşletenin; Karayolları Trafik Kanunu uyarınca eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilere karşı yöneltebileceği talepler
997
B) İşletenin; eşinin, usul ve füruunun, kendisine evlat edinme ilişkisi ile bağlı olanların ve birlikte yaşadığı kardeşlerinin mallarına gelen zararlar nedeniyle ileri sürebilecekleri talepler
998
C) İşletenin; bu Kanun uyarınca sorumlu tutulmadığı şeye gelen zararlara ilişkin talepler
1000
E) Motorlu araçta taşınan eşyanın uğrayacağı zararlar
1002
F) Manevi tazminata ilişkin talepler
1002
G) Hak sahibinin kendi kusuruna denk gelen tazminat talepleri
1003
H) İlgililerin, sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmayan tazminat talepleri
1004
İ) Destekten yoksun kalan hak sahibinin, destek şahsının kusuruna denk gelen tazminat talepleri
1005
J) Gelir kaybı, kâr kaybı, iş durması ve kira mahrumiyeti gibi dolaylı zararlar,…
1006
K) Hasar sebebiyle trafikten çekme veya hurdaya çıkarılma işlemi görmüş araçların değer kaybı tazminatı talepleri
1006
L) Terör nedeniyle uğranılan zararlar
1008
2) Genel Şartlara Göre Teminat Dışında Kalan Haller
1009
3) Tek taraflı trafik kazalarında işleten veya sürücünün yüzde yüz kendi kusuru ile kendi ölümüne neden olması durumunda zorunlu mali sorumluluk sigortasının sorumluluğu
1014
III– SİGORTACININ SİGORTALISINA RÜCU ŞARTLARI
1032
1) Zarar verici olayın kast veya ağır kusur sonucu oluşması
1039
2) Ehliyetsiz araç kullanmak
1043
3) Alkollü (Uyuşturucu veya keyif verici maddeler alarak) araç kullanmak
1049
4) İstiap haddini aşmak ruhsat olmadan yolcu veya patlayıcı–parlayıcı madde taşımak
1059
5) Sigorta ettirenin rizikonun gerçekleşmesinden sonra gerekli yükümlülükleri yerine getirmemesi
1068
6) Aracın çalınması veya gasp edilmesinde sigortalının ihmali
1072
7) Olay yerini terk etme ve kaza ve alkol raporu düzenlenme yükümlülüğüne aykırı davranmak
1079
IV– SİGORTACININ SORUMLULUĞUNU KALDIRAN ANLAŞMALAR VE HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRE
1086
V– GARAMETEN ZARAR GİDERİM İLKESİ
1092
VI– SİGORTALI ARACIN EL DEĞİŞTİRMESİ DURUMUNDA SORUMLULUK
1097
BEŞİNCİ BÖLÜM TRAFİK SİGORTASININ SORUMLULUKTAN KURTULMASI & TAZMİNATTAN İNDİRİM VE MAHSUPLAR
I– TRAFİK SİGORTACISININ SORUMLULUKTAN KURTULMASI VEYA SORUMLULUĞUNUN AZALTILMASI
1102
1) Trafik Sigortasını Sorumluluktan Kurtaracak Ön Şartlar
1103
A) İşletenin kendisinin veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin kusurunun bulunmaması
1103
B) Araçtaki bir bozukluğun kazayı etkilememiş olması
1104
2) Trafik Sigortasının Sorumluluktan Kurtulmasının Özel Şartları
1105
a) Mücbir sebebin şartları
1107
aa) Mücbir sebebi teşkil eden bir olay olmalıdır
1108
bb) Zarar verenin dışında bir olay olmalıdır (Haricilik)
1108
cc) Bir davranış normunun veya borcun ihlâli
1110
dd) Mücbir sebep ile zararlı sonuç arasında illiyet bağı olmalıdır . 1110
b) Mücbir sebebin hükümleri
1111
B) Zarar Görenin Ağır Kusuru
1114
C) Üçüncü Kişinin Ağır Kusuru
1118
II– TAZMİNATTAN YAPILACAK İNDİRİMLER
1126
1) HAKKANİYET İNDİRİMİ
1126
A) Sakatlık Tazminatı Yönünden
1138
B) Destekten yoksun kalma tazminatı yönünden
1142
3) HATIR İÇİN TAŞIMA VE KULLANDIRMA İNDİRİMİ
1144
B) Hatır İçin Taşıması ve Kullandırma İndiriminin Şartları
1146
a) Taşıma ve kullandırma ücretsiz olmalıdır
1146
b) Hatır için taşınan veya kullanan kişinin ölmesi ya da yaralanması
1151
c) Ölüm veya yaralanma hatır taşıması sırasında olmalıdır.
