Birinci BölümİŞKENCE KAVRAMI, İŞKENCENİN AMACI,TARİHÇESİ VE ULUSLARASI BELGELERDEKİ YERİ İLE KORUMA MEKANİZMALARI
 
I. İŞKENCENİN FONKSİYONU 
 
34
II. İŞKENCE LEHİNE ÖNE SÜRÜLEN GÖRÜŞLER 
 
36
III. İŞKENCE ALEYHİNE ÖNE SÜRÜLEN GÖRÜŞLER 
 
37
§4. İŞKENCENİN ULUSLARARASI BELGELERDEKİ YERİ VE KORUMA MEKANİZMALARI 
 
57
I. İNSAN HAKLARI HUKUKUNUN ORTAYA ÇIKIŞI 
 
57
II. BİRLEŞMİŞ MİLLETLER İNSAN HAKLARI EVRENSEL BİLDİRİSİ 
 
63
III. KİŞİSEL VE SİYASAL HAKLAR ULUSLARARASI SÖZLEŞMESİ 
 
64
B. İnsan Hakları Komitesi 
 
65
IV. İŞKENCEYE VE DİĞER ZALİMANE, İNSANLIK DIŞI VEYA ONUR KIRICI MUAMELE VEYA CEZAYA KARŞI BİRLEŞMİŞ MİLLETLER SÖZLEŞMESİ 
 
70
A. Sözleşmenin Ortaya Çıkış Süreci 
 
70
B. 1984 BM İşkence Sözleşmesi 
 
71
2. İşkenceye Karşı Komite 
 
77
ba. Genel Denetim Yetkisi (md. 19) 
 
78
bb. Soruşturma Yetkisi (md. 20) 
 
79
bc. Devlet Başvurusu (md. 21) ve Bireysel Başvuru (md. 22) 
 
80
bd. Yetkilerin Değerlendirilmesi 
 
81
3. Sözleşmeye Ek Seçimlik Protokol 
 
84
V. İŞKENCENİN VE İNSANLIK DIŞI VEYA ONUR KIRICI MUAMELE VE CEZANIN ÖNLENMESİ İÇİN AVRUPA SÖZLEŞMESİ 
 
85
A. Sözleşmenin Amacı ve Kapsamı 
 
85
B. İşkencenin Önlenmesi Komitesi 
 
86
3. Görev ve Yetkileri 
 
8 8
4. Komitenin Görevinin Değerlendirilmesi 
 
93
5. 1987 Sözleşmesi ve İşkencenin Önlenmesi Komitesi ile Diğer Uluslararası Belge ve Organlar Arasındaki İlişki 
 
95
VI. ÖZGÜRLÜĞÜNDEN YOKSUN BIRAKILAN KİŞİLERE İLİŞKİN BELGELER 
 
95
B. Mahpuslara İlişkin Belgeler 
 
96
C. Özgürlüğünden Herhangi Bir Şekilde Yoksun Bırakılmış Kimselerin Tümü Açısından Geçerli Olan Belgeler 
 
98
VII. İNSANCIL HUKUK VE ULUSLARARASI CEZA HUKUKUNA İLİŞKİN BELGELER 
 
101
A. İnsancıl Hukuka Dair Belgeler 
 
101
2. Silahlı Çatışmalar Hukukuna Dair Araçlar 
 
103
b. Cenevre Sözleşmeleri 
 
104
c. Savaş Hukukuna Dair Diğer Araçlar 
 
108
3. İnsancıl Hukuka Uyumun Sağlanması 
 
109
b. Uluslararası Kızıl Haç Komitesi 
 
109
B. Uluslararası Ceza Mahkemeleri 
 
110
1. Nürnberg ve Tokyo Asker Ceza Mahkemeleri 
 
111
2. Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi 
 
111
3. Rwanda (Ruanda) Uluslararası Ceza Mahkemesi 
 
114
4. Uluslararası Ceza Divanı 
 
114
VIII. ULUSLARARASI ÖRGÜTLER BÜNYESİNDEKİ DİĞER BELGE VE ARAÇLAR 
 
116
1. İşkence Yasağının Dolaylı Olarak Düzenlendiği Belgeler 
 
116
2. İnsan Haklarını Koruma Mekanizmaları 
 
122
a. BM İnsan Hakları Komisyonu/Konseyi ve BM İnsan Haklarının Korunması ve İlerletilmesi Alt Komisyonu 
 
123
b. BM İşkence Özel Raportörü 
 
128
c. BM İşkence Mağdurları Gönüllü Fonu 
 
129
1. Birlik Bünyesinde Temel Hakların Korunması 
 
131
2. Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı 
 
133
3. Konuyla İlgili Tüzükler 
 
138
D. Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı 
 
139
E. Amerika Kıtasına Ait Araçlar 
 
141
1. Amerikan İnsan Hakları ve Ödevleri Bildirisi 
 
141
2. Amerikan İnsan Hakları Komisyonu 
 
142
3. İnsan Hakları Amerikan Sözleşmesi 
 
143
b. Amerikan İnsan Hakları Mahkemesi 
 
144
4. İşkencenin Önlenmesi ve Cezalandırılması Hakkında Amerikan Devletleri Arası Sözleşme 
 
