Kamu Yönetiminde Etik ve Bir Sorun Alanı Olarak Yozlaşma Raci Kılavuz  - Kitap
Kamu Yönetiminde

Etik ve Bir Sorun Alanı Olarak Yozlaşma

1. Baskı, 
Eylül 2003
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x23.5
Sayfa:
293
Barkod:
9789753476843
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Baskısı tükenmiştir.
Kitabın Açıklaması
Siyasal ve yönetsel alanda etik değerlere önem verilmemesinin sonucunda, söz konusu alanlarda ciddi etik sorunlar baş göstermiş, yozlaşmış uygulamalar yaygınlık kazanmıştır. Bugün artık problem sadece ahlaka aykırı davranışların toplumda yaygınlık ve etkinlik kazanması değil, daha ciddi boyutlarda ahlaki ve ahlaki olmayan davranışların neler olduğu noktasında toplumsal anlamda ölçülerin yitirilmeye başlanmış olmasıdır.
Kamu yönetiminde etik açıdan geçerli bir yönetsel sistemin kurulabilmesi, öncelikle yönetsel faaliyetlerde uygulayıcılar açısından standartların varlığını ve bunların özümsenmesini gerektirmektedir. Bu nedenle kamu yönetimi örgütlerinde çalışanlar açısından, onların davranışlarına yön verecek ve eylemlerinin alanını belirleyecek etik kural, standart ve değerleri belirlenmelidir. Bu nedenle oluşturulacak ulusal ve kurumsal Etik Kurulları gibi yapılanmalar ile kamu çalışanlarının almak zorunda olduğu zor ve ikilem yaşadığı kararlara mutlaka destek sağlanmalıdır.
Kamu Yönetiminde Etik çalışması, felsefe olarak etik ve kamuda etik davranışın önemini incelerken rüşvet, haraç ve adam kayırmacılık gibi yozlaşma biçimlerini de ele almış bunların doğurduğu olumlu ve olumsuz sonuçları da değerlendirmiştir.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Kamu Yönetimi ve Etik
.
Kamu Yönetimi Etiği Yasaları
.
Kamu Yönetiminde Yozlaşma Olgusu
.
Kamu Yönetimi Etiğinin Felsefi Kökenleri
.
Güncel Yönetsel Etik Konular ve Yönelimler
.
Kamu Yönetiminde Etiği Önemli Kılan Nedenler
.
Kamu Yönetiminde Etik Davranış ve Yönlendiricileri
Kitabın İçindekileri
Sunuş 
5
Şekiller ve Tablolar Listesi 
15
Kısaltmalar 
17
Giriş 
19
Birinci BölümETİĞİN KAVRAMSAL ANALİZİVEKAMU YÖNETİMİ ETİĞİNİNİN FELSEFİ KÖKENLERİ
I. ETİĞİN KAVRAMSAL ANALİZİ VE DİĞER KAVRAMLARLA İLİŞKİSİ 
24
A. Etiğin Anlamı 
24
1. Ahlaki Eylemin Bilimi Olarak Etik 
25
a. Etik Bir Sorun Alanımıdır 
30
b. Etik Neleri Amaçlar 
31
2. Etik ve Diğer Kavramlar 
32
a. Etik ve Ahlak İlişkisi 
32
b. Etik ve Değer İlişkisi 
34
c. Etik ve Hukuk İlişkisi 
36
d. Etik ve Kültür İlişkisi 
38
3. Etik ve Sosyal Sorumluluk Olgusu 
39
4. Etik ve Etik Davranışın Yönlendiricileri 
40