1152
C) Hatır İçin Taşımada Maddi ve Manevi Tazminat Talepleri
1152
D) Hatır İçin Taşımada Zamanaşımı
1153
E) Hatır Taşımasının İleri Sürülmesi ve İspat Yükü
1153
F) Hatır İçin Taşınanın Uğradığı Zararların Trafik Sigortası Teminat Kapsamında Olup Olmadığı
1159
G) Hatır taşıması indiriminde hâkimin taktir yetkisi
1169
H) Hatır İndiriminin diğer sorumlulara etkisi
1173
4) MÜTERAFİK (ORTAK) KUSUR İNDİRİMİ
1174
B) Müterafik (Ortak) Kusurda İndirim Sebepleri
1180
a) Zarar görenin zararı doğuran fiile razı olması
1181
b) Zarar görenin zararın doğmasında ya da artmasında etkili olması
1183
c) Zarar gören tazminat yükümlüsünün durumunu ağırlaştırmış olması 1184
d) Tazminatın Ödenmesi Zarar Verenin Mali Durumunu Kötüleştirilmesi……….
1189
aa) Zarar sorumlusunun hafif kusurlu olması
1190
bb) Belirlenen tazminatı ödemekle zarar veren yoksulluğa düşecek olması
1192
cc) Hakkaniyetin indirimi gerektirmesi
1193
C) Müterafik Kusur İndirimi Oranı
1196
D) Müterafik Kusurun İleri Sürülüşü
1200
III– DESTEKTEN YOKSUN KALMA ZARARINI AZALTAN HALLER
1201
1) Mirastan Elde Edilecek Menfaatler
1202
2) Yetiştirme Giderleri
1209
3) Hayatta Kalan Eşin Tekrar Evlenme İhtimali
1212
A) Evlenme ihtimalinin belirlenmesi
1212
B) Evlenme ihtimalinin belirlenme tarihi
1220
IV– ZARAR GÖRENLERE YAPILAN ÖDEMELERİN TAZMİNATTAN MAHSUBU 1226
1) Sosyal Güvenlik Kurumunca Yapılan Ödeme ve Bağlanan Gelirlerin Tazminattan Mahsubu
1226
C) İşverenin sorumluluğunun kapsamı
1233
D) İşverenin 5510 sayılı Kanun 23. maddesi açısından sorumluluğu
1237
E) Üçüncü kişinin sorumluluğu
1238
a) Sigortalıya ve hak sahibine bağlanan gelirin kesilmesi durumu
1242
b) Sigortalının iş göremezlik derecesinde artmanın veya azalması durumu
1243
c) Farklı sigorta kollarına ait gelir ve aylıkların birleşmesi durumu
1245
G) Rücu edilemeyecek ödemeler
1249
2) Emekli Sandığınca Yapılan Ödemeler
1254
3) Özel Sigorta Ödemeleri
1258
B) Sorumluluk Sigortaları
1260
4) İfa Amacını Taşıyan Ödemeler
1262
B) İfa amacını taşıyan ödemelerin güncellenerek mahsubu konusunda görüşler
1264
C) Ödemelerin güncellenmesi konusunda görüşümüz
1274
V– ZARAR GÖRENİN İBRASI VE DAVADAN FERAGATİNİN DİĞER TAZMİNAT SORUMLULARI YÖNÜNDEN SONUÇLARI
1280
1) Zarar görenin ibra ve feragatinin sonuçları
1280
B) Zarar görenin sorumlulardan birini tam ibra etmesi
1282
C) Zarar görenin sorumlulardan biri hakkındaki feragati
1287
2) Zarar görenlerin sorumlulardan biri ile yaptığı ibra sözleşmesinin diğer sorumlulara etkisi
1288
A) Zarar görenin trafik sigortacısını ibra etmesinin sonuçları
1288
B) Zarar görenin sürücüyü ibra etmesinin sonuçları
1292
C) Zarar görenin işleteni ibra etmesinin sonuçları
1294
VI– İNDİRİM VE MAHSUPLARDA SIRA
1295
1) Hatır taşıması indirimi
1297
2) Müterafik (ortak) kusur indirimi
1298
3) Hesaplanan tazminattan mahsup edilecek ödemeler
1301
4) İndirim ve ödemelerin mahsubunda farklı sıralamanın tazminat miktarına etkisi
1301
A) Hatır taşıması ve müterafik kusur indirimi önce daha sonra ödemeler mahsup edilmesi durumunda tazminat hesabı
1310
B) Önce ödemeler mahsup edilip daha sonra hatır taşıması ve müterafik kusur indirimi yapılması durumunda tazminat hesabı
1311
ALTINCI BÖLÜM TRAFİK SİGORTASINA KARŞI AÇILAN DAVALARDA ZAMANAŞIMI SÜRELERİ
I– GENEL OLARAK ZAMANAŞIMI
1313
1) Zamanaşımının ilkeleri
1316