146
F. Afrika Kıtasına Ait Araçlar 
 
148
1. Afrika İnsan ve Halkların Hakları Şartı 
 
148
2. Afrika İnsan ve Halkların Hakları Komisyonu 
 
148
b. Görev ve Yetkileri 
 
149
3. Afrika İnsan ve Halkların Hakları Mahkemesi 
 
152
G. İslam-Arap Dünyasındaki Araçlar 
 
153
1. İnsan Haklarına Dair Arap Şartı 
 
153
2. İnsan Hakları Evrensel İslam Beyannamesi 
 
155
İkinci BölümAVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİNDEİŞKENCE YASAĞI
 
1. AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ SİSTEMİ 
 
157
I. İŞKENCE YASAĞININ HUKUKİ NİTELİĞİ 
 
160
II. ÜÇÜNCÜ MADDEDEKİ KAVRAMLAR 
 
169
A. Hazırlık Çalışmaları 
 
169
C. İnsanlık Dışı Ceza veya Muamele Kavramı 
 
170
D. Küçük Düşürücü Muamele 
 
171
III. MADDENİN UYGULANMA KRİTERLERİ 
 
175
B. Özel Kişilerce İşlenen ya da Münferit Nitelikli Davranışların Devlete İsnat Edilmesi 
 
177
C. İspat Derecesi ve Yükü 
 
179
D. Üçüncü Madde ile Diğer Maddeler Arasındaki İlişki 
 
182
IV. KRİTERLERİ UYGULAMADAKİ TARTIŞMALAR 
 
183
A. İrlanda/Birleşik Krallık Davasına Yol Açan Olaylar 
 
183
B. AİHM’nin Değerlendirmesi 
 
184
I. HAPİS CEZASI VE İNFAZ SÜRECİ 
 
190
2. Hapishane Koşulları ve Sağlık Hizmeti Sunma Yükümlülüğü 
 
198
C. AİHS Üçüncü Madde ile Mahpuslara İlişkin Uluslararası Belgeler Arasındaki İlişki 
 
202
A. Bir Ceza Türü Olarak Ölüm Cezasının Üçüncü Madde Karşısında Durumu 
 
203
B. Cezaya Hükmedilme veya Cezanın İnfaz Tarzı Bakımından Sorunlar 
 
206
III. VÜCUT BÜTÜNLÜĞÜNÜ İHLAL EDEN (BEDENSEL) CEZALAR 
 
212
IV. YAKALAMA VE GÖZALTI SIRASINDAKİ KOLLUK DAVRANIŞLARI 
 
214
V. SUÇLULARIN İADESİ, SINIR DIŞI EDİLMESİ VE İLTİCAYA İLİŞKİN SORUNLAR 
 
224
C. Sınır Dışı Etme ve İltica 
 
229
1. Gerçek Risk Kavramı 
 
236
2. Esaslı (Önemli) Sebepler (Temeller) 
 
239
F. Üçüncü Madde ile Mültecilere İlişkin Uluslararası Belgeler Arasındaki İlişki 
 
243
VI. ÜLKEYE KABUL VE GÖÇ 
 
243
VII. DİĞER SOMUT İHLÂL ŞEKİLLERİ 
 
245
B. Sosyo-Ekonomik Koşullar 
 
256
C. Belirli Bir İhlal Sınıfına Dahil Edilemeyecek Durumlar 
 
259
§4. AİHM İÇTİHATLARINDAN KONUYLA İLGİLİ ÖRNEKLER 
 
262
I. AKSOY/TÜRKİYE (18.12.1996) 
 
266
III. ÇİÇEK/TÜRKİYE (27.2.2001) 
 
267
IV. HİLAL/BİRLEŞİK KRALLIK (6.3.2001) 
 
268
V. DOUGOZ/YUNANİSTAN (6.3.2001) 
 
269
Üçüncü BölümTÜRK VE KARŞILAŞTIRMALI CEZA HUKUKUNDAİŞKENCE SUÇU
 
§2. TÜRK CEZA HUKUKUNDAN İŞKENCE SUÇUNUN TARİHÇESİ 
 
276
§3. KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA İŞKENCE VE BENZERİ SUÇ TİPLERİNİN DÜZENLENİŞİ 
 
282
VI. AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ 
 
301
P. Sırp Cumhuriyeti ve Sırbistan 
 
320
§4. TÜRK CEZA HUKUKUNDA İŞKENCEYE BENZER SUÇ TİPLERİ 
 
323
A. Keyfi Muamele Etmek Suçu (ETCK md. 228/1) 
 
324
B. Sert Muamele Etmek Suçu (ETCK md. 228/2) 
 
324
C. Kötü Muamelede Bulunma Suçu (ETCK md. 245) 
 
325
D. Kasten Müessir Fiil Suçu (ETCK md. 456) 
 
326
A. Eziyet Suçu (YTCK md. 96) 
 
327
2. Eziyet Suçunun Unsurları ve İşkenceden Farkı 
 
328
3. Eziyet Suçunun Benzer Diğer Suç Tiplerinden Farkı 
 
339
b. Aynı Konutta Yaşayanların Birbirine Kötü Muamelesi (YTCK md. 232/1) 
 