B. Kamu Yönetimi Etiğinin Olumlu ve Olumsuz Anlamları 
43
1. Kamu Yönetimi Etiği ve Pozitif Anlamı 
44
II. KAMU YÖNETİMİ ETİĞİNİN ORTAYA ÇIKIŞI VE BİR DİSİPLİN OLMASI 
45
A. Kamu Yönetiminin İlk Yıllarında Etik ve Gelişim Süreci 
48
C. Kamu Yönetimi Etiğinin Bir Disiplin Olması 
51
D. Güncel Yönetsel Etik Konular ve Yönelimler 
54
III. KAMU YÖNETİMİ ETİĞİNİN FELSEFİ KÖKENLERİ VE ETİK SİSTEMLER 
59
A. Kamu Yönetimi Etiği ve Felsefi Kökenleri 
60
1. Kamu Yönetimi Etiği ve Teleolojik (Subjektivist) Yaklaşım 
60
a. Machiavelli ve Weber’in “Egoizm” Yaklaşımı 
61
b. Bentham ve Mill’in “Faydacı” Yaklaşımı 
62
2. Kamu Yönetimi Etiği ve Deontolojik (Objektivist) Yaklaşım 
63
a. Kant ve “Formel Ahlak Teorisi” 
64
b. Ahlaki ve Kültürel Relativizm 
66
c. Agapizm 
67
B. Kamu Yönetimi Etiği ve Etik Sistemleri 
69
1. Amaçlanan Sonuç Etiği (End-Result Ethics) 
71
2. Kural Etiği (Rule Ethics) 
73
3. Toplumsal Sözleşme Etiği (Social Contract Ethics) 
77
4. Kişisel Etik (Personalistic Ethics) 
80
5. Etik Sistemleri ve Kamu Yönetimi Etiği Açısından Görünümleri 
82
İkinci BölümKAMU YÖNETİMİNDEETİK DAVRANIŞI ÖNEMLİ KILAN NEDENLER
I. KAMU YÖNETİMİ VE ETİK OLGUSU 
85
A. Kamu Yönetiminde Etiği Önemli Kılan Nedenler 
86
1. Weber’in İdeal Bürokratik Örgütlenme Modelinin Etik Açmazları 
89
2. Takdir Yetkisinin Etik anlamda Rasyonel Olarak kullanılmaması 
95
4. Kamu Hizmetlerinin sunumunda Etkililik ve Kamu Yararı Kavramlarının Önem Kazanması 
97
5. Yönetsel Yozlaşma ve Kirliliğin Önlenmesi Düşüncesi 
99
B. Kamu Yönetiminde Vatandaş Etiği 
100
C. Halkın Etik Oluşumunda Farklı Rolleri ve Etkisi 
102
1. Yönetsel Bir Aktör-Kamu Personeli Olarak Bireylerin Etkisi 
103
2. Hizmetlerin Amacı ve Müşterisi Olarak Bireylerin Etkisi 
103
3. Kamusal Hizmetleri Talep Edenler Olarak Bireylerin Etkisi 
104
4. Sade Vatandaşlar Olarak Bireylerin Etkisi 
104
5. Bir Baskı Grubu Üyesi Olarak Bireylerin Etkisi 
105
6. Yönetime Katılma Olgusu ve Bireylerin Etkisi 
105
7. Aktif Vatandaşlar Olarak Bireylerin Etkisi 
106
D. Kamu Yönetimi Etiği ve Demokrasi 
106
II. KAMU YÖNETİMİNDE ETİK VE SORUMLULUK OLGUSU 
107
A. Kamusal Örgüt İklimi ve Toplumsal Sorumluluk 
109
B. Kamu Yönetimi Etiği ve İçsel - Dışsal Etkenler 
113
1. Kamu Yönetimi Etiği ve Dışsal Etkenler 
113
a. Doğal Etkenler 
113
b. Toplumsal Etkenler 
114
c. Hukuksal Etkenler 
115
2. Kamu Yönetimi Etiği ve İçsel Etkenler 
116
a. Bürokratik Yapıdan Kaynaklanan Etkenler 
116
b. Kamu Personelinin Etkisi 
118
Üçüncü BölümKAMU YÖNETİMİNDE ETİK DAVRANIŞ VEYÖNLENDİRİCİLERİ
