Merkezi ve Yerinden Yönetimlerin Deprem Afeti Riskine Karşı Yapı Denetim ve Kentsel Dönüşümdeki Yükümlülükleri

Ülkemiz deprem kuşağında yer almakta olup, jeopolitik konumu itibariyle yüzyıllardır deprem gerçeğiyle yüzleşmiştir ve yüzleşmeye de devam edecektir. Bu gerçekliğe ve yıllardır depremler nedeniyle ülkemizde yaşanan onca can kaybına rağmen, halen inşaatın temelinin kazılmasından, oturma ruhsatının verilmesine kadarki süreç içinde yapılan çokça hata silsile halinde devam etmekte ve güvenli yapı olmaması, insanların hayatlarını kaybetmelerine, hayatta kalan nicelerinin de yıllarca yaptıkları birikimlerin sonucunda satın aldıkları evlerinin veya iş yerlerinin kullanılamaz hale geldiğine tanık olmamıza sebebiyet vermektedir.

Kitapta konu dört ana bölüm kapsamında değerlendirilmiştir.

İlk olarak, çalışmamızın ana konusu olan "deprem" felaketini de kapsayan afet kavramı önce terminolojik açıdan incelenecek ardından da tarihsel gelişimi analiz edilecektir.

Çalışmanın 2. bölümünde gerek yap denetimi gerekse kentsel dönüşüm konulan, mevzuat çerçevesinde incelenecek, kentsel dönüşüm de kendi arasında, depremin, olağan hayata etki edip etmemesine göre gözden geçirilecek nihayet tüm bu süreçte merkezi yönetimin ve yerinden yönetimlerin yükümlülükleri her bir faaliyet türü için ayrı ayrı değerlendirilecektir.

Her yükümlülük, aynı zamanda bir sorumluluğu içerdiği için kitabın 3. bölümünde öncelikle sorumluluk kavramı ve tazminat sorumluluğunun çeşitleri açıklanacak, ardından ana konumuz olan deprem kaynaklı idari eylem ve işlemlerden idarenin sorumluluğu somut örnekler üzerinden incelenecektir.

Depremin olumsuz etkileriyle, doğru bir mücadele yürütülebilmesi için idarenin eylem ve işlemlerinin yargı organları tarafından hukuka uygunluk denetimine tabi tutulması gerekmektedir. Bu nedenle kitabın 4. bölümünde hem iptal hem tam yargı davaları açısından, yargısal denetiminde yapılacak incelemeler, hem usule hem de esasa ilişkin açıdan ayrıntılı olarak analiz edilmeye gayret edilecektir.

Nihayet çalışmanın sonuç bölümünde, yaptığımız tüm bu değerlendirmelerden yola çıkarak kentsel dönüşüm ve yapı denetimi sürecinde uygulamada ne gibi sorunlarla karşılaşıldığı gözden geçirilerek, bu sorunların çözümüne ilişkin öneriler sıralanacaktır.