340
c. Disiplin Yetkisinin Kötüye Kullanılması Suçu (YTCK md. 232/2) 
 
343
d. Aile Hukukundan Kaynaklanan Yükümlülüğün İhlâli (YTCK md. 233/1) 
 
345
B. Kasten Yaralama Suçu (YTCK md. 86) 
 
345
C. Zor Kullanma Yetkisine İlişkin Sınırın Aşılması (YTCK md. 256) 
 
347
§5. KORUNAN HUKUKİ YARAR 
 
348
II. TCK İLE KORUNAN HUKUKÎ YARAR 
 
350
A. İnsan Onuru (Haysiyeti) 
 
350
D. Kamu İdaresinin Güvenilirliği ve İşleyişi 
 
358
B. İnsan Onuruna Aykırılık 
 
389
C. Bedensel veya Ruhsal Yönden Acı Çekme 
 
391
D. Algılama veya İrade Yeteneğinin Etkilenmesi 
 
394
E. Mağdurun Aşağılanması 
 
397
F. Davranışın Belirli Bir Ağırlık Düzeyine Varması Kriteri 
 
399
G. İşkencenin Sistematik Olma ya da Süreklilik Unsuru 
 
411
H. İşkence Suçunun Delil Yasaklarıyla İlişkisi 
 
416
2. Delil Yasakları Kavramı 
 
417
b. Yasak İfade Alma/Sorgu Usulleri 
 
423
bg. Bazı Araçları Kullanma 
 
433
bh. Kanuna Aykırı Yarar Vaad Etme 
 
436
c. Yasak İfade Alma/Sorgu Usulleri ile İşkence Suçu Arasındaki İlişki 
 
438
IV. HUKUKA AYKIRILIK UNSURU 
 
445
D. Zorunluluk (Iztırar) Hali 
 
455
E. Hakkın Kullanılması ve İlgilinin Rızası 
 
465
V. MANEVİ UNSUR (KUSURLULUK) 
 
467
§8. SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ BİÇİMLERİ 
 
475
§9. YAPTIRIM VE SUÇUN NİTELİKLİ HALLERİ 
 
493
A. İşkence Suçunun Yaptırımı ve Temel Cezanın Belirlenmesi 
 
499
B. Cezanın Arttırılmasını Gerektiren Nitelikli Haller 
 
503
1. Suçun Çocuğa ya da Beden veya Ruh Bakımından Kendisini Savunamayacak Durumda Bulunan Kişiye ya da Gebe Kadına Karşı İşlenmesi 
 
504
2. Suçun Avukata ya da Kamu Görevlisine Karşı Görevi Dolayısıyla İşlenmesi 
 
505
3. Fiilin Cinsel Yönden Taciz Şeklinde Gerçekleşmesi 
 
506
4. Fiilin, Mağdurun Duyularından veya Organlarından Birinin İşlevinin Sürekli Zayıflamasına Neden Olması 
 
507
5. Fiilin, Mağdurun Konuşmasında Sürekli Zorluğa Yol Açması 
 
508
6. Fiilin, Mağdurun Yüzünde Sabit İze Yol Açması 
 
508
7. Fiilin, Mağdurun Yaşamını Tehlikeye Sokan Bir Duruma Yol Açması 
 
509
8. Fiilin, Gebe Bir Kadına Karşı İşlenip de Çocuğunun Vaktinden Önce Doğmasına Neden Olması (YTCK md. 95/1-e) 
 
509
9. Fiilin, Mağdurun İyileşmesi Olanağı Bulunmayan Bir Hastalığa veya Bitkisel Hayata Girmesine Neden Olması 
 
510
10. Fiilin, Mağdurun Duyularından veya Organlarından Birinin İşlevini Yitirmesine Neden Olması (YTCK md. 95/2-b) 
 
511
11. Fiilin, Mağdurun Konuşma ya da Çocuk Yapma Yeteneklerinin Kaybolmasına Neden Olması 
 
512
12. Fiilin, Mağdurun Yüzünün Sürekli Değişikliğine Neden Olması 
 
512
13. Fiilin, Gebe Bir Kadına Karşı İşlenip de Çocuğunun Düşmesine Neden Olması 
 
513
14. İşkence Fiillerinin Vücutta Kemik Kırılmasına Neden Olması 
 
513
15. İşkence Sonucunda Ölüm Meydana Gelmesi 
 
514
§11. İŞKENCENİN ÖNLENMESİ AMACIYLA ALINAN ÖNLEMLER 
 
525