I. KAMU YÖNETİMİNDE ETİK VE İÇ DENETİM ARAÇLARI 
120
A. Etiğe Dayalı Bir Yönetim Kültürü 
120
B. Etiğe Dayalı Bir Yönetsel Karar Verme Sistemi 
123
1. Etik Açıdan Karar verme 
123
2. Yönetsel Kararlarda Etik İkilemler 
125
3. Yönetsel Kararlarla İlgili Etik Yaklaşım ve Modeller 
128
a. Yönetsel Kararlarla İlgili Etik Yaklaşımlar 
129
aa. Faydacılık ve Sonuçlara Yönelme 
129
ab. Evrensel Kurallara ve Ödeve Yönelme 
131
ba. Tanımlayıcı / Davranışçı Modeller 
131
bb. Normatif Modeller 
134
C. Yönetsel Açıdan Karakter (Erdem) Etiği 
138
1. Kamu Personelinde Bulunması Gereken Karakter Özellikleri 
139
2. Kamu Personelinin Etik Gerekler Açısından Sınıflandırılması 
143
D. Etkin Bir Kamu Yönetimi Açısından Etik Eğitimi 
145
II. KAMU YÖNETİMİNDE ETİK VE DIŞ DENETİM ARAÇLARI 
149
A. Kamu Yönetimi Etiği ve Stardartlar (Etik Kodlar) 
151
1. Uluslararası Kent Yönetimleri Birliği-ICMA’nın Etik Kodları 
152
2. Amerikan Kamu Yönetimi Topluluğu-ASPA’nın Etik Kodları 
153
B. Kamu Yönetimi Etiği Yasaları 
156
1. Etik Davranış Kuralları 
157
2. Etik Açıdan Servet (Mal) Bildirimi 
159
3. Örgütsel Anlamda İhbarcıların (Whistblower) Korunması 
160
C. Kamu Yönetiminde Etik Stardartlarla İlgili Kurumsal Yapılanmalar 
162
1. Kurumsal ve Ulusal Etik Kurulları 
162
2. Ombudsman ve Benzeri Yapılanmalar 
163
Dördüncü BölümETİK YOKSUNLUĞUN BİR GÖSTERGESİ OLARAK YOZLAŞMA
I. KAMU YÖNETİMİNDE YOZLAŞMA OLGUSU 
172
A. Yozlaşmanın Tanımı 
175
B. Yozlaşmanın Türleri 
177
1. Siyasal Yozlaşma 
178
2. Yönetsel Yozlaşma 
181
C. Yozlaşmanın Özellikleri ve Yansımaları 
184
D. Yozlaşmaya Etki Eden Faktörler 
185
1. Sistemin Fonksiyonel ve Organik Anlamda Farklılaşması 
187
2. Siyasal Sistemin Aksiyoner Anlamda Bürokratlaşması 
191
3. Donanımsız-Yetersiz Bürokrasi ve Toplumsal Beklentilerin Karşılanamaması 
193
4. Kaynakların Aktarımında Bürokratik ve Örgütsel Yetersizlikler 
194
5. Kamu Yönetiminde Gizlilik ve Statükocu Uygulamalar 
196
6. Liyakatsiz Personel Davranışlarının Etkisi 
203
II. KAMU YÖNETİMİNDE YOZLAŞMA BİÇİMLERİ 
205
A. Maddesel İçerikli Yozlaşmalar 
206
1. Yaygın Bir Yozlaşma Örneği Olarak Rüşvet 
207
a. Rüşvetin Normatif Anlamı 
208
b. Rüşvetin İşlevsel Anlamı 
212
d. Rüşvetin Toplumsal Anlamda Uygulanma Şekilleri 
214
2. İrtikap (Haraç-Zorla Yiyicilik) 
216
3. Zimmet ve İhtilas 
217
B. Dayanışma Şeklinde Gerçekleşen Yozlaşmalar 
218
1. Adam Kayırmacılık (İltimas) 
218
a. Akraba Kayırmacılık (Nepotizm) 
218
b. Eş-Dost Kayırmacılık (Kronizm) 
219
c. Siyasal Kayırmacılık (Siyasal Yandaşlık ve Patronaj) 
219
2. Hizmet Kayırmacılığı 