2) Zamanaşımı ile hak düşürücü süre arasında ki farklar
1317
II– ZAMANAŞIMI SÜRELERİ
1319
1) İKİ YILLIK KISA SÜRELİ ZAMANAŞIMI
1320
A) Zarar görenin zararı öğrenmesi
1320
B) Zarar görenin tazminat yükümlüsünü öğrenmesi
1326
2) ON YILLIK KESİN (MUTLAK) SÜRELİ ZAMANAŞIMI
1328
A) Haksız fiilin aynı zamanda suç teşkil etmesi
1335
B) Fiil için ceza kanunlarının öngördüğü zamanaşımı süresi tazminat davasında öngörülen zamanaşımı süresinden daha uzun olmalıdır
1341
III– TAZMİNAT SORUMLULARIN BİRBİRLERİNE RÜCU ve HALEFİYETTE ZAMANAŞIMI
1344
1) Karayolları Trafik Kanunu Hükümlerine Göre Rücu Zamanaşımı
1346
2) Halefiyete Dayalı Rücuda Zamanaşımı
1348
IV– ZAMANAŞIMININ DURMASI
1351
1) TÜRK BORÇLAR KANUNU’NDA DÜZENLENEN DURMA NEDENLERİ
1353
A) Velayet Süresince, Çocukların Ana Ve Babalarından Olan Alacakları İçin………
1353
B) Vesayet Süresince, Vesayet Altında Bulunanların Vasiden veya Vesayet İşlemleri Sebebiyle Devletten Olan Alacakları İçin
1354
C) Evlilik Devam Ettiği Sürece, Eşlerin Diğerinden Olan Alacakları İçin
1355
D) Hizmet İlişkisi Süresince, Ev Hizmetlilerinin Onları Çalıştıranlardan Olan Alacakları İçin
1356
E) Borçlu, Alacak Üzerinde İntifa Hakkına Sahip Olduğu Sürece
1357
F) Alacağı, Türk Mahkemelerinde İleri Sürme İmkânının Bulunmadığı Sürece….
1357
G) Alacaklı ve Borçlu Sıfatının Aynı Kişide Birleşmesinde, Birleşmenin İleride Geçmişe Etkili Olarak Ortadan Kalkması Durumunda, Bu Durumun Ortaya Çıkmasına Kadar Geçecek Sürece
1358
H) Covid 19 Nedeniyle Durma
1358
2) ZAMANAŞIMI DURMASININ SONUÇLARI
1363
V– ZAMANAŞIMININ KESİLMESİ
1363
1) ZAMANAŞIMININ KESİLME SEBEPLERİ
1364
A) Borçlunun Fiillerinden Kaynaklanan Kesilme Sebepleri
1365
B) Alacaklının Eylemlerinden Kaynaklanan Zamanaşımının Kesilme Sebepleri….
1368
a) Alacaklının Mahkemede Dava Açması veya Def’i Yoluyla Alacağını İleri Sürmesi
1369
b) Alacaklının Hakem Huzurunda Dava Açması veya Def’i Yoluyla Alacağını İleri Sürmesi
1374
c) Alacaklının İcra Takibinde Bulunması
1376
d) Alacaklının İflas Masasına Başvurması
1378
C) Adli Makamlarda Gerçekleştirilen Fiillerinden Kaynaklanan Kesilme Sebepleri
1378
2) ZAMANAŞIMI KESİLMESİNİN SONUÇLARI
1380
A) Zamanaşımı Kesildikten Sonra İşlemeye Başlayacak Yeni Süre Yönünden…….
1380
B) Zamanaşımı Kesilmesinin Diğer Şahıslara Etkisi
1384
a) Müteselsil borçlular yönünden
1384
b) Bölünemeyen Borçlar Yönünden
1385
c) Kefiller Yönünden
1386
d) Tazminat Yükümlüsü ve Sigortacı Yönünden
1386
3) DAVANIN USUL YÖNÜNDEN REDDEDİLMESİ HALİNDE EK SÜRE
1387
VI– TAZMİNAT ALACAĞININ ZAMANAŞIMINA UĞRAMASININ SONUÇLARI 1388
1) Asıl Alacak Bakımından Zamanaşımının Sonuçları
1389
2) Asıl Alacağa Bağlı Alacaklar Bakımından Zamanaşımının Sonuçları
1390
VII– ZAMANAŞIMI DEF’İNİN İLERİ SÜRÜLME ZAMANI
1391
1) Açılan Davada Zamanaşımı Def’inin İleri Sürülmesi
1392
A) Süresinden sonra verilen cevap dilekçesi ile zamanaşımı def’inde bulunulması
1394
B) Islah dilekçesi ile zamanaşımı itirazında bulunulması
1397
a) Süresinde cevap dilekçesi verilmesi durumunda ıslah ile zamanaşımı def’i…
1397
b) Cevap dilekçesi verilmemesi durumunda ıslah ile zamanaşımı def’i 1400
2) Zamanaşımı Def’inin İcra Takibinde İleri Sürülebileceği An
1403
3) Zamanaşımı Def’inin İflas Yolu ile Takipte İleri Sürülebileceği An
1404
VIII– ZAMANAŞIMINDAN FERAGAT
1405
IX– TALEP EDİLECEK FAİZ TÜRÜ VE BAŞLANGIÇ TARİHİ
1406