221
C. Diğer Yozlaşma Türleri 
221
1. Gönül Yapma (Suvasyon) 
221
2. Aracılık 
222
3. Lobicilik 
222
4. Oy Ticareti (Logrolling) 
223
5. Rant Kollama 
224
6. Kamusal Sırları Sızdırma ve Vurgunculuk 
225
7. Siyasal Dalavere (Siyasal Manüpülasyon) 
226
III. KAMU YÖNETİMİNDE YOZLAŞMANIN SONUÇLARI 
227
A. Yozlaşmanın Pozitif Sonuçları 
227
1. Siyasal Yapıya ve Kamu Yönetimine Katkıları 
227
2. Ekonomik Anlamda Katkıları 
230
B. Yozlaşmanın Negatif Sonuçları 
232
1. Kamu Yönetimine Olan Bakışın Değişmesi ve Güven Erozyonu 
235
2. Kamu Yönetiminin Tıkanması 
236
3. Kamu Yönetiminin Pahalılaşması 
237
4. Ekonomik Anlamda Etkileri 
238
5. Toplumsal Anlamda Moral Yapıya Etkileri 
240
Beşinci BölümTÜRKİYEDE KAMU YÖNETİMİ ETİĞİNE İLİŞKİNYASAL DURUM - BİR MODEL ÖNERİSİ VEOECD'NİN YAPTIĞI ÇALIŞMALAR
I. KAMU PERSONELİYLE İLGİLİ YASAL DÜZENLEMELER 
241
A. Memur Kavramı ve Çeşitli Kanunlardaki Anlamı 
241
1. T.C. Anayasasına Göre Memur 
241
2. Türk Ceza Kanunu’na Göre Memur 
2 42
3. 657 Sayılı DMK’na Göre Memur 
243
B. Kamu Personeliyle İlgili Ödev ve Yükümlülükler 
243
1. Anayasa ve Devlete Bağlılık 
243
2. Tarafsızlık 
244
3. Emirlere Uyma ve Hukuka Aykırı Emir 
245
4. İşbaşında Bulunma 
245
5. Mal Bildiriminde Bulunma 
245
6. Uyumlu Giyinme 
246
7. Görev Yerinde Oturma 
246
8. Resmi Belge – Araç ve Gereçlerin İadesi ve Yetki Verilen Yerler Dışına Çıkarılamaması 
246
C. Kamu Personeliyle İlgili Yasaklar 
246
1. Başka Görev Alma Yasağı 
247
2. Birlikte Çekilme ve Grev yasağı 
247
3. Ticaret Yapma Yasağı 
247
4. Hediye ve Menfaat Sağlama Yasağı 
248
5. Siyasal Partilere Girme Yasağı 
248
6. Gizli Bilgileri Açıklama Yasağı 
248
7. Ayrıldığı Kuruma Karşı Görev Alma Yasağı 
248
8. Dernek Kurma ve Derneklere Üye Olma Yasağı 
248
D. Kamu Personelinin Sorumluluğu ve Kovuşturması 
249
1. Kamu Personelinin Mali Sorumluluğu 
249
a. Yönetilenlere Karşı Sorumluluk 
249
b. Yönetime Karşı Mali Sorumluluk 
250
2. Kamu Personelinin Disiplin ve Ceza Kovuşturması 
250
a. Kamu Personeli Hakkında Disiplin Kovuşturması 
251
b. Kamu Personeli Hakkında Ceza Kovuşturması 
253
c. Kamu Personelinin Yargılanması 
253
E. Türkiye’de Yozlaşmaların Denetimine İlişkin Kurumlar 
255
II. OECD’NİN KAMU YÖNETİMİ ETİĞİNE İLİŞKİN YAPTIĞI ÇALIŞMALAR VEBAZI ÜLKELERDEKİ UYGULAMALAR 
257
A. Kamu Yönetimi Etiğine İlişkin OECD’nin Yaptığı Çalışmalar 
257
B. Kamu Yönetimi Etiğine İlişkin Bazı Ülkelerdeki Uygulamalar 
262
III. TÜRKİYE’DE ETİK ÖRGÜT İKLİMİ YARATILMASI AÇISINDAN ÖNERİLER 
264
SONUÇ VE ÖNERİLER 
275
Kaynakça 
279